Öldin - 01.07.1893, Blaðsíða 27
OLDIN.
Gakk hingað að glugganum; héðan sjáum
við hallarmúrinn. Lítið á séra Hierony-
mus! Hann liggr þar á knjám við miklu
fallhyssuna. Eg skal veðja um, að hann
hefir fengið Svíakonunginn í færi.“
Greifinn hafði getið rétt. Jesúítinn
hvesti hauksnör augun á samá depilinn,
og inar þunnu varir hans voru sí og æ að
tauta sömu bænirnar. Njósnaraugu hans
höfðu aftr þekt konunginn, þar sem hann
sat á hesti eins og inn fyrra dag við hlið
Braha; voru þeir nú við yzta vígið. Mal-
arbarð eitt hlífði þeim við smáskotum, en
það var ónýtt vlgi fyrir stórskotum. Séra
Hieronymus reiddi sig nú á blýkúlu þá ina
miklu, er hann hafði steypt utan um gull-
ið af skykkju Maríu meyjar. Hann laut
niðr til að laga byssuna, augasteinar hans
urpust saman, en nasirnar flenntust af
heyptarhug og bænirnar fóllu í boðaföllum
af vönnn hans — nú rétti hann úr sér
skyndilega, sveiflaði tundrinu í kross og
hleypti af. Glóð og reykr brauzt út úr
fallstykkinu. Heift og hamfarir! Þegar
reykrinn sveif frá, sáust riddararnir heilir
á húfi hopa til hliðar. En það eina sinni
hafði Gústaf Adolf átt lítið eftir, því kúlan
kom á malarbarðið hjá honum og huldi
hann allan og félaga hans þykku rykskýi.
Jesúmunkrinn flýtti sér niðr af múrn-
um, úrvinda og í illu skapi.
„Bíð þú, Belíals kóngr!“ tautaði hann
við sjálfan sig. „Eitthvert annað sinn
tekst mér að stela hringnum, sem hlíflr
þér, og vei þér þá !“
Nú skipaði konungr að storma skyldi
útvígi kastalans. Þeir Axel Lilja, Axel
Ramsay og Hamilton sóttu fram með sínar
sveitir. Þar voru ótrúlegar torfærur fyrir.
Þeir ui’ðu að klifra upp hamarinn í kúlu-
liríðinni, stökkva síðan yfir díkið og klifi’a
loks upp vii’kisvegginn. Fremstir alli’a
óðu fram Austurbotnsmenn og Skotarnir;
hélt þar ekki við, er þeir fói’U. Sáu meixn
þá, er fi emstir gengu, falla með spi’engd
eða klofin höfuðin, en ina næstu klifa yflr
þá með sverð sín milli texnnanna. Kon-
75
ungr sjálfr reið svo nænri, sem hann mátti,
til þess að eggja fram menn sína. Byssu-
kúla reif sundr leðrhanzka á hendi hans,
en særði hann ekki. Því trúði alþýða að
Gústaf Adolf biti hvorkijárn eða blý.
Eftir tveggja stunda skæða hríð höfðu
Skotar og Finnar náð vígjunum, en hinir
hopuðu inn í lcastalann. Þá var síðari
hluti dags um fjórðu stund.
Eftir þennan sigr tóku Svíar sér fá-
einna tíma hvíld. Var þá haldin ráðstefna,
og ákveðið, að næsta morgun skyldi liin
fi’æga bláa og gula herdeild stoi-ma höllina.
Austurbotnsmenn voi’u til kjörnir af kon-
ungi að ganga fremstir í þessa í’aun, en
Skotar, sem mist höfðu fjölda liðs, skyldu
þá hvíla sig. Sagan bætir því við, að
kappanum Hamilton hafi þótt þessari
vorkunnsemi fylgja svo mikil sneypa fyrir
sig, að hann hafl þegar í stað beiðzt orlofs
og yfirgefið hei’inn.
Hagr kastalans manna var hvergi
nærri enn kominn í óvænt efni. Þeir
höfðu nálægt þúsundi vopnfæri’a manna,
og þui’ftu þeir nú síður að skifta því liði,
er tekin voi’u útvígin. En þeir höfðu mist
trúna á sigi’inn, og það tjón munaði þá
meiru en vígin. Keller reyndi að tala
kjark í þá, en það tókst ekki. Ekki stoð-
aði heldr, að munkarnir gengu í prósessíu
eftir veggjunum og báru ið gylta Mai’íu-
líkneski. Þegar myrkt var orðið, var alt
orðið í uppnámi, liðsmenn hlýddu ekki
framar skipunum, en sumir þeir, sem deig-
astir voi’u, héldu í’áðum sín á milli,
hvei’su þeir mætti undan komast og strjúka
í myrkrinu.
Um xniðnætti lá jungfrú Regína á
knjánum fyrir altari hallarkirk junnar og
baðst fyrir heitt og hjartnæmilega og hét á
líkneski guðsmóðurinnar.
„Heiiaga Maria!“ mælti hún, „varð-
veittu höll þessa, varðveittu þína kaþólsku
ti’ú móti trúarvillingunum. En sé það
vilji þinn, að þessi boi-g falli, gott og vel!
láttu þá óvini vora og þína vei’ða undir
rústum hennar, og allra helzt þenna óguð-