Óðinn - 01.01.1932, Síða 21

ÓÐINN
21
hið sama brosmilda og bjarta bóndaandlitið,
sama háa, hvelfda, hvíta ennið og nákvæmlega
sami hár- og skegg-vöxtur, og þó annar þeirra
stæði nálega efst en hinn nálega neðst í hinum
svokallaða menningarsliga, þá gætti þó hinna
sömu skapgerðareinkenna hjá báðum. Annar
þrunginn af eldmóði og áhuga fyrir ættjörð sína
og hagsmuni hennar, hinn með sömu skap-
gerðareinkennum, þróltinum og þolinu til bjarg-
ráða og blessunar fyrir barnahópinn sinn.
Af 15 börnum þeirra hjóna eru nu 8 lifandi,
þrír synir og fimm dætur. Öll eru börnin hin
mannvænlegustu, 7 gift og í ágætum efnum. Er
það því engÍDn smáræðisarfur, sem einyrkinn í
Bárugerði eftirskildi ælljörð sinni, enda líka
tignuðu hörnin öll og tilbáðu sinn góða og fórn-
fúsa föður, og leituðust við á allan hátt að gera
honum elliárin sem ánægjulegust, En 5 síðustu
árin dvaldi hann að mestu leyti hjá Katrínu
dóttur sinni, og þar heimsólti jeg öldunginn í
siðasta sinni fyrir tæpum tveim árum siðan, og
var þá ekki að sjá, að erfiðleikar og hörð lífs-
kjör hefðu markað hið minsta spor á hinu bros-
milda og bjarta andliti öldungsins (eins og
myndin, sem tekin var fyrir tveimur árum, sýnir).
En rjett áður en jeg kvaddi gamla vininn minn í
síðasta sinni, spurði jeg hann, hvort honum
fyndist hann kvíða nokkuð dauðanum. Öldung-
urinn hóf sig í sætinu um leið og hann svaraði
með áherslu: »Nei, vinur minn, höndin er hætt
að geta starfað og hugsunin er orðin reikulog sljó,
svo nú þrái jeg orðið hvíldina, þó jeg lifi nú
sem blóm i eggi og borin á höndum barnanna
minna. En hinu kvíði jeg«, bætti öldungurinn
við, »ef þessi óendanlega eilifðartilvera er enda-
laust aðgerðarleysi, jeg held það eigi ekki við
mig«. Jeg hló um leið og jeg klappaði á öxl
gamla vinar míns og sagði: »Vertu þess fullviss,
að svo mikið sem þú hafðir að starfa i Báru-
gerði fyrir barnahópinn þinn, þá færðu þó meira
að starfa »guðs um geim«, þegar þú ert farinn
hjeðan«. — »Jeg er líka að vona að svo verði«
svaraði hann, og var sem æðri ljóma brigði fyrir
í hinum ellidöpru augum öldungsins.
Nú hefur þú, gamli vinur minn, fengið hina
þráðu hvíld, og þjer var hennar þörf, því
Liflð þitt var löngum strangt;
þjer var hvíldar þörf í elli;
þig sem helju lagði að velli
dauðinn eflir dagsverk langt.
Lík hans var flutt suður að Bárugerði, og
var hann jarðsunginn að Hvalsneskirkju af fyr-
verandi sóknarpresti hans, sjera Friðriki Hall-
grímssyni dómkirkjupresti. Var útförin gerð af
hinum mesta höfðingsskap og rausn.
Ó. K.
4
Páll Rósinkransson
var fæddur að Tröð í Önundarfirði 2. október
1864, sonur merkisbóndans Rósinkrans í Tröð,
Kjartanssonar s. st., ólafssonar á Eyri í Ön-
undarfirði. ólafur þessi fluttist að Eyri frá Núpi
i Dýrafirði. Skömmu eftir aldamótin 1800 ætl-
aði hann að flytja sig búferlum með konu og
syni lil Noregs. Hafði lausakaupmaður einn boð-
ist til að útvega honum jörð í Noregi og boðið
að flytja hann og fjölskyldu hans á skipi sínu.
þá stóð ófriður milli Dana og Englendinga, en
þar sem Norðmenn lutu þá Dönum, drógust
þeir inn í ófrið þenna. Englendingar tóku skip
það, er Ólafur flultisl á, hernámi, og höfðu með
sjer til Englands, og þar andaðist Ólafur nokkru
síðar. Kona hans og synir fluttust svo aflur
heim til ættjarðar sinnar og ættaróðala, og er
fjöldi dugandi og merkra manna út af þeim
kominn.
ólafur var sonur Magnúsar bónda á Núpi
Björnssonar s. st., Jónssonar prests á Breiða-
bólsstað í Fljótshlíð, Torfasonar prófasts í Gaul-
verjabæ, Jónssonar silfursmiðs og fræðimanns
á Núpi, Gissurarsonar sýslumanns s. st, Þor-
lákssonar sýslumanns s. st., Einarssonar Sig-
valdasonar langalífs. — Mætti vel kalla ættlegg
þenna frá Þorláki sýslum. Einarssyni, bróður
Gissurar biskups, Núpsætt, því í nær þrjár aldir
er jörð þessi í eigu ættar þessarar og lengstum
í ábúð ættarinnar líka. En Þorlákur hlaut jörð-
ina með konu sinni Guðrúnu, er var dóttir
Hannesar hirðstjóra Eggertssonar og Guðrúnar
Björnsdóttur frá Ögri, Guðnasonar.
Gissur sýslum. Porláksson fórst í snjóflóði á
Rafnseyrarheiði veturinn 1597, en Ragnheiður
kona hans, en dóttir Staðarhóls-Páls og Helgu
Aradóttur lögtnanns Jónssonar biskups Arasonar,
gekk síðar að eiga Svein prófast Símonarson i
Holti í Önundarfirði og var Brynjólfur biskup
sonur þeirra.