Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.07.1888, Síða 55
183
orminn og lét hann í annan vef, sem var nærri full-
búinn; þá hélt ormurinn áfram að bæta við, eins og
hann hafði hætt við sinn eígin vef, án þess að taka
tillit til þess, að nýi vefurinn var kominn lengra, og
óf miklu meira en hann hefði þurft að gera; hvötin
til vefnaðarins hélt áfram „mekanisktli, frá byrjun til
enda, en skynsemina vantaði til þess að haga verk-
inu eptir kringumstæðunum. Ef vér hugsum oss,
að einhver verknaður, sem er orðinn að vana, gangi
í erfðir, þá verða náttúruhvatir næsta líkar vana.
5>ó má víst fullyrða, að hinar skynsömustu hvatir
dýranna ekki geta verið komnar af vana.
þ>egar menn athuga dýralífið, verða menn að
játa, að eðlishvatirnar eru eins nauðsynlegar fyrirlíf
og þroskun tegundanna, eins og líkamsskapnaðurinn.
Ef lífsskilyrðin breytast, þá getur það verið mjög
þarft fyrir tegundina, að náttúruhvatirnar breytist
lika. Ef menn nú sjá, að náttúruhvatirnar geta breytzt
lítið eitt, eins og líkamsskapnaðurinn, þá væri það
ekkert undarlegt, þó úrvalning náttúrunnar gæti bætt
hvatirnar á þann hátt, sem hentugast er fyrir teg-
undirnar. Eins og breytingar á líkamsskapnaði geta
komið af þvi, hvort eitthvert líffæri er notað eða
eigi, eins geta eflaust breytingar orðið á eðlishvötum
dýranna. Til þess að sjá, hvort kynbætur náttúr-
unnar hafa áhrif á hvatirnar, verða menn að leita
að milliliðum og skoða þroskun og fullkomnun hverr-
ar hvatar. J>etta er nú mjög örðugt, því menn þekkja
enn þá mjög illa lifnaðarhætti flestra dýra, og auk
þess vita menn eðlilega ekkert um þau dýr, sem
fyrir löngu eru útdauð.
Eins og líkamsskapnaður hvers eins dýrs er ein-
göngu sjálfu því til hagnaðar, eins eru hvatirnar líka
til gagns fyrir tegundina sjálfa. Darwin nefnir þó
eitt dæmi, sem sýnist að stríða móti þessari reglu.