Tölvumál - 01.05.2000, Blaðsíða 14

Þriðja kynslóðin
Algengt er að
endurnýtingarstuðull í
GSM sé 1:7, þ.e.
að í sjöundu hverri
sellu í klasa sé unnt
að nota sömu
burðartíðnina að
nýju. I 3. kynslóðinni
getur þessi stuðull
verið 1:1, þ.e. að
unnt sé að nýta sama
tíðnisviðið að nýju í
næstu sellu
Ef sambandið er veikt
við farsímann, sem
getur stafað af öðru
en fjarlægð hans frá
grunnstöð, fær kerfið
hann til að auka
sendistyrkinn, útgeisl-
unin frá handtækinu
verður óæskilega
mikil og rafhleðsla
þess eyðist fyrr upp
hvað víðfeðmi og flutningsafköst snertir.
GPRS/EDGE fer nærri því. Það verður í
því lærdómsrík reynsla að sjá hvað leyfis-
veitendumir (þ.e. ríkin) munu gera ef til
slíkra tilfella kæmi. Þegar þetta er skrifað
er uppboðsverðið í Bretlandi fyrir 35 MHz
band á tíðnisviði 3G komið í 2.5 þús.
milljarða króna! Til er sú skoðun að ríkið
hafi þar með selt sig líka til einkaaðila. Er
ólíklegt að áætla að þeir sem greiða slíkar
upphæðir geri seljendurna ábyrga fyrir því
að leyfin haldi? Eg held að flestir hafi ver-
ið á þeirri skoðun að afnám ríkiseinkaleyf-
anna í fjarskiptum yrði til bóta og vonandi
er svo enn, en hvert ofangreind þróun er
að leiða málið órar menn ekki fyrir.
Hvaða framfarir felast í
3. kynslóðinni
Frá tæknisjónarmiði er 3. kynslóðin meira
viðfangsefni en svo að unnt sé að gera því
öllu skil í almennri tímaritsgrein. í fram-
haldinu mun ég því takmarka mig við það
sem mér finnst einna mest einkennandi
fyrir 3. kynslóðina og sjá má að verði á
döfinni á seinni stigum hennar eða jafnvel
handan hennar. Eg ætla að nálgast þetta
efni út frá endurskoðuðu viðhorfi til band-
breiddar og krafna um síaukna band-
breidd. Þráðlaus fjarskiptakerfi framtíðar-
innar hafa það að markmiði að halda í
fullu tré við þráðarkerfin hvað snertir
flutningsgæði. Það verður því að finna
aðrar og betri lausnir en tíðkast á gler-
þráðnum. Þriðja kynslóðin er næsta vís-
bending um hvað koma skal í þeim efnum.
Um þörfina ó síaukinni bandbreidd -
Hvaða óhrif hefur 3G?
Mikið hefur verið gert úr þörfinni á síauk-
inni bandbreidd í fjarskiptakerfum, vitna
menn gjaman í ræðu og riti í lögmál
Moors nokkurs sem spáir tvöföldun í
bandbreiddarþörf í nútíma upplýsinga-
þjóðfélagi á hverjum 18 mánuðum. Ef lit-
ið er yfir þróunarsögu þráðametanna, jú
þá hefur þessi aukning lotið veldisfalli á
þráðarnetunum. En þetta er ekkert náttúm-
lögmál. í þráðlausum netum er bandbreidd
dýrmætari en svo að þetta komi til greina.
Það er unnt að spara mikla bandbreidd
með því að minnka umfang sendiefnisins
og setja það fram á betri hátt til flutnings.
Fyrri aðgerðin kallast „þjöppun“ sú síðari
„kóðun“. Þessar leiðir em ekki nýjar í
stafrænum fjarskiptakerfum, en í 3G er
öllum síðustu niðurstöðunum beitt.
Og það er önnur ástæða fyrir band-
breiddarhungrinu á tölvunetum. Öll mið-
læg raðvinnsla, sem tíðkast hefur frá upp-
hafi í tölvukerfum og tölvunetum, kallar á
meiri og meiri bandbreidd til að unnt sé að
flytja öll gögnin að og frá vinnslunni. Það
þarf því engan að furða að til sé annað
lögmál, sem segir að aukning á reikniafli
(og orku) í svona kerfum lúti hliðstæðu
veldisfalli og bandbreiddaraukning; og
það er tilfellið ef litið er yfir hraðvirkni-
aukningu tölva í gegnum tíðina. Þetta em
tvær hliðar á sama máli.
Leiðin framhjá þessu, bæði hvað
vinnsluhraða og flutningshraða snertir, er
að dreifa vinnslunni. En sú leið er vand-
rötuð vegna þess að
hún hefur í för með
sér miklu flóknara og
erfiðara stjómkerfi.
Það er árangurinn á
þessum sviðum,
þjöppum, kóðun og
dreifðri vinnslu, með
hliðsjón af beitingu
þess í 3G, sem ég kýs
að gera að umræðu-
efni í því sem á eftir
fer.
Hvað leiðir til auk-
inna afkasta í 3G?
Mynd 2 sýnir band-
breidd 3. kynslóðar-
Mynd 2 Samanburður á flutningsafköstum
og víðfemi nokkurra þráðl. kerfa
Smá-sellur Stór-sellu
14
Tölvumál