Dagblaðið Vísir - DV - 01.12.1981, Blaðsíða 20

20
DAGBLAÐIÐ& VÍSIR. ÞRIÐJUDAGUR 1. DESEMBER 1981.
Menning Menning Menning Menning
Fyrirtaks sinfóníutónleikar
Tónieikar Sinfóniuhljómsveitar (slands ( Há-
skólabtói 19. nóvamber.
Stjórnandi: Reinhard Schwarz.
Einleikari: Michaei Ponti.
Efnisskrá: Adi Haimir Sveinsson: Tengsl;
Sergei Prokoffief: Píanókonsert nr. 3 f C-dúr;
Robert Schumann: Sinfónfa nr. 3 í Es-dúr op.
97.
Það var um það leyti sem allir
hátíðahaldarar kepptust um að
græða sem mest á Beethoven og
milljónir í alls kyns gjaldeyri þvæld-
ust í veltu stóru listahátíðanna árið
nitján hundruð og sjötíu að hér á út-
skeri gerðust menn svo djarfir að
efna til listahátiðar. Við opnun þess-
arar hátíðar var einrnitt frumflutt
nýtt verk, Tengsl. eftir Atla Heimi
Sveinsson. Fáeinum dögum munaði
að ég næði að hlýða á þann flutning
og ég játa að þá var ég lítt uppnum-
inn af afrekaskrá listahátíðar, rétt að
koma heim úr hringiðu einhverrar
mestu listahátíðar veraldar. Þegar frá
leið þótti mér hins vegar mikið til
stórhugar aðstandenda fyrstu lista-
hátíðar koma.
Naglasúpa
Ekki man ég viðbrögð við Tengsl-
um Atla Heimis fyrir ellefu árum —
hvort þau voru í ætt við hneykslan
margra sannra tónlistarunnenda nú.
Tengsl komu mér fyrir sem heldur
kaótísk en logandi verk af stríðni.
Mér fannst einhvern veginn að Atli
Heimir hefði hljómsveitina fyrir
naglasúpu sem hann hrærði í svo allt
velktist hvað um annað, naglinn,
mjölið, grjónin og allt hitt. Naglinn
var auðvitað ofvaxið slagverkið sem
á köflum yfirgnæfði hljómsveitina.
Slagverkamenn voru heldur ekki allt
of vissir í sinni sök en hljómsveitin
lagði sig annars alla fram undir frá-
bærri stjórn Reinhards Schwarz.
MichaeJ Ponti hefur mig lengi
langað til að heyra á tónleikum því
svo mikilfenglegur hefur mér þótt
leikur hans á hljómplötum. Ekki
brást herra Ponti vonum mínum og
annarra tónleikagesta. Hann hefur
allt hið besta í fari eins virtúóss til að
bera. Fljúgandi tækni, glæsilegan stíl
og þor til að nýta sér sínar góðu
gáfur. Slaghapan er í höndum hans
eins og gæðingur, lagður á flugskeið
af snjöllum knapa sem lætur vekring-
inn liggja sprettinn á enda.
Næstum því
stórgóður
Þriðja sinfónía Schumanns er, eins
og hinar þrjár sinfóníur hans, yndis-
legt verk. Þeim hefur verið fundið
margt til foráttu, stílleysi, klúðurs-
háttur í ritun og guð má vitað hvað,
en samt hafa þær staðist tímans tönn
Tónlist
Eyjólfur Melsted
og eru sívinsælar á efnisskrám
sinfóníuhljómsveita um víða veröld.
Reinhard Schwarz tókst að byggja
upp góða stígandi í verkinu. Streng-
irnir voru hrífandi, tréblásarar pott-
þéttir og hornin stórfín (bravó fyrir
þeim). En það voru mínir kæru
trompetar sem sáu til þess, með því
að klúðra fanfarakrílinu í síðasta
þætti (og það í bæði skiptin), að
flutningurinn varð bara næstum þvi
stórgóður.
Fyrst þegar ég heyrði hljómsveitar-
stjórans Reinhards Schwarz getið var
honum ruglað saman við íþrótta-
fréttaritarann, alnafna sinn, og sett
fram meinleg athugasemd um að flest
teldu þessir sportidjótar sig geta gert.
Slikur ruglingur held ég að komi tæp-
lega fyrir lengur. Hann er nákvæmur
og ötull stjórnandi sem leggur alúð í
sitt verk. Slíkir menn ná jafnan
góðum árangri með hvaða hljómsveit
sem er.
-EM.
Atli Heimir Sveinsson.
Kammersveitin
Tónleikar Kammersveitar Reykjavikur á Kjar-
valsstöóum 22. nóvember.
Efnisskrá: Jón Ásgeirsson: íslensk þjóðlög
fyrir fjóra strengi og píanó; Fjölnir Stefánsson:
Dúó fyrir óbó og kiarfnettu; Hjálmor H.
Ragnarsson: Sex sönglög vifl Ijófl eftir Stefán
Hörfl Grfmsson; Jan Caristedt: Metamorfoser
op. 30; Atii Heimir Sveinsson: Fjögur sönglög;
Páil Pompichler Pálsson: Morgan.
Fyrstu tónleikar Kammersveitar
Reykjavíkur á starfsárinu voru
haldnir á Kjarvalsstöðum á sunnu-
dag. Þótt Kammersveitin fari ekki
Fyrirliggjandi
Millifóðurstrigi 90 cm
Vlieseline 80 cm
Kr. ÞorvaldSSOn & CO heildverzlun,
Grettisgötu 6, símar 24478-24730.
HJÓLBARÐAR
Kínverskir vörubílahjólbarðar,
verð frá kr. 2.540,00.
Umboðsmenn víða um land.
Sendum í póstkröfu hvert á land sem er.
EINKAUMBOÐ Á ÍSLANDI: §F
SÍMI 95-4400, BLÖNDUÓSI.
MÁLVERKA OG MYNDAINNRÖMMUN
Mikiðúrvalaf
speglum í römmum.
MYNDA-OG
MÁLVERKASALA
INNRDMMUN SIGURJÓNS
ÁRMOLA 2’ — SlMI 3I788
Bankastræti 8 — Sími 27510
• Spilar hvaða lagsem
er með aðeins einum fingri.
• Engin sérstök þjálfun
eða hœfileiki nauðsynlegur ^
Verð aðeins
kr. 895,-
heldiir
Jón Ásgeirsson
fyrr en nú í gang með vetrardagskrá
sína, og sumum þyki hún sein fyrir,
hefur hún ekki aldeilis hangið
aðgerðalaus því að hún er búin að
heilla frændur vora Norðmenn með
leik sínum í haust. Hápunkturinn var
stjórnandalaus flutningur á Pierrot
Lunaire eins og þau fluttu hann í
í Austurvíking
Austurbæjarbíói i fyrra. Pési er sem
sé kominn á fastadagskrá (repertoire)
Kammersveitarnnar og vekur furðu
að slík útkjálkasveit beri hann á borð
í heimsborgum, þar sem hann hefur
verið fluttur einu sinni síðastliðinn
aldarfjórðung eða svo. Á dagskrá
þessara tónleika voru þau verk sem
bera skal á borð fyrir Stokkhóimara
að viku liðinni. Óneitanlega ber hún
keim af tilefninu en er engu að síður
eðlileg og venjuleg dagskrá Kammer-
sveitarinnar, því hún hefur jafnan
verið iðin við að flytja nýja íslenska
músík.
Einkaleyfisvariant
Ekki veit ég hversu margar út-
gáfur Jón Ásgeirsson hefur ritað af
gömlu danskvæðunum en ég hygg að
flestir telji hann eiga orðið einkarétt
á þeim. Hygg ég að Jón hafi aflað
þessum gömlu dönsum ófárra
fylgjenda og þótt stíllinn væri allfrá-
brugðinn stíl hinna verkanna á
tónleikunum, áttu þeir fyllilega
heima á efnisskránni. Ekki verður
sagt að neinir nýir fletir birtust í téðri
útfærslu, enda að líkindum ætlað
ókunnum eyrum.
Dúó Fjölnis fylgdi á eftir og þess-
ar stundum samsíða og stundum
samanfléttuðu línur tréblásaranna
voru snilldarvel leiknar.
Sönglög Hjálmars Ragnarssonar,
sem flutt voru fyrst sem bálkur í vor,
hlutu listilega meðferð Rutar, Jóns,
Péturs og Önnu Málfríðar.
Jan Carlstedt reyndist heldur
langdreginn og margmáll í
metamorfosum sínum — þokkalega
ritað verk sem skildi tiltölulega lítið
eftir að góðum flutningi loknum.
Þá kunna þeir
ekkigott aðmeta
Síðustu tveir liðir dagskrárinnar
risu að mínum dómi hæst. Pólsku
ljóðin hans Atla Heimis hafa ekki
heyrst í opnum opinberum flutningi
fyrr og vöktu þau verðskuldaða
athygli. Þau eru, þótt sitt úr hverri
áttinni séu, bundin saman í lítinn,
heilstæðan sveig með músík Atla
Heimis. Að lokum, Morgen Páls P.
Pálssonar, þar sem hann framan af
beitir söngröddinni sem einu
hljóðfæranna í hópnum, sem síðan
byggir upp magnaða stemmningu í
snjöllu samvafi ljóðs og tóna. Ég hef
vart upplifað jafnáhrifamikinn
nýflutning tónverka og tveggja
síðustu verkanna á þessum
tónleikum.
Við eru því löngu vön hér heima
að Kammersveit Reykjavikur geri
góða hluti og enginn verður hissa.
Við vitum að hún stendur jafnfætis
mörgum sveitum stórþjóða. Henni
fylgja bestu óskir um velgengni í
Svíaríkisför. Takist henni ekki að
hrifa þarlenda með leik sínum þá
kunna þeir þar eystra bara ekki gott
að meta.
-EM.
BLASARAKVINTETT
í HÁDEGINU
Háskólatónleikar f Norræna húsinu 20.
nóvember.
Flytjendur Blósarakvintett, skipaður málm-
biásurum úr Sinfónfuhijómsveitinni.
Efnisskrá: Victor Ewaid: Kvintett nr. 2 op. 6;
Morley Calvert: Suite from the Monteregian
HHis.
Turnblástur er aldagömul hefð í
grónum menningarlöndum en hefur
aldrei fest rætur hjá okkur. Ber þar
margt til. í fyrsta lagi var lúðraeign
litt aimenn hér lengi vei og auk þess
skorti hin ytri skilyrði, svo sem turna
eða aðrar háreistar byggingar að
ógleymdu því að íslenskt veðurfar
heimilar aðeins með höppum og
glöppum slíka tóniðju á víðvangi.
Það er því á framandi hefðum að
byggja þegar menn taka sig til að fara
að blása með annarri hljóðfæraskip-
an og stíl en hinni hefðbundnu eftir-
líkingu af herlúðrasveit sem hér
hefur tiðkast frá upphafi blásara
menntar, eða rétt um eina öld.
Blásarakvintettinn, nafnlausi, sem
iék á Háskólatónleikunum nú telst
víst ekki nema tveggja ára þótt hann
eigi sér ýmsa forvera sem skipaðir
voru kjarnanum úr þessum. — En
hornaflokkur verður ekki metinn
eftir því sem var heldur því sem er. Á
hádegistónleikunum tóku þeir tvö
kunnug stykki af sinu repertoire, —
annan Ewald kvintettinn og Monter-
egian svítu Calverts. Upprunalega er
kvintett Ewalds skrifaður fyrir hefð-
bundin lúðrasveitarhljóðfæri, þ.e.
tenórhorn og althorn í stað horns og
básúnu, tvo trompeta og túbu.
Þannig hljómar hann töluvert þynnri
en með þeirri hljóðfæraskipan sem
hér um ræðir, en hefur yfir sér ein-
hvern frumstæðissjarma sem
hverfur með burðarmeiri lúðrum.
Hvorugt verkanna getur kallast ris-
mikið kammerverk. Þau eru fremur
ætluð áheyrandanum og blásaranum
til huggulegrar skemmtunar og eru
aldeilis ágæt sem slík. En þau henta
líka prýðilega til kynningar á sam-
stillingu hornaflokksins. Sú kynning
reyndist hin besta. Þeir hafa verið svo
heppnir að fá til liðs við sig horn-
leikarann Joseph Ognibenen. Þar er
piltur sem hefur einhvern næmasta
skilning á eðli hornleiksins sem ég
hefi kynnst hvort sem um ræðir
homið til fyllingar eða ljúfs linuleiks.
Þá er einnig básúnuleikarinn William
Gregory, mikill ensemble-maður en
einnig leiöandi í sínum þýða blæstri.
Trompetarnir eru vel samstiga í tóni
og blæ en ekki alltaf alveg sammála
um fraseringar, sem þó er litlu meira
en viðhald sjálfstæðis i stil einstakl-
ingsins. Annars fer leikur þessara
tveggja ólíku trompetkaraktera
mjög vel saman. i túbuleik Bjarna
felst ekki alltaf nógu mikið sjálfs-
traust. Hann mætti að skaðlausu
vera betur meðvitaður um mikilvægi
botnsins og varpa ögn af hógværð-
inni í leik sínum fyrir borö. Aö öðru
leyti er engin göt á botninum að
flnna.
Kvintett þessi er að sönnu ekki slíp-
aður að gagni en í honum situr valinn
maður í hverju rúmi. Og enn sem fyrr
er það helstur Ijóður á ráði hans að
hann lætur of sjaldan og of lítið til
sín heyra. Víst væri gaman að heyra
hjá þeim góða turnmúsík, bæði forna
ognýja. -EM.