Dagblaðið Vísir - DV - 09.12.1981, Blaðsíða 14

14
DAGBLAÐIÐ& VÍSIR. MIÐVIKUDAGUR 9. DESEMBER 1981.
frjálst, áháð dagblað
Ijtgáf uféiag: Frjáls fjölmiðtun hf.
Stjórnarformaöurog útgáfustjóri: Sveinn R. Eyjólfsson.
Framkvœmdastjóri og útgáfustjóri: Höröur Einarsson.
Ritstjórar: Jónas Kristjánsson og Ellert B. Schram.
Aöstoðarritstjóri: Haukur Helgason.
Fréttastjóri: Sœmundur Guðvinsson.
Auglýsingastjórar: Páll Stefánsson og IngóKur P. Steinsson.
Ritstjórn: Síðumúla 12—14. Auglýsingar: Síðumúia 8. Afgreiðsla, áskríftir, smáauglýsingar, skrífstofa:
Pverholti 11. Skni 27022.
Sfmi ritstjórnar 86611.
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: Hilmir hf., Sfðumúla 12.
Prentun: Arvakur hf., Skerfunni 10.
Áskríftarverð á mánuði 100 kr. Verð í lausasölu 7 kr. Holgarblað 10 kr.
Daufgerö stjómarandstaða
Sjaldan hefur farið eins litið fyrir stjórnarandstöðu
og þeirri, sem verið hefur utan valda síðustu tvö árin
tæp. Tilraunir hennar til að láta að sér kveða hafa að
verulegu leyti farið út um þúfur. Hun er nánast gleymd
■og grafin.
Helzt er hægt að finna hana á síðum Morgunblaðs-
ins. Nánast daglega í þessi tæpu tvö ár hefur baksíða
þess verið lögð undir heimsendafyrirsagnir af íslenzk-
um efnahagsmálum. Ef við tryðum þeim, værum við
öll flúin af landi brott.
Nú vill svo til, að betra er að lifa hér en í flestum ná-
lægum löndum. Kaupið er að vísu lægra, en á móti
kemur, að atvinna er nóg. í öðrum löndum er svo kom-
ið, að atvinna er sjaldfenginn lúxus þeim, sem koma úr
skólum.
Þetta er svo sem ekki ríkisstjórninni að þakka frem-
ur en öðrum slíkum, sem hafa verið við völd á undan-
förnum áratugum. En þessari má þó sennilega þakka,
að sparifjáreigendur geta nú ávaxtað fé sitt í fyrsta sinn
í áratugi.
Einna sárast svíður stjórnarandstöðunni að geta
ekki sigað launþegasamtökunum á ríkisstjórnina.
Þetta ástand hefur verið tilefni síendurtekinna frýjun-
arorða, meðal annars í formi baksíðufrétta í Morgun-
blaðinu.
Alþýðusambandið hefur af langri reynslu áttað sig á,
að prósentuhækkun launa segir tiltölulega lítið um
kaupmáttinn. Önnur atriði ráða þar meiru, annars veg-
ar efnahagsástandið og hins vegar aðgerðir stjórn-
valda.
í sjálfu sér skiptir litlu, hvort laun hækka um 3°7o,
30% eða 300%. Verðbólgan kemur þessu öllu út í eitt.
Meira máli skiptir, að atvinna sé næg og að gerðir
stjórnvalda skerði ekki hlut launamanna af svokallaðri
þjóðarköku.
Ef launþegasamtökin treysta þessari ríkisstjórn örlit-
ið betur en sumum fyrri, er það náttúrlega böl fyrir
stjórnarandstöðuna, sem bölsótast meira á síðum
Morgunblaðsins en í sölum hins háa alþingis. Og þetta
böl er þungt nú um stundir.
Úr öllu þessu kann að rætast, ef ríkisstjórninni tekst
ekki að halda verðbólgunni niðri við 40%, hafandi tek-
ið við henni í 60%. Fari bólgan nú upp að nýju, getur
stjórnarandstaðan tekið gleði sína eftir tæpra tveggja
ára táradal.
Lukkan hefur leikið við sjónhverfingameistara hæst-
virtrar ríkisstjórnar. Sumir telja, að sjónhverfingarnar
geti gengið endalaust, að böllin muni kontinúerast út í
hið óendanlega. Þau hafa að minnsta kosti gert það
hingað til.
Þeir eru hins vegar sárafáir, sem telja, að stjórnar-
andstaðan hafi eitthvað markvert um þessi mál að
segja. Menn lesa heimsendafyrirsagnir Morgunblaðs-
ins sem eins konar hitamæli á skapvonzku og ergelsi
stjórnarandstöðunnar.
Þetta er ákaflega hastarlegt, því að virk og öflug
stjórnarandstaða er hornsteinn lýðræðis og efnahags-
legra framfara. Ef stjórnarandstaðan leggur upp laup-
ana, svo sem hér hefur gerzt, er lýðræðið ekki lengur í
fullu gildi.
Fyrst þarf stjórnarandstaðan að koma Morgunblað-
inu upp á jörðina, svo að þjóðmáladeilur verði trú-
verðugar á nýjan leik. Síðan þarf hún að koma sér upp
stjórnmálamönnum, sem fólkið í landinu nennir að
hlusta á.
Við búum við velsæld, sem er byggð á sandi. Og það
er dapurlegt að búa við stjórnarandstöðu, sem er ger-
samlega fyrirmunað að sýna fólki fram á, að svo sé.
Þetta er eitt stærsta vandamál þjóðarinnar um þessar
mundir. -J.Kr.
Vilja framsóknar-
menn eyðileggja
Hafréttarsáttmálann
Framsóknarmenn hafa oft vakið á
sér eftirtekt fyrir frumlega stefnu í
varnarmálum. Frumleikinn stafar þó
ekki af því, að þeim sésvo sýnt að sjá
nýjar leiðir, heldur eru þeir einlægt
að finna sér sérstöðu. Ég man eftir
því að dr. Ólafur Ragnar Grímsson
mótaði fyrir ca 12 árum, þá fram-
sóknarmaður, stefnu framsóknar-
manna um að taka varnir landsins i
eigin hendur, svo að varnarliðið yrði
óþarft. Ég man, að þessi stefan vakti
talsverða athygli.
Sjálfur er ég þeirrar skoðunar, að
íslendingar geti vel annast hluta af
vörnunum, og vissulega er tímabært
að taka upp til athugunar þessa
gömlu hugmyndir Ólafs. Þess skal
að vísu getið, að tillagan var ekki
frumleg þá, því að margir íslendingar
hafa verið þeirrar skoðunar, að rétt
sé og eðlilegt að fela t.d. Landhelgis-
gæslunni varnir landsins að einhverju
marki.
En nú hafa framsóknarmenn lagt
fram nýja tillögu í varnarmálum, og
er hún ólikt vitlausari en tillaga dr.
Ólafs og raunar er hún hættuleg
hagsmunum íslands.
Hér á ég við tillöguna um „afvopn-
un á Norður-Atlantshafinu”.
Tæpast borin
fram í alvöru
Sá er að vísu kostur tillögu fram-
sóknarmanna, að hún er tæpast sett
fram í alvöru, heldur á hún að vera
HaraldurBlöndal
eins konar svar við friðartali göngu-
manna í Framsóknarflokknum. Þess
verður því tæplega að vænta, að hún
verði borin oftar fram en á þessu
þingi, — mér er það meira að segja
til efs, að hún verði nokkurn tíma
borin undir atkvæði á Alþingi,
heldur sofni hún í nefnd.
En hvað felur tillaga framsóknar-
manna í sér, ef hún er tekin alvar-
lega?
Tillagan fjallar í stuttu máli um
það, að boðað verði til ráðstefnu með
kjarnorkuveldunum sex. Bandaríkj-
unum, Sovétrikjunum, Englandi,
Frakklandi, Indlandi og Kínverska
Alþýðulýðveldinu. Svo og verði
Danmörku, Noregi, og Kanada, og
væntanlega írska lýðveldinu, Hol-
landi og Belgíu og Þýska-Sambands-
lýðveldinu boðið til ráðstefnunnar,
en ég ímynda mér, að framsóknar-
menn eigi við þessi lönd, þegar þeir
tala um N-Atlantshaf. Hugsanlega
á líka að bjóða Portúgal og
Spáni. Ennfremur á að bjóða full-
trúum „evrópsku friðarhreyfing-
anna”. Ekki er útskýrt við hvað er átt
— tæpast á þó að bjóða til ráðstefn-
unnar þeim friðarsamtökum sem
• Hugmyndir framsóknarmanna um afvopnun á
Norður-Atlantshafi fela efnislega í sér kröfu um
breytingu á hafréttarsáttmálanum. Slík krafa gæti
stofnað sáttmálanum í hættu, segir Haraldur Blöndal í
grein sinni um afvopnunartillögur framsóknarmanna.
Eftir prófkjör Sjálfstæðisf lokksins:
Reykjavík
veröur að vinnast
prófkjörum eða öðru, sem aðstand-
endur hins svokallaða flokkseigenda-
félags hafa haft velþóknun á, hafi
gengið til leiks á jafnréttisgrundvelli á
móti öðrum keppinautum sínum. Því
álít ég, sérstaklega eftir yfirlýsingar
Alberts Guðmundssonar, „að
flokkseigendafélagið hafi marg-end-
urlekið lagt stein í götu sína”, að út-
koma prófkjörsins verði að skoðast í
ljósi fyrirliggjandi staðreynda. Við-
bótarstaðreynd er lokun prófkjörs-
ins, sem gekk á móti vilja stjórnar
Fulltrúaráðsins, gekk á móti vilja
þeirrar nefndar, sem stjórn Fulltrúa-
ráðsins skipaði til að afgreiða málið,
var framkvæmd í formi tillöguflutn-
ings á Fulltrúaráðsfundi án samráðs
við þá borgarfulltrúa, sem gera mátti
ráð fyrir að mundu leiða flokkinn til
baráttu í næstu borgarstjórnarkosn-
ingum. En Albert Guðmundsson og
stuðningsmenn hans vila hverjir
stóðu fyrir lokun prófkjörsins, og
þeirra álit og vissa er, að þar hafi
verið aögerð á ferðinni, sem stefnt
var gegn Albert Guömundssyni. Það
er álit okkar, sem er margstaðfest af
viðtölum við fólk úr öllum flokkum,
að Albert á fylgi langt inn í raðir
andstæðinganna vegna þess mikla
starfs, er hann hefur lagt af mörkum
til velferðar Reykjavíkur og Reykvík-
inga á undanförnum 12 árum. Við
erum ekki í nokkrum vafa um, að í
opnu prófkjöri og á jafnréttisgrund-
velli í öllu tilliti, hefði Albert orðið
langefstur í prófkjöri Sjálfstæðis-
flokksins.
Nú liggur fyrir hvers konar slys
lokun prófkjörsins var, því sá sögu-
legi atburður skeði, að einn stjórn-
málafiokkur vísar fólki frá dyrum
Mikill vafi er á, hvort Sjálfstæðis-
flokkurinn getur flokkast undir það
að vera lýðræðisflokkur, þar sem lit-
ili hópur meðlima Sjálfstæðisflokks-
ins á málgagnið, sem hann styðst við,
Morgunblaðið. Mín reynsla eins og
fjölda annarra er blátt áfram hörmu-
leg. Eftir 30 ára starf í Sjálfstæðis-
flokknum var lokað fyrir skrif undir-
ritaðs í Morgunblaðinu, þar sem
undirritaður var á annarri skoðun í
einum málaflokki þjóðmála en þókn-
aðist einum ráðenda blaðsins úr
Sjálfstæðisflokknum. Þá fór ekki
meira fyrir ritfrelsinu og lýðréttind-
unum en það, að lokað var fyrir skrif
Péturs Guðjónssonar. Það liggur
fyrir sem staðreynd, að þessi hópur
og þeir aðilar, sem eru honum þókn-
anlegir hafa yfirburðastöðu innan
Sjálfstæðisfiokksins í prófkjörum og
annarri valdakeppni innan Sjálf-
stæðisflokksins. Þar til Dagblaðið sá
dagsins ljós, mátti segja að Morgun-
blaðið réði yfir svo gott sem einokun-
araðstöðu í Reykjavík í blaðaheimin-
um.
Eftir könnun, sem ég gerði var út-
koman eftirfarandi: Alþýðublaðið
var svo lítið að það blátt áfram skipti
ekki máli. Þjóðviljinn var að mestu
leyti lesinn af sértrúarhópi sem ekki
var lengur í takt við tímann, en
studdist við „vestur-þýzka heim-
speki” frá byrjun gufualdar, en nú er
komin atómöld. Tíminn er ekki les-
inn í Reykjavík, þótt hann sé lesinn
af miklum fjölda utan Reykjavíkur,
fólki, sem hefur mikinn áhuga á
þjóðmálum og man, hvað það les.
Tilkoma Dagblaðsins breytti þessu
ástandi, og með því var lagður horn-
steinninn að einum undirstöðuþætti
Kjallarinn
PéturGuðjónsson
lýðfrjáls þjóðfélags, að einstakling-
arnir eigi frjálsan aðgang að raun-
vemlegum fjölmiðli. Ríkisfjölmiðlam-
ir hér einoka meira en fjölmiðlarnir
hjá kommunum í Póllandi i dag. Því
vona ég, að þrátt fyrir sameininguna
hjá Vísi og Dagblaðinu haldi blaðið
áfram að þjóna sínu stóra þjóðfélags-
lega hlutverki, og komi áfram út hér
eftir sem hingað til undir leiðarljós-
inu, „Frjálst óháðdagblað”.
4000—7000 vantaði
Það er því mikil ábyrgð, sem fylgir
þeim mönnum, sem fara fram til
prófkjörs eða annarrar keppni innan
Sjálfstæðisflokksins, sem Morgun-
blaðið getur haft áhrif á, og nær ekki
nokkurri átt að segja, að þeir aðilar í