Dagblaðið Vísir - DV - 23.11.1985, Blaðsíða 22

22
DV. LAUGARDAGUR 23. NOVEMBER1985.
Menning Menning Menning Menning
Meistari Kjarval
og Garcia Lorca
MEISTARI KJARVAL OG QARCIA LORCA
LMKTMag MMVUMKOUra vto nBmraniK).
Einn þéttur JóhannM 8vln«»on Kjarval
Ast Don PaHbnpflns: Fsdarico Qarcla Lorca
Þýð.: Guflbsrgur Barysson
Lafkstjód: Ingunn Asdtsardóttk
Eftir því sem segir í leikskrá, hefur
gengið hálfbrösuglega undanfarin ár
að halda uppi leiklistarstarfi í M.H. Eg
minnist þó margra ágætra sýninga í
þeim skóla. Fyrir um það bil tíu árum
var þar til dæmis blómlegt leiklistarlíf.
Eftirminnilegar sýningar frá þeim ár-
um eru t.d. Gisl og Drekinn. Og nú bæt-
ist ein ágæt sýning við í hóp hinna
fyrri.
Undir samheitinu Listin?/Astin?
sýnir endurreist leikfélag M.H. tvö
verk.
Hiö fyrra er „Einn þáttur” eftir Jó-
hannes Sveinsson Kjarval. Þetta verk
var gefið út árið 1938 og hefur einu
sinni verið sett á svið áður, af Herra-
nóttM.R.
Meistari Kjarval skrifaði töluvert af
blaðagreinum um ýmis málefni, sem
voru honum hugleikin hverju sinni, og
gaf einnig út nokkrar bækur.
Oft þótti það sem hann skrifaði tor-
skilið, og efalaust hefur texti „Eins
þáttar” sýnst tyrfinn fyrir hartnær
hálfri öld, þegar hann birtist fyrst.
Kjarval segir sjálfur á einum stað:
„Nei, sannleikurinn er, aö þaö er
hægt að skrifa skáldlega og hnittið og
sþaugilegt bara til gamans og mikið
þarf að strika út til þess aö alvaran
hafi pláss, ef hún á að vera.” (Grjót,
1930)
I „Einum þætti” er textinn ákaflega
knappur, — minnir reyndar oftlega á
prósaljóð, — og þess vegna vandmeð-
farinn í flutningi.
Leikurinn fjallar um skáld, sem
hrapar úr upphafinni sjálfsánægju nið-
ur í myrkur örvæntingar, þegar hann
lendir í uppgjöri við sjálfan sig og
skáldskap sinn.
Leikendur komast vel frá erfiöu
verkefni. Þátturinn er með stílhreinu
yfirbragði og verður bæði áheyrilegur
og ásjálegur í meðförum þeirra. Fram-
sögn leikenda var til fyrirmyndar í
báðum þáttunum.
Leiklist
AuðurEydal
Skáldið er leikið af Þorsteini Emi
Andréssyni, einkar þekkilega, og skrif-
arann leikur Gunnar Hansson. Auk
þeirra koma við sögu náttúruandar,
sem segja skáldinu til syndanna og
opna augu hans.
Sviðsbúnaöur er einfaldur og ljósin
mikið notuö til þess að fá fram mis-
munandi áherslur. Búningar eru hann-
aðir af leikstjóra og leikendum af hug-
kvæmni.
Seinna verkið á sviði M.H. er eftir
Federico Garcia Lorca og nefnist:
„Ast Don Perlimplins til Belísu í garði
hans”.
Þetta leikrit er skrifað 1931 og er hér
flutt í þýðingu Guðbergs Bergssonar.
Hann þýddi það fyrir leikfélagið
Grímu, árið 1963, aö því er segir í leik-
skrá. Ekki varð þó af sýningu fyrr en
nú.
„Don Perlimplin” er með ljóðrænu
og dálítið dulúöugu yfirbragði. Þetta
er einkennandi fyrir stíl Garcia Lorca,
sem er ekki síöur kunnur sem ljóð-
skáld en leikritahöfundur. Leikrit hans
Blóðbrullaup og Hús Bernörðu Alba
(L.R. 1966) eru vel kunn hér á landi.
I því verki, sem nemendur M.H. taka
hér til sýningar, fjallar höfundurinn
um ást miðaldra manns, Don
Perlimplins, á ungu stúlkunni, Belísu,
sem hann síðan kvæntist. Belísa er
ekkert sæl í hjónabandinu, því að hún
elskar dularfullan, ungan mann í
rauöri skikkju. En hver er hann? Don
Perlimplin verður fulltrúi hinnar göf-
ugu, fómfúsu ástar, á meðan Belísa
ann hinum ókunna sveini á ákaflega
jarðbundinn hátt.
Don Perlimplin er leikinn af Magn-
úsi J. Guðmundssyni og Ásta Gunnars-
dóttir leikur Belísu. Þjónustustúlkan
og örlagavaldurinn Markólía er leikin
af Þórönnu Jónsdóttur. öll skila þau
hlutverkum sínum vel.
I uppfærslu Leikfélags M.H. er spil-
að á lægri nótunum, og engum er of-
gert. Utkoman verður harla góð.
Það sést greinilega að styrk hönd
hefur haldið um stjómvölinn og þáttur
Ingunnar Ásdisardóttur leikstjóra í
þessari sýningu er bæði stór og hrós-
verður.
AE
Ást Don Perlimplins til Belisu í garði hans.
Hjartahlýjar
heiðurskonur
Blúndur og blásýra, eftir John Kessolring
Leikhópurinn: „Aih milli himins og jarðar" f
Verzlunarskóla fslands
Leikstjóri: Hallur Holgason
Leikhópurinn „Allt milh himins og
jarðar” í V.I. velur sér að verkefni
þetta árið gamanleikinn „Blúndur og
blásýru” í þýðingu Ævars R. Kvaran.
Þar segir frá Brewster systrunum og
þeirra skylduliði. Þær eru vel efnum
búnar, alltaf reiðubúnar að rétta öðr-
um hjálparhönd og að láta fé af hendi
rakna, þegar til þeirra er leitað. En
ekki er allt sem sýnist, og ekki er víst
að öllum falli hjálpsemi þeirra jafnvel
í geö. Varla þeim, sem þær hafa hjálp-
að yfir móðuna miklu og hlotið hafa
hinstu hvíld í kjallara þeirra systra.
, SKUGGA-BJORG
IHLAÐVARPANUM
Skusga-BJOrg
HugMkur •ýnk nýja Mkgcrfl a* Skugga-Svaini
Laikstjóri: BJami Ingvarsaon
Karl einn sagöi einhverju sinni svo
frá, aö hann hefði endur fyrir löngu
farið i leikhús og séö Skugga-Svein.
Honum líkaði leikritið vel. Upp frá
því taldi hann ekki ástæðu til að fara
á leiksýningar, nema til þess eins að
sjá þetta sama verk aftur og aftur.
Ekki veit ég, hvort karl sá mundi
leggja leið sina í Hlaðvarpann við
Vesturgötu til þess aö sjá nýstárlega
útfærslu á hinu sígilda verki
Matthiasar Jochumssonar. Hér hafa
verið höfö endaskipti á hlutunum.
Skuggi gamli er orðinn aö flagðinu
Skugga-Björgu, og fylgifiskar hans,
Ketill skrækur og Ogmundur, eru nú
Katla skræka og Munda útilegukona.
Nú er ekkert nýtt við það, að hlut-
verkum sé að einhverju leyti við snú-
ið í Skugga-Sveini, en útilegumönn-
unum hefur þó aldrei veriö breytt í
konur fyrr en nú.
Það er haft að leiöarljósi við upp-
færslu áhugaleikhópsins Hugleiks á
Skugga-Björgu að taka ekki nokkurn
skapaðan hlut hátiðlega, sist af öllu
sjálfan sig eða séra Matthías.
öllu er hrært saman, og flest er
leyfilegt í túlkun og leikbrögðum.
Flytjendur leika á als oddi og
skemmta sér konunglega, svo að
stemmningin smitar áhorfendur,
sem eru farnir að raula gömlu lögin
með harmóníkuleikaranum í hléinu.
Allt er mjög heimilislegt.
Texti séra Matthíasar er auðvitað
fluttur alveg „kórréttur”, samanber
hin sigildu orð Jóns sterka, er hann
býður Galdra-Héðni borgun fyrir
aöstoðina: „Tekurðu kreditkort?”
Og karlinn heldur það nú, dregur
kortamaskínu upp úr skjóðu sinni og
ber sig fagmannlega að.
Bjarni Ingvarsson er leikstjóri og
lætur áhugamennskublæinn alfarið
halda sér, en það er hinn yfirlýsti til-
gangur hópsins aö stinga rækilega í
stúf við atvinnuleikhúsin.
Með helstu hlutverk í sýningunni
fara Sigrún Oskarsdóttir (Skugga-
Björg) og Ingibjörg Hjartardóttir
(Katla frænka). Þær eru ófrýnilegar
og ólikar fólkinu úr byggð, Siguröi
bónda í Dal (Sindri Sigurjónsson) og
hans liði. Unnur Ragnars leikur
Astu, Sigríður Helgadóttir Grasa-
Guddu og Unnur Guttormsdóttir
Gvend smala, en ámátlegra grey
hefur sjaldan sést. Eggert Guð-
mundsson leikur beljakann Jón
sterka og yfirvaldið Lárenzíus sýslu-
maöur er leikinn mynduglega af
Birni B jamasyni.
Sem fyrr segir er þetta allsérstök
sýning og ýmsu öfugt snúið. Utkom-
unni veröur kannski best lýst þannig,
að þetta hafi verið skopstæling á sýn-
ingu áhugahóps á Skugga-S veini.
Og allir skemmtu sér.
AE
Gamanið verður sem sé ansi grátt,
áður en öll kurl koma til grafar, — í
orðsins fyllstu merkingu.
Sýningunni, sem Hallur Helgason
leikstýrir, koma alls fram 14 leikarar.
Með hlutverk systranna „hjálpfúsu”
fara Amdís Bergsdóttir (Abby) og
Ingibjörg Oðinsdóttir (Martha). Þær
komast allvel frá því að leika hinar
öldruðu sómakonur, einkum náði Am-
dís oft góðum sprettum í hlutverki
Abbyar.
Mortimer, frændi þeirra, er leikinn
af Gisla 0. Kæmested, sem nær ágæt-
um tökum á hlutverkinu, og Helena
Guðmundsdóttir leikur Elaine, unn-
ustu hans. Mortimer er geðvondur
leiklistargagnrýnandi, sem hefur allt
varðandi leikhúsið á hornum sér,
þangað til hann kemst að leyndarmáli
systranna. Þá fær hann heldur betur
eitthvað annaö um að hugsa, svo að
ekkisé meira sagt.
Margir fleiri leikendur komu fram,
sem of langt mál yrði. að telja upp hér.
I meðfc-um leikhópsins varð þetta
dæmigerö skólasýning. Leikritiö sjálft
er kannski of langt, og um miöbikið
ekki nógu fyndiö, til þess að hægt sé aö
ætlast til þess, að óvanir leikendur
haldi fullum dampi allan tímann. Syst-
umar gömlu með allt sitt (eitur)bras
voru satt best að segja skemmtileg-
ustu persónurnar í verkinu, þrátt fyr-
ir forskrúfaðan mannkærleikann.
Frammistaða leikenda vakti óskipta
kátínu skólasystkina þeirra, sem fjöl-
menntu á þá sýningu, sem undirrituð
sá.
AE