Dagblaðið Vísir - DV - 16.02.1988, Blaðsíða 8

8
ÞRIÐJUDAGUR 16. FEBRÚAR 1988.
Viðskipti
Islendingar skuldugasta þjoðin?
„Ef erlendar skuldir á mann eru
hafðar til marks erum við langskuld-
ugasta þjóö heims,“ segir Þorvaldur
Gylfason, prófessor í hagfræði við
Háskóla Islands, í athyglisverðri
grein í nýjasta hefti efnahagstíma-
ritsins Víshendingar. Átt er við
langtímaskuldir og ábyrgðir opin-
berra aðila.
Þorvaldur Gylfason, prófessor í hag-
fræði.
Peningamarkaður
INNLÁNSVEXTIR (%) hæst
Innlán óverðtryggð
Sparisjóðsbækurób. 22-23 Lb,Bb. Ib
Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 23-25 Ab,Sb
6mán. uppsögn 24-27,5 Ab
12 mán. uppsögn 24-30,5 Úb,Ab
18mán. uppsögn 34 Ib
Tékkareikningar, alm. 11-12 Sp.lb, Vb.Ab, Lb.Sb
Sértékkareikningar 12-25 Ab
Innlan verðtryggö Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 2 Allir
6mán. uppsögn 3,5-4 Ab.Úb, Lb.Vb, Bb.lb
Innlán með sérkjörum 18-34 Sb,Lb
Innlángengistryggð
Bandaríkjadalir 6-7 Úb.Vb, Ab.Sb.
Sterlingspund 7,50-8 Ab.Vb
Vestur-þýsk mörk 2-3 Ab.Vb
Danskarkrónur 8-9 Vb.Ab
ÚTLÁNSVEXTIR (%) lægst
Útlán óverðtryggð
Almennirvíxlar(forv.) 34-36 Úb
Viðskiptavixlar(forv.)(1) 36eða kaupgengi
Almennskuldabréf 37 Allir
Viðskiptaskuldabréf(l) kaupgengi Allir
Hlaupareikningar(yfirdr.) 37 39 Bb
Utlán verðtryggð
Skuldabréf 9,5-9,75 Allir nema
Úb
Utlántilframleiðslu
Isl. krónur 33-36 Lb.Bb
SDR 8-8,50 Lb.Bb, Sb
Bandarikjadalir 10,25-10, Lb.Bb,
75 Sb.Sp
Sterlingspund 10,50-11, 25 Úb
Vestur-þýsk mörk 5-5,75 Úb
Húsnæðislán 3,5
Lifeyrissjóðslán 5-9
Dráttarvextir 51,6 4,3 á mán.
MEÐALVEXTIR
óverðtr. feb. 88 36,4
Verðtr. feb. 88 9.5
VÍSITÖLUR
Lánskjaravísitala feb. 1958stig
Byggingavisitala feb. 344 stig
Byggingavísitala feb. 107,4stig
Húsaleiguvísitala Hækkaði 9% . jan.
VERÐBRÉFASJÓÐIR
Gengi bréfa verðbréfasjóða
Ávöxtunarbréf 1,3927
Einingabréf 1 2,660
Einingabréf 2 1.549
Einingabréf 3 1,660
Fjölþjóðabréf 1,268
Gengisbréf 1,0295
Kjarabréf 2,660
Lífeyrisbréf 1.337
Markbréf 1,374
Sjóðsbréf 1 1,253
Sjóðsbréf 2 1,173
Tekjubréf 1,363
HLUTABRÉF
Söluverð að lokinni jöfnun m.v. 100 nafnv.:
Almennartryggingar 130kr.
Eimskip 384 kr.
Flugleiðir 255 kr.
Hampiöjan 138kr.
lönaðarbankinn 155 kr.
Skagstrendingurhf. 189 kr.
Verslunarbankinn 135kr.
Útgerðarf. Akure. hf. 174 kr.
(1) Við kaup á viðskiptavíxlum og við-
skiptaskuldabréfum, útgefnum af þriöja
aöila, er miðaö við sérstakt kaupgengi,
kge. Búnaðarbanki og Samvinnubanki
kaukpa viöskiptavíxla gegn 31% ársvöxt-
um og nokkrir sparisj. 30,5%.
Skammstafanir: Ab = Alþýðubankinn,
Bb= Búnaðarbankinn, lb = lðnaðar-
bankinn, Lb = Landsbankinn, Sb =
Samvinnubankinn, LJb= Útvegsbankinn,
Vb = Verslunarbankinn, Sp = Sparisjóð-
irnir.
Nónarl upplýsingar um peningamarkað-
inn birtast I DV á flmmtudögum.
Þorvaldur segir ennfremur að
þessar tölur um skuldir á mann geti
verið viUandi þar sem-hver vinnandi
maður skilar mismiklum aíköstum í
ólíkum löndum. „Hver íslendingur
hefur miklu hærri tekjur og getur
því borið miklu þyngri skuldabyröi
en hver Portúgali eða Grikki, að ekki
sé minnst á fátækralönd eins og
Kostu Ríku eða Jamaíku."
Þorvaldur skoðar næst erlendar
skuidir sem hlutfall af landsfram-
ieiðslu en ekki fólksfjölda og þá
gerhreytist niðurstaðan. ísland
kemst ekki á blað á topp tíu listanum
heldur er meirihluti landanna bláfá-
tækar Afríkuþjóðir.
íslendingar komast ekki heldur á
topp tíu listann ef hlutfall erlendra
skulda af útflutningstekjum er skoð-
að. Sá mæhkvarði er, að sögn
Þorvalds, betri en hlutfalli skuld-
anna af landsframleiðslu þar sem
útflutningstekjur þjóða sýna getu
þeirra til að greiöa vexti og afborgan-
ir af erlendum skuldum.
„Það er eftirtektarvert að margar
skuldugustu þjóöir heims, svo sem
Brasilíu og Mexíkó, er hvergi að
finna á þessum Usta. Ástæðan er sú
að þessar þjóðir og aðrar, sem skulda
öðrum þjóðum hæstar upphæðir, eru
fjölmennar og þokkalega efnaðar
yfirleitt og hafa því góð skilyrði til
að standa skil á skuldum sínum,“
segir Þorvaldur.
Brasilíumenn skulduðu langmest
allra þjóða í árslok 1985 eða um 86
miUjarða doUara. Mexíkó var í öðru
sæti meö 78 mUljarða. Þess má geta
að skuldir íslendinga voru um 1,5
miUjarðar dollara í lok ársins 1985,
um 1,9 mUljarðar í árslok 1986 og um
2 miUjarðar dollara í lok síðasta árs,
Heildarskuldir
Erlendar skuldir
í milljördum
Bandankjadollara
í árslok 1985
1. Brasilía .............................. 86
2. Mexlkó ................................ 78
3. Indland .............................. 42
4. Indónesfa ...;......................... 42
5. Argentlna ............................. 38
6. Suður-Kórea ........................... 35
7. Tyrkland ............................ 23
8. Egyptaland .......................... 22
9. AJsfr ................................... 18
10. Filippseyjar .......................... 18
Brasilíumenn og Mexíkanar eru
skuldugustu þjóðir í heimi. Heildar-
skuldir íslendinga voru um 1,5
milljarðar dollara í árslok 1985.
1987, samkvæmt upplýsingum sem
DV hefur frá Seðlahankanum.
Sé ísland borið saman við sæmi-
lega stöndugar þjóðir en ekki blá-
snauð Afríkulönd kemst það inn á
topp tíu Ustann varðandi hlutfaU er-
lendra skulda af landsframleiðslu
viðkomandi þjóða og hafnar í átt-
unda sæti í árslok 1985 með hlutfaUið
51 prósent. TU samanburðar námu
erlendar skuldir BrasiUu 41 prósenti
af landsframieiðslu í árslok 1985 og
Erlendar skuldir á mann
Erlendar skuldir á mann
I Bandankjadollunjm
íárslok 1985
1. Island .............................. 5.700
2. Israel .............................. 4.000
3. Kosta Ríka ........................ 1.700
4. Nígaragúa ....................... 1.600
5. Jamaíka ............................ 1.500
6. Portúgal ......................... 1.400
7. Grikkland ........................... 1.300
8. Argentína ............‘............ 1.300
9. Jórdanía ........................... 1.200
10. Chíle ............................. 1.200
íslendingar eru á toppnum yfir er-
lendar skuldir á mann. Það eru
aðeins israelsmenn sem nálgast
okkur; aðrar þjóðir eru víðs fjarri.
Mexíkó 44 prósentum.
Þorvaldur segir í lokapröum sínum
að skuldabyrði okkar íslendinga sé
miklu þyngri en skuldabyrði grann-
þjóðanna og annarra efnaþjóða sem
við berum okkur yfirleitt saman við.
„Það er alvarlegt umhugsunarefni,"
segir Þorvaldur Gylfason að lokum.
-JGH
Hlutfall eriendra skulda og lands-
framleiðslu skuldugustu
þjóðanna
Eriendar skuldir
sem hlutfail
af landsframleiðslu
í árstok 1985
(í prósentum)
1. Marokkó ............................... 128
2. Perú ..................................... 93
3. Chfle .................................. 90
4. Israel .................................. 76
5. Portúgal ................................. 68
6. Argentína ............................... 55
7. Filippseyjar ........................... 55
8. ísland ................................. 51
9. Malaysía ................................ 51
10. Indónesía ............................. 48
Hér er miðað við sæmilega stönd-
ugar þjóðir eins og íslendinga, ella
myndu blásnauðar Afríkuþjóðir ein-
göngu raða sér á listann.
merkilegu stöðu sem upp er komin.
Að sögn Jónasar er Tryggvi að
ganga frá reikningum bankans en
þeir eru á hans starfssviði. „Þegar
húið er aö.skrifa undir reikninga og
afgreiða þá hverfur hann héðan frá
störfum eftir einstaklega farsælt
starf.“
-JGH
Flugleiðir:
Farið ofan \ saumana
á Atlantshafsfluginu
Tryggvi Pálsson bankastjóri Versl-
unarbankans á sama tíma og hann
er einn af framkvæmdastjórum
Landsbankans.
Það hefur vakið nokkra athygU
innan viðskiptalífsins að Tryggvi
Pálsson, nýráðinn bankastjóri Versl-
unarbankans, starfar enn hjá
Landsbankanum sem framkvæmda-
stjóri fjármálasviðs bankans. Þar
með er sú merkilega staða komin upp
að bankastjóri Verslunarbankans er
á sama tíma einn af toppunum hjá
Landsbankanum. Gífurleg sam-
keppni er á miUi aUra bankanna eins
og auglýsingar þeirrat bera best vitni
um.
„Við höfum ekki minnstu áhyggjur
af þessu, ekki þegar sá maður er
Tryggvi Pálsson. Við berum fyUsta
traust til hans,“ segir Jónas Haralz,
bankastjóri Lartdsbankans, um þessa
Bankasljóri Verslunar-
bankans einn af toppum
Landsbankans
Flugleiðamenn eru þessar vikurn- og spyrja sig hvernig best sé að
ar að fara mjög nákvæmlega ofan í standa að því í framtíðinni. Verulegt
saumana á Atlantshafsflugi félagsins tap varð á þessari flugleið félagsins
Flugleiðamenn fara núna rækilega ofan í saumana á Atlantshafsflugi félags-
ins, enda mikið í húfi. Tekjurnar af þessari flugleið eru yfir 3 milljarðar
íslenskra króna. Á meðal þess sem verið er að skoða er hentugasti flug-
vélakosturinn í framtíðinni og ákjósanlegustu áfangastaðirnir í Bandaríkjun-
um.
Að sögn Sigurðar er meginástæðan
fyrir tapinu á Atlantshafsleiðinni gíf-
urlegar kostnaðarhækkanir á ís-
landi, eins og laun, á sama tíma og
dollarinn hefur lækkaö í verði um
11 prósent gagnvart krónunni en
meirihluti tekna félagsins á þessari
leið er í dollurum.
Tekjur félagsins af Atlantshafs-
fluginu eru um 85 milljónir dollara á
ári eða yfir 3 milljarðar íslenskra
króna. Hundruð manna hafa atvinnu
af þessari flugleið.
„Þaö er nú mjög vaxandi áhugi í •
Evrópu á ferðalögum til Bandaríkj-
anna í kjölfar lækkunar dollarans
gagnvart helstu gjaldmiðlum Evr-
ópu. Við reynum því núna að selja
meira í Evrópu af ferðum til Banda-
ríkjanna en áður.“
Nordal
aðalræðu-
maðurinn
Aðalfundur Verslunarráðs ís-
lands hófst í hádeginu í Átthaga-*
sal Hótel Sögu. Aðalefni
fundarins verður um eflingu
hluta- og verðbréfamarkaðarins.
Það er Jóhannes Nordal seðla-
bankastjóri sem flytur ræðu um
þetta efni og svarar fyrirspum-
um. Fundinum lýkur með mót-
töku fyrir aðalfundargesti í
húsakynnum Verslunarráðsins.
-JGH
á síðasta ári, tap sem ekki er undir
300 til 400 milljónum króna.
„Á meðal hluta sem við erum að
skoða er flugvélakostur okkar á Atl-
antshafsleiðinni í framtíðinni, ákjós-
anlegustu áfangastaðirnir í
Bandaríkjunum svo og heppilegasta
umfang þessa flugs í rekstri okkar,"
segir Sigurðu'r Helgason, forstjóri
Flugleiða.
Jóhannes Nordal stendur í
ströngu í dag á aðalfundi Versl-
unarráðsins.
-JGH