Dagblaðið Vísir - DV - 13.07.1989, Blaðsíða 28

36
FIMMTUDAGUR 13. JÚLÍ 1989.
Andlát
Svava Jóhannesdóttir, Sunnuvegi 27,
Reykjavík, andaöist þriðjudaginn 11.
júlí.
Sólmundur Jóhannesson, Skeiöar-
vogi 15, andaðist í Borgarspítalanum
að morgni 12. júlí.
Jarðarfarir
Magnús Sveinbjörnsson er látinn.
Hann fæddist í Reykjavík 17. maí
1911. Foreldrar hans voru Guðlaug
Magnúsdóttir og Sveinbjörn Er-
lendsson. Magnús hóf störf hjá Nat-
han & Olssen árið 1930 og starfaði
þar alla tíð síðan, í fyrstu sem gjald-
keri en seinna sem skrifstofustjóri
^og bókari. Eftirlifandi eiginkona
Magnúsar er Ingveldur Guðmunds-
dóttir Þau hjónin eignuðust saman
átta börn. Útför hans verður gerð frá
Fossvogskapellu í dag kl. 15.
Gunnar L. Þorsteinsson málara-
meistari lést 6. júlí sl. Hann fæddist
í Hlíðarkoti í Fróðárhreppi 31. júlí
1907. Foreldrar hans voru Kristjana
G. Jónatansdóttir og Þorsteinn Þórð-
arson. Eftirlifandi eiginkona Gunn-
ars er Guðmunda Sveinsdóttir. Þau
hjónin eignuðust saman 4 börn. Útför
''’Gunnars verður gerö frá Breiöholts-
kirkju í Mjódd í dag kl. 13.30.
Sigurbjörg Ólafsdóttir, Felsmúla 11,
verður jarðsungin frá Bústaðakirkju
á morgun, 14. júlí, kl. 15.
Minningarathöfn um Magnús Þórar-
in Guðmundssonskipstjóra, Brautar-
holti 19, Ólafsvík, er fórst með mb.
Sæborgu SH 377 7. mars sl., fer fram
. frá Ólafsvíkurkirkju laugardaginn
15. júlí kl. 14.
Marta Ólafsson, Sunnuvegi 13,
Reykjavík, verður jarðsungin frá
Langholtskirkju fóstudaginn 14. júlí
kl. 13. 30.
Gyðríður Pálsdóttir, Borgarholts-
braut 32, Kópavogi, verður jarðsung-
in frá Fossvogskirkju föstudaginn 14.
júlí kl. 15.
Útför Gísla Kristjánssonar fyrrver-
andi útgerðarmanns, fer fram frá
Garðakirkju fóstudaginn 14. júlí kl.
13.30.
Tilkyimingar
Opið hús fyrir erlenda
ferðamenn í Norræna húsinu
Heimir Pálsson cand. mag. ræðir um ís-
lenskar bókmenntir í „Opnu húsi" í Nor-
ræna húsinu í dag, 13. júlí, kl. 20.30. Fyrir-
lesturinn nefnist „Liv och litteratur í Is-
land genom 1100 ár“ og verður fluttur á
sænsku en dagskráin er einkum ætluð
norrænum ferðamönnum. Að loknu
kaSihléi verður sýnd kvikmyndin Eldur
í Heimaey og er hún með norsku tah.
Bókasafnið er opið til kl. 22, eins og venja
er á fimmtudögum, eða svo lengi sem
„Opiö hús“ verður á dagskrá í sumar. í
bókasafninu liggja frammi bækur um
ísland og þýðingar íslenskra bókmennta
á öðrum norrænum málum. Kaffistofa
hússins er opin til kl. 22.30 á fimmtudags-
kvöldum. Aðgangur er ókeypis og alhr
eru velkomnir í Norræna húsið.
Félag eldri borgara
Opið hús í Goðheimum, Sigtúni 3, í dag.
Kl. 14 verður frjáls spilamennska, kl.
19.30 félagsvist, kl. 21 dansað. Munið
Vestgarðaferðina 16. og 21. júh. Upplýs-
ingar á skrifstofu félagsins f síma 28812.
Nessöfnuður
Sumarferð á vegum Nessóknar verður
laugardaginn 15. júlí. Farið verður að
Guhfossi og Geysi um Nesjavelh. Lagt
af stað kl. 10 frá kirkjunni. Fargjald kr.
800, matur innifalinn. Þátttaka tilkynnist
í sima 16783 kl. 16-18.
Fundir
Opinn fundur á
Hótel Borg
í dag, 13. júh, verður haldinn opinn Birt-
ingarfúndur á Hótel Borg kl. 17-19. Fund-
urinn ber yfirskriftina: Hvað ætlar ríkis-
stjómin að verða þegar hún er orðin stór?
Málshefjendur, þau Kristín Ásgeirsdótt-
ir, Guðmundur Ami Stefánsson og Óskar
Guðmundsson, munu flytja stuttan inn-
gang og tveir ráðherrar, þeir Svavar
Gestsson og Jón Baldvin Hannibalsson,
sitja að þvi loknu fyrir svörum máls-
heflenda og annarra fundarmanna.
Fundarstjóri verður Ámi Páh Ámason.
Fundurinn er opinn öhu áhugafólki um
stjómmál.
Ríókvöld á Borgarkránni,
Hótel Borg
Það má búast við almennum söng og
sannkahaðri krárstemningu á Borgark-
ránni í kvöld, funmtudagskvöld. Þá mun
Ríótríóið eða Stór-Ríóið, eins og það kah-
ast, efna th þjóðlagatónleika á kránni og
ef frá em taldir tónleikar The Dubhners
fyrir skömmu er þetta í fyrsta sinn sem
raunverulegur þjóðlagasöngur hljómar á
íslenskri krá í hartnær heila öld. Stór-
Ríóið skipa þeir Ágúst Atlason, Gunnar
Þórðarson, Helgi Pétursson, Magnús Ein-
arsson og Ólafur Þórðarson.
LOKAÐ Á MORGUN, FÓSTUDAG,
frá ki. 1 2-1 6.
vegna jarðarfarar
Mörtu Ólafsson.
FÁLKINN'
Suðurlandsbraut 8 og í Mjódd
Meimmg___________
Jónas allur
Sveinn Yngvi Egilsson með hina nýju heildarútgáfu á verkum Jónasar
Hallgrímssonar. DV-mynd S
Tæplega hefur farið framhjá
unnendum íslenskra bókmennta
að út er komin ný heildarútgáfa af
ritverkum „listaskáldsins góða“,
Jónasar Hallgrímssonar, sú fyrsta
í rúmlega hálfa öld.
Hér er um að ræða fjögur bindi
í bláum skartbúningi gulldregnum,
ekki ósvipuð skáldinu sjálfu þegar
hann spásséraði um götur Reykja-
víkur nýútskrifaður úr Bessa-
staðaskóla.
Þessi útgáfa er búin aö vera
nokkur ár í vinnslu og hafa þrír
ungir bókmenntafræöingar, Hauk-
ur Hannesson, Páll Valsson og
Sveinn Yngvi Egilsson, annast
hana.
Við fengum Svein Yngva til að
segja okkur frá henni og byrjuðum
á að spyrja hvað hún hefði fram
yfir heildarútgáfu Matthíasar
Þórðarsonar sem flestir aðdáendur
Jónasar þékkja.
„Nú vil ég taka fram að útgáfa
Matthíasar var þarft brautryðj-
andaverk.
Það sem við höfum gert er aö fylla
upp í þá mynd af Jónasi sem þar
er dregin upp,“ sagði Sveinn Yngvi.
„Það gerum við ekki síst með því
að fylgja í einu og öllu handritum
Jónasar sjálfs eða frumprentunum.
Eftir dauða Jónasar árið 1845
gáfu vinir hans, Brynjólfur Péturs-
son og Konráö Gíslason, nefnilega
út safn ljóðmæla hans og breyttu
þá ýmsu í ljóðunum eftir eigin
smekk og án tilhiýðilegs rökstuðn-
ings. Að vísu er nokkuð langt síðan
fræðimenn fóru að draga í efa rétt-
mæti einstakra breytinga þeirra,
en við erum þeir fyrstu til að skoða
öll ritverk Jónasar í ljósi frum-
handrita.“
Þá er freistandi að spyrja hvort
Jónas hafi ætlað að skrifa „Nú and-
ar vestrið" en ekki „suðrið".
„Nei, það datt honum víst ekki í
hug,“ svarar Sveinn Yngvi. „Á
hinn bóginn er eins víst aö sumum
bregði við að sjá álftirnar frægu í
Álfareiðinni fljúga „austur" heiði
en ekki „suður“, eða „fák“ breytast
í „klár“ í kvæðinu Réttarvatn.
Flestar þessara breytinga eru að
vísu smávægilegar, en sjálfsagt
verða staðfastir lesendur Jónasar
varir við einhvern blæbrigðamun.
í annan stað má nefna að við birt-
um dagbækur Jónasar í heild sinni,
þýddar úr dönsku, sömuleiðis
ferðasögur hans allar, snilldarleg-
ar þýðingar hans, meðal annars á
Bókmenntir
Aðalsteinn Ingólfsson
stjörnufræði Ursins, og slatta af
bréfum sem ekki hafa áður komið
fyrir almenningssjónir.“
Stærsta bindið í bókaflokknum
er helgað skýringum, skrám og
margháttaðri umfiöllun um Jónas.
Þýðir það að útgefendur vilji sérs-
taklega höfða til fræðimanna?
„Alls ekki,“ segir Sveinn Yngvi.
„í þessu bindi er alls konar fróð-
leikur sem bæði lærðir og leikir
geta haft ánægju af. Ég vil sérstak-
lega nefna úttektir prófessoranna
Arnþórs Garðarssonar á dýra-
fræðiþekkingu Jónasar og Sigurð-
ar Steinþórssonar á jarðfræðirann-
sóknum haris.
Báðir komast þeir að þeirri nið-
urstöðu að Jónas hafi verið meiri
vísindamaður en talið hefur verið.
Einnig má geta þess að við höfum
tekið með sjúkraskýrslu Friðriks-
spítala, þar sem Jónas dó, og út-
leggingu Þorgeirs Þorgeirssonar
læknis á henni. Þar kemur skýrt
fram að það var heiftarleg lungna-
bólga sem dró Jónas til dauða en
hvorki fótarmein né áfengiseitr-
un.“
Útgefendum hefur ekki þótt til-
hlýðilegt að gera spánnýja úttekt á
skáldskap Jónasar?
„Ekki að sinni. Hins vegar má
segja að í skýringum komi fram
íjöldamargar upplýsingar um
skáldskap Jónasar sem hljóta að
hafa einhver áhrif á viðhorf manna
til hans.“
Það vekur athygli að í þessari
útgáfu er einnig að fmna dönsk ljóð
Jónasar. Hvernig skáld var hann á
dönsku? spyijum við Svein Yngva
að lokum.
„Sérfræðingar í dönskum bók-
menntum, sem hafa lesið þetta fyr-
ir okkur, segja að Jónas hafi verið
gott skáld upp á dönsku og að ljóð
hans á því máli séu létt og
skemmtileg."
En um það geta lesendur nú geng-
ið úr skugga með því að fletta þess-
ari skartútgáfu af Jónasi. -ai.
Djöfladýrkun
Á hættuslóö (Spellbinder)
Aðalhlutverk: Tomothy Daly, Kelly Pres-
ton
Lelkstjóri: Janet Greek
Handrit: Tracy Torne
Sýnd í Bíóborginni.
Jeff Mills (Timothy Daly) og De-
rek Clayton (Rick Rossovich) eru
báöir ungir lögfræðingar. Kvöld
éitt eru þeir að leika sér í körfu-
bolta við tvo starfsfélaga. Eftir æf-
inguna ganga þeir sama.n út að bíl-
unum sínum. Þeir stoppa við bílana
og halda áfram að spjalla saman.
Þeir verða varir við par sem er aö
rífast ekki langt frá. Stúlkan er
slegin utanundir og nú er Jeff nóg
boðið. Hann blandar sér í málið og
þar sem stúlkan hefur ekki áhuga
á að fara með vini sínum heim býð-
ur Jeff henni far sem hún þiggur.
Stúlkan segist heita Miranda Reed
(Kelly Preston) og að vinur hennar
heiti Aldys og geti verið virkilega
góður og vondur. Jeff lýst vel á
stúlkuna og býður henni að gista
heima hjá sér og hún þiggur boðið.
Miranda vekur enn meiri hrifn-
ingu hjá Jeff þegar hún kannast
við málverkin hans og tónhstina
sem hann spilar. Einnig býr hún
yfir dulrænum hæfdeikum og get-
ur læknað hann af gömlum bak-
verk. Daginn eftir fer Jeff í vinnuna
og skilur Miröndu eftir sofandi.
Hann segir vinnufélögum sínum
Kvikmyndir
Hjalti Þór Kristjánsson
frá henni og viðbrögðin eru mis-
jöfn. Derek er hálfvonsvikinn yfir
því að hafa ekki boðið henni far í
stað Jeffs. Jeff flýtir sér heim eftir
vinnu og Miranda er þar enn. Jeff
vill endilega að hún verði áfram
og hún fellst á það. Allt er í luk-
kunnar velstandi hjá þeim. Jeff
heldur veislu til að kynna Miröndu
fyrir öllum vinum sínum en for-
eldrar hans létust fyrir nokkrum
árum. Öllum líkar sérstaklega vel
viö Miröndu nema einkaritara
Jeffs. Hún hefur illan bifur á Mi-
röndu og segir við Jeff að hún boði
ekkert gott. Jeff lætur allt slikt tal
sem vind um eyrun þjóta. Brátt
fara aö gerast undarlegir atburðir
í sambandi við Miröndu. Hún yfir-
gefur hann vegna hræðslu við trú-
systkini sín en Jeff gerir allt sem í
hans valdi stendur til að fá hana
til baka. En er það nóg?
Leikararnir komast alveg ágæt-
lega frá hlutverkum sínum og það
yröi örugglega auðvelt að verða
heillaður af Kelly Preston (Secret
Admirer, Mischief). Leikstjóran-
um, Janet Greek, tekst ágætlega
upp við að skapa spennu í kringum
dulúðina við djöfladýrkunina í
sinni fyrstu kvikmynd. Það er sam-
felldur stígandi í myndinni og end-
irinn kemur áhorfandanum
skemmtilega á óvart. Djöfladýrkun
hefur verið mikið til umræðu í
Bandaríkjunum undanfarið og því
hlaut að koma að því aö kvikmynd
yrði gerö þar sem hún er megin
uppistaðan. Án efa eiga fleiri eftir
að fylgja í kjölfarið.
Þetta er mynd fyrir þá sem vilja
sjá hrollvekjandi spennumynd.
Stjörnugjöf: ** 1/2
Hjalti Þór Kristjánsson