Dagblaðið Vísir - DV - 10.11.1989, Síða 4

4
FÖSTUDAGUR 10. NÓVEMBER 1989.
Fréttir
Undirbúningur vegna viröisaukaskattsins gengur hægt:
Hnýta þarf fjölda-
marga lausa enda
Stjórnarþingmenn eru orðnir óþreyjufullir eftir aö fá úr þvf skorið hvernig staðið verður að framkvæmd
ýmissa atriða varðandi upptöku virðisaukaskattsins um næstu áramót. Þeir biða eftir tillögum og úrvinnslu
frá Ólafi Ragnari Grímssyni. DV-mynd KAE
Þrátt fyrir aö virðisaukaskatturinn
eigi að taka gildi um næstu áramót
eru enn fjölmörg atriði óljós um
hvemig staðið verður að fram-
kvæmd hans. Þannig á fjármála-
ráðuneytið eftir að senda frá sér
tólf reglugerðir og auk þess þarf
að breyta fimm lögum vegna upp-
töku skattsins.
Þingmenn stjórnarflokkanna eru
nú byrjaðir að ókyrrast vegna þess
hversu seint drög að þessum reglu-
gerðum og lagabreytingum koma
frá fjármálaráðuneytinu. Eins og
fram kom í DV í gær hefur Al-
þýöuflokkurinn tvívegis frestaö
umijöllun um málið vegna þess að
ekki lágu fyrir nægjanlega skýr
gögn frá ráðuneytinu. Innan Fram-
sóknarflokksins hafa menn einnig
lýst yfir óánægju sinni.
Það sem veldur er að þingmenn
óttast að ýmis vandasöm mál tengd
upptöku virðisaukaskattsins verði
afgreidd á færibandi í árlegri jóla-
vertíö þingmanna. Slík afgreiðsla
felur í sér hættu á mistökum auk
þess sem líkur á að ná fram breyt-
ingum á tillögum fjármálaráðherra
minnka.
Matarskattur
Þótt fjármálaráðherra hafi lagt
fram tillögur um hvemig staðið
verði að endurgreiðslu á virðis-
aukaskatti á mjólk og kindakjöti
fer því fjarri að samstaða sé irni
máliö innan ríkisstjómarinnar.
Framsóknarmenn og borgarar
vilja til dæmis niðurgreiða fleiri
matvæh.
Nú em ekki nema rétt rúmar sjö
vikur þar til viröisaukaskatturinn
tekur gildi. Eftir sem áður er enn
langt í land að reglugerð um endur-
greiðslu vegna virðisaukans á mat-
vöm sé tilbúin.
Húsbyggjendaskattur
Annað risastórt atriöi, sem er
óklárt, er hvernig staðið verður að
endurgreiöslu á virðisaukaskatti
til húsbyggjenda. Samkvæmt lög-
um um viröisaukaskatt er vinna á
byggingarstað skattskyld. Fjár-
málaráöherra hefur lagt til að þessi
skattur verði endurgreiddur einu
sinni á ári. Samstarfsflokkarnir
vilja hins vegar fjölga endur-
greiðsludögunum til þess að hindra
að húsbyggjendur þurfi að leggja
út háar fjárhæðir vegna skattsins.
Til þess að tryggja endurgreiðslu
á skattinum þarf að breyta gildandi
virðisaukaskattslögum.
Upphitunarskattur
Ekki liggur enn fyrir hvémig
staðið verður að skattlagningu á
upphitun húsa. Samkvæmt gild-
andi lögum leggst virðisaukinn á
upphitun en stefnt er að því að
endurgreiða hann. Óvíst er hvemig
staðið verður aö því.
Prentskattur
Annað atriði, sem samstaða hef-
ur ekki náðst um, er skattur á
prentaö mál. Fiármálaráðherra
leggur til aö skatturinn verði lagð-
ur af fullum þunga á dagblöð og
tímarit sem ekki bera söluskatt nú.
Til þess að ná því fram þarf að
breyta gildandi viröisaukaskatts-
lögum. Ekki ríkir samstaða um
þessa afgreiðslu og telja margir í
sljómarliöinu að undanþiggja eigi
prentmiöla, jafnt blöð sem bækur,
virðisaukaskatti.
Lista- og iþróttaskattur
Einnig á eftir að sen\ja breyting-
Fréttaljós
Gunnar Smári Egilsson
arfrumvarp við lög um virðisauka-
skatt varöandi lista- og íþróttaviö-
burði. Samkomulag er um að þess-
ir viöburðir verði skattftjálsir en
eftir sem áöur eiga menn eftir að
sjá útfærslu þess í reglugerö. Hún
þarf til dæmis aö fela í sér hvenær
viðburður verður aö Ustviðburði.
Þingmenn vilja því fara aö sjá
reglugerðina.
Hvar á aö borga skattinn?
Ein af þeim reglugerðum, sem
vantar, er um hvar og hvenær eigi
aö standa skil á virðisaukaskattin-
um. Samningar standa yfir við
banka og sparisjóði um að hægt
verði að greiöa hann í gíró.
Gjaldfrestur á skatti?
Annaö atriöi, sem kemur til áhta
varðandi framkvæmd skattsins, er
hvort veita eigi Umflytjendum
gjaldfrest á skatti á innfluttum vör-
um. Með þeim hætti væri þeim gert
kleift að afla fjár til að greiða skatt-
inn með því að sefja vörumar áð-
ur. Fjármálaráðherra leggur til að
svo verði ekki.
Hvaö er frádráttarbært?
Þar sem sumir stunda bæði skatt-
skylda og skattftjálsa starfsemi
þaif að semja reglugerð um með
hvaða hætti þessir aðUar mega
draga þann skatt, sem þeir hafa
greitt öðrum, frá þeim skatti sem
þeir greiða tU innheimtumanna
rlkisins. Um þetta eru í sjálfu sér
engar deUur. Hins vegar vilja þing-
menn sjá þessa reglugerð, eins og
margar aörar, áður en þeir sam-
þykkja lögin. Þeir vilja sjá hvemig
lögin munu verka.
Diplómataskattur
Eins og í söluskattskerfinu er
gert ráð fyrir að sendimenn er-
lendra ríkja fái virðisaukaskattinn
endurgreiddan. Um þetta atriöi
vantar reglugerð.
Hvað er skóli?
í gUdandi lögum um viröisauka-
skatt er gert ráð fyrir ýmsum und-
anþágum. TU þess að þær virki
þaif aö skUgreina nákvæmlega
hvað feUur undir þær. Skólar og
menntastofnanir eru þannig und-
anþegnar skattinum en til þess aö
koma í veg fyrir aö menn fari fram
hjá þessu ákvæöi þarf að skUgreina
nákvæmlega hvað er skóh og hvaö
er ekki skóli. Til þess þarf reglu-
gerð. Hún er ekki tilbúin.
Stofnanaskattur
Þá vantar og reglugerð um
hvemig staðiö skuh að innheimtu
og hugsanlegri endurgreiðslu virð-
isaukaskatts á þeim sem stunda
einhveija þjónustu eða framleiðslu
innan ríkisstofnana. VandamáUð
felst í því að ef ríkisstofnun kaupir
einhveija þjónustu af öörum þarf
hún aö greiöa af henni skatt. Þar
sem stofnunin þarf ekki að greiða
virðisaukaskatt þarf aö ákveða
með hvaöa hætti viröisaukinn
verður innheimtur ef hún kýs að
inna þessa þjónustu af hendi sjálf.
Fasteignaviðskipti
Reglugerð vantar um hvernig
staðið veröur að skráningu á þeim
aöilum sem byggja fasteignir á eig-
in kostnað með það í huga að selja
þær aftur.
Fasteignaskattur
Reglugerð vantar um hvemig
staðið verður að leiðréttingum á
frádrætti frá virðisaukaskatti á
varanlegum fjárfestingarvörum
þegar eðU notkunar á þeim breyt-
ist; til dæmis þegar hún færist frá
skattfijálsri starfsemi yfir í skatt-
skylda starfsemi.
Vandi vegna áramótanna
Einnig vantar reglugerö um
hvernig staðið verður að skattlagn-
ingu á byggingum og byggingar-
efni, sem keypt verður fyrir ára-
mót, en ætlunin er að selja til skatt-
skyldra aöila eftir áramót.
Skattur á erlenda þjónustu
Þá er gert ráö fyrir að reglugerð
verði sett um að heimflt sé að skatt-
leggja erlenda þjónustu. Ef fyrir-
tæki kaupir þjónustu erlendis mun
ríkið leggja á hana viröisaukaskatt
ef sama þjónusta er skattskyld hér
heima.
Sjávarútvegsskattur
Reglugerð vantar um hvemig
staöiö veröur aö uppgjöri á virðis-
auka í sjávarútvegi en þessi at-
vinnugrein er skattfijáls í dag.
Landbúnaðarskattur
Einnig vantar reglugerð um
hvernig staöið verður aö uppgjöri
og endurgreiöslu á viröisauka-
skatti til bænda.
Lögfræðiskattur
Söluskattur á lögfræðiþjónustu
er 12 prósent í dag en þessi þjón-
usta mun bera 26 prósent virðis-
auka. Bent hefur verið á aö þessi
skattur leggist helst á þá sem síst
skyldi. Því er gert ráð fyrir laga-
setningu um ókeypis lögfræðiþjón-
ustu á vegum ríkisins. Frumvarpið
hefur ekki litiö dagsins ljós.
Málverkaskattur
Samkvæmt gildandi lögum er
sala á málverkum skattskyld en
hins vegar er sala á uppboðum
skattfijáls. Óvíst er hvort sala á
málverkum verður undanþegin
skatti eða hvort uppboð verða gerð
skattskyld. Breytingar á lögum um
virðisauka vantar.
Lausir endar
Eins og sjá má af upptalningunni
hér að ofan em fjölmargir lausir
endar varöandi upptöku virðisauk-
ans. Stjórnarliöar em orðnir lang-
eygir eftir að fá gögn varðandi þessi
mál til umfjöllunar. .
Jónas Fr. Jónsson, formaður stúd-
entaráðs, afhendir Guörúnu Helga-
dóttur, forseta Sameinaðs Alþingis,
mótmælin. DV-mynd Brynjar Gauti
Stúdentar
mótmæla
ásælni
ríkisins
„Við undirritaðir stúdentar við
Háskóla íslands mótmælum frek-
legri ásælni ríkisvaldsins í sjálfsafl-
afé skólans en stjómvöld áforma að
ráöstafa tæplega helmingi af tekjum
happdrættisins. Gangi slíkt eftir
munu byggingaframkvæmdir og
önnur uppbygging við skólann stöðv-
ast en húsnæðis- og tækjamál skól-
ans em langt frá því að vera viðun-
andi. Stúdentar skora á þingmenn
að koma í veg fyrir þessar fyrirætl-
anir,“ segir í yfírlýsingu sem 2646
nemendur Háskólans skrifuðu undir
og afhent var Guðrúnu Helgadóttur,
forseta Sameinaðs Alþingis eftir há-
degið í gær.
Þaö var Jónas Fr. Jónsson, formað-
ur stúdentaráðs, sem afhenti undir-
skriftirnar. í fréttatilkynningu frá
stúdentaráði segir að áskoruninni sé
beint til þingmanna, þeirra sé fjár-
veitingavaldið, þeirra sé ábyrgðin og
þeirra sé aö hafa eftirlit með gerðum
framkvæmdavaldsins.
Stúdentaráö samþykkti einróma
ályktun á fundi 26. október síðastliö-
inn. Þar lýsir stúdentaráð yfir von-
brigðum með hlut Háskólans í nýút-
komnu fjárlagafrumvarpi. Sé Há-
skólanum þar með gert ókleift að
veita þá þjónustu sem krafist er af
honum. „Aö ætla Happdrætti Há-
skólans að fjármagna Þjóðarbók-
hlöðu um 60 milfjónir er andstætt
lögum og siðleysi þegar lagöur hefur
verið á þjóðina 700 milljóna eignar-
skattsauki en aðeins 234 milljónir
hafa runnið í bygginguna. Bygging-
arsaga Þjóðarbókhlöðunnar, þjóðar-
gjafar í tilefni 1100 ára afmælisins,
er stjómvöldum til skammar," segir
í ályktuninni.
Þá hafa byggingamefnd Þjóðar-
bókhlöðu, Bandalag háskólamanna,
læknadeild Háskólans, Félag há-
skólakennara og Samband ungra
sjálfstæðismanna samþykkt álykt-
anir þar sem áformum um að skerða
sjálfsaflafé Háskólans er harðlega
mótmælt og bent á hvaða afleiðingar
slíkar ráðstafanir kunni að hafa fyrir
starfsemiHáskólans. -hlh
Akranes:
Bærinn vill
kaupa
Henson-húsið
Garðar Guðjónsson, DV, Akranesi;
Gish Gíslason, bæjarstjóri á Akra-
nesi, hefur átt í viðræðum við Iðn-
lánasjóö um kaup bæjarins á Hen-
son-húsinu svokallaða og em taldar
góðar likur á að samningar náist.
Iðnlánasjóður eignaðist húsið á upp-
boöi eftir gjaldþrot Henson fyrir nær
2 árum og hefur það staðið autt síðan.
Hugmyndin er sú að atvinnuþró-
unarsjóður verði formlegur eigandi
hússins og geti boðið það undir starf-
semi fyrirtæKja, sem hugsanlega
hefðu hug á að hefja starfsemi á
Akranesi.