Dagblaðið Vísir - DV - 01.12.1989, Síða 15
FÖSTUDAGUR 1. DESEMBER 1989.
15
í tilefni af rabbi Jóns Óttars í Sjónvarpsvísi:
Stjórnar Marteinn
Mosdal Stöð 2?
Rabb:
Jón Óttar
Ragmrsson
Sjónuarfjsstjóri
VmiílGARÁ
SJÓmAKPS-
MAJiKÁmUM
Mikíar væringar eru nú á
siónvarpsmarkaðnum og
| gæti svo íarið að a.m.k. ein
! og hugsanlega tvær n<jar
! rasir fari i loftið á nasta Srt.
i A6 vísu kann þetta að
1 vera ofmat vegna þess hve
! efnahagsástandið er
i otryggt 09 Ðvf alit elns
j liklegt að tvæi' grfmur
] renrii é keppínauta
| Stöðvar 2 Þegar á
! hóiminn ef komlð.
i Mð þetta Dætra að
! samkvæmt skoðanakönnun
Skáís telur vfirgnæfandi
! meírihluti þjóöarinnar eða
! 75,6% að sjönvarps-
! markaðurínn sé mettaður
og b'.'i ekki pörf fyrir nýjar
irmtendar rásir. \
\
! VARSi
! Haustið hófst þvi
! snemma i isienska
i sjónvarpstíeíminum og ektí 1
! annað aö sjá en mikið rót j
i; gæö orðlð á þessum
vlgstöövurn á þessum |
vetri. Og upphafið var j
oneitanlega skorwiö.
Síagurinn hófst þegar
SVn icíðttyrfyriftækl GB8
stærstu auglý'slngastofu
ianasans i elgu nokkurra
.vinstrt manna') hirti rás 6
f^iprvh. O n?r tirrt
dregið til bafca lerióa aiika
líklegt og að tvær risabotur
rakust á yfír hálenainu).
HÁS s
En hvaö er rás 6 og rás 8
spyTfólkogerþaðað
vonum. Pví er til að svara
að andstastt þvl sem
tíðkast víðast eriendls nota
isiendíngar svonefnt VHF-
svið fyrir aðalrási r
sjónvarþsstöðvanna.
Samaniagt em nothæfar
VHF-rá$ir híns vegar
G>Aoir«<r fíAr^r rv.
nessi tvö afmðrkuðu
svæöi, þ.e. Mosfeilsbæ og
hluta Kópavogs, er híns
vegar hægur vandi að fylta
rneð rasum á svonefndu
UHF-svíðl sem felur í sér
miklu fleiri cásír en vhf-
svið.
Bnmitt vegna þess að
UHF-svíðlð býður upp á
miklu fieirí rasir en VHF-
sviðlð er það fyrmefnda
mun meíra notað eriendis
þar sem rásir eru fleiri og
VMF-sviðið því of
takmaricað.
Eri þorri islendinga hefur
SE1jn.íÁ5y!,'ifÍ.'!9fi!;.et.?.,.
„Rabb“ um stöðu mála
Sjónvarpsvísis.
á sjónvarpsmarkaðnum var í nóvemberhefti
Sjónvarpsvísir heitir tímarit sem
„óruglaðir" áhorfendur Stöðvar 2
fá sent heim mánaðarlega „endur-
gjaldslaust“(?).
í nóvemberhefti þessa blaðs er
grein eftir Jón Óttar Ragnarsson
sjónvarpsstjóra undir fyrirsögn-
inni Rabb. Þar gerir Jón Óttar aö
umræðuefni stöðu mála á sjón-
varpsmarkaðnum.
Rabb sjónvarpsstjórans einkenn-
ist af tvennu, annars vegar ótrúleg-
um sjálfbirgingshætti og hroka og
hins vegar mikilh hræðslu viö
hugsanlega samkeppni „nokkurra
vinstri manna“ sem hann kýs að
nefna svo. Þessi hræðsla sjón-
varpsstjórans er illskiljanleg í ljósi
þeirrar loftþembu sem áður var á
minnst.
í umræðu sinni um úthlutanir
sjónvarpsrása kemst Jón að þeirri
niöurstööu að „engin ríkisstjórn
þori aö neita Stöð 2 um aðgang að
annarri rás“ (rás 8) „því engin rík-
isstjórn myndi þola eða þora að
fara í stríð við meirihluta þjóðar-
innar“(?).
Með þessari röksemdafærslu
eignar Jón Stöö 2 tvær rásir af fjór-
um mögulegum. (Var einhver aö
tala um einokunartilhneigingu
RÚV?)
Marteinn Mosdal
Áhorfendur Stöðvar 2 hafa flestir
orðið varir við fyrirbrigðið Martein
Mosdal. Marteinn þessi er persónu-
gervingur ríkisafskipta og einok-
unar. Stöð 2 notar Martein sem
áróðurstæki í samkeppni sinni við'
Ríkissjónvarpið.
Þegar litið er á ummæli Jóns Ótt-
ars, bæði fyrr og nú, fæ ég ekki
betur séð en í Jóni sé Marteinn
Mosdal lifandi kominn á meðal vor.
Einokunartilhneiging
En hvers vegna vill Stöð 2 við-
bótarrás? Jón svarar því á þann
KjaUaiinn
Heimir Bergmann
verslunarmaður
veg að vegna útgáfu Sjónvarpsvísis
verði Stöö 2 að raða dagskrá sinni
a.m.k. 2 mánuði fram í tímann og
að dagskrárstjórar Ríkissjónvarps
fái Sjónvarpsvísi í hendur áður en
þeir raði upp eigin dagskrá og bjóði
upp á sams konar efni og Stöð 2 og
á sama tíma.
Þess vegna verði Stöð 2 að „færa
þá fórn“ að koma á fót helgarsjón-
varpi, þ.e. til að áhorfendur geti
valið annað efni en t.d. íþróttir. Við
þetta er margt að athuga;
1. Sjónvarpsvísir kemur út um
hver mánaðamót og íjallar um
dagskrá mánaðarins sem á eftir
kemur, þ.e. dagskrárstjórar Rík-
issjónvarps hafa þá einn mánuð
en ekki tvo til „aðlögunar".
2. Dagskrárstjórar Ríkissjónvarps
dreiföu t.d. desemberdagskrá
sinni á fundi útvarpsráðs 27. okt-
óber en Sjónvarpsvísir fyrir des-
ember er óútkominn.(?)
3. Hvers vegna á Stöð 2 aö „fórna"
sér í helgarsjónvarp? Af hverju
má t.d. ekki ísfilm fá að spreyta
sig?
Hæsta áskriftargjaldið
Þegar Stöð 2 fór af stað töldu
Stövarmenn að um 5000 áskrifend-
ur þyrfti til að dæmið gengi upp.
Samkvæmt upplýsingum Jóns Ótt-
ars eru áskrifendur Stöðvar 2 nú
um 43000.(?) Afnotagjaid Stöövar 2
fyrir nóvember er kr. 1.995. Sam-
kvæmt þessu virðist Stöð 2 þiggja
á ári í áskriftargjöld einn milljarö,
tuttugu og niu miUjónir fjögur
hundruö og tuttugu þúsund,
1.029.420.000 (miðað við nóvemb-
eráskrift 1989).
Ríkissjónvarpið fær hins vegar,
samkvæmt upplýsingum Haröar
Vilhjálmssonar, fjármálastjóra
RÚV, kr. 1.000 af útvarpsgjaldi
hvers greiðanda. Greiðendur eru
73000. Ríkissjónvarpið þiggur því á
ári í áskriftargjöld átta hundruð
sjötíu og sex milljónir, 876.000.000
(miðaö við nóvemberáskrift 1989).
Ríkissjónvarpið er að vísu með
styttri útsendingartíma en Stöð 2,
eða liggur munurinn kannski í
færri endursýningum? Samkvæmt
þessu virðist Stöð 2 vera dýrasti
fjölmiðill á íslandi!
Auglýsingar bakdyramegin
Ekki þori ég að tjá mig um aug-
lýsingatekjur því samkvæmt full-
yrðingum ónefndra aðila er Stöð 2
sterkari en Ríkissjónvarpið á aug-
lýsingamarkaðnum. En miðað við
söluskattsskil og skil í menningar-
sjóð vantar eitthvað á að það
stemmi.
Þegar Ríkissjónvarpið tók upp á
þvi að ijúfa dagskrárhði með ell-
efu-fréttum og auglýsingum urðu
margir hneykslaðir og mótmæltu.
Undir það get ég tekið. Stöð 2 marg-
rýfur hins vegar aðalfréttatíma
sinn 19:19 með auglýsingum og ekki
nóg með þaö heldur laumar auglýs-
ingum inn í marga dagskrárhði og
það án þess t.d. að afkynna auglýs-
ingarnar sem renna þar með sam-
an við dagskrárliðinn. Þannig eru
áhorfendur nauðbeygðir til að
horfa á auglýsingar vilji þeir á ann-
að borö fylgjast meö viðkomandi
þætti.
Magn er ekki sama og gæði
Þrennt er það öðru fremur sem
stjórnendur Stöðvar 2 verða að
gera sér ljóst vilji þeir njóta vin-
sælda og virðingar. Þaö er að taka
tillit til sjónarmiða áhorfenda -
alltaf. Að magn er ekki sama og
gæði (fæstir endast til aö horfa oft
á sama efnið). - Og aö það er ekk-
ert samasemmerki á milli þess að
vera bestir og að vera dýrasti fjöl-
miðill landsins.
Heimir Bergmann
„Þegar litið er á ummæli Jóns Óttars,
bæði fyrr og nú, fæ ég ekki betur séð
en að í Jóni sé Marteinn Mosdal lifandi
kominn á meðal vor.“
Er þriðji heimurinn þriðja flokks?
í íjarlægum löndum búa fram-
andi þjóðflokkar með framandi
venjur og framandi viðhorf. En eitt
eigum við sameiginlegt, við íslend-
ingar og t.d. Thailendingar. Við
erum öll manneskjur með þörf fyr-
ir hvert annað í blíðu og í stríðu.
Viðbrögð og skoðanir
En hvernig bregðumst við íslend-
ingar við ástandi þeirra þjóða er
svelta heilu og hálfu hungri?
Hvernig bregðumst við við því þeg-
ar fólk er pyntað og drepiö sak-
laust? Eða ef spurt er dýpra: Hvern-
ig bregðumst við við sem mann-
eskjur? Skoðun mín er þessi: Við
bregðumst við eins og okkur er
sagt aö gera, þ.e. við gefum 3ja
heiminum brauðmolana sem falla
af borðum okkar en hugum ekki
að því hvernig ástandið er í heild
sinni. Hvernig kemur þaö t.d. til
að svona mikið brauð er á borðum
okkar en svona lítið á boröum Eþí-
ópíubúa? Hvaðan fá þjóðir 3ja
heimsins vopn? Það skyldi þó ekki
vera frá nágrönnum okkar í næsta
húsi. - í raun erum við illa meðvit-
uð og mikið firrt í baráttu okkar
fyrir tilvist okkar sem manneskjur.
Óafvitandi erum við hluti af hin-
um illu öflum er beita fyrir sig
vopnasölu og fasískum yfirgangi
er markast eingöngu viö það aö
stunda viðskipti sér í hag, viðskipti
sem miðast eingöngu við aukin
völd og aukinn efnislegan auö í
formi gulls.
KjáQarinn
Óskar D. Ólafsson
sagnfræðinemi
í samræmi við skoðun mína álít
ég aö undirrót vanda 3ja heimsins
sé stríðsrekstur hans í þágu efn-
ishyggju vestrænna ríkja. Þar horfi
ég framhjá eyðileggingunni sem
orðið hefur á menningu og hefð-
bundnum lífsháttum þessara þjóða
sem er slæm samt, en horfi á kjarn-
ann, þ.e. fæðuskortinn, sem er for-
senda alls annars lífs, forsenda
mannréttinda.
Sem dæmi
Þá getum við litiö á Eþíópíu. Árið
1985 skuldaði Eþíópía 3 milljarða
dollara vegna vopnakaupa frá Sov-
étríkjunum. Vopn þessi voru notuð
í stríði við Sómalíu 1977 svo og í
baráttu stjórnvalda viö héruð inn-
an Eþíópíu er kreíjast sjálfstæðis.
Einhver hlýtur að hafa lánað Só-
malíu og hinum stríðandi fylking-
um skæruliða fyrir vopnakaupum
og eru það aðallega hin hvítþvegnu
vestrænu ríki með Bandaríkin í
fararbroddi, svo og Saudi Arabía
sem hafa hjálpað til í þeim málum.
Árið 1984 skall á gífurleg hung-
ursneyð þar sem 6,5-7 milljónir
manna dóu eða liðu alvarlegan
næringarskort. Þarna hefði mun
verr farið ef ekki hefði til komið
38 milljón dollara hjálp frá íbúum
hinna vestrænnu ríkja í formi söfn-
unar. Meira fé var lagt til að hjálpa
enda beindist athygh heimsins að
hinni deyjandi þjóð en meiru hefði
verið hægt að bjarga ef ekki hefði
verið beðið svo lengi.
Á sama tíma er Eþíópía að borga
200 milljónir dollara í vexti af
vopnaskuld sinni á hverju ári.
Tekjur Eþíópíumanna í gjaldeyri
eru mestmegnis fengnar með kaffi-
rækt og undir kaffiræktina fer
mjög frjósamt land sem annars
heföi mátt nota til akuryrkju. Á
hverju ári þurfa því Eþíópíumenn
að borga meira af kaffinu sínu til
þess að standa undir sívaxandi
skuldum sínum og minna og minna
verður eftir til þess að byggja upp
ræktun og sjálfsþurftarbúskap
Eþíópíumanna, forsendu þess aö
þeir geti lifaö. En hverjir græöa?
Jú, það erum við. í gegnum vopna-
sala og vopnaframleiðendur njót-
um við velmegunar. Þetta er kallað
vopnagróði. Og starfsaðferðir
vopnasala eru einfaldar. Með því
að mata tvær stríðandi fylkingar
með meira en nógu af vopnum er
hag þeirra vel borgiö og eins og
víkingamir forðum koma þeir
gróðanum heim til sín og í gegnum
skattana og í formi hagstæðs við-
skiptahalla við 3ja heiminn njótum
við þess vissulega.
Stopp
Til að stöðva þennann vítahring,
sem þjóðir 3ja heimsins eru komn-
ar í, verður aö stööva vopnasölu
og vopnaframleiðslu. Það verður
að stöðva þessa spilhngu, spillingu
sem felst í vopnasölu hinna vest-
rænu ríkja til fátækra heimssvæða.
íslendingar eiga ekki her, fram-
leiða ekki vopn og selja þau ekki.
Samt kemur þetta okkur við á sama
hátt og börnin okkar koma okkur
viö, á sama hátt og systkini okkar
koma okkur við. Islendingar eiga
fulltrúa á þingi Sameinuðu þjóð-
anna og við erum samkvæmt hefð-
inni mun hallari að pennanum en
byssunni. í þingbundnu lýðræði
þarf að kjósa menn á þing og þess-
ir menn eru í raun fulltrúar okkar
og okkar helstu stefnumála. Þess
vegna getum við haft áhrif sem
kjósendur, sem þrýstipunktar á -
stefnu hinna pólitísku ilokka. Ég
krefst aðgerða af hálfu íslands,
málefnalegra aðgerða þar sem
krafan er skýr, stefnuföst og sterk.
- Ég vona samviskunnar vegna að
þú, kæri lesandi, sért mér sam-
mála.
Þriðji heimurinn er ekki þriðja
flokks, ekki fyrsta flokks, heldur
er hann einfaldlega eins og ég og
þú, mennskur, með tilfmningar,
tilfinningar sem mega ekki deyja
úr hungri vegna heimskulegrar
vopnasölu.
Með von um alvöruaðgerðir til
varnar mannkyni!
Óskar D. Ólafsson.
„íslendingar eiga fulltrúa á þingi Sam-
einuðu þjóðanna og við erum sam-
kvæmt hefðinni mun hallari að penn-
anum en byssunni.“