Dagblaðið Vísir - DV - 30.06.1990, Blaðsíða 2

2
LAUGARDAGUR 30. JÚNÍ 1990.
Fréttir
Samvinnuverkefni japanskra og íslenskra vísindamanna:
Átján jarðskjálftamælar
á Reykjaneshrygginn
- mælamir verða á hafsbotni í einn mánuð en síðan teknir upp aftur
„í dag fara fjórir japanskir vísinda-
menn og tveir íslenskir út fyrir
Reykjanesskaga með varðskipinu
Óðni. Munu þeir koma 18 jarð-
skjálftamælum fyrir á og við Reykja-
neshrygginn. Mælunum verður
komið fyrir í beinni línu og mun
mælisvæöið ná 180 kílómetra í suð-
vestur út frá Reykjanestá. Mælamir
verða á hafsbotni í um það bil mánuð
en þá verða þeir teknir upp aftur og
unnið úr upplýsingum þeim sem þeir
hafa safnað á tímabilinu. Með þess-
um mælingum fáum við yflrht yfir
hvað er að gerast á svæðinu þennan
mánaðartíma. Vonumst við til aö fá
mun skýrari mynd af upptökum
jarðskjálfta við Reykjanes og komast
betur að eðh skjálftanna, til dæmis
hvort þar em gosskjálftar eða
spennuskjálftar á ferð,“ sagði Ragn-
ar Stefánsson, jarðskjálftafræðingur
og forstöðumaður jarðeðlisfræði-
deildar Veðurstofunnar, í samtah við
DV.
Ekki gerst hér áður
JarðskjálftamæUngar neðansjávar
hafa aldrei áður farið fram hér við
land. Þetta mæUngaverkefni er unn-
ið í samvinnu háskólans á Hokkaido,
nyrstu eyju Japans, jarðeðUsfræði-
deildar Veðurstofunnar og Raun-
vísindastofnunar. Japanarnir hafa
mikla reynslu í jarðskjálftamæling-
um neðansjávar. Hafa þeir stundað
þær við Japan mörg undanfarin ár
og við strendur Noregs síðastliðin
tvö ár.
Hér á landi eru mælingarnar
styrktar úr Vísindasjóði en japönsku
vísindamennirnir sækja hjálp úr
þarlendum vísindasjóðum. Ragnar
Stefánsson vildi vekja sérstaka at-
hygU á þætti Landhelgisgæslunnar í
þessum mælingum en varöskip siglir
með tækin út fyrir Reykjanes og nær
í þau að mánuði liðnum.
Sjálfvirkur sleppibúnaður
Japönsku vísindamennirnir voru
Punktarnir á kortinu sýna væntanlega staðsetningu 18 jarðskjálftamæla á
og viö Reykjaneshrygginn. Sjófarendur eru beönir um að gæta að staðsetn-
ingu mælitækjanna.
—
Vísindamennirnir vinna að uppsetningu mælitækjanna sem mæla eiga jarðskjálfta á hafsbotni út af Reykjanesi
allan næsta mánuð. DV-mynd GVA
að setja tækin saman á Ingólfsgarði
í Reykjavíkurhöfn í gærdag. Sjálf
mælitækin eru inni í plastkúlu. Það
eru segulband, klukka, sendi- og
móttökutæki og fleira. Kúlunni er
komið fyrir á sérstakri jámgrind
með lóðum þannig áö þau Uggi ör-
ugglega lárétt á hafsbotni. MæUtæk-
in geta safnað sem nemur mánaðar-
upplýsingum og að þeim tíma Uðnum
verður náö í þau.
Þá er siglt aö staðsetningu þeirra
og send lágtíðnimerki til tækjanna.
Móttökutæki nemur þessi merki og
við spennu sem þá myndast í sérút-
búnum sleppibúnaði leysist stál-
plata, sem festir kúluna við grindina,
upp. Flýtur kúlan þá upp á yfirborð
sjávar. Grindin verður eftir á hafs-
botni. Til að vísindamennirnir finni
örugglega mæUtækin er sérstakur
merkjasendir í kúlunni.
- Hvernigatvikaðistþaðaðþiöfór-
uð að vinna að þessum mæUngum
með Japönunum?
„Ég hafði verið í sambandi við yfir-
mann þeirra vegna ýmissa annarra
mæUnga og upp úr því spruttu sam-
ræður um jarskjálftamælingar og
hugmyndin að samvinnu við þessar
hafsbotnsmæUngar varð tU. Við
reiknum með að samstarf þetta haldi
áfram og er stefnt að sams konar
mæUngum út af Noröausturlandi
næsta sumar.“
Hræddir við togskip
Ragnar sagði að þeir vísindamenn
væru mjög hræddir við togskip á
þeim slóðum þar sem mæUngarnar
stæðu yfir. Gætu togarar fengið tæk-
in í netin sem væri til skaða fyrir
bæði mælingamar og togarana.
Verður því gefin út fréttatilkynning
rnn mæhngamar og nákvæma stað-
setningu mælitækjanna eftir helgi.
Lokiö verður við að koma mæUtækj-
unum fyrir á miðvikudagsmorgun.
-hlh
Ákvörðun um staðsetningu álvers:
Brottfall Alusuisse gerði
útslagið fyrir Straumsvík
- segir Jón Sigurðsson iðnaðarráðherra
stækkun þannig að ekki væri eðli- Þá er rétt að taka fram að ekki er isse innanborðs. KeiUsnes hefur - Enhvaðsegirþúumaöíslensk-
legt að nýtt fyrirtæki risi þar. Það þá tekið tillit til annars iðnaðar sem ýmsa kosti en auðvitað á eftir að ir skattgreiðendur þurfi að greiða
væri talið hagkvæmt fyrir fyrir- er þama í vexti.“ útkljá valið á milU Eyjafjarðar, aukalega fyrir að hafa álver í Eyja-
tækinaðgetastækkaðviðsigþann- Keilisness og Reyðarfjarðar,“ sagði firði?
ig að menn hefðu ekki vfijað loka Keilisnes hefur ýmsa kosti iðnaðarráðherra. „Ég vísa því algeriega á bug. Um
fyrir það með því að hafa fyrirtæk- „Ég vil enn nefna að það er erfitt Með þessari ákvörðun er ekki ekkert slíkt er að ræða,“ sagði iðn-
in of nálægt hvort öðm. að rekja ástæðumar ef tveir stórir bara verið að útiloka Straumsvík 1 aöarráðherra.
„í þriðja lagi er náttúrlega víst álframleiðendur em á sama svæð- því stöðum eins og Þorlákshöfn og Þess má geta að einn af þeim sem
að svo mikil samþjöppun álfram- inu. Fyrirtækin mundu líða fyrir Hvalfirði, sem reyndar vom aldrei mikið hafa komið nálægt samn-
leiðslu, sem fæUst í þvi að setja svo það sem hinn aðilinn gerði. Síðast taldir inni í myndinni, verður einn- ingaviðræðunum hefur sagt í sam-
stóra verksmiöju með hugsanlegri en ekki síst þykist ég vita að þetta . ig útskúfað. taU við DV að það kosti ríkið um
stækkun á nákvæmlega sama stað, nýja fyrirtæki, ef af því verður, Jón sagði að þessi ákvörðun væri ' tvomUljarðaaðhafaverksmiðjuna
gætiaðóþörfuaukiðhættunaáflú- Atíantsál, viU ekki vera alveg sameiginleg ákvöröun íslenskra í Eyjafirði. Þaö gjald yrði greitt í
ormengim ofan við þolanleg mörk svona ofan í fyrirtæki ísal vegna stjórnvalda og erlendu álfyrirtækj- gegnum skattahagræði og orku-
í byggðinni ofan við Hafnarfjörð. þessað AtlantsálhefurekkiAlusu- anna. verð. / -SMJ
„Þaö er auðvitað margt sem veld-
ur því að staöarval innan Reykja-
ness er KeiUsnes en ekki Straums-
vík. Það er auðvitað fyrst og fremst
að Alusuisse dró sig út úr Atlantal-
hópnum og með því varð hagræðið
af því að staðsetja álverið í Straum-
svík minna,“ sagði Jón Sigurðsson
iðnaðarráðherra þegar hann var
spurður um ástæður þess að
Straumsvík var útilokuö varöandi
nýtt álver.
Iðnaðarráðherra sagði að í öðru
lagi mætti benda á að í samningum
viö ísal væru fólgin fyrirheit um