Dagblaðið Vísir - DV - 30.06.1990, Blaðsíða 6

6
LAUGARDAGUR 30. JÚNÍ 1990.
Utlönd
Biish ósammála
EB-ríkjunum
Bush Bandarikjaforseti kvaðst
í gær vera ósammála banda-
mönnum sinum varöandi tillögur
um tafarlausa efnahagsaðstoö til
Sovétríkjanna og sagði stjórn
sína ekki geta boðið Sovétmönn-
um aðstoð fyrr en Gorbatsjov
Sovétforseti hefði innleitt um-
bætur í efnahagsmálum. Á fundi
meö blaðamönnum í gær gaf for-
setínn einnig í skyn að aðstoö
Sovétrikjanna við yfirvöld á
Kúbu, sem hann sagði nema
fimm milljörðum dollara á ári,
væri hindrun í vegi aðstoðar.
Bush lagði áherslu á að umraæli
sín mætti ekki túlka á þann veg
að hann væri að segja banda-
mönnum sinum á hvem hátt þeir
skyldu verja fjármunum sínum.
Síðastliöinn þriðjudag sam-
þykktu leiðtogar aðildarríkja EB,
Evrópubandalagsins, að und-
irbúa efnahagsaðstoð til Sovét-
ríkjanna.
Sameinaö Þýskaland:
Fyrsta skrefið
stigið í kvöld
Á miðnætti i kvöld tekur gildi
gjaldmiðla- og efnahagssamein-
ing þýsku ríkjanna. Þar meö er
lokiö fjörutíu ára miðstýringu
efnahagsins í Austur-Þýskalandi
og runninn upp nýr kafli í sögu
landsins. Þá er lítið annað eftir
er pólitísk sameining og er þá
stuttri ævi Þýska alþýðulýðveld-
isins lokiö.
Stjómmálamenn beggja vegna
iandámæranna líta á gjaldmiðla-
sameininguna sem aðdraganda
pólitískrar sameiningar í des-
ember. En margir aðrir líta svo á
að nú sé sameiningin í raun í
höfn.
Gjaldmiðlasameiningin verður
ekki auðveld. Hagfræöingar telja
að næstu mánuðir kunni að reyn-
ast erfiöir fyrir marga í Austur-
Þýskalandi, ekki síst fyrir fyrir-
tæki sem mörg hver munu án efa
eiga í erfiðleikum með aö greiða
út laun fyrstu mánuðina vegna
yfirvofandi lausafjárskorts.
Gjaldþrot munu og verða tíö, á
þvi leíkur enginn vafi. Atvinnu-
ieysi mun aukast og koma harð-.
ast niður á þeim sem sist mega
við því.
Kaupáhéðnar hafa af því vax-
andi áhyggjur hvemig stjómvöld
vestanmegin hyggist fjármagna
þann gífuriega kostnað sem er
fylgjandi sameiningunni, ekki
síst þar sem efnahagsráöherra
Bonnstjórnarinnar segist ekki
munu auka skattheimtu.
Morðrannsókn
gegn Honecker
Austur-þýsk yfirvöid hafa hafið
rannsókn á hugsanlegri aðild
Erichs Honecker, fyrrum leiötoga
austur-þýska kommúnistaflokks-
ins, að morðum á Austur-Þjóð-
veijum sem reyndu að flýja yfir
landamæri þýsku ríkjanna á
valdatíma kommúnista.
Margir Austur-Þjóðverjar voru
skotnir til bana þegar þeir reyndu
að klífa hinn illræmda Berlín-
armúr eða komast á annan hátt
yfir landamærin til Vestur-
Þýskaland áður en stjóm komm-
únista í Austur-Þýskalandi féil í
nóvember síðastliðnum. Landa-
mæraveröir austanmegin höfðu
fyrirmæli um að skjóta þá sem
þannig reyndu að flýja og er
rannsóknin gegn Honecker
grundvölluð á þeirri stefhu aust-
ur-þýskra stjómvalda. Honecker
var æðsti ráðamaöur landsins
þar til í fyrra. Þá mun austur-
þýska saksóknaraembættið einn-
ig kanna hvort hægt sé að draga
til saka þá landamæraveröi sem
skutu aö fióttamönnum.
Reuter
Þing Litháens fundaði 1 gær um sjálfstæðisyfirlýsinguna:
Gildistökunni
frestað
Þing Litháen samþykkti í gær með
69 atkvæöum gegn 39 tiilögu Lands-
bergis, forseta lýðveldisins, að fresta
gildistöku sjálfstæðisyfirlýsingar
Litháens frá í mars síöasthðnum.
Samþykkt var að frestunin gilti í eitt
hundrað daga frá upphafi samninga-
viðræðna við Moskvuvaldið síðar
meir en þær viðræður munu snúast
um framtíðarstöðu lýðveldisins. Þar
með er lokið fimmtán vikna þrátefli
Litháa og sovéskra ráðamanna
vegna sjálfstæðisyfirlýsingar þeirra
fyrrnefndu.
Samþykkt þingheims í gær kemur
1 kjölfar afstöðubreytingar Lands-
bergis sem hafði ekki fyrr lagt frest-
un gildistöku yfirlýsingarinnar
stuðning sinn. Gorbatsjov Sovétfor-
seti hafði áður krafist þess að yfirlýs-
ingin yrði dregin til baka áður en
samningaviðræður gætu hafist. Nú
er ljóst að báðir deiluaðilar hafa gef-
ið eftir í þessari deilu og þykir víst
að fundur forsetanna fyrr í þessari
viku hafi reynst hafa úrslitavaldið
um málamiðlun.
Landsbergis sagði í gær að sovéski
forsetinn hefði fullvissað sig um að
efnahagsþvingunum þeim sem
Moskvuvaldið hefur beitt Litháa yrði
aflétt strax og þingheimur sam-
þykkti frestunina.
Reuter
Þing Litháens samþykkti í gær tillögu Vytautas Landsbergis, forseta lýðveld-
isins, sem hér sést, um að fresta beri gildistöku sjálfstæðisyfirlýsingar Lithá-
ens- Símamynd Reuter
Miöstjómaifundur sovéska kommúnistaflokksins:
Harðlínumenn
Þing sovéska kommúnistaflokks-
ins hefst, eins og áætlað var, næst-
komandi mánudag og mun standa í
tíu daga. Þetta var ákveðið á fundi
miðstjómar flokksins í gær. Þar með
er ljóst aö umbótasinnar hafa beðið
lægri hlut en þeir höfðu farið fram á
að þinginu yrði frestað fram á haust
vegna þess að þeir óttast að harðlínu-
menn muni ráða þar lögum og lofum.
Harðlínumenn styrktu stöðu sína á
stofnfundi kommúnistaflokks rússn-
eska lýðveldisins en fulltrúar hans
munu verða í meirihluta á þinginu.
Þingið fer fram á sama tíma og
völd og áhrif sovéska kommúnista-
unnu
flokksins fara þverrandi. Þá hefur
mátt greina harðnandi gagnrýni á
stefnu flokksins og ekki síst leiðtoga
hans og forseta Sovétríkjanna, Mik-
hails Gorbatsjovs. Þvi má búast við
hörðum deilum umbótasinna og
harðlínumanna á þessu þingi og jafn-
velklofningiflokksins. Reuter
Launadeilur í norska olíuiðnaðinum:
Verkfall yfirvofandi
Snurða er nú hlaupin þráðinn í
kjaraviðræðum norskra olíustarfs-
manna og vinnuveitenda og er verk-
fall yfirvofandi í olíuiðnaðinum í
Noregi. Slíkt verkfall, sem yrði fyrsta
verkfall verkamanna í norska olíu-
iðnaðinum síðan 1986, myndi stöðva
alla olíuvinnslu Norðmanna í Norð-
ursjó frá og með morgundeginum.
„Samningaviðræður standa enn og
vonandi lýkur þeim annað kvöld.
Enn sem komið er hefur enginn ár-
angur náöst en við erum vongóðir,"
sagði Roald Larsen, varaformaöur
Verkalýösfélags olíustarfsmanna, í
gær. Fulltrúi olíuvinnslustöðva í við-
ræöunum, Peter Tronslin, vildi ekki
skýra frá gangi viöræðna í gær. .
I Verkalýðsfélagi norskra olíu-
starfsmanna eru sex þúsund verka-
menn sem gegna lykilstöðum í
norska olíuiðnaðinum. Alls vinna
sextíu og fimm þúsund manns við
olíuvinnslu Norðmanna.
Larsen útilokaði því næst að sam-
komulag næðist í þessari deilu fyrr
en í fyrsta lagi í kvöld. Verkalýðs-
félagið fer fram á 4,25 prósenta
launahækkun sem er aðeins meira
en verðbólguhraðinn. Að auki krefst
félagið betri vinnuaðstöðu. Vinnu-
veitendur byggja gagntilboð sitt á
Kæmi til verkfalls verkamanna í norska olíuiðnaðinum myndi það stöðva
olíuvinnslu Norðmanna i Norðursjó.
grunni launatilboðs Vinnuveitenda-
sambandsins til verkalýðsfélaga en
þaö tilboð kveður á um fjögurra pró-
senta hækkun.
Noregur framleiðir 1,7 milljónir
tunna af olíu á dag en það er mesta
olíuframleiösla ríkis Vestur-Evrópu
að Bretlandi imdanskildu. Þessi
framleiðsla gefur af sér rúmlega 27
milljónir dollara daglega. Hugsanlegt
verkfall hefur þegar haft víðtæk
áhrif því síðustu daga hefur olíuverð
á alþjóðamarkaði hækkað.
Reuter
Kamerún:
Forsetinn heitir
fjölflokkakerfi
Forseti Kamerún, Paul Biya,
hefur gefið í skyn að fljótlega
megi búast við að íjölflokkakerfi
verði innleitt í landinu. Á flokks-
þingi sijórnarflokksins sagði
Biya að í Kamerún væri „nútíma-
legt lýðræði" á næsfii grösum og
að flokksfélagar gerðu rétt í að
undirbúa sig undir undir sam-
keppni á stjórnmálasviðinu.
Lýðræðisflokkur Kamerún hef-
ur verið undir vaxandi þrýstingi
að koma á fjölflokkakerfi. Sérs-
taklega hafa enskumælandi ibúar
þessarar fyrrum ffönsku ný-
lendu sótt fast á lýðræðislegar
umbætui- í landinu.
Biya tilkynnti i gær um aörar
lýðrteöislegar umbætur. Til
dæmis hefur frelsi Qölmiðla verið
aukiö og banni á pólitiskar sam-
komur verið aflétt að hluta tiL
Stjórnarskrá Kamerún heimilar
starfsemi annarra flokka en
stjórnarflokksins en í landinu
hefur aðeins verið einn flokkur
við.völd frá því nokkrum árum
eftir að Kamerún hlaut sjálfstæði
fráFrökkumáriöl960. Reuter
Peningamarkaður
INNLÁNSVEXTIR (%) hæst
Innlán óverðtryggð
Sparisjóðsbækur ób. 3.0 Allir
Sparireikningar
3ja mán. uppsógn 3-4 Ib.Sb,-
6 mán. uppsögn 4-5 Sp Ib.Sb
12mán. uppsógn 4-5.5 - Ib
18mán. uppsögn 11 lb
Tékkareikningar, alm. 0,5-1 Allir
Sértékkareikningar 3.0 nema Ib Allir
Innlan verðtryggð Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 1.Ö Ailir
6mán. uppsögn 2.5-3.0 Lb.Bb,-
Innlánmeðsérkjörum 2.5-3.25 Sb Ib
Innlán gengistryggð
Bandarikjadalir 7-7.25 Lb.Sb
Sterlingspund 13.6-14,25 Sb
Vestur-þýskmörk 6.75-7.5 Lb
Danskar krónur 9.25-10.75 Sb
ÚTLÁNSVEXTIR (%) lægst
Útlán óverðtryggð
Almennirvíxlar(forv.) 13.5-13,75 Bb.Sb
Viðskiptavixlar(forv.)(1) kaupgengi
Almennskuldabréf 14,0 Allir
Viöskiptaskuldabréf(1) kaupgengi Ailir
. Hlaupareikningar(yfirdr.) 16.5-17.5 Bb
Utlan verötryggð
. Skuldabréf 7.5-8.25 Lb.Bb
Utlán tilframleiðslu
Isl. krónur 13.75-14.25 Bb
SDR 10.75-11 Bb
Bandarikjadalir 10.10-10,25 Bb
Sterlingspund 16,8-17 Sp
Vestur-þýsk mörk 9.9-10,5 Bb
Húsnæðislán 4.0
Lífeyrissjóðslán 5-9
Dráttarvextir 23,0
MEÐALVEXTIR
óverðtr. júni 90 14.0
Verðtr. júní 90 7.9
VÍSITÖLUR
Lánskjaravísitalajúni 2887 stig
Lánskjaravisitala júli 2905 stig
Byggingavisitala júni 545 stig
Byggingavisitala júni 170,3 stig
Framfærsluvisitala júni 145,4 stig
Húsaleiguvisitala hækkar 1,5% l.iúli.
VERÐBRÉFASJÓÐIR
Gengi bréfa verðbréfasjóða
Einingabréf 1 4.948
Einingabréf 2 2.699
Einingabréf 3 3.260
Skammtímabréf 1.675
Lifeyrisbréf
Gengisbréf 2.153
Kjarabréf 4.903
Markbréf 2.603
Tekjubréf 2,009
Skyndibréf 1.467
Fjólþjóðabréf 1.270
I Sjóðsbréf 1 2.383
Sjóðsbréf 2 1,754
Sjóðsbréf 3 1.663
Sjóðsbréf 4 1.413
Vaxtarbréf 1.6820
Valbréf 1.5810
Fjóröungsbréf 1.025
islandsbréf 1,025
Reiðubréf 1.015
Sýslubréf 1.026
Þingbréf 1,024
öndvegisbréf 1.023
HLUTABRÉF
Söluverð að lokinni jöfnun m.v. 100 nafnv.:
Sjóvá-Almennar hf. 650 kr.
Eimskip 462 kr.
Flugleiöir 180 kr.
Hampiójan 162 kr.
Hlutabréfasjóður 154 kr.
Eignfél. Iðnaðarb. 160 kr.
Eignfél. Alþýðub. 115 kr.
Skagstrendingur hf. 367 kr.
Islandsbanki hf. 157 kr.
Eignfél. Verslunarb. 135 kr.
Oliufélagið hf. 467 kr.
Grandi hf. 168 kr.
Tollvörugeymslan hf. 107 kr.
Skeljungur hf. 500 kr.
(1) Við kaup á viðskiptavíxlum og við-
skiptaskuldabréfum, útgefnum af þriðja
aðila, er miðaö við sérstakt kaupgengi,
kge.