Dagblaðið Vísir - DV - 20.07.1990, Blaðsíða 7

FÖSXUDAGUR 20. JÚLÍ 1990.
.7
DV
Úrskurður ríkisskattstjóra um eign á kvóta mun valda deilum:
Fréttir
Heildarverðmæti kvðtans
er um 40 milljarðar króna
Urskurður ríkisskattstjóra um
skattalega meðferð á sölu á kvóta
fiskiskipa felur í sér að kvóti, sem
er keyptur, er metinn sem eign út-
gerðarinnar. Þetta stangast á við lög
um stjómun fiskveiða en þar er tekið
fram að veiðiréttindi myndi ekki
eignarrétt. Það má því telja öruggt
að einhver útgerðarmaður mun
skjóta þessu máli til ríkisskatta-
nefndar. í ljósi úrskurðar hennar um
aðgerðir ríkisskattstjóra varðandi
skattaiega meðferð á búmarki bænda
má allt eins ætla að nefndin hnekki
úrskurði ríkisskattstjóra um kvót-
ann.
Til að gefa hugmynd um þá hags-
muni, sem í þessu máh felast, má
benda á að miðað við markaðsverð á
kvóta má meta kvótaeign Granda hf.
í dag á um 2,5 milljarða króna.
Ríkið greiðir helming kvótans
Eins og DV skýrði frá fyrir nokkr-
um vikum hefur ríkisskattstjóri viij-
að girða fyrir að útgerðarmenn, sem
kaupa skip til úreldingar og færa
kvóta þess yfir á önnur skip sín, af-
skrifi kaupverð skipsins á einu ári.
Með þeirri aðferð hafa útgerðar-
mennimir í raun látið ríkissjóð
greiða helming kaupverðsins. Af-
skriftirnar lækka tekjurnar og þar
með tekjuskattinn sem er um 50 pró-
sent.
Úrskurður ríkisskattstjóra felur í
sér að kvótaverðmæti er í raun mis-
munur á kaupverði skips með kvóta
og skráðs tryggingarverðmætis
skipsins. Ef kvótinn er fluttur yfir á
annað skip hækkar verð þess skips
um þennan mismun. Þar sem kvóti
er tengdur skipum metur ríkisskatt-
stjóri það svo að heimilt sé að af-
skrifa kvótaverðmætið eftir sömu
reglum og gilda um skip, eða um 8
prósent á ári.
Nýjar reglur ríkisskattstjóra
breyta því engu fyrir þann sem kaup-
ir skip og kvóta og heldur áfram að
gera það út. Þessar reglur breyta
hins vegar heilmiklu fyrir þann sem
kaupir skip til að flytja kvóta þess
yfir á annað skip.
Kvótinn verðmætari en skipið
Til að skýra þetta betur skulum við
taka dæmi sem byggt er á gangverði
skipa og kvóta í dag. Við skulum taka
dæmi af 100 lesta bát sem orðinn er
25 ára gamall. Tryggingarverðmæti
hans er um 35 milljónir en hann selst
á 80 milljónir á almennum markaði.
Ástæðan er að sjálfsögðu sú að bátn-
um fylgir 500 lesta þorskkvóti.
Ef kaupandi þessa báts ætlar að
halda áfram að gera hann út eignfær-
ir hann kaupverð bátsins og kvótans
og afskráir það síðan um 8 prósent á
ári. Þetta er óbreytt frá því sem tíðk-
ast hefur, fyrir utan hvað hann þarf
að sérgreina verð bátsins og kvótans.
Verð bátsins er tryggingarverðmæt-
ið, eða 35 milljónir, en verð kvótans
mismunur þess og kaupverðsins, eða
45 mihjónir. Kvótinn er því verðmæt-
ari en skipið.
Ef kaupandinn ætlar hins vegar aö
flytja kvótann yfir á annan bát flytur
hann jafnframt kvótaverðmætið yfir
á þann bát. Hann hækkar því í verði
um 45 mihjónir en þær eru síðan
afskráðar, eins og báturinn sjálfur,
um 8 prósent á ári. Ef báturinn, sem
keyptur var, er sendur í úreldingu,
fást um 10 mihjónir fyrir hann. Út-
gerðarmaðurinn getur þá afskráð
mismun þess og tryggingarverðmæt-
isins, eöa um 25 milljónir.
Þetta er veruleg breyting frá því
sem tíðkast hefur. Hingað tíl hafa
útgerðarmenn einfaidlega afskráð
mismun kaupverðs og úreldingar-
verðs, eða 70 milljónir í þessu tilfelh.
Áður en tekjuskattur er reiknaður
Fréttaljós
Gunnar Smári Egilsson
út dragast því nú 25 milljónir frá tekj-
um í stað 70 milljóna eins og tíðkast
hefur. í þessu dæmi hækkar því
tekjuskatturinn um 50 prósent af 45
mihjónum, eða um 22,5 milljónir,
vegna nýrra reglna ríkisskattsijóra.
Nefndin felldi úrskurðinn
Ríkisskattanefnd felldi úr gildi úr-
skurð ríkisskattstjóra um skattalega
meðferð vegna kaupa á fuhvirðisrétti
fyrir nokkru. Ríkisskattstjóri úr-
skurðaði þar að fuhvirðisréttur væri
eign. Auk þess væri ekki hægt að
telja þessa eign með neinni afskrifan-
legri eign og því mætti ekki afskrifa
hana.
Bóndi, sem keypt hafði fuhvirðis-
rétt, vUdi ekki hlíta þessu og skaut
málinu tU ríkisskattanefndar. Hún
felldi úrskurð ríkisskattstjóra úr
gUdi. Bóndanum var því heimUt að
afskrá aht kaupverð fullvirðisréttar-
ins á því ári sem hann keypti hann.
Hann gat því lækkað tekjuskattinn
hjá sér um það sem nam kaupverð-
inu.
Nú skal ekkert um það sagt hvort
þessi afstaða ríkisskattanefndar
varðandi fullvirðisrétt hefur eitt-
hvert fordæmisgUdi varðandi kvót-
ann. Hún sýnir hins vegar að afstaða
ríkisskattanefndar og ríkisskatt-
stjóra fer ekki endilega saman. Það
er því þess virði fyrir útgerðarmenn
að skjóta nýsettum reglum ríkis-
skattstjóra tU nefndarinnar í von um
hagstæðari niðurstöðu.
Stundum eign - stundum ekki
Hver svo sem niðurstaða ríkis-
skattanefndar verður þá hefur úr-
skurður ríkisskattstjóra nú varpað
ljósi á það vandamál sem felst í eign-
færslu kvótans. Ríkisskattstjóri telur
til dæmis heimUt að afskrifa kvóta-
verðmætið á sama hátt og skip, eða
um 8 prósent á ári. Skip hafa hins
vegar ákveðinn notkunartíma en
kvóti er varanleg eign, svo framar-
lega sem fiskstofnamir hrynja ekki.
TU samanburöar má geta þess að
búpeningur bóndans er ekki afskrif-
aður. Það eru því margir sem telja
að ekki sé rétt að heimUa afskriftir
á kvótaverðmæti heldur beri að líta
á það sem varanlega eign.
Annað sem vekur eftirtekt er að
útgerðarmönnum ber að eignfæra
þann kvóta, sem þeir kaupa, en ekki
þann kvóta sem þeir eiga fyrir.
Halda má áfram með dæmið hér
að ofan og gera ráð fyrir að útgerðar-
maðurinn, sem keypti skipið, eigi
sams konar skip fyrir. Þegar hann
hefur úrelt skipið, sem hann keypti,
þarf hann að flytja kvótaverðmæti
þess yfir á skipið sem hann átti fyr-
ir. Skráð verð þess er 35 milljónir og
við það bætast 45 milljónir vegna
kvótaverðmætis skipsins sem urelt
var. Skráð heUdarverðmæti skips og
kvóta er því 80 mUljónir. En, eins og
áður sagði, þá eru þessar 45 mUljónir
í raun verð á 500 tonna kvóta skips-
ins sem var úrelt. Ef skipið, sem eft-
ir er, hefur einnig haft 500 tonna
kvóta þá er raunvirði aUs kvótans
um 90 mUljónir. Hins vegar þarf út-
gerðarmaðurinn ekki að eignfæra
aUan þennan kvóta heldur einungis
þann sem hann keypti.
Samkvæmt þessu mun verða mis-
munur á skattalegri meðferð kvóta-
eignar eftir því hvort menn fengu
henni úthlutað 1983 eða hafa keypt
hana síðar.
40 milljarða eign á gráu svæði
Ef gert er ráð fyrir að mikU hreyf-
ing verði á kvóta skipa á næstu árum
mun skráð kvótaeign því vaxa mikið.
Miðað við úthlutun sjávarútvegs-
ráðuneytisins á kvóta í ár má gera
ráð fyrir aö heildarverðmæti kvóta
útgerðarinnar sé nálægt 40 miUjörð-
um króna. Þá er miðað viö dæmið
hér að ofan sem byggt er á raun-
verulegri sölu báts og kvóta en í því
kostar hvert tonn af kvóta um 90
þúsund krónur. Á sama hátt er verð-
mæti kvóta sameinaðs Granda og
Hraðfrystistöðvarinnar um 2,5 mUlj-
arðar.
Þó að ríkisskattstjóri hafi úrskurð-
að í þessu máli er ekki víst að hans
túlkun nái fram að ganga. Viðmæl-
endur DV bentu margir á að raun-
hæfasta lausnin á þessu máh væri
sú að stjórnvöld tækju einfaldlega á
máhnu og settu kafla inn í skattalög-
in um bókhaldslega meðferð á kvóta.
Það væri í raun út í hött að framselj-
anleg eign upp á um 40 mihjarða
væri skihn eftir einhvers staðar á
gráu svæði varðandi bókhalds- og
skattalega meðferð.
O > ^
n ” .. ..- 1« ^ 1
KE >
&

VEGNA HAGSTÆÐRA INNKAUPA
GETUM VIÐ BOÐIÐ UM 40.000,- KR.
VERÐLÆKKUN
Ravenna ljós eik, 160x200 cm, með náttborðum
og dýnum (spring- eða latexdýnur).
Verð kr. 102.457,- stgr. og lánaverð kr. 109.457,-
Áður kr. 138.555,- stgr. og lánaverð 148.550,-
Dæmi um greiðslumáta:
1) Visa/Euro raðgreiðslur í 11 mánuði 2) Útborgun 30.000,-, eftirstöðvar á skuldabréfi
ca 10.870,- hvern mánuð. í 8 mánuði, ca kr. 10.615,- hvern mánuð.
Einnig er hægt að fá rúmið með vatnsdýnu og bætast þá kr. 30.000,- við verðið.
Grensásvegi 3 • sími 681144
U:í’ oðsmenn: Austurland: Hólmar hf., Reyðarfirði.
Norður'anu: Vörubær, Akureyri. Vestfirðir: Húsgagnaloftið, ísafirði.