Dagblaðið Vísir - DV - 07.03.1992, Síða 27
26
LAUGARDAGUR 7. MARS 1992.
LAUGARDAGUR 7. MARS 1992.
íslensk kona aðstoðarbúningahönnuður í þáttunum Með oddi og egg:
Anna Hildur Hildibrandsdóttir, DV, London:
„Þættirnir voru geröir í Manchest-
er og ég var stödd þar með mannin-
um mínum sem var aðstoðarleik-
stjóri í verkinu. Hann kynnti mig
fyrir búningahönnuðinum sem réð
mig sem aðra af tveimur aðstoðar-
manneskjum sínum. Þannig kom það
til að ég var að vinna við þættina,"
sagði Anna Ásgeirsdóttir þegar hún
var spurð hvemig þessi vinna henn-
ar væri til komin. Athugulir sjón-
varpsáhorfendur hafa eflaust tekið
eftir nafni hennar í sambandi við
bresku framhaldsþættina Með oddi
og egg sem verið er að sýna þessa
dagana á Stöð 2. Okkur lék forvitni
á að vita meira um starf Önnu og
hvað hún væri að gera í útlöndum.
Breytti atvinnu-
miðlún í saumastofu
Anna segir algjöra tilviljun að hún
byrjaði í búningahönnun. Ég var gift
manni sem vann við laxeldi og það
hafði í fór með sér að við þvældumst
mikið um landið. Mig hafði alltaf
langað í búningahönnun en slíkt
nám stendur ekki til boða á íslandi.
Við áttum lítinn snáða og bjuggum á
Hólum í Hjaltadal þegar ég ákvað að
fara til Reykjavíkur og byrja í klæð-
skurðarnámi í Iðnskólanum, þá orð-
in 27 ára gömul. Við bjuggum í litlu
herbergi, ég og sonur minn, sem var
þá fjögurra ára gamall. Ég útskrifað-
ist sem klæðskeri 1984. Hins vegar
hef ég aldrei unnið við klassískan
klæðskurð ef frá eru taldir 3 mánuð-
ir í Últíma. Það var tími sem ég
þurfti að vinna mér inn svo að ég
gæti sótt um sveinsbréf. Þetta er hins
vegar eitt það alversta sem ég hef
lent í á ævinni. Ég var síðan hluthafi
í Flónni hjá Gerði Pálma í eitt og
hálft ár eða þar til Flóin leið undir
lok. Ég vann þar bæði í framleiðslu-
eftirliti og rak pínuhtla saumastofu.
Þegar Flóin hætti aðstoðaði ég Gerlu
við verk fyrir Iðnó á 90 ára afmæli
Leikfélagsins. Það hefur sennilega
verið í fyrsta skipti sem ég vann við
búninga. Það var þó ekki upphafið
að búningagerðinni. Ég fór út í fyrir-
tækjarekstur með vinkonu minni,
Ragnheiði Ólafsdóttur. Við vorum í
svipaðri aðstöðu, vorum að leita að
einhverju að gera í lífinu. Við stofn-
uðum atvinnumiðlun og vörukynn-
ingarfyrirtæki sem var alveg rosa-
lega leiðinlegt að vinna viö en það
var einmitt í því stússi sem búninga-
gerðin hófst fyrir alvöru.
Fyrirtækinu
breytt í saumastofu
Vinur Röggu, sem er leikmynda-
og búningahönnuður, hafði tekið aö
sér verkefni en hafði ekki tíma til að
sjá um búninga. Hann var búinn að
impra á því við Röggu hvort hún
gæti ekki hjálpað sér. Hún hafði hins
vegar aldrei komið nálægt búninga-
gerð og gaf lítið út á það. Stuttu síðar
birtist hann á atvinnumiðluninni
með þrjá risastóra pappakassa,
hvolfdi úr þeim á skrifstofunni hjá
okkur og sagöi: „Þið verðið að hjálpa
- segir Anna Ásgeirsdóttir búningahönnuður í DV-viðtali
„Ég hef verið að reyna að kynna mig undanfarið i fyrsta skipti á ævinni en ég er lítið fyrir að koma sjálfri mér
á framfæri," segir Anna Ásgeirsdóttir búningahönnuður meðai annars í viðtalinu.
mér.“ Þar með var þessu fyrirtæki
okkar breytt í saumastofu yfir nótt.
Okkur fannst þetta svo gaman að við
slógumst um að fá að vera á upptöku-
stað. Eftir þetta fórum við að vinna
við auglýsingar og lentum inni á gafli
í Hugmynd. Fyrirtækið setti upp eina
af fyrstu rokksýningunum á Broad-
way og við gerðum búningana fyrir
það verk. Síðan kom þetta eitt af
öðru. Ég hef í rauninni aldrei ráöið
neitt við þróunina eða reynt að ráða
við hana. Ragga vinkona mín réð
mig og samdi um laun í Nonna og
Manna þegar ég var í sumarfríi á
Ítalíu. Una Collins var búningahönn-
uður í því verki, ég rak saumastof-
una og Ragga var yfir búningunum
á upptökustað. Það var reyndar þar
sem ég kynntist manninum mínum,
Chris Newman, en hann var aðstoð-
arleikstjóri í myndinni. Við fórum
að rugla saman reytum svona undir
lok Noregskafla vinnunnar. Það var
í lok 1987. Ég var síðan heima á ís-
„Ég er alsæl með lífið. Ef maður
hættir að láta sig dreyma um eítt-
hvað í lífinu verður það leiðinlegt
og maður sjálfur gamall."
landi í eitt ár áður en ég flutti hingað
út til London í byijun árs 1989. í
millitíðinni heimsótti ég reyndar
Chris á Filippseyjum þar sem hann
var að vinna að mynd og ég fékk þá
starf við búningana. Það var mikil
lífsreynsla að vinna í frumskógunum
þar. Við höfum alltaf unnið mikið
saman og svona skipst aðeins á að
redda hvort öðru um vinnu. Þannig
vorum við til dæmis heima sl. sumar
aö vinna að myndinni hennar Krist-
ínar Jóhannesdóttur, Svo á jörðu
sem á himni. Chris var aðstoðarleik-
stjóri og ég aðstoðaði Helgu Stefáns-
dóttur með búningana."
Ögrandi starf
Eftir Filippseyjadvölina fór Anna
aftur til íslands um mitt ár 1988 og
rak saumasofu Ríkissjónvarpsins til
ársloka 1990, eða þangað til hún flutti
hingað út. Anna segist ekkert hafa
verið viss um að hana langaði að búa
í London. Hún gaf sér eitt ár til aðlög-
unar. Anna þurfti hins vegar að taka
þá erflðu ákvörðun að skilja soninn
eftir hjá foreldrum sínum á Selfossi
til að hann gæti klárað grunnskólann
þar. Fyrir utan hvað erfltt sé aö vera
án hans segist hún kunna mjög vel
við sig.
Anna hefur, fyrir utan að starfa við
framhaldsmyndaflokkinn Með oddi
og egg, unnið við gamanþættina
Chelmsford 1,2,3, sem líka voru sýnd-
ir á íslandi. „Ég fer alltaf heim að
vinna á milli. Áður en ég vann við
Með oddi og egg var ég búningahönn-
uður fyrir Ágúst Guðmundsson í Lit-
brigðum jarðar. Einnig vann ég fyrir
Friðrik Þór í Flugþrá.“
Anna segist aldrei hafa séð eftir að
hafa farið út í búningagerðina. Það
sé miklu meira ögrandi og skapandi
að vinna við búningagerð en klass-
ískan klæðskurð.
„Þú sérð að karlmenn klæðast allt-
af mjög svipað. Þeir hafa losað um
mitti og breikkað axlir á jakkafótun-
um og það er engin kúnst. Mér finnst
bæði skemmtilegra og meira gefandi
að vinna við búningana. Ég hef til
dæmis fengið verkefni þar sem ég
átti að útbúa búninga fyrir árið 400.
Maður verður að lesa sér til en lítið
er til um klæðnað fólks á þeim tíma.
Síðan lætur maður hugmyndaflugið
ráða. Ég efast um að ég gæti gert
jakkafot núna þótt ég geri búninga
skammlaust."
Hef aldrei
séð þættina sjálf
Við snúum okkur aftur að þáttun-
um Með oddi og egg og ég bið Önnu
að segja mér aðeins meira af starfi
hennar þar.
„Þetta er nútímaverk sem þýðir að
það er aldrei unnið nema svona tvær
vikur fram í tímann. Búningahönn-
uöurinn sjálfur er alltaf á hlaupum
að fmna fót, máta og versla þannig
að við tvær sem vorum aðstoðar-
menn sáum alveg um búninga í öll-
um tökum; að allt væri rétt frá einu
atriði til annars og síðan auðvitað
að klæða leikara og hreinsa búning-
ana. Við vorum því alltaf til staðar
þegar tökur fóru fram en búninga-
höfundurinn sást varla á upptöku-
stað.“
Anna leiðréttir þann misskilning
blaðamanns að búningahönnuðir
séu alltaf að sníða og sauma: „Fjöldi
þeirra kann það ekki einu sinni. Þeir
teikna skissurnar og ráða útlitinu en
ef eitthvað þarf að sauma eða sníða
er ráðið sérstakt fólk í það. Það var
ekkert saumað í þessum þáttum. Ég
held að búin hafi verið til tvö pör af
skóm fyrir eina leikkonuna sem var
óvön að ganga á háum hælum, ann-
ars var allt keypt inn. Heima er
miklu algengara að það sé saumað;
þar eru ekki til búningaleigur eins
og hér.“
Anna segir að þættirnir hafi verið
framleiddir hér og sýndir undir heit-
inu GBH sem ýmist hafi verið útlagt
„Great British Holyday" eða Griev-
ous Bodily Harm“.
„Við unnum við þættina frá júní-
byijun 1990 fram til janúar 1991 og
bjuggum öll í Manchester á meðan.
Þetta var síðan sýnt hér í sex eins
og hálfs tíma þáttum sl. sumar en ég
var heima á íslandi þá að vinna í
myndinni hennar Kristínar. Ég hef
því ekki séð þættina sjálf. Engu að
síður vissi ég að þættirnir voru vin-
sælir hér og gerðu mikla lukku.
Verkiö hefur líka fengið einar 8 út-
nefningar til BAFTA-verölauna sem
eru bresk verðlaun, veitt fyrir kvik-
myndir og sjónvarpsefni, og verða
afhent um miðjan mars.“
Þegar Anna er innt eftir því hvort
henni sé eitthvað sérstaklega minn-
isstætt frá þessum tíma hugsar hún
sig um um stund og segir svo hressi-
lega: „Já, ég get sagt þér eitt. Heimili
móður aðalsöguhetjunnar, sem Julie
Walters leikur, var íbúðin okkar
hjónanna. Við höfðum fengið bestu
íbúðina þarna í Manchester með því
skilyrði að það mætti nota hana til
að taka upp í henni. Við bjuggum því
bara í svefnherbergi í hálfan mánuð
á meðan her manna vann frammi
við tökur. Það var skemmtileg lífs-
reynsla.
Við erum ákafari
og viljugri heima
Þetta var gert á breskum stand-
ard sem þýðir að það er mjög margt
fólk sem vinnur við þættina. Hér er
kvikmyndagerð búin að vera til lengi
og allt gamalgróið. Meðal starfsfólks-
ins er mikil stéttaskipting og það
hefur hver sitt starf. Hér er fólk á
mjög misjöfnum aldri en heima á
íslandi eru flestir í yngri kantinum
sem vinna við kvikmyndagerð.
Vegna þess hversu margir starfa við
þetta hér rennur þetta allt miklu
mýkra.“
Anna segir að þetta sé töluvert frá-
brugðið því sem tíðkist á íslandi í
kvikmyndavinnu. Þar hafa allir tvö
til þrjú störf með höndum og gera
allt sem til fellur. Kosturinn er sá að
þar skapast sterk tengsl meðal fólks
sem vinnur saman: „Vinnudagurinn
er mjög langur, unnið myrkranna á
milli upp í 16 tíma á dag og þykir allt
í lagi. Fólkið er saman í lengri tíma
og vinnur af miklum móð. Hérna
heldur fólk sig meira út af fyrir sig.“
Anna er sannfærð um að íslensk
kvikmyndagerð eigi framtíð fyrir sér
ef menn hugsa meira um að fram-
leiða fyrir erlendan markað: „Það er
alveg sjálfsagt að reyna að selja þessa
framleiðslu okkar. Það er allt of dýrt
að framleiða myndir fyrir 250.000
manna markað og aðeins lítill hluti
fer í bíó. Það verður aldrei hægt að
hafa svo öflugan kvikmyndasjóð að
hann geti farið að fjármagna meiri
hluta mynda. Kvikmyndagerðar-
menn verða að bæta viðskiptavitinu
ofan á Ustræna metnaðinn hjá sér.
Mynd Friðriks Þórs sannar að þetta
er alveg hægt.“
Óttalegtvændi
- Hvað er fram undan hjá þér í
búningagerðinni, ertu með einhver
verkefni í sjónmáU?
„Ég er hálfpartinn búin að vera að
bíða eftir kalU í myndina hjá Hilmari
Oddssyni þar sem ég var ráðin tíl að
vinna með Unu CoUins. Ég er hins
vegar nýbúin að frétta að það verði
ekkert af gerð þeirrar myndar í biU,
vegna fjárskorts að mér skUst. Ég
dreif mig því, í fyrsta skipti á ævinni,
í að senda út upplýsingar um mig til
fyrirtækja sem framleiða þætti fyrir
sjónvarp. Ég hef fram til þessa verið
frekar léleg í að koma mér á fram-
færi. Ég hef aldrei þurft að hafa fyrir
því að ná mér í vinnu. Hún hefur
alltaf komið upp í hendumar á mér.
Sem íslendingur tek ég út fyrir að
þurfa að selja mig svona. Þetta er
eitthvað sem okkur er aldrei kennt
heima. Viö erum aldrei hvött til að
halda saman vinnunni okkar og
safna í möppu. Hér ganga aUir um
með möppu til kynningar á sjálfum
sér og verkum sínum, enda þarf fólk
helst að vera búið að sanna sig tU
að eiga möguleika á vinnu. Hér þarf
maður Uka helst að komast mjög
nálægt fólki, láta kynna sig fyrir
þeim sem ráða. Mér finnst þetta ótta-
legt vændi en þetta er óhjákvæmi-
i
: '
:■ ;:■: * : : . ;
' ^ . V:
J
':V.. ,*
■•;■;■ v'--
Anna Asgeirsdóttir, búningahönnuður í London, starfaði við þættina Með oddi og egg sem Stöð 2 sýnir um þessar mundir. Auk þess hefur hún starfað
við margar íslenskar kvikmyndir.
legt. Ég er sem sagt að bíða eftir að
fá eitthvað að gera - vonast eftir sím-
tali. Það er reyndar hugsanlegt að
ég fari að vinna við mynd í Suður-
Afríku sem Chris er aðstoðarleik-
stjóri í en ekkert er frágengið ennþá.
Ég veit heldur ekki hvort ég hef mik-
inn áhuga á að fara að vinna í þeirri
óöld sem þar ríkir, það verður að
koma í ljós.“
Langar í
leiklistarskóla
Þegar Anna er spurð að lokum
hvort hún sé búin að finna þaö sem
hún var að leita að þegar hún setti
upp atvinnumiðlunina forðum daga
hlær hún góðlátlega en segir svo
ákveðin:
„Nei, elskan mín, mér flnnst ég
aldrei verða nógu gömul til að vera
fuUkomlega ánægð. Þetta er vafa-
laust bara eitt af mörgu sem ég mun
gera um ævina. Ég hef ofsalega gam-
an af að ferðast og hef verið svo hepp-
in að búningagerðin hefur gert mér
kleift að sjá marga staði sem mig
hefur langað til að heimsækja. Mér
finnst hins vegar alveg einstaklega
leiðinlegt að taka upp úr töskum og
pakka niður. Ef ég hefði einhvem
sem gerði það fyrir mig vUdi ég gera
DV-myndir Gísli Guðmundsson
þaö að ævistarfi mínu að ferðast. Það
sem er hins vegar á döfinni hjá mér
er að fara í leiklistarskóla. Ég er að
berja saman í huga mér kjark og þor
til að ráðast í inntökuprófið. Eg er
búin að fara á eitt námskeið þar sem
maður lærir að setja saman inntöku-
efni. Hvort ég verð síðan leikkona er
í rauninni algjört aukaatriði. Leik-
Ustarnám er það sem mig langar
mest til nú þótt ekki væri nema bara
til að styrkja persónuleikann. Ég hef
gaman af að ögra sjálfri mér. Ég hat-
aði tíl dæmis handavinnu í skóla
þegar ég var krakki og því urðu
margir hissa þegar ég lagði fyrir mig
klæðskurðamám.
Ég held að ef maður hættir að láta
sig dreyma um eitthvað nýtt í lífinu
verði það óskaplega leiðinlegt og
maður sjálfur gamall. Mér finnst ég
hafa lifaö mjög skemmtUegu lífi og
finnst gaman að vera tU. Ég er hins
vegar ekki hætt að leita fyrir mér eða
tilbúin að planta mér einhvers staðar
niður að eUífu.“