Dagblaðið Vísir - DV - 31.03.1992, Blaðsíða 4

4
ÞRIÐJUDAGUR 31. MARS 1992.
Fréttir
Kjarasammngamálin utan dagskrár á Alþingi:
Greinilegt eggjahljóð
er í ríkisstjórninni
- deilduumhvortsamningumhefurveriðslitiðeðaekki
Þeir Jón Baldvin utanrikisráðherra og Davíð Oddsson forsætisráðherra
voru til andsvara ásökunum stjórnarandstöðunnar á hendur rikisstjórninni
um sök hennar á þvi að slitnað hefði upp úr kjarasamningaviðræðum.
Greinilegt var á málflutningi ráðherra að þeir telja vonir til að samningar
náist á næstunni. DV-mynd BG
„Það heíði verið sagt í minni sveit
að greinilegt eggjahljóð væri í ríkis-
stjóminni í kjarasamningamálun-
um,“ sagði einn af alþingismönnun-
um eftir að utandagskrárumræðu
um stöðu samningamálanna lauk í
gær. Þaö var Ólafur Ragnar Gríms-
son sem bað um og hóf umræðuna.
Hann sagðist fyrst af öllu vilja spyrja
Davíð Oddsson forsætisráðherra
hvað ríkisstjómin hygðist fyrir í
þessu máli til að kjarasamningar
næðust. Ólafur sagðist líta svo á að
slitnað hefði upp úr samningavið-
ræðunum. Þannig túikaði fram-
kvæmdastjóri VSÍ það þótt forsætis-
ráðherra væri á annarri skoðun.
Alvarlegar afleiðingar
Ólafur sagði afleiðingar þess að
slitnað hefði upp úr samningavið-
ræðum geta orðiö alvarlegar. Menn
myndu hætta við fjárfestingar með-
an kjarasamningar væm lausir. Það
myndi leiða til þess að atvinnuleysi
héldi áfram að aukast í landinu.
Hann sagði ríkisstjómina eiga stóra
sök á því að samningar hefðu ekki
tekist. Þar sagði hann niðurskurðinn
á velferðarkerfinu eiga stærstan hlut
í. Hann sagöi að byrðamar hefðu
verið lagðar á launafólk en þeim efn-
aðri hefði verið sleppt við álögur.
Þessu næst lagði Ólafur fram hug-
myndir fyrir ríkissfjómina til lausn-
ar á deilunni.
Tillögur Ólafs
í fyrsta lagi að ríkisstjómin breyti
um aðferð. I stað þess að standa utan
og til hliðar við viðræðumar, hefji
hún nú nánar og alvarlegar viðræð-
ur við aðila vinnumarkaðarins.
í öðm lagi lýsi ríkisstjómin því
yfir að hún sé tílbúin til að ráðstafa
tekjunum af fjármasgnstekjuskattin-
um í samráði við samtök launafólks
í kjarasamningunum sem nú standa
yfir. Þannig að frá næstu áramótum
fái launafólk kaupmáttaraukningu í
gegnum tekjuskattskerfið. Bama-
bætur hækki, skattleysismörkin
hækki og tilkomi húsaleigubætur.
í þriðja lagi lýsi ríkisstjómin því
ytír að tekið verði upp sérstakt há-
tekjuþrep í tekjuskatti og ákveði ráð-
stöfun þess fjármagns nú í kjara-
samningum í samráði við ASÍ, BSRB
og Kennarasambandið. Afrakstur
geti aukið kaupmátt launa frá og með
næstu áramótum.
í fjórða lagi ákveði ríkisstjórnin að
taka fmmkvæði í kjarasamningun-
um sem samningsaðili og semji við
BSRB og Kennarasambandið í sam-
ráði við ASf, þar sem ljóst sé að
vinnuveitendasambandið hafi gefist
upp viö að gera þessa samninga.
Ekki slitnað upp úr viðræðum
Davíð Oddsson forsætísráðherra
sagðist ekki líta svo á að slitnað hafi
upp úr samningaviðræöunum held-
ur hafi oröið hlé á þeim. Forystu-
menn notí tímann nú til að ræða við
sitt fólk í félögunum um stööuna. Það
sagðist Davíð telja eðlilegt. Ásakanir
Ólafs á hendur ríkisstjóminni sagði
Davíð rangar. Ríkisstjómin hefði
greint forystumönnum launþega og
vinnuveitenda frá þvi fyrir alllöngu
hvaða efni gæti falist í yfirlýsingun-
um hennar. Ríkisstjómin myndi
gæta þess fyrst og fremst að koma
til móts við sjónarmið deiluaöila en
með þeim hættí að engin hætta væri
á að sá megingrundvöllur sem áform
vom um að gera samningana á rask-
aðist. Það væri að verðbólgan yrði
hér lág, vextír lækkuðu og gengið
yrði stöðugt. Þannig skapaöist nýr
og betri grandvöllur fyrir atvinnulíf-
ið.
Davíð sagði það vonbrigði fyrir aUa
aðiia að ekki tókust samningar í
þessari lotu. Hann sagði mikiivægt
aö nú næðist festa í atvinnulifinu og
vinnumarkaðnum almennt svo hjól
atvinnulífsins færa að snúast á nýjan
leik.
Kaupmáttur lægstu
launa tryggður
Davíð sagði að allir hefðu verið
sammála um þaö í samningunum
undanfarið aö kaupmáttur hinna
lægst launuöu raskaðist ekki, þó
kaupmáttur þjóðarinnar sem heild
lækkaði. Hann taldi menn hafa verið
komna áleiðis með þetta verk þótt
endamarkinu hafi ekki verið náð.
Hann sagði útilokað að kenna ríkis-
stjóminni um að ekki náöust samn-
ignar í þessari lotu. Samningagerð
væri afar erfið við þær aðstæður sem
nú era í þjóðfélaginu. Hann sagðist
hins vegar telja að menn vilji halda
áfram og ljúka samningum, nú væri
bara hlé á viðræðunum. Hann sagði
enga ástæðu til að örvænta. Mjög
mikilvægt væri að samningar tækj-
ust fljótlega.
Þarf ekki mikið til
Steingrímur Hermannsson sagðist
hafa rætt við aöila vinnumarkaðar-
ins. Hann sagðist sannfærður um að
ekki þyrfti mikið til af hendi ríkis-
stjórnarinnar til að greiða fyrir
samningum. Hann sagði vonleysi
ríkja í landinu. Nýir þjóðarsáttar-
samningar myndu slá á það von-
leysi. Verkföll nú myndi kosta mun
meira en það sem ríkisstjórnin þarf
að leggja fram til aö leysa málin.
Jón Baldvin Hannibalsson utanrík-
isráðherra sagðist ekki líta svo á að
um endanlegt slit á viöræðum væri
að ræða. Það væri ekki við ríkis-
stjórnina aö sakast að samningar
hefðu ekki tekist í þessari lotu. Þar
fyrir utan hafi ríkisstjórnin lagt
margt af mörkum til þess að liðka
fyrir samningum. Hann taldi það
misskilning að það væri á valdi ríkis-
stjórnarinnar að leysa kjarasamn-
ingana. Ríkisstjómin væri að skapa
forsendur fyrir lægri verðbólgu og
lækkun vaxta. Það væri efnahags-
kreppa í landinu. Nú þurfi að taka
samninga upp aftur þegar menn hafi
áttað sig á í hve þröngri stöðu við
erum og hverra kosta er völ.
Kristín Ástgeirsdóttir sagði að
lausnin fælist í að ríkisstjórnin tæki
til baka skerðingu velferðarkerfisins
og þær álögur sem lagðar hefðu ver-
ið á herðar launafólks með bandorm-
inum.
Guömundur Þ. Jónsson, formaður
Landssambands iðnverkafólks, sem
situr nú á þingi sem varaþingmaður,
sagði ljóst að samningaviðræðunum
hefði verið slitiö. Hann sagöi sam-
skipti launþega við ríkisstjómina
ekki góð. Hún yrði að taka skeröing-
una á velferðarkerfinu til baka ef
samningar ættu að nást. Hún yrði
að koma meira til móts við launa-
þegasamtökin en hún hefði gert til
þessa. -S.dór
í dag mælir Dagfari
ísland er A-þjóð
Gífurleg fagnaðarlætí brutust út
meðal Islendinga um og fyrir helg-
ina. Dagfari hélt í fyrstu að samn-
ingar hefðu tekist í Karphúsinu
ellegar þá að fjármálaráðherra
hefði fundið fiársjóð til að bjarga
ríkissjóði, en svo kom í ljós að skýr-
ingin á fagnaðarlátunum var sú að
íslendingar voru aftur orðnir A-
þjóð. Þetta kom Dagfara dálítíð á
óvart, því hann man ekki betur en
að Alþýðuflokkurinn hefði haft það
kjörorð í síðustu þingkosningum
að gera íslendigna að A-þjóð og
fékk sáralítið fylgj. í raun og vera
vísuðu íslenskir kjósendur því á
bug að vilja vera A-þjóð.-
En svo kom í ljós aö íslendingar
vora orðnir A-þjóð í handbolta og
allir vita að íslendingar iifa og þríf-
ast á handbolta og þótt engir samn-
ingar takist og þjóöin sé á hausn-
um, þá er þetta allt önnur og betri
þjóð meðan hún er A-þjóð í hand-
bolta. Það var þó ekki okkar strák-
um beinlínis aö þakka. Frændur
okkar Norðmenn sáu um það. Úr-
slitaleikurinn var nefnilega milli
Noregs og Danmerkur og með þvi
aö tapa nógu lítíö fyrir Dönum
tókst Norðmönnum að hjálpa okk-
ar strákmn til að verða A-þjóð.
Norðmenn börðust hefiulega gegn
Dönum fyrir okkar hönd og þó að
þeir hafi tapað fyrir dönsku strák-
unum var það sigur fyrir okkar
stráka enda höfðu töpin í þessari
handboltakeppni reynst okkur
drýgst.
Er þess skemmst að minnast að
íslendingar töpuðu naumlega fyrir
Norðmönnum sjálfir og fleyttí sá
ósigur okkur upp í annað sætíð í
riðlinum. Síðan gerðum við jafn-
tefli við Dani og þá fóra sigurlíkur
okkar mjög að áukast. Danir jöfn-
uðu leildnn gegn íslendingum á
síðustu stundu og íslensku strák-
amir urðu gífurlega vonsviknir og
féllu bókstaflega grátandi í gólfið,
en þegar betur var að gáð reyndist
niðurstaðan sú að íslendingar
stóðu miklu betur að vígi en Danir
eftir að Danir höfðu jafnað hjá okk-
ur.
Næst spiluðu okkar strákar við
ísrael en þrátt fyrir sigur gegn ísra-
elsmönnum olli sá sigur vonbrigð-
um og okkar menn vora daufir í
dálkinn og menn biðu spenntir eft-
ir úrslitaleiknum milli Dana og
Norðmanna þar sem Norðmenn
gátu bjargaö okkur sem A-þjóð.
Menn vora ekki á einu máli um það
hvort Norðmö- nnum væri verr við
Dani eða íslendinga en það kom
fljótt í ljós þegar leikurinn hófst aö
Danir era ekki vinsælir 1 Noregi
og norsku strákamir vildu allt fyr-
ir íslendinga gera og pössuðu sig á
því aö tapa með sem minnstu mun.
Þessi norski ósigur var þess vegna
okkar stærsti sigur á þessu mótí
og Norömenn era drengir góðir.
Það er almannarómur á Islandi.
Hitt er annað mál að íslenska liö-
iö stóð sig alls ekki nógu vel aö
mati þeirra sem best þekkja tíl og
sérfræðingarnir sögðu að liðið
hefði ekki veriö í nógu góðri æfingu
og aðrir sögðu að þeir hefðu æft
of mikið og ef ekki hefðu verið
markmenn í markinu hefði illa far-
ið. Eins hefur verið bent á það aö
einstaklingsframtak Sigurðar
Sveinssonar hefði gert útslagiö og
Dagfari hefur heyrt það að ef Sig-
uröur hefði ekki veriö með þá hefð-
um við alls ekki'orðið A-þjóð. Það
er auðvitað alveg ljóst að ef ís-
lenska liðið hefði spilaö án mark-
manna og án Sigurðar Sveinsson-
ar, þá hefði það verið tveim mönn-
um liösfærra og þá hefði verið erf-
iðari róðurinn hjá hinum strákun-
um, sérstaklega ef þeir gátu svona
lítiö eins og sérfræðingamir segja.
Alian tímann meöan á þessari
keppni stóð var verið að segja okk-
ur af sérfræðingunum aö íslensku
strákarnir spiluöu alls ekki nógu
vel. Vömin var misheppnuð, skytt-
umar misheppnaðar, leikkerfin
engin og ef ekltí væri fyrir mark-
mennina og Sigga Sveins hefðum
við ekkert getað.
Hvað hefðu íslendingar unnið ef
þeir hefðu gert þaö sem þeir gátu?
Hvað ef þeir hefðu spilaö af eðli-
legri getu? Maður bara spyr.
Kannski vora það klókindi hjá Þor-
bergi þjálfara aö láta allt ganga á
afturfótunum, því með því aö tapa
fyrir Norðmönnum og gera jafn-
tefli við Dani færðumst viö nær því
marki aö verða A-þjóð. Það er
óþarfi fyrir okkar stráka að sigra
í öllum leikjum þegar Norðmenn
sjá um Dani fyrir okkar hönd.
Dagfari