Dagblaðið Vísir - DV - 11.12.1992, Blaðsíða 14

14
FÖSTUDAGUR 11. DESEMBER 1992.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÖNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, 105 RVlK, SlMI (91)63 27 00
SlMBRÉF: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDGÖTU 25. SlMI: (96)25013. Blaðamaður: (96)26613.
SlMBRÉF: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1200 kr.
Verð í lausasölu virka daga 115 kr. - Hélgarblað 150 kr.
Hagsmunaárekstrar
Starfsmönnum Borgarspítalans hefúr borist bréf, þar
sem þeim er gert aö sækja nokkurra daga námskeið sem
skipulagt er og framkvæmt af Stjórnunarfélagi íslands.
Hver starfsmaöur skal greiða sjálfur gjald fyrir þátttök-
una í námskeiðinu.
Nú væri þetta ekki tiltökumál nema vegna þess að
undir bréfið skrifar formaður spítalastjómar, Árni Sig-
fússon borgarfulltrúi, en þessi sami Ámi er jafnframt
framkvæmdastjóri Stjórnunarfélagsms. Skýrt skal tekið
fram að gjaldið rennur ekki í vasa borgarfulltrúans en
er hins vegar greiðsla til þess fyrirtækis sem hann
stjórnar. Fer auðvitað ekki milb mála að hér er um
augljós hagsmunatengsl að ræða. Til að greiða fyrir
þessum viðskiptum við Stjórnunarfélagið, þar sem Arni
er framkvæmdastjóri, hefur stjórn Borgarspítalans, þar
sem Árni er formaður, ákveðið að greiða niður mat fyr-
ir þátttakendur meðan ráðstefnan fer fram.
Óhjákvæmilegt er að hneykslast á þessu framferði.
Því miður falla stundum hinir ágætustu menn í þann
pytt að mgla saman skyldum sínum í opinberum störf-
um við einkastörf og persónulega stöðu. Sumir borgar-
fulltrúar hafa verið sakaðir um að úthluta lóðum til
sjálfra sín eða styrkjum til einkanota og allt eru það
mál af sama toga. Ekki kannske stór í sniðum en mis-
notkun á aðstöðu. Nýlega var borgarstarfsmaður borinn
þeim sökum að hafa hyglað syni sínum í verksamningi
á vegum Reykjavíkurborgar. Borgarstarfsmanninum
var veitt áminning. Ekki hefur heyrst að borgarfulltrú-
ar hafi verið áminntir fyrir að hygla sjálfum sér eða
aðstandendum sínum þótt oft hafi gefist tilefni til.
Erlendis er jafnan tekið hart á slíkum málum. Fræg-
ast er dæmið um borgarstjórnarmanninn í Kaupmanna-
höfn sem varð það á að stinga vindlabunka í vasa sinn
þegar hann yfirgaf opinbert samkvæmi. Hann var látinn
segja af sér daginn eftir.
Því má halda fram að sveitarstjórnarmenn eigi að
geta setið við sama borð og aðrir borgarar. Þeir eigi
ekki að gjalda fyrir störf sín í bæjarstjórnum eða borgar-
stjóm. Þetta er ekki svona einfalt. Borgarfulltrúar bera
ábyrgð. Kjósendur ætlast til að þeir láti eitt yfir alla
ganga, séu óvilhallir og réttsýnir í ákvörðunum. Borgar-
fulltrúar verða að hafa traust um heiðarleika, jafnræði
og hlutleysi. Þeir fara með forræði yfir almannafé og
mega ekki láta það henda sig að misnota það fé í per-
sónulegu hagsmunaskyni né heldur að færa sér valda-
stöðu sína sér í nyt til að hygla einum á kostnað annars.
Spilhng er þekkt í stjórnmálum. Sem betur fer er
valdaspilling ekki á háu stigi hér á landi. En hún er þó
til og skýtur upp kolhnum þegar menn hafa setið lengi
á valdastólum og þykjast ömggir um sig. Sjálfstæðis-
flokkurinn hefur setið lengi að völdum í Reykjavík. Nær
óshtið allt frá upphafi kosninga frá því núverandi flokk-
ar voru myndaðir. Kjósendur hafa vissulega verið dygg-
ir gagnvart flokknum en spumingin er sú hvort flokkur-
inn standi sína phgt gagnvart kjósendum, ef atvik, eins
og þau sem að framan eru nefnd, endurtaka sig. Sumir
borgarfulltrúar tala stundum eins og þeir eigi borgar-
stjóm og þá peninga sem þar em til ráðstöfunar. Ég
skal sjá um þessa lóð fyrir þig. Ég skal útvega þér starf
hjá borginni. Ég skal redda þessu og redda hinu. Shkar
setningar heyrast æ oftar og fer þá ekki milli mála hvað
borgarfulltrúamir vilja fá í staðinn. Þegar slíkur hugs-
unarháttur er annars vegar er stutt í siðleysi og stutt í
spilhngu. EUertB. Schram
„... búvörusamningarnir eru ein helsta vörn landbúnaöarins í þvi áhlaupi sem nú stendur yfir,“ segir Hákon
m.a. í greininni. - Samið um búvöruna.
Gíslarnir í
stjórnarráðinu
Frá febrúar 1990, þegar þjóðar-
sáttarsamningarnir voru gerðir,
hafa bændur, aðOar vinnumarkaö-
arins og fulltrúar ríkisins (sjö-
mannanefnd) unnið að tillögugerð
um aukna hagræðingu í landbún-
aðinum. Á grundvelli tillagna sjö-
mannanefndar hafa verið gerðir
búvörusamningar í mjólkurfram-
leiðslu og sauðíjárrækt.
Þessi samningar eiga að geta skil-
að umtalsverðri aukinni hagræð-
ingu og lægra vöruverði. í alifugla-
rækt, svínarækt og garðyrkju eru
hagræðingarverkefni í gangi sem
sömuleiðis skapa grunn fyrir
aukna hagræðingu og lækkun á
verði þessara afurða. Þegar bænd-
ur voru kallaðir til við gerð þjóðar-
sáttarsamninganna lágu á borðinu
hugmýndir um að heimila inn-
flutning á eggjum, kjúkhngum og
svínakjöti og var ætlunin að meta
það til kjarabóta að ódýrri matvöru
yrði hieypt inn í landið.
Það lánaðist að ýta þessum hug-
myndum út af borðinu og ná þess
í stað samstöðu um að bæta rekstr-
arskilyrði innlendrar framleiðslu
og gera hana samkeppnishæfari.
Andstaða Alþýðuflokksins
Þessi niöurstaða vakti htla hrifn-
ingu þeirra sem áhuga höfðu á inn-
flutningi, m.a. ýmissa ráöamanna
Alþýðuflokksins. Á iokaspretti bú-
vörusamninganna í sauðfjárfram-
leiðslunni í mars 1991 reyndu ráð-
herrar Alþýðuflokksins hvað þeir
gátu th að koma í veg fyrir að
samningar tækjust, enda var þeim
vel ljóst að slíkur samningur
myndi verða þeim erfiður ljár í
þúfu við að ná stefnu sinni fram.
Það er líka að koma í ljós að bú-
vörusamningamir eru ein helsta
vöm landbúnaðarins í því áhlaupi
sem nú stendur yfir.
Ríkisvaldið hirðir
afraksturinn
í fjárlagafrumvarpi fyrir næsta
ár er gert ráð fyrir stórfelldum nið-
urskurði til landbúnaðarmála, m.a.
KjáUarinn
Hákon Sigurgrímsson
framkvæmdastjóri Stéttarsam-
bands bænda
að dregið verði úr endurgreiðslu
virðisaukaskatts á eggjum, kjúkl-
ingum, svínakjöti og nautakjöti. í
nýjustu tillögum ríkisstjómarinn-
ar um aðgerðir í efnahagsmálum
er enn hert á og ráðgert er að skera
niður um 250 mihjónir th viðbótar.
Ef þessi niðurskurðaráform, sem
nú em á borðinu, ná fram að ganga
er ljóst að ríkisvaldið hrifsar th sín
nær allan þann ávinning sem orðið
hefur af hagræðingarátaki því sem
unnið hefur að verið í landbúnað-
inum í stað þess að hagræöingin
skih sér í lægra vöruverði til neyt-
enda og bættri samkeppnisstöðu
innlendra búvara á markaðnum.
Auk þess eru niðurskurðaraðgerð-
imar á góðri leið með aö lama stoð-
kerfi landbúnaðarins (bændaskól-
ana, rannsóknir og leiðbeiningar,
framlög th búfjárræktar o.fl.) og
veikja möguleika hans th að aðlaga
sig að því breytta rekstrarumhverfi
sem framundan er.
Þessi þróun er óskastaða fyrir
innflutningsöflin í Alþýðuflokkn-
um sem geta nú bent á að th einsk-
is sé að lappa upp á landbúnaðinn.
Hann sé með öhu ófær um að tak-
ast á við aukna hagræðingarkröfu
og breytt rekstrammhverfi og
verði áfram dragbítur á hagvöxt
og bætt lífskjör almennings. Það sé
bara tímasóun að bíöa með að opna
fyrir innflutning ódýrra búvara.
Ekkert geti komið sér jafnvel fyrir
atvinnulausa og aðra sem að
kreppir í þjóðfélaginu og lagað lífs-
kjör ahs almennings.
Gísl í eigin ríkisstjórn
Engu líkara er en að Sjálfstæöis-
flokkurinn sé í gíslingu Alþýðu-
flokksins í þessu máh og með öllu
ófær um að koma í veg fyrir þau
óhappaverk sem verið er að vinna
með þessum aðgerðum.
Þrátt fyrir að forsætisráöherra
hafi í útvarpsviðtah þann 18. nóv-
ember sl. lýst því yfir aö „óheiðar-
legt og ósanngjarnt" sé að leggja
meiri byrðar á bændastéttina en
þegar hefur verið gert er flokkur
hans nokkrum dögum síðar neydd-
ur th að faUast á stórfelldan nýjan
niðurskurð á framlögum til land-
búnaðarins.
Hákon Sigurgrímsson
„Ef þessi niðurskurðaráform, sem nú
eru á borðinu, ná fram að ganga er ljóst
að ríkisvaldið hrifsar til sín nær allan
þann ávinning sem orðið hefur af hag-
ræðingarátaki því sem unnið hefur
verið að 1 landbúnaðinum..
Skoðanir annarra
Ný störf á tæknisviðinu
„Meö þátttöku íslands í hinu Evrópska efnahags-
svæði opnast hér nýir möguleikar fyrir íslenska
verkfræðinga að sækja verkefni út fyrir landstein-
ana. Sem dæmi má nefna verkefni á sviði þróunar
og framleiðslu iðnvarnings ýmiss konar, ráðgjafar
og hönnunar, verktöku, o.fl.... Segja má að íslenskt
efnahagslíf sé nú keyrt á auðhndamörkum í nýtingu
lands og sjávar. Orka faUvatnanna og jarðhitans og
auður sá sem felst í menntun og þekkingu eru hins
vegar vannýttar auðlindir.
í ljósi slæmrar stöðu í efnahags- og atvinnumálum
þjóðarinnar er mikhvægt að leggja áherslu á nýtingu
þessara auðlinda. Reynslan sýnir að ný störf á tækni-
sviðinu skapa ný atvinnutækifæri á öðrum sviðum."
Snæbjörn Jónsson, í stjórn Stéttarfélags
verkfræðinga. - Mbl. 10. des.
Framboð og
eftirspurn á greftrun
„Allir þeir sem efni hafa á að jarða sig geta nú
borgað frjálst í þau fyrirtæki sem smíða líkkistur
og reka. Mikið held ég að líkin verði glöð.... eðlileg-
ast væri að allir gætu komið sér ofan í jörðina látn-
ir fyrir ekki neitt og að þessi óhjákvæmhegi þáttur
mannssögunnar yrði þannig á kostnað aUra. En það
stríðir að sjáUsögðu gegn frelsinu. Þess vegna verða
svona gamaldags jafnréttissjónarmið brátt úrelt hjá
stjórnvöldum, þó að meirihluti þjóðarinnar aðhylhst
það sjónarmið eins og kunnugt er.... Rökrétt fram-
hald þessa máls væri svo að sjálfsögðu það, að fram-
boð og eftirspurn-réði verðlaginu á greftrunum;
þannig lækkar verðið væntanlega þegar drepsóttir
geisa, en hækkar þegar hehsufarið batnar.“
Svavar Gestsson alþingism. í Mbl. 9. des.