Dagblaðið Vísir - DV - 25.02.1993, Blaðsíða 15

FIMMTUDAGUR 25. FEBRÚAR 1993.
15
í hvaða f lokki
er Bill Clinton?
BUl Clinton Bandarikjaforseti er
sagður valdamesti maður heims.
Hann ræður meira að segja gildi
verðbréfa. Þegar hann tekur við
embætti og brosir með öllum
skemmtikröftum þjóðarinnar í
beinni útsendingu, þá hækkar verð
á hlutabréfum í Bandaríkjunum
upp úr öllu valdi. Þegar hann nú
setur upp alvörusvip og segir: því
miður, góða fólk, við verðum að
hækka skatta, þá hrapa þau sömu
hlutabréf.
En á sigurdögum vildu aRir BUls
vinir vera. Það fór meira að segja
af staö spaugUeg togstreita um þaö
í hvaða flokki forsetinn væri ef
hann byggi á íslandi. Þetta var tek-
ið upp í útvarpsþætti: PáU Heiðar
þáttarstjóri minnti á að Ólafur
Ragnar væri langt kominn með
Kjallarinn
Árni Bergmann
rithöfundur
. a sigurdögum vildu allir Bills vinir
vera. Þaö fór meira að segja af stað
spaugileg togstreita um það í hvaða
flokki forsetinn væri ef hann byggi á
Islandi.“
BUI inn í Alþýðubandalagið. Ein-
hver fann hins vegar Framsóknar-
keim af þeim nýkjöma. En Guð-
mundur Magnússon, sitjandi þjóð-
minjavörður, hann var ekki í vafa
um það hvar BUl ætti heima. Hann
væri náttúrlega sjálfstæðismaður
hér, sagði hann.
Allir í Sjálfstæðisflokknum
Nú heíði verið upplagt að spyrja
Guðmund og aðra: í hvaða flokki
hefði sá sem tapaði, George Bush,
átt heima? Vafalaust hefði svarið
veriö það að hann væri líka sjálf-
stæðismaöur. Og við getum bætt
því við að þriðji frambjóðandinn,
Ross Perot, hann ætti einnig hvergi
heima nema í Sjálfstæðisflokknum.
Hann trúir líka á einkaframtakið
og lágmarksumsvif ríkisins og
margt fleira sem er góð kenning
þar á bæ.
Og þá má spyrja: er Sjálfstæðis-
flokkurinn svo víðfeðmur að hann
spanni allt póhtískt Utróf Banda-
ríkjanna? Þetta virðist hláleg
spuming en hún er samt ekki út í
hött. Sjálfsmynd Sjálfstæðisflokks-
ins og túlkun hennar í Morgun-
blaðinu er einmitt í þessa veru.
Það er í rauninni engu líkara en
demókratar og repúblíkanar og
einfarar tU hægri - alhr séu þeir
sannir sjálfstæðismenn. Að
minnsta kosti ef þeir sigra í kosn-
ingum. Enda segir Morgunblaðið
alltaf öðra hvora í Reykjavíkur-
bréfum að SjálfstæðisUokkurinn sé
„hinn eðlUegi vettvangur mála-
miðlana í íslensku þjóðfélagi". Sem
þýðir - þótt ekki sé það sagt beint
- að aðrar pólitískar hreyfingar séu
einhvers konar óþarfi, heimska og
misskUningur. Eða þá bráða-
birgðanauösyn eins og Alþýðu-
Brosandi Bill, og verð hlutabréfa í Bandaríkjunum hækkar - alvörusvip-
urinn hrindir af stað hrapi sömu bréfa.
flokkurinn. Það getur verið hent-
ugt að taka upp á sinn eyk eitthvaö
sem byijar á „alþýða“. Þangað tU
þjóðin skUur hvað klukkan slær
og sameinast öU á hinum „eðlUega
vettvangi málamiðlana“.
Við búum reyndar við meira og
frekara flokksveldi og flokksdýrk-
un en flestar þjóðir aðrar sem eiga
kost á fjölflokkakerfi og fjölhyggju.
Gagnslítill samanburöur
En að því er varðar bandaríska
flokka þá er það vitanlega út 1 hött
að bera þá saman við okkar flokka-
kerfi. Tvíflokkakerfið vestra skap-
ar tvö stór bandalög misUtra hópa,
sem skerast á stóru svæði í miðj-
unni - en geyma tíl hægri hjá re-
públíkönum og tíl vinstri hjá demó-
krötum viðhorf, sem er eins langt
á milh og milU andhverfustu póla
í evrópsku fjölflokkakerfi. Og BUl
Clinton - við vitum í rauninni ekki
hver hann er. Hann var kosinn
vegna þess að bandaríska þjóðin
var orðin þreytt á þeirri höfuðlygi
Reagans og Bush að það ætti að
létta sköttum af þeim ríku tU að
þeim fátæku Uði betur. Um leið og
eyðUagt var og látið drabbast niður
margt af því sem gerir sænúlega
þolanlegt og háskalaust að lifa í
samfélagi. Þessu höfnuðu menn
með því að kjósa BUl Clinton - en
hvað hann svo sjálfur gerir, það er
skrifað með gaSli á sjóinn enn sem
komið er.
Árni Bergmann
Börn með krabbamein
-hiðsvartaský
„Meðferðin er tímafrek og spannar oft-
ast vikur, mánuði eða ár. Daglegtfjöl-
skyldulíf raskast bæði fyrir sjúklinginn
og alla nánustu ættingja hans.“
Á meðan lífshorfur bama meö
krabbamein hafa batnaö á undan-
fomum áram hefur þörf fyrir
stuðning við sjúklinga og fjölskyld-
ur þeirra aukist. Hægt er að tala
um lækningu hjá sjúkUngum, sem
fyrir tveimur áratugum var útUok-
að.
Meðferðin er löng og erfiö. Ef
bamið þarf lyfjameðferð tekur sú
meðferð frá hálfu ári aUt að þremur
áram. Á þessu tímabiU dvelst sjúkl-
ingurinn að mestu heima en nýtur
þjónustu frá sjúkrahúsinu.
Markmið hjúkrunar
Markmið hjúkranar á göngu-
deUd fyrir krabbameinsveik börn á
Bamaspítala Hringsins era:
- Að gefa markvissa einstakUngs-
bundna meðferð og eftirUt sem
stöðugt er endurmetin miðað við
þarfir sjúkUngs.
- Að styrkja og styðja sjúkUng og
aðstandendur líkamlega, and-
lega og félagslega í því mikla
áfalU og álagi sem sjúkdóms-
greining, sjúkdómurinn og með-
ferðin hefur í fór með sér sem
getur leitt til tímabundinnar og
KjaUarinn
Gillian Holt
deildarstjóri Barnaspítala
Hringsins
varanlegra breytinga á lífshátt-
um hans.
- Að veita sjúklingi og aðstandend-
um hans leiðbeiningar og
fræðslu varöandi sjúkdóminn,
meðferð og annað sem að gagni
má koma, þannig að ættingjar
geti tekið virkan þátt í aUri með-
ferð og haft þannig möguleika á
að veita barninu stuðning.
- Að samræma úrræði mismun-
andi starfshópa tíl að sjúkUngur-
inn fái þá bestu umönnun, sem
völ er á hveiju sinni, við innlögn,
á göngudeUd og heima.
Sífelld samvinna
Krabbamein hjá bömum er sjúk-
dómur sem hefur áhrif á aUa fiöl-
skylduna. Meðferðin er tímafrek
og spannar oftast vikur, mánuði
eða ár. Daglegt flölskyldulíf raskast
bæði fyrir sjúkUnginn og aUa nán-
ustu ættingja hans. Vegna stórauk-
innar sýkingarhættu bamsins, sem
stafar af lyfjagjöf, einangrast bam-
ið frá sínu umhverfi, hvort sem er
leikskóla, skóla, keppnisíþróttum
eða öðrum áhugamálum.
Samfara aUri meðferð er endur-
hæfing eða aðlögun að breyttum
lífsháttum nauðsynleg fyrir aUa
fjölskyldumeðlimi. Fjárhagur
raskast verulega ef annað foreldrið
hættir að vinna til að sinna sjúkl-
ingnum.
Stærsta byrðin er hið svarta ský,
hræðsla sem fólk verður að búa við
frá degi til dags og frá ári til árs.
Þessi ótti verður ekki numinn burt.
SífeUd samvinna allra aðila,
sjúklings, aðstandenda hans,
sjúkrahúss, skóla og styrktafélaga,
samhUða aukinni fræðslu tíl allra
aðUa getur ef til vUl létt því oki sem
sjúkdómurinn hefur í fór með sér.
GilUan Holt
„Því er
haldið fram
að tveir menn
stöðvi Heijólf
með verk-
fallsaðgerð-
um. Það er
ekki rétt því
það eru tveir Jónas Ragnarsson,
aðiiar sem tonmaöur Stýrl-
deUa. í stjóm mannalélags ís-
Hetjóifs sitja lands.
firnm menn og aðrir fimm tU
vara. Oftast mæta þeir alUr á
fundi stjórnarinnar og þiggja
laun fyrir. Hefðu þeir haft vilja
til að gera eitthvað í málinu væri
tyrir löngu búið að gera sérkjara-
samnmg við stýrimenn Heijólfs.
TU þess hafa þeir haft 4 mánuði,
ef ekki 12 ár.
Hingaö tíl hefur stjórn Heijólfs
ekkert viljað gera tíl að ná sam-
komulagi og því er þaö ósann-
gjamt að kenna stýrimönnunum
um hveraig fór. Enn hafa þeir
ekki séð ástæðu tU að funda með
hinum raunverulega deUuaðila,
stýrimönnum. Þess í stað hafa
þeir verið aö þjarma aö undir-
mönnum. Okkur þykir afskap-
lega leiöinlegt hvernigþessi deUa
hefur verið látin bitna á þeim.
Það er ekki okkar vilji að þeim
hefur verið sagt upp.
Aðgerðir stýrimaima á HeoóUi
koma ekki tU af góðu. Við gætum
gefið ut 170 síðna bók með svikn-
um loforðum. Þegar aðalkjara-
samningar hafa farið fram hjá
Stýrimamiafélaginu þá hafa þeir
venjulega verið afgreiddir meö
bókun frá VSÍ og stjóm Heijólfs
um að gengið verði ffá sérkjara-
samningi. En þegar þeir hafaver-
ið ridtkaðir um slíka samninga
hefur ekkert verið gert. Það hlaut
því að koma að vendipunkti.“
Gömul löggjöf
„Herjólfs-
deUan bregð-
ur ljósi á það
hvernig
regluleysið í
vinnulöggjöf-
inni er farið
að ógna verk-
faBsréttinum. .
Frá 1938 het- fórariro’ V'
ur starfshóp- n”°"; u„ ,„ ^
um og starfs- “væmdaslióri VSI.
stéttum fjölgaö gríðarlega mikiö.
Löggjöfin tUheyrir ekki þessum
hluta aldarinnar. Ekki færri en
400 síétlarfélög eru nú með sjálf-
stæða samninga á 120_þúsund
manna vinnumarkaði. í hveiju
félagi em að meðaltali innan við
300 félagar. Sérhvert þessara fé-
laga, og hópar innan þeirra, getur
stöðvað vinnu. Það em engin tak-
mörk íyrir því hversu lítiU hluti
af starfsmönnum getur stöðvað
aUa vinnu á einstökum vinnu-
stað. Á Heijólfi em þetta 2 menn
af 16 manna áhöfta.
Ég hef lengi verið þeirrar skoð-
unar að það sé tímabært að setja
um það reglur að ekki megi heíja
verkfaU á vinnustað nema
minnst þriðjungur starfsmanna
taki þátt I þvi. Með þessu væri
ekki verið að svipta fámenna
starfshópa verkiaUsréttl Hins
vegar yrðu þeir neyddir tU þess
að deUa verkfaUsrétti með öðr-
um. Ég veit að innan verkalýðs-
hreyfingarinnar em margir mér
sammála um þetta. Kjarkleysi
sljómmálamanna hefur hins veg-
ar sýnt sig í þvi að þeír láta það
viðgangast að örUtíir hópar geti
valdið vinnufélögum sínum, at-
vinnurekanda og samborgurum
griðarlegu tjóni í krafti lög-
tryggðrar einokunaraöstöðu á
vinnumarkaömum. Það má til
dæmis enginn stýra Heijólfi með-
anverkfalliðer." -kaa