Dagblaðið Vísir - DV - 14.05.1993, Síða 15

FÖSTUDAGUR14. MAÍ1993
15
Ennersótt
að Elliðaánum
Fyrir fáeinum árum var hrað-
bátahöfn vaiinn staður skammt
vestan við árósinn, eftir töluverðar
umræður og deilur.
í umræðum um þessa höfn var
eðlilega mjög rætt um göngur laxa-
seiðanna frá ánni; hætturnar á að
þau færu sér að voða í skarkala
hraðbátanna. Vitað væri hve við-
kvæm þau væru fyrir hvers konar
áreiti fyrst eftir að þau kæmu í sjó-
inn. Einnig var bent á óhjákvæmi-
lega árekstra laxanna viö ærustu
og ógnir hraðbátanna, styggð og
streitu; auk hugsanlegrar olíu-
mengunar.
TU að hnekkja þessu var m.a.
bent á að laxarnir kæmu aðallega
aö ánni austanað, þannig að þeir
yrðu lítið á vegi hraðbátanna sem
skriðu fyrst og fremst að og frá
höfninni að vestanverðu!
Hraðbátahöfn að
austanverðu!
Nýlaga sá ég skipulagsteikningu
af annarri fyrirhugaðri hraðbáta-
höfn - innundir Gullinbrú - við
mynni Grafarvogs. Þar ku eiga að
byggjast viðlegurými fyrir 240 báta!
Hvað eru mennimir að hugsa?
Oft hefur mér reyndar virst sem
Kjallariim
Kristján Gíslason
fyrrverandi verðlagsstjóri
forsvarsmenn borgarinnar létu sér
í léttu rúmi liggja framtíð Elliða-
ánna sem laxveiðiár. Enda kann
lífríki ánna að vera umdeilanlegt -
hugsanlegt að skipta á því og ein-
hveiju öðru, til aö mynda hrað-
bátahöfnum. En vilja menn það?
Hvað á maður að halda þegar sí-
fellt er fitjað upp á nýjum og enn
meiri ógnum gagnvart þessu líf-
ríki? Þegar sýnt þyki að smábáta-
„Hverjir eru tilbúnir til að bera ábyrgð
á þessari nýjustu aðför að laxastofni
Elliðaánna? - Eða samþykkja hana með
þögninni?“
Bryggjuhverfi við Elliðaárnar, skipulagsuppdráttur 1991.
höfn að vestanverðu hafi ekki á
nokkrum árum gert út af við laxa-
stofninn - þá sé sjálfgefið að byggja
þá næstu - að austanverðu! - þar
sem áður var fullyrt að laxinn
gengi aðallega.
Hættulegt mannvirki
Þegar tekist var á um vestur-
hraðbátahöfnina á sínum tíma
voru ýmsir aöilar, útlendir sem
innlendir, spurðir ráða. Engum
man ég eftir sem taldi mannvirkið
hættulaust fyrir seiði og fullvaxna
laxa. Ýmsir bentu á verulega
hættu.
Nú á augljóslega að bæta um bet-
ur: Nú skal á það reynt, einu sinni
enn, hvað þjóða megi lífríki Elliða-
ánna upp á!
Og mér er spurn:
Hverjir hafa nú verið spurðir -
og hvað hafa þeir sagt: Veiðimála-
stofnun - Stangaveiðifélag Reykja-
víkur - Umhverfismálaráð borgar-
innar?
Hverjir eru tilbúnir til að bera
ábyrgð á þessari nýjustu aðfór að
laxastofni Elliðaánna? - Eöa sam-
þykkja hana með þögninni? Hvar
eru nú vinir „perlunnar dýru“?
Stutt er síðan lögreglunni var att
á unga borgara með stengur, ein-
mitt við Gullinbrú. - Þeir voru að
hrekkja laxana sem ætluðu í árnar!
- sögðu menn.
En hvað er þá hraðsigling nokkur
hundruð báta aftur og fram um
gönguleiðir seiða og laxa? Er það
aðeins meinlaus hrekkur - eða
kannski endanlegur dauðadómur
yfir laxastofni Elhöaánna? Á
reynslan virkilega að svara því?
Kristján Gíslason
Uppsögn fram-
kvæmdastjóra F.S.
Þann 30. mars sl. spurðist það
út að 3 fulltrúar Röskvu í stjórn
Félagsstofnunar stúdenta, með
Guðjón Ólaf Jónsson, fram-
kvæmdastjóra þingflokks Fram-
sóknarflokksins og nýkjörinn
stjórnarformann, í broddi fylking-
ar ætluðu sér að segja upp fram-
kvæmdastjóra F.S.
Viöbrögð voru hörð, fulltrúi Há-
skólaráðs og fulltrúi menntamála-
ráðuneytis í stjórn F.S., stafsfólk
og bygginganefnd F.S. mótmæltu
þessari fyrirætlan bréflega og al-
menn óánægja varð meðal þeirra
er láta sig málefni F.S. einhveiju
varða. Nema í herbúðum Röskvu;
þar kættust menn mjög og töldu sig
hafa himin höndum tekið. En þegar
stúdentar kröfuðst svara var í
sama tómið tekið.
Fulltrúar Röskvu klóruðu þó í
bakkann og lögðu fram við upp-
sögnina, þann 15. apríl, greinargerð
um stöðu framkvæmdastjóra F.S.
Þar töldu þau upp nokkrar skýr-
ingar sem þau töldu fullnægjandi.
Um þeirra helstu rök verður nú
fiallað.
Störf framkvæmdastjórans
Fram hefur komið í samtölum við
forsvarsmenn Garðsbúa að
óánægja hafi verið á görðum með
F.S. í kjölfar leiguhækkana þar fyr-
ir tveimur árum en sú óánægja var
KjaUaiinn
Friðjón R. Friðjónsson
varaformaður Vöku, félags
lýðræðissinnaðra stúdenta
í garð F.S. í heild. Almennt hafa
Garðsbúar ekkert út á fram-
kvæmdastjórann að sefia og er eng-
inn akkur í brottvikningunni.
Framkvæmdastjórinn settí fram
tillögur um innritunargjöld sem
miöuðu að því að ekki yrði tap-
rekstur á fyrirtækinu. Sfiórn F.S.
var honum ekki sammála og ákvað
að lækka gjöldin. Það verður að
teljast öfugsnúið aö gagnrýna fyrr-
um framkvæmdastjóra fyrir að
leggja fram tillögu sem ekki var
samþykkt. Hlutverk sfiómar er að
ákveða hvað skuli framkvæmt,
framkvæmdastjóri framkvæmir
vilja sfiórnar.
Útfærsla
skiptibókamarkaðar
Fulltrúar Röskvu halda því fram
að trúnaðarbrestur hafi orðið milh
þeirra og framkvæmdasfióra þar
sem hann taldi ekki hagkvæmt að
slíkur markaður yrði haldinn í
Bóksölu stúdenta. Þessi rök verða
að teljast með eindæmum fráleit
þar sem fyrrverandi sfiómarfor-
maður F.S., einn af fulltrúum
Röskvu, sagði það sjálfur á fundi
sfiómar F.S. þann 8. des. 1992 að
ekki væri ráðlegt að Bóksalan sæi
um skiptibókmarkaðinn.
Hugmyndafræðilegur
ágreiningur
Rúsínan í pylsuendanum er svo
„Hugmyndafræðilegur ágreining-
ur fulltrúa Röskvu við fram-
kvæmdasfiórann fyrrverandi um
rekstur og markmið fyrirtækisins.
Félagsstofnun hefur fengið á sig
ímynd stórgróðafyrirtækis í aug-
um stúdenta." (sbr. greinargerð
Röskvu). Framkvæmdastjóri F.S.
hefur haft það að leiöarljósi að
tryggja fyrirtækinu traustan
rekstrargrundvöll og að veita góöa
þjónustu. Á stúdentaráðsfundi 22.
apríl sl. lýsti sfiómarformaðurinn
því yfir að stefna bæri að að F.S.
skilaði hagnaði. Fyrst sfiómar-
formaðurinn ætlar Félagsstofnun
að veita áfram góða þjónustu og
skila fyrirtækinu með gróða, þá
hlýtur sú spuming að vakna hver
sé hinn hugmyndafræðilegi ágrein-
ingur. Ef það svar fæst ekki er ein-
ungis hægt að draga þá ályktun að
uppsögn framkvæmdasfiórans hafi
aðeins verið subbulegur leikur í
póhtískri refskák Röskvu.
Friðjón R. Friðjónsson
„Það verður að teljast öfugsnúið að
gagnrýna fyrrum framkvæmdastjóra
fyrir að leggja fram tillögu sem ekki
var samþykkt.“
Meðog
Innflutningsvernd búvara
Nauðsynleg
vörn
„Það cr
nauösynlegt
liverri sjálf-
stæðri þjóð að
vera sér
sjúlfri nóg um
matvæli. Sér-
staklegaáþað
við um af-
skekkta ey- son< hagtræðingur
þjóð. Þetta Sléttarsambands
segir sagan
okkur og aukin milliríkjaviö-
skipti hafa engu breytt um það.
Landbúnaður er einnigþess eðlis
að hann verður ekki settur í gang
á einni nóttu ef þörf er á.
Þvi hefur það verið mjög al-
mennt áht stjómmálamanna víða
um heim að þaö sé eðlilegt að
vernda innlendan landbúnað
gagnvart óheftum innflutningi
með ýmsum aðferðum og skapa
á þann hátt ákveöinn stöðug-
ieika. Offramleiðsla búvara víða
um heim hefur síðan skert þessa
línu því það getur engín fram-
leiðsla staðist niðurgreiddri vöm
snúning þar sem verðmyndun
hennar er úr öllum tengslum við
raunveruleika. Þetta kemur með-
al annars glögglega fram í land-
búnaöarstefnu Evrópubanda-
lagsins og Bandaríkjanna.
Lega íslands skiptir einnig máli
í þessu samhengí vegna hærri
framleiöslukostnaðar en í suð-
lægari löndum út frá náttúruleg-
um aöstæðum. Menn geta einnig
skoðað hvernig þróun mála hefur
orðið í löndum af áþekkri stærð
og ísland er, til dæmis á Ný-
fundnalandi og í Alaska, þar sem
landbúnaður lagðist að miklu
leyti af vegna póhtískrar ákvarö-
anatöku. Nú er varið miklum
fiármunum í að byggja hann upp
á nýjan leik.“
Heimsins
hæsta verð
„Af hálfu
Neytenda-
samtakanna
horfum við
mjög jákvætt
til þess að
samkomulag
náist í
GATT-við-
ræöunuin.
Við höfum ít-
rekaö bent á
að verð á íslenskum landbúnað-
arvörum er óeðlilega hátt. Viö
þurfum að borga heimsins hæsta
verð fyrir landbúnaðarvörur.
Með þeirri eihtlu rýmkun sem
vænta má þá mun íslenskur land-
búnaður fá mikilvæga sam-
keppni. Það mun kaha á hagræð-
ingu, bæði í frum- og úrvinnslu,
sem aftur eflir landbúnaöinn.
Neytendasamtökin standa ekki
gegn eðlilegri notkun jöfnunar-
gjalda á innfluttar landbúnaðar-
vörur þannig að þau vegi upp á
móti óeðhlegri verðlagningu, til
dæmis vegna niðurgreiðslna eða
annarra stuðningsaðgerða í
framleiðslulandi vörunnar.
Gjöldunum á hins vegar ekki að
beita til að vernda innlenda iram-
leiðslu gegn innflutningi.
í umræðum um innflutnings-
vemdina lét Hahdór Blöndal ný-
verið hafa eftir sér að bændur
væru sammála hðkun gegn þvi
að atvinnumálaráöuneyti bænda
hefði síðasta orðið. Greinilega
ætlar hann að að standa á brems-
unni og þá ekki með hagsmuni
neytenda að leiðarljósi. Að tnlnu
mati er fráleitt að landúnaöaráð-
herra eigi aö hafa síöasta orðið í
þessummálum.“ -kaa
Jóhannes Gunnars-
son, formaður Neyt*
endasamtakanna.