Dagblaðið Vísir - DV - 02.02.1994, Blaðsíða 15

MIÐVIKUDAGUR 2. FEBRÚAR 1994
15
Byggðirnar og útgerðimar sem
ekki geta nýtt sér þessa möguleika,
standa ósjálfbjarga eftir. Frá þeim
hefur bjargræðið verið tekið. Rétt-
urinn til þess að sækja björg í bú
úr greipum hafsins hefur verið
skertur svo að framundan er stöðv-
un og atvinnuleysi. Og þetta gerist
á tíu ára afmælisári kvótakerfisins,
sem átti að tryggja „skynsamlega
nýtingu fiskistofnana".
Er nú ekki mál að linni?
Og hvaðnú?
Æ fleiri sjá nú að við getiun ein-
faldlega ekki afborið þessa miklu
skerðingu. Stjórnvöld sem hafa
ákveðið að færa þorskaflann svona
langt niður hafa ekki svarað þeirri
spumingu hvað gera eigi við það
fólk og þær byggðir sem ekki hafa
í annaö að sækja. Á Vestfjöröum
er ekki síld, humri eða loðnu til að
dreifa nema í litlum mæli. Rækju-
iðnaðurinn hefur ekki enn jafnað
sig eftir áfóll fyrri ára og áfram
mætti telja. Þeir sem byggja lífsaf-
komu sína á þorskveiðum, hljóta
að knýja á um svör.
Einar K. Guðfinnsson
„Þorskveiöiheimildirbyggðarlaganna
hafa nú verið skertar svo gríðarlega
að þær standa ekki undir því lífsviður-
væri sem íbúarnir þurfa til þess að
komast af. Þetta á jafnt við um fyrir-
tækin og einstaklingana.“
Reynslusaga að vestan
Fyrir nokkm hitti ég smábátaeig-
anda sem á sínum tíma valdi sér
kvóta í góðri trú. Við fyrstu úthlut-
un árið 1990 fékk hann 38 tonn af
þorski sem hann mátti veiöa það
fiskveiðiárið. Á núgildandi fisk-
veiðiári verður hann að láta sér
nægja að veiða 11 tonn; segi og
skrifa ellefu tonn, innan við 30%
þess sem hann fékk í sinn hlut á
árinu 1990. Og nú reynir þessi út-
gerðarmaður og aðrir í hans spor-
um að sækja sem mest hann má á
sínum litla báti út á haf yfir há-
skammdegistímann, til þess áð
nýta sér „línutvöfóldunina", sem
gUdir frá nóvember og út febrúar.
Hvers konar fiskveiðistjómunar-
kerfi er þetta sem við búum við og
hefur annað eins í för með sér fyr-
ir þá sem innan þe§s þurfa að
staifa?
Aðstæður þessa manns hafa vita-
skuld ekki breyst Útgerð bátsins
er jafn dýr, beitan hefur ekki lækk-
að í verði, eða olian og svo má áfram
telja. Fasti kostnaðurinn er sá sami
og framfærslukostnaður heimilis
hans hefur alls ekki lækkað.
Þetta er einfaldlega sá bitri raun-
veruleiki sem blasir við þessum
manni og mörgum í hans stöðu.
Kjallaiiim
Einar K. Guðfinnsson
annar þingmanna Sjáifstæðis-
flokksins á Vestfjörðum
á ný mið. í þessu felist mikilvæg
viðbót fyrir ýmsar útgerðir og þetta
hressir vissulega meðaltölin í þjóð-
hagsútreikningunum.
Ásama báti
í raun og vera er þetta líka ná-
kvæmlega það sem Vestfirðingar
og ýmsar verstöðvar annars staðar
á landinu eiga við að búa um þess-
ar mundir. Þar hefur háttað svo til
frá aldaöðli að þorskurinn hefur
verið ríkjandi í aflanum og mynd-
aði þvi uppistöðuna í aflaheimild-
um þegar farið var að úthluta kvóta
árið 1984. Þorskveiðiheimildir
byggðarlaganna hafa nú verið
skertar svo gríðarlega að þær
standa ekki undir því lífsviðurværi
sem íbúamir þurfa til að komast
af. Þetta á jafnt við um fyrirtækin
og einstaklingana. í þessum efnum
róa ailir á sama báti og raunar
þjóðfélagið allt þegar upp er staðið,
en það hefur byggt velferð sína á
nýtingu þorskstofnsins.
Ólíkar aðstæður
Sumir hafa getað bætt sér þetta
upp með annarri sókn. Frystiskip
hafa haldið í Smuguna, öflugir tog-
arar veitt úthafskarfa á Reykjanes-
hrygg og nokkur rækjuveiðiskip
haldið á Flæmska hattinn til
rækjuveiða. Allt er þetta gott og
blessað og guðsþakkarvert að unnt
er að auka sjávaraflann með sókn
„Byggðirnar og útgerðirnar, sem ekki geta nýtt sér þessa möguieika, standa ósjálfbjarga eftir,“ segir m.a.
í grein Einars. - Séð inn til Bolungarvikur.
Svo bregðast krosslré
Vemdun vestursvæðis Seltjam-
amess er ekkert einkamál Seltim-
inga heldur hagsmunir þeirra fjöl-
mörgu íbúa höfuðborgarsvæðisins
sem nýta það til útivistar. Mörg
dæmi em um að svæði sem fyrir
nokkrum árum var talið gott bygg-
ingarland er nú talið verðmætt úti-
vistarsvæði. Slíkt svæði er á vest-
urhluta Seltjamamess. Þar munar
um hvem óbyggðan skika komandi
kynslóðum til afnota.
Eins og landsmenn muna var
nýlega háð barátta gegn þeim
áformum forystumanna Sjálfstæð-
isflokksins í bæjarstjóm að byggja
á svæðinu. Þrátt fyrir að meiri-
hluti íbúa Seltjamarness hafnaði
algerlega byggð í skoðanakönnun
um máhð ákváðu forystumenn
bæjarins að við Nesstofu skyldi
rísa um 24 húsa byggð.
Ný staða komin upp
Aðalrök þeirra sem vilja byggja
við Nesstofii hafa verið fjárhagsleg,
en með sölu lóða undir 24 hús má
ná inn um 36 milljónum í bæjarsjóð
Seltjamamess. Með nýjum tekju-
stofnalögum sem tóku gúdi um ára-
KjáUarinn
Siv Friðleifsdóttir
bæjarfulltrúi á Seltjarnarnesi
mótin renna 40 milljónir króna
aukalega í bæjarsjóð árlega.
Þannig fær bæjarsjóður á einu
ári hærri upphæð en nemur áætl-
aðri lóðasölu við Nesstofu. Með
breyttum tekjustofnalögum era því
hin fjárhagslegu rök fyrir íbúða-
byggö við Nesstofu fallin og hægð-
arleikur að sleppa lóðasölunni. í
ljósi þessa hafa bæjarfulltrúar
minnihlutans lagt til að hætt verði
við nýbyggð við Nesstofu.
Þúfnabanar eflast
Yfirlýsingar vegna prófkjörs
Sjálfstæðisflokksins á Seltjamar-
nesi hafa vakið upp spumingar um
hvort þeir sjálfstæðismenn, sem
opinberlega andæföu byggingará-
formum við Nesstofu, hafi nú geng-
ið til liðs við þúfnabana. í DV 22.
janúar lýsir einn úr andófshópnum
og þátttakandi í prófkjörinu því
yfir að hann sé ekki móti byggð við
Nesstofu.
í DV þann 24. janúar er síðan
rætt við Sigurgeir Sigurðsson bæj-
arstjóra sem hefur verið mjög
áfram um að byggja á svæðinu. Þar
segir: Til vitnis um sáttina bendir
hann á að nú vilji Jón Hákon
byggja nokkur hús í kringum Nes-
stofu en til þessa hefur hann verið
mjög gagnrýninn á landnýtingará-
form meirihlutans. „Hann er orð-
inn grimmari en ég,“ segir Sigur-
geir. - Nú hljóta margir að spyija
sig hvað valdi slíkum sáttum aö
lagst sé á sveif með bæjarstjóra í
byggingaráformum gegn vilja bæj-
arbúa, einmitt um það leyti sem
aðalrök steypugengisins em fallin.
Siv Friðleifsdóttir
„Með breyttum tekjustofnalögum eru
því hin fjárhagslegu rök fyrir íbúða-
byggð við Nesstofu fallin og hægðar-
leikur að sleppa lóðasölunni.“
Innheímta STEF-gjalda
notkun
„Sam-
kvæmt höf-
undarlögum
ber aö greiöa
höfundum
tónlistar ef
tónfistin er
flutt opinber-
1 «- *
heilsuræklar-
stöðvum, ljós-
baðstofum og slíkum stöðum. Það
er mín skoðun að það sé eðlilegt
að höfuiidar tónlistar fái greitt
eins og aðrir í þjóðfélaginu þegar
þeirra „framleiðsluvara" er á
boðstólum og hún notuð. Til
dæmis hefur tónlist veríð dynj-
andi í ölíum þeim líkamsræktar-
stöðvum sem ég hef heimsótt og
ég sé ekki að starfsemi slíkra
staða fái þrifist nema tóniist sé
notuð. Meim geta að sjálfsögðu
haft á þessu misjafnar skoðanir
en þetta er mín skoðun sem styðst
viö' lög.
Þess má geta að í öllum ná-
grannalöndum okkar er inn-
heimt höfundarréttargjald til höf-
undarréttarsamtakanna vegna
flutnings tónlistar á þessum stöð-
um.
STEF innheimtir gjöld bæði
fyrir innlenda og erlenda höf-
unda tónlistar. Það skiptir ekki
máli hvers lensk tónlistín er sem
veríð er að flytja. Ég vil taka það
fram að STEF vill hafa sem besta
samvinnu við þá aðila sem em
að greiða fyrir flutning tónlistar
og viö væntum þess að eigendur
heilsuræktarstöðva sem annarra
slíkra staða skilji að það beri að
greiða fyrir tónlist eins og annað
efni sem þar er á boðstólum."
Of langt
9®
„Mér þykir
það mjög for-
kastanlegt að
STEF skuli
innheimta
gjöld af hár-
greiðslustof-
um fyrir það ........
að hafa út- Lovísa Jónsdóttir,
varp inni á formaður Hár-
stofunum hjá 9re>óslumeistarfé-
sér. Viöborg- lagsísiands.
um þegar gjald til Rikisútvarps-
ins fyrir að fá aö hafa útvarps-
tæki á svæðinu. Það er fyrir neð-
an allar hellur að telja okkur sem
veitingastað eða opinbert sara-
komuhús fyrir að leyfa viðskipta-
vinum að hlusta á ef til vill eitt
lag meðan þeir stoppa. Sem for-
maður Hárgreiðslumeistarafé-
lagsins er ég ekki tilhúin að sætta
mig við það að mínir félagsmenn
þurfi að greiöa þetta gjald nema
i ýtrustu neyð. Þvi hef ég snúiö
mér til lögfræðings til að láta at-
huga okkar rétt varöandi þetta
mál.
Ég veit að menntamálaráðu-
neytið hefur staðfest gjaldskrá
STEF ogégskilaðþeirsem semja
lög og texta vilja fá eitthvað fyrir
sinn snúð. En mér finnst þetta
of langt gengið og það er spurning
hvort við slökkvum ekki á tækj-
unum.
Gjaldtaka í þessu landi og rukk-
un fyrir allt er orðin harla
ómerkileg, Maður snýr sér ekki
orðið við nema að þurfa að borga
fyrirþað." -IBS