Dagur - 23.12.1964, Page 21

JÓLABLAÐ DAGS

21
Sföasta förukonan
Þið hefðuð átt að sjá framan í
dr.enginn. Eitt einasta sólskinsbros,
sigurbros. Ég efast um að ég hafi
nokkru sinni séð jafnhamingjusam-
an Norðurleiðabílstjóra. Það var
með ólíkindum, hve dátt hann lék
við hvern sinn fingur, hundvotur
upp í klof og átti eftir að aka svo
klukkustundum skipti. Eitthvað
hlaut að hafa gerzt þarna bak við
hólinn, eitthvað stórkostlegt, eitt-
livað yndislegt.
Hvað færðu í burðarlaun,
Torami? spurði ég af rælni og án
þess, að mér kæmi það vitund við.
Burðarlaun? sagði Tommi og
hagræddi sér makráður og ham-
ingjusamur í sætinu. Burðarlaun
spyrðu. Þau geta nú verið með
ýmsu móti, skal ég segja þér, ef þér
kæmi betur að vita það.
Ójú, ekki gat ég neitað því.
Ég skal segja þér eins og er, að
ég er búinn að fá þau greidd að
nokkru leyti.
Greiðir pabbinn, eftirstöðvarnar?
spurði ég.
Það vil ég ekki scgja. En bæri
honum að borga og stæði hann
ekki í skilum, gerði það ekki hætis-
hót; ég hef tryggingu í Finnu.
Það er og, sagði ég.
Já, það er og, sagði Tommi.
Og með það ræsti hann bílinn.
Eftir margar tilraunir og miklar
sviftingar tókst honum að snúa
honum við í svaðinu. Það var eins
og bíllinn væri sama sinnis og bíl-
stjórinn, ætti bágt með að hafa sig
í að snúa við.
En burt var haldið frá ánni og
Finnu.
Það virtist liggja í augum uppi,
að þarna hafði konuefnið hans
Rugludals-Tomma verið á ferð.
Segi menn svo, að það breyti
nokkru verulegu til né frá, hvort
piltar eru eineygðir eða ekki, þegár
þeir eru á höttum eftir kvonfangi.
Ég hefði sagt, að það breytti
fjandi litlu.
ÞEGAR haustar að og vetur karl
nálgast kemur árviss gestur í byggð-
ir Svarfdæla. Það er kona ein aldur-
hnigin og eigi stórvaxin. Það er
síðasta förukonan, Kristín Jónsdótt-
ir, af sumum kölluð Stutta-Stína.
Hún kemur úr sinni sumarlöngu
reisu um innsveitir Eyjafjarðar og
Þingeyjarsýslu vestanverða. Hún
kemur fyrirvaralaust með pokana
sína og töskur. Og þeir eru gletti-
lega nrargir jrokarnir Jiennar. Það
veit sá er fengið hefur að selflytja
Kristínu og farangurinn milli bæja.
En þess er líka að gæta, að í þeirn
er geymd öll búslóð gömlu konunn-
ar, rúmföt, klæðnaður, bækur, vekj-
araklukka, næturgagn og fjöldinn
allur af bögglum sem ætlaðir eru
til gjafa á liinum ýmsu bæjum sem
ferðaáætlun liennar nær til.
Þegar Kristín liefur hreiðrað um
sig á þeirn stað, sem henni er ætlað-
ur meðan hún stendur við, livort
sem það er aðeins um nætursakir
eða nokkrar vikur, þá líður sjaldan
langur tími áður en luin gerir Jroð
eftir Iieimilisfólki einu af öðru,
húsbónda fyrst, þá húsfreyju og síð-
an börnunum. Þá er kominn tími
til að aflienda fyrstu gjafir, Jrví
gamla konan kann því betur að geta
greitt fyrir sig í einltverri mynt og
lielzt fyrirfram. Húsbóndinn fær
gjarnan ullarleista eða vettlinga,
lnisfreyjan kaffi, sykur eða Jrúðings-
pakka og lúessuð börnin kex og
kandís. Sjálf ljómar Kristín af gleði
gefandans og fínnur að nú á liún
inni fyrir heitum kaffisojra. Þetta
er svipmynd úr árbók konu sem nú
orðið á sér ekki marga líka, þótt
áður fyrr væru slíkar á hverju strái.
Þessi sena, sem ltefur endurtekið
sig ár eftir ár og áratug eftir áratug
á fjölmörgum Jræjum í þeim sveit-
um, sem Kristín liefur íarið um á
sinni löngu og ströngu ævi. Nú er
þrek liennar tekið að dvína, limir
að stirðna og lieyrnin að dofna. En
minnið er í góðu lagi og ennþá lief-
ur hún yndi af léttu skapi og tví-
ræðum svörum og enn á lrún sér
kjark til að halda áfram göngu
sinni ein síns liðs og vill ekki heyra
minnzt á ellilieimili.