Dagur - 23.12.1964, Side 31
/
jólablað dags
í*AR var ylmur úr grasi. Sóleyjarn-
ar og fíflarnir í hlaðbrekkunni
voru bernskuvinir mínir. Við þessa
vini mína var gott að lijala. Það
bar aldrei neitt á milli mín og
þeirra.
Suður úr Iilaðinu lágu tvær göt-
ur, önnur í hásuður, hin í suðvest-
ur. Aldrei greri neitt gras í þeim
götum. Túnið á milli þeirra var
nefnt Tunga. Syðst á Tun gunni
voru tvö tóftarbrot, og það þriðja
rétt vestan við hana. Þau voru öll
gróin. Þarna byggði ég minn ævin-
týraheim. Rétt vestan við norðtir-
túnið var tjörn. Þar voru skip og
bátar á siglingu. Það voru seglskip.
Island átti þá engin gufuskip. Á
þessari tjörn sigldu mín bernsku
skip. Þau hafa ef til vill strandað
eða sokkið, sum þeirra. En ekki
man ég eftir neinu skipbroti.
Túnið heima var ekki mjög stórt.
Þar voru hólar, sumir nokkuð stór-
ir um sig, og svo lautir og bollar.
Fast norðan við bæinn var Ullar-
hóllinn og djúp laut milli hans og
Húsahólsins. Ullarhóllinn var
brattur að norðanverðu, þar sem
lautin var. Ég klifraði þar oft upp
á koll hans eða skreið, og varð mér
aldrei hált á því. Hann virtist um-
bera ærsl mín með stillingu og
mikln jafnaðargeði. Þarna, á þess-
um slóðum, sleit ég mínum fyrstu
barnsskóm og meira en það. Minn
andlegi sjónhringur var þá hvorki
mikill né víður, en hann var undra
fagur, litir allir hreinir og skærir.
Þarna hafa spor mín léttust verið,
á þessu túni. Þau þyngstu er ég fór
neima
yfir vallargarðinn og sjónhringur
minn stækkaði, því hann stækkaði
á kostnað fegurðarinnar og lirein-
lcikans.
Hér, á þessu túni, eins og fjöl-
mörgum öðruin, eru spor margra
kynsliiða, mörg létt eins og vor-
blærinn, önnur þung eins og brim-
aldan. Enginn maður getur rakið
þessi spor. Það varðar lieldur eng-
an um þau. Saga þessa fólks, sem á
þessi ósýnilegu spor var aldrei
skráð og verður aldrei skráð, ekki
herna megin við móðuna miklu.
Þetta fólk átti ekki völ á mörgu.
En það hefur ef til vill séð drauma-
landið í hillingum, fegurra land cn
landið okkar er nú. Það getur verið
að það hafi ekki elskað landið sitt,
Hólakirkjci
LÍKLEGT er talið, að kirkja liafi
staðið á Hólum rnjög lengi, og að
það hafi verið nánir afkomendur
Þorsteins, bróður Víga-Glúms, er
fyrstu kirkjuna byggðu. En afkorn-
endur Helga magra bjuggu þar
fram um 1400, að því er séra
Benjamín Kristjánsson á Lauga-
landi hefur ritað. Kirkja sú, sem
þar stendur nú og mynd er af á
fremstu síðu, er frá 1853. Yfirsmið-
ur var Ólafur Briern timburmeist-
*>1
ol
nema aðeins þennan litla blett,
túnið heima.
Á þetta tún hafa að sjálfsögðu
fallið margir svitadropar af hinum
stritandi mönnum, þó ávextirnir
sjáist nú lítt eða ekki af þeim
svitadropum. Þó hefur starf þeirra
og strit alls ekki verið einskis nýtt.
Þeir héldu í horfinu, og þeim mið-
aði nokkuð fram á leið þó blési oft
á móti. Þeir voru góðir þegnar ætt-
jarðar sinnar og gerðu hreint fyrir
sínum dyrum. Þrátt fyrir rnörg von-
brigði reis hið fagra draumaland
úr sæ fyrir hugarsjónttm þeirra.
Hinar horfnu kynslóðir skópu
sér dýrlegan ævintýra- og drauma-
heim. Það sem þær gátu ekki öðlast
í heimi raunvertdeikans, náðu þær
í heimi ævintýra og drauma.
En sá sem elskar sitt föðurtún,
túnið heima, elskar þáð af hjartans
grunni, hann mun að lokum lljúga
á vængjum morgunroðans, yfir
landamærin miklu, inir í land
hinna unaðslegú ævintýra, þar sem
blómin anga alla daga og enginn
dauði er til.
Sigurður Sveinbjörnsson.
ari á Grund, og kostaði hún 1063
ríkisdali. Orgel var keypt 1880, og
byggt var kirkjuloft fyrir hljóðfæri
og söngfólk tveirn árum síðar. Dan-
íei Tryggvi Daníelsson frá Skiílds-
stöðum var fyrsti kirkjuorganist-
inn. — Fyrsti prestur hinnar nýju
kirkju var séra Jón Thorlacius.
Þegar Hólakirkja varð 100 ára
var þess veglega minnzt þar í sókn-
inni og sóknarbörnin bera til henn-
ar hlýjan hug.