Dagblaðið Vísir - DV - 10.12.1994, Qupperneq 12

12
LAUGARDAGUR 10. DESEMBER 1994
Otgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvaemdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjóri: ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og GUÐMUNDUR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SlMI (91)63 27 00
FAX: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
ISAFOLDARPRENTSMIÐJA HF.
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 1550 kr. m/vsk.
Verð í lausasölu virka daga 150 kr. m/vsk. - Helgarblað 200 kr. m/vsk.
Birtar vinnureglur
Eðlilegt er, að þeir, sem bera meiri virðingu fyrir
Reykjavíkurlistanum en Sjálfstæðisflokknum, geri meiri
kröfur til hins fyrra um, að hann misnoti ekki nýfengna
aðstöðu sína hjá borginni til að hygla pólitískum blöðum
sínum með þjónustuauglýsingum frá Reykjavíkurborg.
Borgarstj ómarflokkur Sjálfstæðisflokksins er ekki í
þessum hópi, enda hefur hann ekki gert athugasemdir
við slíkar auglýsingar, sem birtust nýlega í blaði Reykja-
víkurlistans. Stafar það auðvitað af, að hann veit, hvem-
ig þessum málum var háttað á valdatíma flokksins.
Upplýsingafufltrúi gamla og nýja meirihlutans í
Reykjavík hefur tjáð sig um þetta mál. Hann segir, að
meginreglan sé að auglýsa í dagblöðum. Lítfll hluti aug-
lýsingapakkans hafi farið til pófltískra blaða, en þó ekki
fyrir kosningar. Sömu reglur gfldi nú og hafi áður gflt.
Þótt fyrri og nýrri meirihluti virðist þannig vera í stór-
um dráttum sammála um, hvemig með svona mál skufl
fara, er ekki þar með sagt, að niðurstaða þeirra sé rétt.
Pófltísk öfl hafa sameiginlega hagsmuni af, að geta hjálp-
að pófltísku útgáfustarfi allra aðfla á þennan hátt.
Þar sem málsaðilar hafa nú tjáð sig um þetta mál, er
kjörið tækifæri tfl að setja á blað reglur um meðferð
slíkra mála og birta opinberlega. Það dregur úr líkum á
misskilningi og bindur auðvitað um leið hendur þeirra,
sem vildu fara af sporinu á ókomnum kjörtímabilum.
í reglunum sé fjaflað um hefldampphæð slíkra auglýs-
inga á ári, svo að borgarbúar geti hver fyrir sig myndað
sér skoðun á, hvort þetta sé úr hófi fram eða ekki. Enn-
fremur sé fjallað um skiptingu auglýsinganna, svo að
ekki sé mismunað milli meirihluta og minnihluta.
í reglunum sé líka fjallað um útbreiðslu þessara pólit-
ísku blaða, svo að höfð sé hflðsjón af auglýsingahagsmun-
um borgarinnar. Vegna borgarhagsmuna þarf að hafa í
huga, að útbreiðsla gefinna blaða er ekki sama eðlis og
útbreiðsla seldra blaða, sem kaupendur telja marktækari.
Með því að birta slíkar reglur getur Reykjavíkurborg
orðið fyrirmynd annarra sveitarfélaga og ríkisvaldsins.
Það er einmitt hjá ríkinu, að pottur er helzt brotinn á
þessu sviði, svo sem sézt hefur af vítaverðum forgangi
Alþýðublaðsins að auglýsingum heilbrigðisráðuneytis.
Flestar auglýsingar ráðuneytis heilbrigðismála fóm á
hæsta fersentrimetraverðinu í það blað, sem hafði
minnsta útbreiðslu allra. Ráðuneytisstjórinn hefur gefið
um þetta marklítil svör eins og raunar um önnur mál,
sem varða afkáralega stjóm hans á ráðuneytinu.
Raunar á það að vera skylda valdsmanna að skrá all-
ar áður óskráðar vinnureglur, er fjalla um atriði, sem
kunna að vera á gráum svæðum réttlætis og góðra siða,
og birta þessar reglur opinberlega, svo að alflr geti séð,
hver veruleikinn er, og myndað sér skoðun á honum.
Slíkt er öllum til góðs, þar á meðal stjómmála- og
embættismönnum. Fyrrverandi bæjarstjóri og félags-
málaráðherra hefði ekki lent í hremmingum haustsins,
ef verið hefðu tfl opinberlega birtar vinnureglur hjá bæ
og ríki um meðferð mála, sem urðu honum að falli.
Þeir valdsmenn, sem fara á undan öðrum með góðu
fordæmi á þessu sviði, hvort sem þeir em borgarstjórar
eða bæjarstjórar, ráðuneytisstjórar eða ráðherrar, munu
uppskera aukið traust fólks. Ekki veitir valdsmönnum
af að snúa vöm í sókn á tíma vaxandi vantrausts.
Ráðamenn Reykjavíkurborgar hafa fremur góða að-
stöðu tfl að brjóta ísinn í gráum málum á öllum sviðum
og marka tímamót í annars spilltum stjómmálum okkar.
Jónas Kristjánsson
Forsetabarátta í
Frakklandi ætlar
að snúast um ESB
Hvem dag úr þessu má vænta að
Jacques Delors, formaður fram-
kvæmdastjómar Evrópusam-
bandsins, geri uppskátt hvort hann
hlýðir kalli félaga sinna í Sósíal-
istaflokki Frakklands og gefur kost
á sér til framboðs í forsetakosning-
um að vori. Lítill vafi þykir leika á
að Delors svari kallinu játandi.
Undir slíka afstöðu ýta í senn
þörf flokksins og óbeysnar horfur
hjá helstu líklegum keppinautum
frá hægri. Með því að ýta undir
sérframboð af hálfu alþýðuhetj-
unnar og kaupsýslumannsins
Bernard Tapie í kosningum til Evr-
ópuþingsins í sumar, tókst Franco-
is Mitterrand Frakklandsforseta að
baka sínum gamla flokki slíkt af-
hroð að erfðafjandi hans í þeim
röðum, Michel Rocard, varð að
draga sig í hlé og gefast upp við að
sækjast eftir forsetaframboði. Eftir
stóð hjá sósíaiistum eyða sem að-
eins Delors getrn- fyllt.
Síðan nafn hans komst á blað
hefur hann sífellt sótt á í skoðana-
könnunum og er nú kominn fram
úr báðum þeim mönnum sem sýnt
þykir að keppi um að komast í
framboð fyrir Gaulhstaflokkinn
gamla og verða þar með merkisberi
fyrir núverandi stjómarflokka í
úrslitaumferð forsetakosninganna.
Þegar gaulUstar og miðjuflokkar
náðu fjórum fimmtu þingsæta í
kosningum 1993, vísaði gaullista-
foringinn Jacques Chriac forsætis-
ráðherraembættinu frá sér til
flokksbróður sína Edouards
Balladurs. Chirac hafði þá einsett
sér að reyna við forsetaframboð í
þriðja sinn og taldi stjómarforustu
líklega til að verða sér fjötur um
fót á þeirri braut.
Raunin varð hins vegar að
Balladur aflaði sér brátt slíkra vin-
sælda að hann tók að bera af Chirac
í skoðanakönnunum. Var þá ekki
að sökum að spyrja að hann tók
að telja sig vænlegasta forsetaefni
stjómarflokkanna.
Chirac brást við með því að hefja
baráttu fyrir framboði snemma
vetrar en hefur ekki fengið mikinn
hljómgmnn, hvorki í flokki sínum
né hjá almenningi. Vinsældir
Balladurs hafa einnig rénað, bæði
vegna þess að stjóm hans gengur
erfiðlega að ná niður atvinnuleysi
og þrír ráðherrar hans hafa orðið
að biðjast lausnar vegna dóms-
rannsókna á vafasömum fjárreið-
um sínum.
Nú er þvi málum svo komið að
ríkisstjómarfylkingin er tvístmð í
aðdraganda forsetakosninganna en
óyflrlýst framboð Delors nýtur
vaxandi lýðhylli. Andstæðingamir
gera sér æ betur gein fyrir þvi að
hann skírskotar langt út fyrir raðir
sósíalista og hefðbundinna fylgis-
manna þeirra. Þar hefur frá fomu
Erlend tídindi
Magnús Torfi Ólafsson
fari ríkt kali í garö kirkju og klerk-
dóms en Delors er kristilegur sós-
íalisti og rækir kaþólska trú.
Bæöi af þeim sökum og vegna
fylgis við eflingu Evrópusam-
bandsins em nú taldar horfur á aö
Delors geti sótt fylgi langt inn í
raðir miðflokkanna sem standa að
ríkisstjórninni með gaullistum.
Fangaráð forsetaefnanna tveggja
sem þar takast á um framboð er
að draga Evrópumálin inn í barátt-
una.
Af Frakklands hálfu vom það
Delors og Mitterrand sem mest
lögðu af mörkum til gerðar Ma-
astricht-sáttmálans um nánari
Evrópusamrana. Franskir kjós-
endur samþykktu hann í þjóðarat-
kvæðagreiðslu í september 1992
með naumum meirihluta.
Meðal áköfustu andstæðinga
sáttmálans í þeirri baráttu vora
áhrifamenn úr röðum gaullista.
Chirac hefur nú riðið á vaðiö að
skírskota til þess fylgis með því að
halda því fram að nýtt þjóðarat-
kvæði þurfi til að framkvæma
ákvæði Maastricht, til dæmis um
sameiginlega mynt ESB.
Balladur vill ekki ganga svo
langt, en á fundi æðstu manna
Frakklands og Þýskalands í Bonn
forðaðist hann að taka undir um-
mæh Mitterrands að ESB stefndi í
átt að æ nánara ríkjsambandi. Og
í grein í Le Monde þvertók hann
fyrir að stækkað Evrópusamband
gæti nokkra sinni orðið sambands-
ríki. Þá ræðir Balladur um að
styrkja tengslin innan ESB við
Bretland, Spán og Ítalíu, og þá ber-
sýnilega á kostnað sérsambands
Frakklands og Þýskalands.
Með þessu eru keppinautarnir
um forsetaframboö af hálfu gaul-
Usta greinilega að draga víglínu í
forsetakosningunum gagnvart Del-
ors, manninum sem fyrir löngu er
orðinn táknmynd ESB og nánari
Evrópusamruna. En kosningaspá-
menn era farnir að segja að fái
enginn hægri frambjóðenda yfir
fimmtung atkvæða í fyrri umferð
forsetakosninganna 23. apríl, sé
Delors sigur vís í þeirri síðari 7.
mai.
Jacques Delors (t.h.) ræðir við John Hume, foringja Sósíaldemókrata-
flokksins á Norður-írlandi, á fundi foringja evrópskra sósialistaflokka í
Brussel í fyrradag. Simamynd Reuter
Skoðanir aimarra
Bentsen saknað
„Afsögn Lloyds Bentsens flármálaráðherra er
slæm tíðindi fyrir þegar illa haldið Hvita húsið.
Bentsen veit best hvað framkvæmdavaldið þarf
nauðsynlega að læra, en það er hvernig umgangast
á þingið þegar repúblikanar stjóma því. Málamiðl-
unarradddar hans mun verða sárt saknað meðal
ráögjafa sem enn ekki skilja hvaða skilaboðum kjós-
endur vora að koma á framfæri þegar þeir höfnuðu
demókrötum."
Úr forystugrein New York Times 8. desember.
Evrópa skelfur
„Fyrir sex mánuðum átti fundurinn í Essen að
vera tími stórra ákvarðanna í Evrópusambandinu.
Forsæti Þýskalands í ESB seinni hluta árs 1994 og
Frakklands fyrri helming næsta árs átti að tryggja
að þessi tvö stórveldi sambandsins beindu Evrópu á
rétta braut inn í nýja öld. Það hefur ekki gerst.“
Úr forystugrein International Herald Tribune 8. des.
Kaldur friður
„Forsetar Bandaríkjanna og Rússlands skildu ekki
eftir nokkurn efa í Búdapest um að veldin tvö era
ekki sammála um spuminguna um öryggismál Evr-
ópu. Jeltsin talaði um að hætta væri á að kaldur
friður tæki við af kalda stríðinu. Clinton reyndi hins
vegar að sannfæra menn um að Vesturveldin reyndu
að útmá gamlar aðskilnaðarhnur án þess að draga
nýjar. En hann gerði Rússum það jafnframt ljóst að
Atlantshafsbandalagið áskilji sér rétt til að víkka
umráðasvæöi sitt í austurátt, í átt að landamæram
Rússlands. Það gengur þvert á óskir Rússa.“
Úr forystugrein Politiken 7. desember.