Dagblaðið Vísir - DV - 16.01.1995, Page 15
MÁNUDAGUR 16. JANÚAR 1995
15
170 - Skattaparadís
Jón Hákon Magnússon, bæjarfull-
trúi á Seltjarnarnesi, sagði þá sögu
í sextugsafmæli Sigurgeirs Sig-
urðssonar bæjarstjóra að hafa
fengiö bréf í pósti merkt 170 Skatta-
paradís. Jón Hákon hefur einnig í
rití. hreykt sér af því að Seltjarnar-
nes sé skattaparadís.
Jón Hákon eða nokkur annar í
meirihluta sjálfstæðismanna hefur
ekki komið með eina einustu til-
lögu um að lækka gjöld á íbúum
Seltjarnamess. Sjálfumgleðin staf-
ar af þvi áö Reykjavíkurborg tekur
upp holræsagjald, gjald sem ná-
grannasveitarfélögin Garðabær,
Kópavogur og Hafnarfjörður hafa
tekið í nokkur ár.
BBB fjölskyldur
Minnihlutinn, fulltrúar Bæjar-
málafélagsins, hafa lagt til að leik-
skólagjöld verði lækkuð. Þetta er
gert til að koma til móts við ungar
fjölskyldur sem hafa einna mesta
greiðslubyrði. Húsnæðiskaup,
barnauppeldi og aukin gjaldtaka í
heilbrigðiskerfinu kemur verst við
þær fjölskyldur sem eru barnandi,
byggjandi og búandi. Nú er að sjá
hvernig meirihlutinn með Jón Há-
kon sem formann fjárhags- og
launanefndar tekur á málum
þeirra sem mestar hafa byrgðarn-
ar.
Gjaldtaka í stað skatta
Seltjarnames er ríkur bær vegna
þess að þar eru útsvarstekjur hæst-
ar á hvern íbúa. Seltjarnarnes tek-
ur líka sinn toll af íbúunum. Hér
skulu nefnd nokkur dæmi. Lóðir á
Seltjarnarnesi era einna dýrastar
á landinu. íbúðareigendur þurfa að
kaupa lóðina undir húsinu. Land-
svæði milh lóða, svokölluð grennd-
arsvæði, eru í umsjón og eigu nær-
liggjandi íbúa. Þeir þurfa að byggja
upp og viðhalda þessum svæðum,
hvort sem á þeim er leikvöllur eða
skrúðgarður.
Á Seltjarnarnesi eru tekin hæstu
sorphirðu- og urðunargjöld á land-
inu. Skóladagheimilisgjald stendur
undir kostnaði við rekstur þess.
Seltjarnarnes hefur dýrastu yfir-
stjórnina á landinu. Seltirningar
eyða minnst allra sambærilegra
sveitarfélaga í verklegar fram-
kvæmdir. Helmingur af tekjum til
eignabreytinga fer í greiðslu
skulda sem annars gæti farið í
Kjallaiinn
Eggert Eggertsson
bæjarfulltrúi
byggingu leikskóla, skóla eða
íþróttamannvirkja. Þetta er nú
staðan í skattaparadísinni.
Miðlungstekjur mesta
skattbyrðin
Sköttum á íslandi er óréttlátlega
dreift. Þannig borga þeir sem hafa
tekjur á bilinu 90 þús. til 200 þús.
á mánuði hlutfallslega hæstu skatt-
ana. Skattakerfið hjálpar ekki til
með fólki sem hefur mikla greiðslu-
byrði. Þannig eru vextir vegna hús-
næðiskaupa ekki frádráttarbærir
nagæsla era ekki frádráttarbærar.
Barnabætur eru tekjutengdar en
ekkert tillit tekið til útgjalda fjöl-
skyldunnar. Á meðan er ekki tek-
inn skattur af íjármagnstekjum og
skattaeftirlit er lítið. Þetta er sú
skattaparadís sem flokkur Jóns
Hákons, Sjálfstæöisflokkurinn,
hefur búið fólkinu í landinu. Það
versta er að það eru bara svo fáir
„Seltjarnarnes hefur dýrustu yfir-
stjórnina á landinu. Seltirningar eyða
minnst allra sambærilegra sveitarfé-
laga í verklegar framkvæmdir. Helm-
ingur af tekjum til eignabreytinga fer
í greiðslu skulda...“
frá skatti nema að hluta, gjöld til sem njóta þess að vera í þessari
ríkisins, t.d. heilbrigðiskerfisins og paradís.
hins félagslega kerfis, eins og bar- Eggert Eggertsson
Seltjarnarnes er ríkur bær en tekur lika sinn toll af íbúunum, segir greinarhöfundur m.a.
Ein þjóð - eitt kjördæmi
Eftir því sem nær dregur alþing-
iskosningum aukast umræður um
breytta kjördæmaskipun. Svo virð-
ist sem allir flokkar vilji breytingar
en hugmyndir era margar og flest-
ar óljósar nema sú er byggist á því
að landið verði eitt kjördæmi. Sú
hugmynd á sér nú formælendur í
öllum stjómmálaflokkum og vax-
andi fylgi að fagna. Ýmsar breyt-
ingar hafa orðið og sýnilega verða
hér sem auðvelda þessa skipun
mála.
Bandalög smáflokka
Sameining sveitarfélaga og flutn-
ingur verkefna, valds og áhrifa frá
ríki til sveitarfélaga styrkir stöðu
þeirra mikið og landsbyggðarinnar
í heild. Bættar samgöngur og aukin
fjarskiptaþjónusta tengja nú sam-
an áður ólíka hagsmuni og stuðla
að heildarsýn aukist í öllum lands-
málum. - Þetta mæhr eindregið
með einu kjördæmi.
Réttur kjósenda til að raða fram-
bjóðendum á þann lista sem þeir
kjósa gefur þeim stóraukið frelsi til
áhrifa á val alþingismanna. Það
gerði prófkjör óþörf en þau eru
bæði dýr í framkvæmd og líkleg til
að sundra mönnum og jafnvel
flokkum. Fyrrgreindur réttur til
KjaUarinn
Björgvin Brynjólfsson
fyrrverandi sparisjóðsstjóri
röðunar nýtist mun betur kjósend-
um til Éúirifa á skipun Alþingis ef
landið er eitt kjördæmi en ef þau
eru fleiri.
Til að koma í veg fyrir offjölgun
flokka þarf ákvæði um lágmarks
fylgi hjá framboðslista t.d. 5% sem
hefur gefist vel í Þýskalandi og
veitt þar stöðugleika í stjómmálum
á undanfómum árum. Þetta
ákvæði um lágmarkshlutfall at-
kvæða til að koma til úthlutunar
þingsæta stuðlar að bandalögum
smáflokka um framboð en útilokar
þá ekki.
Mannréttindi
eða landsréttindi?
Með fyrrgreindri breytingu era
allir alþingismenn þingmenn allrar
þjóðarinnar. Það stuðlar að auk-
inni yfirsýn þeirra og að þjóðarhag-
ur sé ætíö í fyrirrúmi þegar
ákvarðanir eru teknar en á það
hefur oft vantað mikið á liðnum
árum.
Að landið sé aðeins eitt kjördæmi
er sérstaklega hagstætt lands-
byggðafólki því þá eiga þeirra kjós-
endur ekki aðeins 5 eða 6 þingmenn
heldur alla þingmenn Alþingis að
bakhjarli. Barátta allra flokka um
alla kjósendur hvar sem þeir búa
mun tryggja það fullkomlega.
Ýmsir kostir eru ótaldir við að-
eins eitt kjördæmi í landinu, t.d.:
Kjördæmisskipunin er alltaf jafn
réttlát og þarf engra breytinga við
þó þjóðin breyti búsetu sinni í land-
inu. En breytileg búseta lands-
manna á undanfornum áratugum
hefur verið helsta orsök átaka um
mál þetta og mannréttindaskerð-
ingu þá sem fylgt hefur.
Ef valið verður að landið verði
eittjtjördæmi höfum við valið að
atkvæðisrétturinn verði í framtíð-
inni ótvíræð mannréttindi en horf-
ið frá því að hafa hann landsrétt-
indi færð á mannanöfn?
Björgvin Brynjólfsson
„Að landið sé aðeins eitt kjördæmi er
sérstaklega hagstætt landsbyggðar-
fólki því þá eiga þeirra kjósendur ekki
aðeins 5 eða 6 þingmenn, heldur alla
þingmenn Alþingis að bakhjarli.“
Meðog
ámóti
Vanhæfni félagsmála-
ráðherra
W
Eg myndi
„Éggeteftil
vill ekki fellt
lögfræðilegan
né endanleg-
an dóm um
það hvort
Rannveig
Guðmunds-
dóttir félags-
málaráðherra
á að víkja sæti
í þessu máli.
Ég get aftur á móti sagt sem fyrr-
um félagsinálaráðherra hvaö ég
myndi gera í hennar sporum ef
flokksfélagar mínir hefðu lent í
svona hremmingum og væri ver-
ið að kæra þá. Ég myndi víkja
sæti. Vil skulum ímynda okkur
að það væri þannig að Alþýðu-
bandalagsmenn i Hafnarfirði
væru kærðir fyrir meðferð sína á
bæjarmálum og Magnús Jón
Árnason væri orðinn félagsmála-
ráðherra. Þá sjá allir aö hann
hlyti að víkja. Segjum að Ólafur
Ragnar Grímsson, sem er þing-
maður kjördæmisins, væri fé-
lagsmálaráðherra. Það sjá allir
aö það væri eölilegt að hann viki.
Segjum að það væri tU að mynda
þannig að Sjálfstæðisflokkurinn
í Reykjavík væri að kæra R-list-
ann og einhver af fyrrverandi
samstarfsmönnum Ingibjargar
Sólrúnar borgarstjóra væri fé-
lagsmálaráðherra. Það sjá allir
að þaö væri eölilegt að viðkom-
andi viki. Mér finnst það því mið-
ur vera enn ein staðfestingin á
siðblindu ef menn sjá ekki þessa
hluti. Rannveig Guðmundsdóttir
verður því siðferðilega séð að
víkja."
Fjarri lagi
„Það er
fjarri lagi að
félagsmála-
ráðlierra sé
vanliæfur í
þessari kæru
frá fráfarandi
bæjarsfjórn
Hafnarfjarð-
ar. Fyrir það
fyrsta má
nefha að á síð- bœjarfuinrúi.
asta ári bárust um 60 kærur til
félagsmálaráðuneytisins frá
sveitarfélögum. Væntanlega hafa
þessi félagsstörf, sem kært er út
af, snert alla flokka meira eða
minna. Ef það væri hin almenna
regla aö telja félagsmálaráðherra
vanhæfan vegna þessara kæru-
mála værí ráðuneytiö nánast allt-
af vanhæft vegna tengsla allra
stjórnmálaflokka í öllum málum.
í amian staða má ekki gleyma því
að bæjarfulltrúar Alþýðuflokks-
ins hafa farið fram á rannsókn
vegna samskipta Hagvirkis-
Kletts við bæjarsjóð á umliönum
árum. Það tekur lika til timabils
fallins meirihluta Alþýðubanda-
lags og Sjálfstæðisflokks. Ef
menn ætla að standa á því að
ráöherra úr sama flokki og máls-
aðilar sé vanhæfur standa menn
frammi fyrir því að í þessu máli
yrði að skipa ráherra úr röðum
Kvennalista eða Framsóknar-
flokks, þar sem kærar snerta
hina stjórnmálaflokkana þijá.
Þess vegna tel ég þessa kröfu um
að félagsmálaráöherra víki vegna
vanhæfni gersamlega út í hött.
Málin snúa öll aö Alþýðuflokki,
Alþýðubandalagi og Sjálfstæöis-
flokki, sem hafa verið sammála
gegnum árin um þær afgreiðslur
sem veriö er aö kæra út af.“
Svavar Gestsson, fyrr-
verandi félagsmálaráö-
herra.