Dagblaðið Vísir - DV - 07.03.1995, Blaðsíða 14
14
ÞRIÐJUDAGUR 7. MARS 1995
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjóri: ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og GUÐMUNDUR MAGNÚSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL STEFÁNSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SlMI (91)563 2700
FAX: Auglýsingar: (91 )563 2727 - aðrar deildir: (91 )563 2999
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Áskrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
ISAFOLDARPRENTSMIÐJA HF.
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1550 kr. m/vsk.
Verð I lausasölu virka daga 150 kr. m/vsk. - Helgarblað 200 kr. m/vsk.
Marklítil stjórnmál
Ríkisstjómir eru ekki myndaðar um stefnuskrár og
málefnasamninga, heldur um ráðherrastóla. Póhtískir
forustumenn, sem hafa kastað flokksbundinni hug-
myndafræði fyrir borð, eiga auðveldara með að ná saman
um myndun ríkisstjómar og era fljótari að því en hinir.
Ríkisstjómin er hin nýjasta á þessari leið og því gott
dæmi um þetta. Hún skhur eftir sig slóð vanunninna
verka. Hún mundi of seint eftir þjóðareign fiskimiða og
jöfnun kosningaréttar. Aðilar vinnumarkaðarins þurfa
sífellt að minna hana á loforð úr gömlum þjóðarsættum.
Fyrir fáum áratugum skildu ríkisstjórnir eftir sig spor,
góð eða vond eftir aðstæðum. Þá var lagt niður margfalt
krónugengi, komið á fót vísi að innflutningsfrelsi, land-
helgin stækkuð nokkram sinnum, komið upp verðtrygg-
ingu fjárskuldbindinga og kosningaréttur lagfærður.
Nú er lítið um slík mál og enn minni hkur á, að stjóm-
málamenn taki þau alvarlega. Stundum er eins og þeir
leggi sig í líma við að reyna að efna ekki loforð sín, þótt
auðveld séu. Þeir vhdu ekki einu sinni muna eftir þjóðar-
eign fiskimiða fyrr en nokkrum dögum um seinan.
Um þessar mundir geta stjómmálamenn á thtölulega
einfaldan og ódýran hátt stuðlað að þátttöku íslendinga
í hálaunuðum störfum á sviði upplýsingahraðbrautar-
innar. En þeir nenna bara ekki að margfalda bandvídd
gangaflutninga á nýja símakaphnum th útlanda.
Orð standa ekki lengur. í gamla daga hefði þótt stór-
mál, að forseti Alþýðusambandsins kvartaði yfir, að ríkis-
stjómir stæðu ekki við sinn hlut í þjóðarsættum. Núna
yppta menn bara öxlum út af slíkum ummælum, halda
áfram að rjúfa gamlar þjóðarsættir og semja nýjar.
Kjósendur hafa líka breytzt. Þeir ganga ekki lengur
berserksgang th að knýja stjómmálaflokkana th að jafna
kosningaréttinn. Þeir fylgjast bara með mátthtlum und-
anbrögðum foringjanna eins og áhorfendur í leikhúsi.
Kjósendur kasta ekki tómötum í leikhúsi stjómmálanna.
Raunar er þjóðin að missa áhuga á stjómmálum.
Nærri helmingur spurðra getur ekki ákveðið sig í skoð-
anakönnunum. Rúmlega helmingur spurðra er sáttur
við árlegan tugmihj arðabrana verðmæta í landbúnaði,
þótt hann geri ísland að láglaunasvæði Vesturlanda.
Viðhorf unghða í stjómmálaflokkunum er svipað.
Sjaldgæft er orðið, að í þá gangi fólk með slíkan áhuga
á málefnum, að það standi uppi í hárinu á flokksforingj-
um, svo sem tíðkaðist fyrir fáum áratugum. Svo virðist
sem nú séu flestir ungliðar htið annað en framagosar.
Þar á ofan er fólk aftur farið að sækja atvinnu sína
th stjómmálaflokka og að þessu sinni mest th Alþýðu-
flokksins, svo sem frægt hefur orðið á kjörtímabihnu.
Stólar og stöður hggja á lausu fyrir getusnauða flokks-
sauði, meðan atvinnuleysi ríkir úti í þjóðfélaginu.
Framaheftir unghðar era famir að flakka milh flokka
eftir því sem kaupin gerast á eyrinni. Einn daginn er
upprennandi stjómmálamaður kominn í þriðja sæti á
einum framboðshsta í Reykjavík og nokkrum vikum síð-
ar er hann kominn í annað sæti á öðrum hsta.
Stj ómmálaflokkamir era smám saman að færast í
sthblöndu klúbbs og íþróttafélags. Fólk sækir félagslíf
og spennu í flokkana, en ekki málefni. Það fær tækifæri
th að hrópa og kaha með strákunum sínum. Og leikmenn
flækjast milh hða. Póhtíkin verður að kappleikjum.
Þetta ferh heldur áfram eftir kosningar. Fyrstir th að
mynda stjóm verða þeir, sem ekki bera neinar málefna-
byrðar, heldur blína sem fastast á ráðherrastólana.
Jónas Kristjánsson
‘ LböRraAN l
Við skulum hafa fagmennsku í fyrirrúmi jafnt hjá lögreglu og öðrum og nýta sérþjálfun manna þar sem hún á við.
Koma björgunarsveit-
ir í stað lögreglu?
Það er með naumindum að hægt
sé að koma orðum á blað yfir þá
endaleysu sem viðgengst í málefn-
um lögreglunnar þessa dagana. í
Reykjavík ríður yfir hvert ránið á
fætur öðru, á Akureyri, Keflavík
og víðar láta þjófar greipar sópa
um verslanir og önnur fyrirtæki
þar sem einhverra aura er von,
stórbrunar hafa orðið t.d. í Kefla-
vík og nú síðast í Reykjavík,
sprengjuhótanir hafa verið, t.d. á
Alþýðuflokksþinginu í Keflavík, og
hvað er gert? Á vettvang eru send-
ir þeir örfáu lögreglumenn sem á
vakt eru hverju sinni og varla við-
leitni í þá áttina að kalla út aukið
lögregluhð því ekki er til „kvóti“
til að greiða þeim aukavinnu. Það
þarf fjölmennt lið manna til að
bjarga fómarlömbum, loka af
svæðum, stjóma umferð, leita að
brotamönnum, vernda eigur fólks,
sjá til þess að sakargögn spilhst
ekki og aðstoöa fólk í þeirri ringul-
reið sem skapast, og hvað er gert?
Það eru kallaðir út sjálfboðaMðar
úr björgunarsveitunum sem em
almennir borgarar, teknir úr ann-
arri vinnu, og hafa ekki undirgeng-
ist neinar kvaðir um þagnarskyldu
né aðrar kröfur sem gerðar em til
lögreglumanna. Þessir menn hafa
enga þjálfun til að starfa við þær
aðstæður sem að undan em taldar
og ábyrgðarhluti hjá yfirmönnum
lögreglunnar að kalla þá til starfa
við slíkar aðstæður. Björgunar-
sveitamenn hafa ekki hlotið þjálfun
í að fást við „uppspíttaða" ofstækis-
menn og gera sér enga grein fyrir
hvemig er að fást við þá, ekki frek-
ar en ráðamenn eða dómarar sem
lesa lýsingar lögreglumanna af
skýrslum og trúa þeim ekki, aMa
vega eru viðbrögð þeirra slík. Þeir
hafa ekki þjálfun í; umferðarstjórn,
leit að brotamönnum, verndun
sakargagna. Því er hætta á að nær-
vera þeirra geti leitt tfl þess að sak-
argögn spilMst og ummerki sem
lögreglan getur hagnýtt sér máist
út af þeirra völdum.
KjaUarinn
Valur Ármann
Gunnarsson
lögreglumaður í Keflavík
Gengið í störf lögreglunnar
Ekki ætla ég að kasta rýrð á það
starf sem björgunarsveitirnar
vinna og eru þjálfaðar til, sem er
leit og björgun, en þegar þær eru
farnar að taka að sér lögreglustörf
í sjálfboðavinnu á meðan lögreglu-
menn sitja launalausir heima þá
er of langt gengið. Þá komast yfir-
völd upp með það að tækjavæða
ekki lögregluna, að sögn vegna
fjárskorts, og vísa til þess að við
þurfum ekki búnað eins og fjór-
hjóladrifnar bifreiðar, gúmbáta
o.fl. þar sem við getum aMtaf kallað
í sjálfboðahðasveitir okkur til að-
stoðar. Ég spyr nú hvað gerist ef
við þurfum á björgunarsveitum að
halda á sama tíma og þær eru við
leit eða æfingar uppi á hálendinu
og færð er þannig að ófært er fyrir
farartæki lögreglunnar eða er það
sjálfsagt að sveitirnar láti búnað-
inn eingöngu af hendi berist ósk frá
lögreglu? Svari nú hver fyrir sig.
Fagmennska í fyrirrúmi
Við skulum hafa fagmennsku í
fyrirrúmi, jcifnt hjá lögreglu og öðr-
um og nýta sérþjálfun manna þar
sem hún á við. Við björgunar-
sveitamenn vM ég segja: Hættið að
láta misnota ykkur því ef lögreglan
kallar í ykkur þá á það ekki að
gerast fyrr en þeir hafa ekki meiri
mannskap og þvi spuming hvort
ykkur beri að fá greidd laun og
annan kostnað sem þið verðið fyrir
vegna útkaMsins.
Almenningur, athugið
TM almennings beini ég þessum
orðum. Ætlið þið að láta það kyrrt
Mggja að misindismenn láti greipar
sópa um eigur ykkar og valdi ykk-
ur oft á tíðum óbætanlegu tjóni,
vegna þess að yfirvöld eru búin að
lama löggæslu í landinu og þar með
búin að vemda glæpamennina. Ég
ákalla almenning til aðstoðar um
kröfur á eflingu löggæslunnar í
landinu en krafa lögreglunnar er
að tryggt verði eðlMegt fiármagn til
reksturs hennar sem ekki hefur
verið tíl margra ára.
Valur Ármann Gunnarsson
„Það er með naumindum að hægt sé
að koma orðum á blað yfir þá enda-
leysu sem viðgengst í málefnum lög-
reglunnar þessa dagana.“
Skoðanir annarra
i
Borgar kannski
„Landsbanki íslands lokar reikningum sínum fyrir
síðasta ár með þeim niðurstöðum að ef bankinn eigi
að geta haldið áfram starfsemi innan laga um við-
skiptabanka þurfi hann að fá 1.250 miMjóna króna
víkjandi lán - það er lán sem hann mun ef til vMl
borga ef hann hefur efni á því einhvem tímann í
framtíðinni. í kjölfarið óskar eftirMtsstofnun EES
eftir að ríkisbankarnir íslensku geri grein fyrir
stuðningi ríkisins við rekstur þeirra. Og þegar þær
upplýsingar Mggja fyrir mun stofnunin sefia þessum
stuðningi skorður.“ Leiðari Morgunpóstsins 6. mars.
Þarff nýja forystu
„Sfiórnvaldsaðgerðir hafa gengið hart að afkomu
einstakMnganna á kjörtímabiMnu sem nú er að líða.
Nú þarf að þræða hinn gullna meöalveg að rétta
þeirra hlut og leita einnig leiða til þess að tryggja
atvinnu og afkomu atvinnulífsins. Þetta er erfitt
verkefni, en ég er sannfærður um að það þarf nýja
forystu í landsmáMn, til að ná árangri. Það er alveg
ljóst að núverandi stjórnarflokkar munu halda
áfram að starfa saman eftir kosningar og hjakka í
sínu fari.“ Jón Kristjánsson í Tímanum 4. mars.
Tímamótaþing
„Nýafstaðið þing Norðurlandaráðs var tinjamóta-
þing vegna þess, að tillaga forsætisnefndar um fram-
tíðarskipulag þess var samþykkt einróma. Það feMir
starfsemi ráðsins að þeim miklu póMtísku breyting-
um, sem urðu með aðMd Svía og Finna að Evrópu-
sambandinu um sl. áramót. Þingið samþykkti þann
ramma, sem verður um formlega samvinnu Norður-
landa í framtíðinni, en hins vegar á eftir að taka
endanlegarákvarðanirumnánariútfærslu...“
Leiðari Mbl. 4. mars.