Dagblaðið Vísir - DV - 19.08.1995, Blaðsíða 28

36
LAUGARDAGUR 19. ÁGÚST 1995
Sigurbjörg Vermundsdóttir heillar Norðmenn með frumlegri matargerðarlist:
Krásir á eyðiskeri
Gísli Kristjánsson, DV, Rörvílc
„Heyröu, já hún Bubba, hún er
flutt. Ef þú beygir inn götuna hérna
á bak viö og heldur svo áfram fram-
hjá ráðhúsinu og beygir svo til hægri
hjá nýju raðhúsunum þá býr hún þar
- í endanum á þessum hvítu, held
ég.“ í Rörvík þekkja allir Bubbu - eða
öllu heldur Sigurbjörgu Vermunds-
dóttur - íslenska veitingakonu sem
öðrum fremur hefur haldið nafni
staðarins á lofti síðustu tíu árin.
Afgreiðslumaðurinn á bensínstöð-
inni þylur leiöarlýsinguna á sinni
sérkennilegu norðurþrænsku mál-
lýsku og það stendur heima sem
hann segir. Bubba kemur til dyranna
í hvíta raðhúsinu, brosmild og undr-
andi þegar hún er ávörpuð á ís-
lensku.
„Ertu íslenskur! Það er ekki á
hveijum degi sem ég fæ íslendinga í
heimsókn. Komdu inn,“ segir hún
og vill fá að vita erindi samlanda síns
út á veraldarhalann Rörvík, nyrst í
Norður-Þrændalögum. Á máli Rör-
víkinga heitir hún bara Bubba því
fullt nafn hennar er svo erfitt í fram-
burði að Sigurbjörg Vermundsdóttir
hlífir sveitungum sínum við að
brjóta tungur sínar á því.
námskeiðin. Ég er löngu hætt að geta
annað þessu öllu ein og hef með mér
aðstoöarfólk," segir Bubba, sem nú
hefur borið gesti sínum dýrindis rjó-
matertu.
„Þú fyrirgefur, en þetta eru bara
afgangar," segir Bubba um leið og
hún sker tertuna. „í gær þurfti ég
að búa út mat á 509 diska og nú fær
hver sem til mín kemur að njóta af-
ganganna." Hún hlær aö eigin gest-
risni en kakan á diski númer 510 er
ósvikin og langt í frá skorin viö nögl.
Að vetri til liggur starfsemin á
skerinu niðri en Bubba situr samt
ekki með hendur í skauti. Hún eldar
mat fyrir allar stærri veislur heima-
manna, jólaboð, brúökaups-, afmæl-
is- og fermingarveislur og hefur nóg
að gera.
Eftir að Bubba seldi veitingastaö-
inn Barbro hvarf hákarlinn og
brennivínið af borðum þar. Angan-
ina af íslenska þjóðarréttinum leggur
þó enn fyrir vit gestanna sem koma
í skeriö og vekur jafnan lukku. Norö-
menn eru hrifnari af brennivíninu
en hákarlinum þannig aö Bubba set-
ur það skilyrði að án þess að hafa
komið niður einum bita af hákarli
fær enginn brennivín. Hákarlinn
nýtur fyrir vikið nokkurra vinsælda.
Ólykt af smyglinu
„Vandamálið er að ég verð að
smygla hákarhnum til Noregs," segir
Bubba. „Ég tek ahtaf með mér bita
þegar ég kem frá íslandi og reyni að
plata alla sem koma að heiman til
að gera slíkt hið sama.
Innflutningur á úldnum mat er að
sjálfsögðu stranglega bannaður og
núna er ég alvarlega að hugsa um
að byrja að verka hákarl sjálf í stað
þess að eiga á hættu að vinir og ætt-
ingjar séu teknir í tollinum með
pakka sem anga langar leiðir."
Bubba hlær að ástandinu en án há-
karls getur hún ekki verið.
Bubba varð þjóðkunn í Noregi fyrir
ólympíuleikana í Lillehammer vet-
urinn 1994. Þá var gerð kynningar-
kvikmynd um Noreg til sýningar
heima og erlendis. Þrír óhkir staðir
voru valdir sem dæmi um sérstæða
menningu Norðmanna og þaö kom í
hlut Bubbu aö kynna heiminum
„norska" matarmenningu.
í kvikmyndinni var hákarlinn góði
m.a. framreiddur, skrýddur islensk-
um fánum, og dóttir Bubbu tók aö
sér að segja að hann væri „voðalega
góður“ þótt ekki yrði það ráðið af
svip gestanna. Og ekki var maturinn
heldur sérlega norskur.
Ein eyja á mann
Rörvík og Suöur-Gjæshngan til-
heyra sveitarfélagi sem kallast
Vikna og er sett saman úr 4.000 eyj-
um. íbúar hreppsins eru og 4.000
þannig að einn hólmi er á mann. Lifa
hreppsbúar því í sátt og samlyndi.
Rörvík er höfuðstaður byggðar-
lagsins og þar búa um 2.700 manns.
Bæjarstæðið minnir skemmtilega
mikið á Egilsstaði að öðru leyti en
því að Rörvíkingar hafa höfn og róa
stift til fiskjar. Orm eiga þeir einnig
nafnkunnan, 200 metra langan, með
80 kryppum og hraðsyndan. Illyrmiö
hefur þó ekki látið sjá sig frá árinu
1926.
16 ár í Rörvík
Rörvík hefur veriö heimabær
Bubbu frá árinu 1979 eða í 16 ár.
Áður bjó hún í Ósló í sjö ár eftir að
hún flutti alfarin frá íslandi árið 1972.
„Þaö var auðvitað tilvhjun sem réð
mestu um að ég settist hér að,“ segir
Bubba th skýringar á veru sinni
fjarri alfaraleið í norska skerjagarð-
inum.
„Ég giftist Norðmanni og eftir að
hann hafði lokið kennaranámi fékk
hann stöðu við menntaskólann hér.
Hvaða Rörvík?
Allir Rörvíkingar vita hver Bubba
er en fáir Norðmenn vita hvaö og
hvar Rörvík er. „Rörvik? Ekki Rö-
ros?“ spyrja menn í forundran. Nei
Rörvík heitir staðurinn. „Nú!“
En eftir nokkra umhugsun rennur
þó upp ljós fyrir hinum fróðari; í
Rörvík mun víst vera „voða sniðugur
veitingastaöur" þar sem gestum er
boðinn íslenskur hákarl og brenni-
vínið Svarti dauði með. Og gangi
hvort tveggja skammlaust niður er
afrekið staðfest með sérstöku vott-
orði. Erindi íslendings th Rörvíkur
er að grennslast nánar fyrir um und-
ur þessi.
Veitingastaðurinn heitir Barbro
eftir frægri nom sem brennd var þar
á staðnum fyrir 300 árum og vill ekki
gleymast. Þama er og ríki Bubbu,
eða öllu heldur var, því hún seldi
veitingastaðinn síðasta haust eftir
níu ára frægðarferh. Hákarl og
■ brennivín er þó enn á boðstólum í
Rörvík og Bubba er þar enn og veitir
gestum af krásum sínum.
Sigurbjörg Vermundsdóttir - Bubba - hefur undanfarin tiu ár veriö með veitingarekstur i norska skerjagarðinum.
DV-myndir: Gisli Kristjánsson
Eyðisker
í Atlantshafmu
„Ég komst að því í fyrrahaust að
ég varð að minnka við mig. Ég vann
orðiö allan sólarhringinn og það varð
úr að ég seldi veitingastaðinn og
ákvað aö einbeita mér að veisluþjón-
ustu og matsölu úti í Suður-Gjæsling-
an,“ segir Bubba th að útskýra breyt-
ingarnar sem orðið hafa á atvinnu-
rekstri hennar.
Og þar sem fáir vita hvar Rörvík
er hafa enn færri heyrt um Suður-
Gæslingan, sem nú er starfsvett-
vangur Bubbu öll sumur. Suður-
Gjæslingan er eiginlega eyöisker,
fjarri öllum mannabyggðum úti í
Atlantshafinu við Noregsstrendur.
Þar var áður fyrr lífleg verstöð en
nú er staðurinn í vörslu Norska þjóð-
minjasafnsins.
Síðasti íbúi Suður-Gjæslingan
flutti í land fyrir 12 árum. Húsin
standa, flest uppgerð og glæsileg, og
í skerinu er nú aftur líf og fjör öh
sumur. Fyrirtæki, félög, stofnanir og
skólar halda þar námskeið frá því í
maí og fram í september. Og eitthvað
þarf allt þetta fólk að borða. Þar kem-
ur Bubba við sögu skersins í hafinu.
Maturfyrir 100 lækna
Þetta byijaöi allt fyrir tíu árum
rétt eftir að ég hafði lokið námi í
matreiðslu,“ segir Bubba um upphaf
„Þetta er spennandi starf,“ segir Bubba og getur ekki hugsað sér að fara frá Rörvik.
kynna sinna af Suður-Gjæslingan.
„Ég var spurð hvort ég gæti tekið að
mér að elda mat fyrir hundraö lækna
sem ætluðu að vera viku á nám-
skeiði á skerinu. Ég sló th og síðan
hefur þjónustan í Suður-Gjæslingan
aukist ár frá ári og er nú orðin aðal-
atvinna mín,“ segir hún.
Nú í sumar hafa umsvifin verið svo
mikil að Bubba keypti sér hraðbát
til aö komast á eigin vegum mhli
skers og lands. Og ekki bara bát held-
ur og skipstjórahúfu og núna siglir
hún hraðbyri um sundin blá að og
frá vinnu á eigin „skútu".
';,Fyrsta sumariö var aðsfaðan
þarna úti beinlínis hræðileg," segir
Bubba. „Staðurinn var nýfarinn í
eyði og þar var ekkert rafmagn, ekk-
ert heitt vatn og ekki að tala um
þægindi eins og uppþyottavél. Þetta
blessaðist samt allt. Ég hélt áfram
næsta sumar og öh sumur síðan,“
segir Bubba.
Hákarl og brennivín
„Núna hafa ferðamenn einnig upp-
götvaö staðinn og ég sel þeim mat
auk þess að þjónusta þá sem koma á