Þjóðviljinn - 29.04.1978, Blaðsíða 19

Laugardagur 29. apríl 1978 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 19
Rafvirki frá Rafafli við töflutengingu I Kröfluvirkjun: „Ástæðan fyrir
lengingu verktimans og stórlegri aukningu verksins er hins vegar sú
.... að hönnum virkjunarinnar var ekki að fullu lokið þegar útboð raf-
lagna fóru fram...”
Heildargreiðslubyrði Rafafls á árinu 1977 vegna kaupanna á hluta af húseigninni að Skólavörðustfg 19
var 12 miljónir króna.
Rafafl svarar áburði
Vilmundar Gylfasonar
Blaðinu barst í gær
greinargerð frá fram-
leiðslusamvinnufélaginu
Rafafl þar sem svarað er
árásum,' aðdróttunum og
dylgjum þessa frambjóð-
anda Alþýðuflokksins Vil-
mundar Gylfasonar í garð
f ramleiðslusamvinnu-
félagsins sem birtust í
grein í Dagblaðinu 21. apríl
sl. Greinargerð Rafafls
fer hér á eftir:
t grein, sem Vilmundur Gylfa-
son skrifar i Dagblaðið 21. april
s.l., er fullyrt að tilboð Rafafls
s.v.f. Reykjavik i raflagnafram-
kvæmdir við Kröfluvirkjun hafi
verið sýndartilboð, og látið að þvi
liggja að það hafi ekki verið i
samræmi við útboðsgögn þau,
sem verkfræðifyrirtækið Rogers
Engineering Co. hafi útbúið, enda
hafi komið á daginn að greiðslur
Kröflunefndar til Rafalfls s.v.f.
hafi reynst miklu hærri, en til-
boðið gerði ráð fyrir. I greininni
fullyrðir höfundur einnig að Raf-
afl s.v.f., sem hann segir að sé i
eign forystumanna Alþýðubanda-
lagsins, hafi verið notað til að
flytja fjármagn úr almannasjóði
til pólitlskrar starfsemi og kaup
Rafalfs s.v.f. á húseign Þjóö-
viljans á Skólavörðustíg 19 sanni
það.
1 tilefni þessara ummæla, sem
erfitt er að sjá hvaða tilgangi
þjóna öðrum en þeim að bera
óhróður á starfsemi Rafafls
s.v.f., sem á I harðri samkeppni
við rafverktaka á almennum
markaði, vill stjórn Framleiðslu-
samvinnufélags iðnaðarmanna,
sem á og rekur Rafafl s.v.f., taka
eftirfarandi fram:
Tilboð Rafafls oft
undir kostnaðarverði
1. Fjögur tilboð bárust i umrætt
verk, og var tilboðunum skipt I
tvohluta, annars vegar almennar
raflagnir og jarðgröft, og hins
vegar vélalagnir i stöðvarhúsi
virkjunarinnar. Var fyrri hlutinn
hannaður af Rafteikningu hf., en
slðari hlutinn af Rogers Engin-
eering Co.
Tilboðin voru sem hér segir:
Eins og sjá má af þessu yfirliti
var tilboð Rafafls s.v.f., 23%
undir heildarkostnaðaráætlun og
14% undir kostnaðaráætlun I
hönnunarhluta Rogers Engin-
eering Co., sem er meginhluti
verksins, og sá, er krafðist
mestrar verk- og tæknikunnáttu.
Helsta skýringin á hinu lága til-
boði Rafafls s.v.f. i hönnunar-
hluta Rafteikningar h.f., er sá að
Rafafl s.v.f. fékk sérstaklega lágt
undirtilboð I jarðgröft frá
byggingarverktaka virkjunar-
innar, fyrirtækinu Miðfelli h.f.,
enda var sá hluti tilboðsins
úrskurðaður raunhæfur eftir að
viðsemjendur Rafafls s.v.f. höföu
kannað forsendur boðsins.
Vilmundur Gylfason gæti kynnt
sér það, ef hann hefur áhuga á að
stunda rannsóknarblaða-
mennsku, sem honum virðist
fyrirmunað, aö á Islandi er til-
boðum ekki hafnað þótt slikur
munur, sem hér um ræðir, sé á
tilboði og kostnaöaráætlun.
Annars er rétt að geta þess að
tilboð Rafafls s.v.f. i rafverk eru
oft langt undir kostnaðaráætlun-
um og er tilboðið i Kröflu þvi ekki
neitt sérstakt og skulu hér tilfærð
nokkur nýleg dæmi:
„Þaö er athyglisvert aö frambjóö-
andi Alþýöuflokksins skuli taka
undir rógskrif fulltrúa Landssam-
bands ísl. rafverktaka án þess aö
kynna sér málavexti.
tilboðsupphæð, enda varö stór-
kostleg aukning á vinnu við ýmsa
verkþætti og á sama hátt lengdist
verktiminn, hvoru tveggja af
ástæðum, sem Rafafl s.v.f. átti
engan þátt I að skapa. Einkum
urðu miklar breytingar á þeim
hluta, er hannaður var af Rogers
Engineering Co., og mun svo hafa
Verk: Kostn.áæti. Rafafl % undir áætlun
3jiáfangi Hvassal.skóla 17.394.497 13.829.992 21
Félagsmiðstöð Arbæ 2.450.000 2.028.447 17
Töf luskápar f. Arnarholt 1.600.000x> 1.100.000 31
x) engin kostnaðaráætlun var I Arnarholtsboðið en tekiö er meðaltal boða frá öðrum rafverktökum.
Fleiri sambærileg dæmi mætti
nefna, en látum þetta nægja.
Fjarstæða er að halda þvi fram,
að Rafafl s.v.f. hafi ausið fjár-
magni úr almannasjóðum, heldur
má miklu frekar segja, að með
tilkomu Rafafls s.v.f., hafi
verðlág lækkað á þessu sviði,
almenningi til heilla.
Hönnun ekki lokið
er tilboð voru gerð
Varðandi kostnað við fram-
kvæmd raflagna I Kröfluvirkjun,
þá er það rétt, sem komiö hefur
fram, að hann fór langt fram yfir
Bjóöendur: Verkhluti Verkhluti Samtals %
hannaður af hannaður af
Rafteikningu hf af Rogers Eng. Co.
Rafverkt. Noröurl 12.800.000 26.900.000 39.700.000 107
Samvirki .. 17.100.000 28.071.000 45.171.000 121
Rafafl s.v.f. 7.245.000 21.240.000 28.485.000 77
Orkuvirkinn 13.335.100 31.619.950 44.955.050 121
Kostnaðaráætlun 12.628.000 24.630.000 37.258.000 100
verið um flesta verkþætti i
Kröfluvirkjun.
Aukningin i raflögnum var
rúmlega þreföld (3,3 sinnum
meiri) frá þvi, sem gert var ráð
fyrir i útboðsgögnum, en á verk-
tlmanum hækkaði kaup rafvirkja
verulega, þannig að greidd laun
voru um 40% hærri að meðaltali
yfir allan verktimann heldur en
útboðið gerði ráð fyrir. Þannig
hækkaði kaup rafvirkja úr 553,-
krónum á dagvinnust. i 944,-
krónum á framkvæmdatimanum.
Sé þetta haft i huga og beitt ein-
földum margföldunarreikningi,
þá á hverjum hugsandi manni
ekki að koma það á óvart að
greiðslur til Rafafls s.v.f. skulu
vera tæpar 130 miljónir.
Astæðan fyrir lengingu verk-
timans og stórlegri aukningu
verksins er hins vegar sú, sem
áður hefur komið fram i skrifum
um þessi mál, að hönnun virkj-
unarinnar var ekki að fullu lokið
þegar útboð raflagna fóru fram,
og helsta skýring þess, að stjórn-
málalegar ákvarðanir voru
teknar árið 1975 um að hraða
virkjunarframkvæmdum við
Kröflu um eitt ár.
Strax og gengið var til
samninga við Rafafl s.v.f., eftir
tillögu allra ráðgefandi verk-
fræðistofa, sem aðild áttu að út-
boðinu, var gerður samningur um
einingarverð við framkvæmd
aukaverka, sem þá þegar mátti
sjá fyrir. Við þá samninga voru
lögð til grundvallar verð úr hinu
lága boði. Var að þessum
samningum staðið eftir ósk hinna
ráðgefandi verkfræðinga.
Segja má þvi, að þær viðbætur,
sem komu á verk Rafafls s.v.f.
við Kröfluvirkjun hafi veriö
Kröflunefnd hagkvæm á sama
hátt og tilboðiö sjálft, hvað verð-
lagningu varðar.
Ekki mikil
fjárfesting
2. Rafafl s.v.f. er eign Fram-
leiðslusamvinnufélags iðnaðar-
manna, sem er félag rúmlega 100
iðnaðarmanna og opið öllum
iðnaðarmönnum.
A vegum félagsins er nú rekin
öflugasta rafverktakastarfsemi,
sem um ræðir I landinu hjá sjö
sjálfstæðum rafmagnsverk-
stæðum viða um land. 1 hópi
félagsmanna eru sannarlega
nokkrir Alþýðubandalagsmenn
og sumir gegna trúnaðarstörfum
fyrir þann flokk, hins vegar eru
engin skipulagsleg eða fjármála-
leg tengsl milli Rafafls s.v.f. og
Alþýðubandalagsins og því
dylgjur að segja það i eigu
forystumanna þess. Vitað er, aö
fram til þessa hafa einnig fundist
stuöningsmenn Alþýðuflokksins
meöal Rafaflsmanna.
3. A siðasta ári keypti Rafafl
s.v.f. hluta af húseign Miðgarðs
hf., að Skólavörðustig 19, var
kaupverð þess eignarhluta 30
miljónir króna og útborgun
u.þ.b. 6,5 miljónir. Hins vegar
yfirtók Rafafl s.v.f. mikið af
lánum með húseigninni, þannig
að heildargreiðslubyrði félagsins
á árinu 1977 vegna kaupanna var
um 12 miljónir. Var gengið frá
þessum kaupum eftir að stjórn
félagsins hafði kannað framboð
og verð fasteigna, enda er kaup-
verðiö I samræmi við fasteigna-
verð I Reykjavik og i samræmi
við brunabóta- og fasteignamat á
húsinu. Getur slik f járfesting ekki
taliststór i sniöum hjá félagi, sem
hafði á siöasta ári 200-300 miljón
króna veltu.
Launahækkun,
verdlækkun og
atvinnulýöræöi
Þátttaka félagsins i atvinnu-
starfsemi hefur orðið til þess að
hækka aimenn launakjör raf-
virkja i landinu og launajafn-
réttiskerfi þess vfsar veginn til
gjörbreyttra aðferða um
ákvörðun kauptaxta, sem verka-
lýðshreyfingin hlýtur að stefna
að. Daglegur rekstur félagsins er
i höndum starfsmannaráða, þar
sem ailir starfsmenn eiga jafna
aðild, en eitt helsta baráttumál
verkafólks á næstu árum, er að fá
full áhrif á stjórnun atvinnu-
lifsins.
Það er athyglisvert, að fram-
' bjóðandi Alþýðuflokkksins skuli
taka undir rógskrif fulltrúa
Landssambands isl. rafverktaka
án þess að kynna sér málavexti.
Vonandi er rannsóknarblaða-
mennska frambjóðandans ekki
öll þessu marki brennd.
Stjórn Framleiðslusamvinnu-
félags iðnaðarmanna lætur með
yfirlýsingu þessari lokið skrifum
af sinni hálfu um mál þetta, og
sér ekki ástæðu til að elta frekari
ólar við þær lygar og þá van-
þekkingu, sem skrif Vilmundar
Gylfasonar einkennast öll af.
f.h. stjórnar
Framleiðslusamv.fél. iðn.manna
Sigurður Magnússon
Stefán Ólafsson
Einar Kristinsson
Jón Kristófersson
Ingvar Elisson
Guðmundur Magnússon
GIsli Þ. Sigurðsson
Guðmundur Bjarnleifsson.”
(Fyrirsagnir eru ÞJV).
Slikkiöjan
Ásgarði 7, Garðabæ
önnumst þakrennusmiði og
uppsetningu — ennfremur
hverskonar blikksmíði.
Gerum föst verðtilboð
SÍMI53468