Þjóðviljinn - 09.12.1979, Blaðsíða 13

Sunnudagur 9. desember 1979 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 13
17. Bxf6!
(Þessi leikur hefur árei&anlega
komið flatt upp á Sosonko.
Karpov á hinn bóginn er sjálfum
sér likur, laus við allar kreddur
og gengur beint til verks. Hann
má engan tima missa. Það er
athyglisvert, að 17. e5 kemur vart
til greina, m.a. vegna þess að
svartur þarf ekki að ansa ,,hótun-
inni” 18. exf6, vegna þess að eftir
18. — exf6 er biskupinn á g5 i
herkvi og fellur i næsta leik.)
17. ... Bxf6
18. e5! -Bg7
(Fyrir utan þennan leik komu
tveir aðrir til greina, 18. — Bxh4
og 18. — dxe5. Þann fyrri er hægt
að afskrifa fljótt. Eftir 19. Hhl e6
(þvingað 19. — Bg3, 20. Rde2
o.s.frv.), 20. Re4 er svarta staðan
ekki glæsileg ásýndum. Hinn leik-
urinn, þ.e. 18. — dxe5, er gæfu-
legri, en hvitur viröist alltaf hafa
yfirhöndina, t.d. 19. Rf3 Hc7, 20.
fxe5Bg7, 21.e6fxe6, 22. Re5 Bxe5,
23.Hxe5 með vænlegum sóknar-
möguleikum, ekki aðeins gegn
kónginum, heldur einnig gegn
veikum peðum svarts.)
19. e6-Bc8 22. Hxe6-Da5
20. exf7 + -Hxf7 23. De3-Bxc3
21. Re6-Bxe6 24. bxc3
(Ég hygg að mat Karpovs á
þessari stöðu sé órækur vitnis-
burður um hið stórkostlega
innsæihans. 1 Rjótu bragði virðist
hviti kóngurinn standa
berskjaldaður gegn yfirvofandi
skákum svarts. En þvi er
þveröfugt farið. A d2-reitnum
getur hann ekki verið öruggari.
Umsjón: Helgi Ólafsson
Sérfræðingar mætast
Karpov þurfti að vega þessa stöðu
ogmeta mörgum leikjum áður og
það i bland með fullt af öðrum
afbrigðum. En hvaöan kemur
þessi þekking? Mér datt I hug, að
svarsins væri að leita i gamalli
Botvinnik-skák, Botvinnik-Donn-
er 1965, „Botvinniks Best games
1947—70”, skák nr. 86 bls. 184.)
24. ... I)xa2
(Hvað annað?).
25. Hxg6+-Kf8
26. De4!
(Hæglátur leikur en bráðdrep-
andi.)
26. ... Da6
(Hótun hvits var vitaskuld 27.
Da8+ o.s.frv. Annar möguleiki
var 26. — Dal —, 27. Kd2 Da6, en
það dugar skammt; hvitur leikur
28. Hbl! og vinnur auðveldlega.)
27. Hd5!-Hf6
28. Hxc5-Hxg6 29. Hxh5-d5
(Með veikri von: 30. Dxd5??
Dal —, 31. Kd2 Hd6 o.s.frv.)
30. Hxd5 — Svartur gafst upp.
1 seinni tið hefuræ meira borið á
skákmótum sem eingöngu eru
skipuð stórmeisturum og það
jafnvel svo að stórmeistarar með
minna en 2600 stig hafa þar vart
aðgang. Það er vitað mál að.
skákstig geta gefið mjög
óraunhæfa mynd af styrk manna
og sést það e.t.v. best á skákum
þessara ,,super”-stórmeistara,
þar sem hreint tröllslegir afieikir
eiga til að skjótast upp á yfirborð-
ið. Þó eru þessi mót að öllu jöfnu
betur tefld en önnur, og yfirleitt
eru tefldar nokkrar skákir, sem
hafa mjög afgerandi áhrif á
þróun skákteóriunnar.
A stórmeistaramótinu I Tilburg
á dögunum voru tefldar nokkrar
slikar þótt ein þeirra sé þar i
nokkrum sérflokki hvað þetta
varðar. í 1. umferð mótsins áttust
nefnilegavið mestu sérfræðingar
heimsins i einu athyglisverðasta
afbrigði skákfræðinnar,
Dreka-afbrigðinu i Sikileyjar-
vörn. Sosonko hefur beitt þessu
afbrigði allan sinn skákferil með
glæsilegum árangri — Karpov á
hinn bóginn hefur verið iðinn við
að gera orðstir þess sem
minnstan! Þetta var i tiunda sinn
sem hann mætti Drekanum
ógurlega, eins og einhverstaðar
sást á prenti, og niu undangengin
skipti hafði hann ávallt sigrað.
Hér er þvi komið nafn greinar-
innar:
Hvitt: Anatoly Karpov.
Svart: Gennadi Sosonko.
Sikileyjarvörn.
1. e4-c5
2. Rf3-d6 4. Rxd4-Rf6
3. d4-cxd4 5. Rc3-g6(!)
(Askoruninni er tekið. Þaö er
athyglisvert að i skák Karpovs og
Sosonkos á siðastliðnu sumri lék
Sosonko 5. -Rc6 sem leiddi til
flókinnar baráttu eftir 6. Bg5,
sem reyndar er leikur sem
sovéski stórmeistarinn Rauzer
innleiddi. Það er þvi mjög
athyglisvert að sú uppbygging,
sem Karpov beitir gegn
Dreka-afbrigðinu, er .einnig
kennd viðRauzer.Má þvi fullljðst
vera að Rauzer þessi hefur ekki
einungis verið skákmaður hinn
slyngasti, heldur einnig hið mesta
„teóriu-lexion”.)
6. Be3(!)
(Fyrst 5.1eikur svarts var hróp-
merktur, er einnig fyllsta ástæða
til að hrópmerkja þennan.
Karpov er greinilega hvergi
banginn og gefur Sosonko tæki-
færi til að beita sinu eftirlætis-
afbrigði. Dreka-afbrigðið hefur
reyndar einu sinni áður verið til
umræðu hjá þeim félögum.en það
var á stórmeistaramótinu í Bad
Lauterberg 1977. Þá lék Karpof
hinsvegar 6. Be2 og framhaldið
varð 6... Bg7, 7.0-flRc6,8.Rb3 0-0,
9. Bg5 Be6, 10. Khl a5 11. a4 Rd7,
12. f4 Rb6, 13. f5 Bc4, 14. Bxc4
Rxc4, 15. De2! Rb6, 16. Db5!, og
Karpov vann sannfærandi sigur.
Sosonko er greinilega albúinn að
mæta þessari uppbyggingu aftur
en Karpov er ekki á sama máli.
Það þarf þó alls ekki að koma
Sosonko á óvart þvi að með henni
hefur Karpov unnið margan fal-
legan sigurinn. Er þar skemmst
að minnast 2. einvigisskákarinn-
ar gegn Kortsnoj. 1974.)
6. ... Bg7 8. Dd2-0-0
7. Í3-Rc6 9. Bc4
(9. 0-0-0 strax er sennilega best
svarað með 9. — Rxd4, 10. Bxd4
Be6. 9. — d5 kemur einnig til
greina.)
9. ... Bd7 10. h4
(Einhverra hluta vegna er talið
best að ryðja fram h-peöinu áöur
en kóngnum er komið i öruggt
skjól.)
10. .. hs
(Sosonko teflir Dreka-afbrigöið
yfirleitt á þennan hátt. Hann
hyggst stööva framrás h-peðsins
áður en hafist er handa á drottn-
ingarvæng. 1 hinni frægu skák við
Kortsnoj lék Kortsnoj hér 10. —
Hc8 og eftir 11. Bb3 Re5, 12. 0-0-0
Rc4, 13. Bxc4 Hxc4, 14. h5 Rxh5,
15. g4 Rf6, 16. Rde2 Da5, 17. Bh6
Bxh6. 18. Dxh6 Hfc8, 19. Hd3!
vann Karpov á glæsilegan hátt.
Sagt er, að fyrir einvfgið hafi
Kortsnoj rannsakaö Dreka-
afbrigðið meðSosonko, en 19. leik
hvits höfðu þeir alls ekki tekið
með i reikninginn. Þeir höfðu
aðeins reiknað með 19. Hd5. Siðan
jólaimdirbúningiirinn he6t
Eru jólin vandamál á þínu heimili?
Ertu ef til vill ein þeirra, sem
kappkostar að hafa heimiliö hreint
og fallegt, áður en jólahátíðin
gengur í garð?
fallegum Kópallitum. Með Kópal
sparast ótrúlega mikið erfiði - og
heimilið verður sem nýtt, þegar
sjálfur jólaundirbúningurinn
Þá ert þú sennilega líka ein þeirra
sem leggja sig alla fram við
hreinsun og hreingerningar í jóla-
mánuðinum og sennilega ein
þeirra, sem er alveg örmagna,
þegar sjálfur jólaundirbúningur-
inn hefst - og svo geturður ekki
notið sjálfrar jólahátíðarinnar fyrir
þreytu!
Við leggjum til, að þú leysir þetta
vandamál með því að mála - já,
I mála íbúðina með björtum og
þessi skák var tefld hefur mikið
vatn runnið til sjávar og ýmsar
athyglisverðarendurbætur komið
fram t.d. 16. — He8 i stað 16. —
Da5. Öneitanlega hefði verið
gaman að sjá hvað Karpov hefði i
pokahorninu í þeim efnum, en
ekki verður á allt kosið.)
11. 0-0-0-Re5
12. Bb3-Hc8
13. Bg5
(Talinn besti leikurinn í þessari
stöðu. Ein hugmyndin er að leik-
urinn — Da5 er hindraður í eitt
skipti fyrir öll, — Kbl-Bxf6 og —
Rd5. Mö.o., þrýstingurbiskupsins
niður á d8 getur reynst býsna
óþægilegur.)
13. ... Hc5
( Ein af mörgum hugmyndum
Sosonkosi Dreka-afbrigðinu. A c5
hefur hrókurinn margháttuðu
hlutverki að gegna eins og
auðvelt er að glöggva sig á.)
14. Hhel!
(Ég minnist ekki að hafa séð
þennan leik áður, sem að sjálf-
sögðu þarf ekki að þýða að honum
hafi ekki verið leikið áður. í leikn-
um felst I raun stefnuyfirlýs-
ing.Hvitur hyggst ráðast til
atlögu með peðaframrás á
miðborðinu i stað hins
hefðbundna brölts með g2-g4
o.s.frv. A millisvæðamótinu i
Riga lék Czeshkovski 14. Kbl
gegn Miles. Sá leikur reyndist
einum of hægfara.)
14. ... b5
(Það má vera nokkuð ljðst af
framhaldi skákarinnar að þessi
nærtæki leikur svarar ekki
kröfum stöðunnar. En hvaö ann-
að? Helst kemur manni til hugar
14. — Rh7, en hvort svartur hafi
jafnvægi i stöðurini, sem kemur
upp eftir 15. Bh6 Rc4, 16. Bxc4
Hxc4, skal ósagt látið.)
15. f4-Rc4
16. Bxc4-bxc4
Jólaánægjan verðurtvöföld, þegar
þú átt þess kost að njóta hennar
án streytu og strengja.
fyrirjól
málninghlf
KARPOV
SOSONKO