Þjóðviljinn - 22.06.1990, Blaðsíða 16

Frumherjinn...
Framhald afbls. 15
Árið 1983 fréttist af Dylan
kófdrukknum á búllu í New York,
kyijandi gamla blúsa, og þóttu að-
dáendum hans það góð tíðindi.
Trúin hafði sleppt geldingstaki
sínu á listrænum hæfileikum Dyl-
ans eins og kom fram á hinni á-
gætu plötu Infidels frá því ári.
Tónleikar hans urðu á nýjan leik
efiirsóttir og eftirsóknarverðir, en
heldur dró þó af kappanum á
næstu plötum. Hann fór að segja
við blaðamenn að hann liti sjálfur
svo á að skapandi tímabili sínu
væri lokið. Hann myndi halda
áfram að syngja gömlu lögin sín
og kannski semja ný, en engum
skyldi detta í hug að bera þau
saman við þau gömlu góðu. Áð-
dáendur hans ypptu öxlum og
hugsuðu með sér að það væri
kannski full snemmt að fara á eft-
irlaun innan við fimmtugt, en
manni sem hefði staðið í eldlín-
unni í meira en aldarfjórðung fyr-
irgæfist það.
Þar skaut Dylan okkur ref fyr-
ir rass einu sinni enn, því að 1989
sendi hann ffá sér bestu plötu sína
frá því hann gerði Blood on the
tracks, og ber hún nafnið Oh
mercy. Enn einu sinni steig nafn
Dylans í verði, eins og íslenskir
aðdáendur hans hafa þegar merkt
á pyngju sinni og fá vonandi að
merkja í gæðum á miðvikudaginn.
Dylan á íslandi
Vinsældir Dylans á íslandi
eiga sér aðra sögu en I Bandaríkj-
unum. Hér höfðu afar fáir heyrt
hans getið fyrr en 1965 og hann
hafði ekki náð almennum vin-
sældum þegar mótorhjólaslysið
olli því að hlé varð á ferli hans. Is-
lendingum tókst því ekki að njóta
hans sem frumherja heldur bárust
verk hans hingað til lands í bland
við þá tónlist þar sem áhrifa hans
gætti. Þetta kom þó ekki í veg fyr-
ir að hann yrði átrúnaðargoð
ungra manna, og íslenskir þjóð-
lagasöngvarar fluttu verk hans,
stundum með íslenskum textum.
Þannig eru til íslenskar þýðingar á
Blowing in the wind og Times
they are a-changin’, og á fyrstu
plötu Brimklóar frá árinu 1975
flutti Hannes Jón Hannesson tvö
sígild lög hans með íslenskum
textum. Megas varð hins vegar
fyrstur til að semja frumlega ís-
lenska texta þar sem áhrif Dylans
eru ótvíræð. Fyrir réttum áratug
kom Buhhi Morlhens síðan inn í
islenskt tónlistarlíf jafn reiður
ungur maður og Dylan var tveim
áratugum áður. Pönkarar um allan
heim gáfu lítið fyrir Dylan en hér
á landi sýndi Bubbi að það var
hægt að gera ágæta blöndu úr
þessu tvennu.
Það fór fyrir bijóstið á ýmsum
menningarvitum og herstöðva-
sinnum af eldri kynslóð þegar
Dylan varð átrúnaðargoð ungra
menningarsinnaðra herstöðva-
andstæðinga. Bæði kom maður-
inn frá landi hins mikla Satans,
Bandaríkjunum og hann var hluti
af hinu ógurlega forheimskun-
arapparati fjöldamenningar. Slík-
ar raddir hljóta að vera hljóðnaðar
nú. Dylan er einn þeirra einstak-
linga sem hvað mest hefur lagt af
mörkum til að rífa niður múrana
milli fjöldamenningar og há-
menningar. Hann hefur líka bent
löndum sínum og öllum heimin-
um á að Bandaríkin búa yfir fjöl-
skrúðugri menningararfi en þeim
sem birtist umheiminum á árum
kaldastríðins. Hann er höfuðskáld
þeirrar kynslóðar sem hóf upp-
gjörið við bandarísku heimsvalda-
stefnuna og bandarísku lífslygina,
uppgjör sem er forsenda þess að
líf endist á þessari jörð.
Fyrir nú utan það hvað maður-
inn er andskoti mikill listamaður,
eins og hann sýnir okkur vonandi
á miðvikudaginn.
Mondiali 90
Helgir merm og
heitar ástvíður
Heimsmeistaramótið í knatt-
spyrnu er eins konar helgi-
athöfn sem sameinar um 2
milljarða áhorfenda um allan
heim umhverfis sjónvarps-
skerminn. Sjaldan eða aldrei
hefur gjörvallt mannkyn náð
að sameinast með jafn áhrifa-
ríkum h ættum um einn helgis-
ið. Nýjar helgisagnir og nýir
dýrlingar verða til á hverju
kvöldi þessa dagana, sem vitna
um áhrifamátt hinna nýju trú-
arbragða. Ein þessara helgi-
sagna barst fyrir augu frétta-
ritara Þjóðviljans í liðinni
viku. Hún varðar dáðasta
knattspyrnudýrling samtím-
ans, Diego Maradona:
Eins og öðrum þátttakendum
í heimsmeistaramótinu er Mara-
dona gert að búa í þjálfunar- og
einangrunarbúðum með sínu
landsliði, þar sem þess er gætt að
ekkert raski líkamlegu eða and-
legu jafnvægi keppnismanna.
Semsagt ekkert óhóf í mat og
dtykk, fullkomin reglusemi og
ekkert kynlíf.
Knattspyrnuhetjan Mara-
dona er ekki bara kunn að því að
vera Ieiknari með boltann en aðr-
ir menn. Hann er líka kunnur að
því að vera mannlegur í breysk-
leika holdsins og andans, og það
er einmitt þessi virðingarverði
breyskleiki meistarans sem er
upphaf sögunnar. Viðskilnaður-
inn við eiginkonuna Claudiu og
dætumar tvær er sagður hafa
gengið meistaranum nærri sem
og viðskilnaðurinn við móður-
ina, bróðurinn og alla aðdáend-
uma í Napolí. Ein er þó sú á-
stríða meistarans og veikleiki,
sem varð honum enn þungbærari
í einangrun þjálfunarbúðanna:
hann var sviptur þeim unaðs-
semdum holdsins, sem fólgnar
eru i þvi að borða kolvetnisríka
ítalska pastarétti.
Harmleikur í
uppsiglingu
Þessi sviptir varð meistaran-
um um megn í vikunni, og hann
fékk því félaga sinn og vin,
Gaetano Coppola, til þess að
skipuleggja með sér nokkurra
klukkustunda flótta úr einangr-
unarbúðunum inn á rómverskt
veitingahús, sem er þekkt að því
að framreiða góða pastarétti.
Það var komið fast að mið-
nætti þegar þeir félagar birtust á
staðnum, og innan dyra vom að-
eins örfáir gestir af þeirri stétt
fjölmiðlafólks, sem lætur ekki
bjóða sér nema besta kost, þegar
um freistingar ítalskrar matar-
gerðarlistar er að ræða. Á veit-
ingastaðnum varð uppi fótur og
fit, og veitingamaðurinn lét um-
svifalaust loka staðnum og setja
vörð við dymar á meðan meist-
arinn settist að snæðingi. Á með-
an pastaréttimir vom að sjóða
gæddi meistarínn sér á þrefaldri
brúskettu, sem er glóðarristað
gróft rómverskt brauð með jóm-
frúrolíu, hvítlauk og holdmikl-
um dökkrauðum tómat frá suð-
urhlíðum Vesúvíusar. Meistar-
anum var hins vegar ekki kunn-
ugt um það á meðan hann gæddi
sér á þessum Ijúffenga forrétti,
að utan dyra veitingahússins var
harmleikur í uppsiglingu; ungur
Ijóshærður drengur með himin-
blá augu barmafull af támm veif-
aði í ákafa gulum miða að dyra-
verðinum, sem í fullkomnum
trúnaði við sitt mikilvæga hlut-
verk virti alla tilburði drengsins
að vettugi. Þegar á þessu hafði
gengið í nærri hálfa klukkstund
og drengnum lá við sturlun í ör-
væntingu sinni, lagðist hann ör-
magna upp að dyrastafnum og
sagði dyraverðinum á ítölsku-
skotinni spænsku:
„Eg heiti Ariel eins og
þvottaefnið og ég er hingað
kominn alla leið frá Argentínu.
Eg sá Diego fara héma inn og ég
þarf bara að koma til hans þess-
um skilaboðum. Þetta er ekkert
sprengjubréf, þetta er bara bréf-
miði.”
Fyrir þrákelkni piltsins og
örvæntingu var tekið við miðan-
um og honum komið í hendur
Coppola, vinar Diego og lífvarð-
ar. Hann færði meistaranum síð-
an miðann, en á honum stóð:
„Eg er kominn frá Argentínu
til þess að sjá þig leika. Mér hef-
ur hins vegar ekki tekist að kom-
ast yfir miða á leikinn. Á sunnu-
daginn kemur er afmælisdagur-
inn minn. Viltu gefa mér mark í
afmælisgjöf?”
Augu meistarans hvörfiuðu
stundarkom ffá ijúkandi pasta-
réttunum, sem búið var að bera
fram fyrir hann. Bréfið hafði
hrært við tilfinningum meistar-
ans, og eins og ósjálfrátt Ieitaði
hendi hans eftir peningaveskinu í
hægri rassvasanum. Hann stakk
miðanum í veskið og dró um leið
upp úr því hundrað þúsund líra
seðil og rétti Coppola: „Þetta er
svar mitt til drengsins”, sagði
hann og sneri sér að ijúkandi
parpadellum með hérasósu.
Coppola kom seðlinum til
skila til Ariels og sagði: „Fyrir
utan markið vill Maradona færa
þér þennan seðil.”
Maradona er guð
Svo virtist sem Ariel lægi við
aðsvifi. Hann stundi: ;,Maradona
er fyrir mér Guð. Eg hef séð
hann. Hann tók við miðanum
mínum. Hann hefur svarað mér.
Heilög Guðsmóðir, hver fær sof-
ið á þessari nóttu?! Þetta er nótt
kraftaverksins, þetta er nótt gald-
ursins, þetta er töffanóttin!”
Allar stjömur himinfesting-
arinnar yfir Róm glömpuðu í
bláum augum Ariels þessa nótt.
Það mátti líka sjá stjömuglampa
í augum meistarans á þessari ör-
lagastundu, en hann stafaði frek-
ar frá ravíólidisknum á borðinu
fyrir framan hann en því krafta-
verki sem þama hafði gerst. Þeg-
ar hann gekk út úr veitingahús-
inu mettur og vel haldinn beið
Ariel ennþá utan dyra: „Til ham-
ingju með afmælið og vegni þér
vel,” sagði meistarinn og beindi
þumalfingrinum til himins.
Og viðbrögð veitingamanns-
ins vom þessi: „Það er ekki of-
sögum sagt að hér fer mikil-
menni. En ef hann léki með
Rómarliðinu væri hann enn
meiri.”
Þessi helgisögn úr samtím-
anum er aðeins ein af mörgum
sem gerast þessa dagana í kring-
um heimsmeistarakeppnina hér á
Ítalíu. Aðrar varða dýrlingana
Schillaci og Baggio sem hafa
verið teknir í helgra manna tölu
ásamt með þjálfara ítalska liðs-
ins, Vicini, en Qölmiðlar hér em
á einu máli um að lið þeirra hafi
sýnt stjömuleik í sigurleiknum
gegn Tékkóslóvakíu.
Maradona hefur hins vegar
ekki enn tekist að færa Ariel af-
mælisgjöfina. Ekki er vitað hvort
ástæðan kunni að liggja í veik-
leika meistarans fýrir parpadell-
um og ravíóli.
Frá Ólafi
Gíslasyni
fréttarítara
Þjóðviljans í
Porto Verde
16 SfÐA — NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 22. júní 1990