Dagblaðið Vísir - DV - 10.10.1995, Blaðsíða 22
26
ÞRIÐJUDAGUR 10. OKTÖBER 1995
Meiming
■M :Z
jw m I * k '?■ wM
Úr Tvískinnungsóperunni.
DV-mynd BG
Sálir fara á f lakk
Það er ekki heiglum hent að koma upp með nýjan
íslenskan söngleik eftir sýningar á margfrægum er-
lendum músíkölum hér í höfuðborginni í sumar og
haust. Ágúst Guðmundsson, sem þekktari er fyrir
kvikmyndir sínar, lætur sig samt ekki muna um að
semja einn með öllu og leikstýrir honum þar að auki
sjálfur á stóra sviðinu í Borgarleikhúsinu.
Tvískinnungsóperan segir frá þeim atburðum sem
verða þegar vísindamaðurinn Jónatan hefur fundið
upp maskínu til þess að víxla sálum á milli líkama.
Þór og Solla ákveða í partíi að slá til og prufa þetta
en afleiðingamar verða aðrar en þau reiknuðu með.
Ágúst kallar þetta verk sitt vísindauppspuna með
söngvum og gefur þar með tóninn um það að hér er
ekki á ferðinni einhver alvarleg úttekt á mannlegu
eðli, heldur grallaraleg skemmtidagskrá um það sem
getur gerst þegar karlmannssál tekur sér bólfestu í
kvenlíkama og öfugt.
Þessu fylgja pælingar um hefðbundin hlutverk kynj-
anna, en því er ekki að neita að niðurstaðan er heldur
óljós. Nema ef vera skyldi að best væri að allir væru
einhvem veginn tvíkynja, þá fyrst gætu karlar skilið
konur til fullnustu og öfugt.
Söngvamir em margir hverjir ágætir og útsetningar
gera mikiö fyrir þá Tónlist og dansatriði fylla upp í
söguþráðinn, sem ekki er mjög veigamikill, og yfir-
leitt ráða leikendumir þokkalega við sönginn. Dans-
atriðin eiga efalaust eftir að slípast, en á frumsýningu
vom þau stundum nokkuð stirðleg.
Leikmynd Stígs Steinþórssonar er stílfærð og mynd-
ar litsterkan bakgmnn við vísindauppspunann. Sjálf
sálnaskiptivélin var þó frekar hallærislega útfærð en
sjálfsagt er það viljandi gert, enda í stíl við anda verks-
ins.
Þórunn Elísabet Sveinsdóttir lætur gamminn geisa
í „speislegri" útfærslu á klæðnaði persóna og er það
fjölskrúðug búningaflóra, þar sem stundum er skotið
yfir markið í fríkuðum útfærslum.
Áherslur í túlkun era í ýktari kantinum og mér
fannst Margrét Vilhjálmsdóttir skera sig úr hvað varð-
aði vald yfir leikmátanum og söngnum. í raun heldur
Margrét sýningunni uppi að stómm hluta.
Hún var virkilega fin í hlutverki Sólveigar bæði fyr-
ir og eftir hamskiptin. Solla er eldfjörag og svolítið
geggjuð enda þarf ekki minna til þegar um svona rót-
tæka tilraun er að ræða. Margrét sýndi einkar vel
hvemig sál Þórs brýst um ,í þessum nýja líkama og
túlkaði allt hans/hennar atferli stórskemmtilega.
Felix Bergsson leikur annað burðarhlutverk. Hann
túlkar Þór ágætlega fyrir breytingu, en tekst ekki eins
vel að láta áhorfandann skynja sál Sollu, sem tekur
sér bólfestu í karlmannshúknum og peppar hann upp
svo um munar.
Eggert Þorleifsson er kjörinn í hlutverk vísinda-
mannsins Jónatans og fer létt með það. Af öðmm leik-
urum má nefna Magnús Jónsson, sem er eins og khppt-
ur út úr teiknimyndaseríu og á fremur erfitt uppdrátt-
ar í hlutverki skurðlæknisins Páls. Jóhanna Jónas
Leiklist
Auður Eydal
leikur á ýktu nótunum og bregður fyrir sig töktum,
sem maður er búinn að sjá nokkuð oft hjá henni. Sól-
ey Eliasdóttir kemst ágætlega frá híutverki Lísu.
Ef til vfil hefði þetta verk átt betur heima á litlu
sviði, þar sem auðveldara hefði verið að þjappa því
saman og ærslafenginn „gaggó“stíll hefði náð sér á
stiik.
Á stóra sviðinu varð Tvískinnungsóperan einhvem
veginn eins og stór búkur, sem sálina vantar í, rétt
eins og hún hefði sjálf lent í apparati vísindamannsins.
Leikfélag Reykjavíkur sýnir á stóra sviði Borgarleikhúss:
Tvískinnungsóperuna
Höfundur leikrits, söngva og söngtexta: Ágúst Guðmundsson
Leikstjóri: Águst Guðmundsson
Meðleikstjóri: Árni Pétur Guðjónsson
Útsetning tónlistar og hljómsveitarstjórn: Rikarður örn Páls-
son
Söngstjórn og þjálfun: Óskar Einarsson
Leikmynd: Stígur Steinþórsson
Búningar: Þórunn Elísabet Sveinsdóttir
Dansar og hreyfingar: Helena Jónsdóttir
Lýsing: Ögmundur Þór Jóhannesson
Munúð
Mér hefur alla tíð staðið stuggur af biðröðum. Þær hafa svipuð áhrif á
mig og að ganga í takt; hvort tveggja krefst þess að maður láti af eigin
vilja auk þess sem raðir heimta að maður verði ómeðvitaður hluti af til-
gangslítilli heild sem eyðist í framendann en tímgar sig að aftanverðu.
Samt minnist ég þess að mér þótti ekki alveg ónýtt að vera í biðröð fram-
an við danshús á meðan maður átti brennivín í buxnastrengnum því þá
var hægt að gefa hæfilegt frat í skipulagið og hefja skemmtan utandyra.
Reyndar er einn staður sem býðrn- upp á skipulagslausa biðröð í dag og
ég þarf ekki eð vera áðí til þess að hafa gaman af vera í henni. Þetta er
biðröð póst- og símamálastjóra niðri í aðalpósthúsinu rauða (sem þó var
blandað heldur miklu af svörtu að mínum smekk) þar sem maður fær
úthlutað númeri frá vélmenni og ranglar svo um í biðinni, situr, stendur
eða spjallar við þjóðina sína sem þarna bíður í léttu skipulagsleysi.
En ég þurfti að fara í biðröð um
Atburðir
Ulfar Þormóðsson
daginn. Þetta var virðuleg og
skipuleg röð niðri í Búnaðarbanka.
Fyrir framan mig var þunglyndis-
legur maður og fyrir aftan mig
sussandi kona með sífrandi barn á _______________________________
öxl og ég þorði hvorugt að ávarpa
mér til dundurs. Þess vegna fór ég að horfa í kringum mig í leit að ein-
hverju til þess að binda hugann við svo ég yrði ekki tilgangsleysistilfinn-
ingunni að bráð. Þá rak ég augun í þá herfilegu kúsnt sem bankinn hef-
ur hengt upp á vegginn aftan við starfsmenn sína og fyrir augliti við-
skiptamannanna. Þetta er tilgerðarleg einfeldningskúnst úr smíðajárni
og vekur þrúgandi vonleysi í sálinni; torfbæir með garðholu framan við
og húfénaði á beit á götóttum og tóbaksgulum trétexplötum. Til þess að
verða ekki vonleysinu að bráð horfði ég snaggaralega um öxl. Sjálfsagt
hef ég verið örvæntingarfullur til augnanna þvi barnið hætti að væla og
konan að hía meðan ég renndi augunum í leit að einhverju til þess að
festa þau við og bjarga mér frá vonleysinu. Á veggnum aftan við konuna
með barnið var þá þetta fína málverk eftir Jón Engilberts og blasti við
sjónum starfsmanna en bakhluta okkar sem biðum og áttum erindi við
bankann.
Það vfil svo til að ég veit ýmislegt um þetta málverk. Það heitir Vor-
gleði og var Jón fenginn til þess að mála það að beiðni bankans fyrir
a.m.k. einni kynslóð bankastjóra. Verkið segir að vísu sögu úr sveitinni,
eins og smíðajámshörmungarnar á trétexinu gera, en málverkið er lit-
ríkt, margslungið, hrífandi og fullt af vorgleði; gjafvaxta mær í miðfleti,
kálfur að nasa af vori mærinnar og dulúð yfir og allt um kring. Eins og
góðum listamanni sæmir gerði Jón skissur og tfilögur að verkinu. Þær
voru munúöarfullar og mærin unga stundum kviknakin og kálfurinn
ekki alltaf aðeins með nefið í njósn um undur vorsins. Þetta þóttu banka-
stjórum fortíðarinnar dónalegar myndir, jafnvel klæmnar, og skipuðu
meistaranum að draga úr forvitni kálfsins og klæða stúlkuna í flíkur og
gerði Jón margar tillögur áður en velsæmiskennd peningavaldsins gat
hugsað sér að hengja myndina upp. Þrátt fyrir þetta tókst ekki að geril-
sneyða náttúmna úr myndinni sem er sannkallað hugar- og augnayndi.
Ég hélt fullri hefisu í biðröðinni með því að hugsa mér texvegginn rif-
inn, smíðajámsmyndirnar komnar á kontóra yfirmanna Stofnlánadefidar
landbúnaðarins, olíumálverkið Vorgleöi fyrir augum bíðandi viðskipta-
manna en skissurnar aö myndinni, sem ég veit að bankinn á, hafðar fyr-
ir augum starfsmanna í múrinnfellingunni þar sem myndin hangir nú.
Þá yröu margir kátir í röðinni og ennþá reifari þegar þeir gengju út og
gætu þá skoðað skissumar og fyllst vorgleði; menn kynnu jafnvel að
gera sér upp margháttuð erindi í bankann til þess að eignast hlutdeild í
munúðinni. Ég legg tfi að þetta verði gert. Síðan verði ég settur á heiðurs-
laun hjá hinu opinbera og hafður í sérverkefnum. Þá myndi ég til að
byrja með einbeita mér að þvi að gera biðraðir eftirsóknarveröar.
Listamaðurinn við verkið ásamt forráðamönnum bæjarins.
DV-mynd Daníel Ólafsson
SEMENTSBUNDIN
HÁGÆDA FLOTEFNI
FLOTSPARTL - DUKASPARTL - FLOTGOLF
IÐNAÐARFLOT - HLEÐSLUSPARTL
(stensk framleiðsla
síðan 1972
Sterk, ódýr og
hraðþornandi flotefn i. m Itafli < ■Z. »
Til viðgerða, í lagna og V
yfirlagna ó ný eða gömul
gólf. Fró 0-30 mm ó þykkt.
■I steinpryði
Stangarhyl 7, sími 567 2777
Þrettán höf uð
úrsteini
Daníel Ólafeson, DV, Akraneá:
Nýverið var komið fyrir nýju lista-
verki í fundarsal bæjarstjópnar
Akraness. Bærinn keypti þáð af
Vigni Jóhannssyni myndhstar-
manni. Listaverkið sýnir þrettán
höfuð úr steini og er inntak þess hinn
títt ræddi oddamaður og togstreita
andstæðra heilda og hlutverk odda-
mannsins í henni. Listamaöurinn
mun hafa unnið hugmyndina að ein-
hverju leyti út frá síðustu kvöldmál-
tíðinni sem Jesús snæddi með læri-
sveinum sínum.