Dagblaðið Vísir - DV - 28.10.1995, Blaðsíða 9
p
t
fc
t
t
k
%
I
%
i
i
L
1D"V LAUGARDAGUR 28. OKTÓBER 1995
fréttir
Skipting veiðikvóta norsk-íslenska síldarstofnsins:
Fer allt eftir því
við hvaða ára-
bil er miðað
- getur veriö stærsti sildarstofn veraldar
Hafrannsóknastofnun kynnti í gær
ágrip af skýrslu þeirri um norsk-
íslenska síldarstofninn sem vinnu-
nefnd, skipuð fiskifræðingum frá ís-
landi, Noregi, Færeyjum og Rúss-
landi, vann fyrir stjómvöld þessara
landa, eftir að síldarstofninn tók á
rás frá norsku ströndinni á ný síð-
astliðið vor eftir nærri 25 ára hlé.
Farið var yfir söguieg gögn um síld-
argöngur, vöxt og veiðar. Á þann
hátt áttu þeir að meta hvernig stofn-
inn skiptist á efnahagslögsögu ríkj-
anna og alþjóðleg veiðisvæði á hin-
um ýmsu tímabilum sem einkenn-
andi hafa verið fyrir göngu síldarinn-
ar.
Eftir þessum gögnum verður unnið
við skiptingu síldarkvótans milli
landanna. Um leið og skýrslan kom
út sögðust Norðmenn eiga að fá yflr
90 prósent af kvótanum. Við íslend-
ingar ættum ekki að fá nema 0,1 pró-
sent. Til að fá þetta út miðuðu Norð-
menn við skiptingu afla á tímabilinu
1972 til 1995, það er að segja eftir að
stofninn hafði næstum verið upp-
veiddur um og fyrir 1970 og gekk
ekki eftir það út úr norsku lögsög-
unni fyrr en í vor.
En ef miöað er við árabilið 1945 til
1970 kemur allt annað í ljós. Þá var
hlutur íslands 26 til 27 prósent í veið-
inni og Norðmanna 22 til 36 prósent.
Ef aðeins er tekin veiði á kynþroska
síld er hlutur íslands á þessu árabili
33 til 45 prósent af öllum veiöum úr
stofninum. Þá er hlutur Norðmanna
18 til 36 prósent.
Jakob Jakobsson, forstjóri Haf-
rannsóknastofnunar, sagðist ekki
vilja leggja mat á kvótaskiptinguna,
það væri þeirra sem í samningamál-
unum standa að gera það. Hins vegar
sagði hann að ef tími hefði unnist til
aö fara lengra aftur í tímann, eða
allt til áranna 1930 til 1945, myndi
staða íslands í þessu deilumáli
styrkjast um allan helming. Það væri
hins vegar alveg ljóst að hlutur Norð-
manna væri stór í veiðunum þau ár
sem síldin héldi sig allt árið við Nor-
eg-
Hann segir þennan síldarstofn geta
verið stærsta síldarstofn veraldar.
Veiöistofninn er um 4 milljónir lesta
og stefnir í að verða 8 milljónir lesta
innan tveggja ára.
Það var mikill fagnaðarfundur þegar hópur Flateyringa kom til Reykjavikur
með varðskipi í gærmorgun og ættingjar þeirra og vinir tóku á móti þeim
á bryggjunni. Þá sást víða tár á hvarmi og skyldi engan undra.
DV-mynd S.dór.
Jarðabók Áma og Páls:
Segir f rá stórkost-
legum f lóðasköð-
um á Flateyri
- mönnum, kvikfé og hestum stafar hætta af
Sérstök varnaðarorð koma fram
bæði um Flateyri og Súðavík hvað
viðvíkur snjó- og aurflóðum í Jarða-
bók Árna Magnússonar og Páls Vída-
hns. Ritið er frá árinu 1710 en í frá-
sögn um jörðina Eyre, eða Eyri eins
og Flateyri hét forðum, kemur meðal
annars fram að Kirkjuvegur sé tor-
sóttur yfir Önundarfjörð til Holts og
þar sé húsum öldungis hætt fyrir
stórveðrum og „ekki sýnist bænum
öldungis fyrir snjóflóðum, þó ekki
hafi það hingað til mein gjört“.
í Jarðabókinni segir einnig eftir-
farandi:
„Hætt er kvikfé fýrir sjávarflæðum
og merkilega fyrir snjóflóðum og
hafa þessi snjóflóð stundum tekið hér
bæði menn og fé út í sjó, og hesta,
og gjört með því stórkostlegan
skaða.“
Þarna er jafnframt minnst á möl
og aur sem granda túnum „og rennur
á það í vatnagangi og leysingu af
holti því er ofan völlinn er. Engjar
mjög spilltar af skriðum, og fyrir því
víðast eyðilagðar".
Um Súðavík, eða Sudawijk, segir
meðal annars:
„Túninu grandar vatnságangur,
sem étur upp rótina. Enginu granda
smálækir og aurskriður úr snar-
bröttu fjalli sem bera á slægjulandið
leir og grjót til stórskaöa og eyðilegg-
ingar. Hætt er kvikfé fyrir snjóflóö-
um og sjávarflæðum undir mósköfl-
um á vetur og hefur oft að þessu stór
skaðiaðorðið." -Ótt
ÍSLENSKIR W
(VOAR
íslendingar á öllum aldri þekkja vel
hinn vinsæla Skólaost. Hann er
mildur og góður og tilvalinn ofan á
brauðið, bæði heima og í skólanum.
Skólaosturinn er nú kominn í nýjar
á og fallegar umbúðir sem hæfa betur
e þessum Ijúffenga osti, en ostinum
l sjálfum breytum við ekki - enda
I engin ástæða til!