Dagblaðið Vísir - DV - 28.10.1995, Page 31

LAUGARDAGUR 28. OKTÓBER 1995
39
förnu hafa beinst í allt aðra átt,
meðal annars hjá Ólafi Grímssyni
sem lætur prenta seðla upp á sjö
milljarða til að dæla út í kerfið."
Sverrir sagðist jafnframt ekki
hafa gert annað en að benda hóg-
værlega á staðreyndir málsins og
hans ummæli stjómuðust eingöngu
af faglegum sjónarmiðum.
„Það er hins vegar annað mál að
Ólafur Grímsson þolir ekki mál-
frelsi - það er alveg ljóst mál. Af þvi
„Ég er tnjög ánœgdur
meö ákvarðanir
Landsbankans.
Mér sýnist Sverrir
Hermannsson
hafa tekiö mjög
myndarlega á þessu
eins og hans
er vani þegar
hann snýr sér
aö verkum, “ sagöi
Ólafur Ragnar.
i
að ég talá ekki eftir hans pípu þá
náttúrulega á ég að þegja eða hafa
verra af, að því er hann segir.“
Upphrópun
byggð á misminni
Um mitt ár 1989 óskuðu sjálfstæð-
ismenn eftir sérstakri skýrslu Ríkis-
endurskoðunar um tryggingar
Landsbanka íslands vegna skulda
Sambands íslenskra samvinnufé-
laga við bankann. Viðbrögð Sverris
voru einfold. Hann svaraði því til að
bankinn heyrði ekki undir Ríkis-
endurskoðun og því áttaði hann sig
ekki á þessari ósk fyrrum félaga
sinna í Sjálfstæðiflokknum. Halldór
V. Sigurðsson rikisendurskoðandi
svaraði ummælum Sverris þannig:
„Þetta er bara misminni hjá
Sverri," sagði hann og vísaði til laga
um Ríkisendurskoðun um að hún
hefði fullt vald til að fara ofan í
hvaða plögg sem er í bankanum
„enda hefur ekki verið nein fyrir-
staða hjá Sverri við að veita okkur
gögn vegna þessa máls. Við ræddum
við hann í gær þar sem það kom
fram,“ sagði Halldór í samtali við
DV daginn eftir.
Eitt sinn kjaftstopp
Það er sjaldan sem Sverrir hefur
orðið kjaftstopp um ævina. Seinni
hluta árs 1989 var hann þó tilneydd-
ur þegar frá því var greint að hægt
væri að hlera farsímakerfið ís-
lenska.
„Þetta er alveg grábölvað. Þetta
þýðir að hér eftir tala ég ekki orð af
viti í þennan síma,“ sagði Sverrir en
hafði þó skoðanir á vandamálinu.
„Það er verið að tala um að búnað-
ur til að koma í veg fyrir hleranir sé
svo dýr. Ég myndi glaður vilja
greiða hærri afnotagjöld til að geta
verið þess fullviss að ekki væri
hlustað á símtöl mín hér og þar.“
Ávítaður af
forsætisráðherra
Um miðjan janúar 1992 skrifaði
Sverrir Hermannsson grein í Morg-
unblaðið um lánafyrirgreiðslu banka-
stofnana og síldarsölusamninga til
Rússlands. Davíð Oddsson forsætis-
ráðherra sá ástæðu tii að ávíta Sverri
í þingræðu sama dag. Sagði Davíð
greinina ekki hafa verið við hæfi.
Hún hefði hins vegar verið vel skrif-
uð. Málið varðandi síldarlán tii
Rússa hefði verið illa unnið frá hendi
Landsbankamanna sem hefðu ekki
unnið heimavinnu sína.
í greininni fór Sverrir nokkrum
orðum um það sem hann kallaði
síldarsölufarsa ríkisstjómarinnar
þar sem viðskiptaráðherra, Jón Sig-
urðsson, hefði farið með aðalhlut-
verkið í kassastykkinu. í fáum orð-
um snerist málið um það að Síldar-
útvegsnefnd fór þess á leit að Lands-
bankinn annaðist lánafyrirgreiðslu
vegna síldarsölu til Rússlands. Leit-
að var til Seðlabankans eftir sam-
þykki en afsvar barst meðal annars
vegna ótryggs ástands í Rússlandi.
Sverrir sendi þá bréf til ríkisstjórn-
arinnar og óskaði svara við beiðni
Síldarútvegsnefndar. Viöskiptaráðu-
neytið svaraði bréfinu ekki fyrr en
tæpum mánuði seinna og sagði það
sjálfdæmi bankastjórnar að veita
lán til síldarsölu í ljósi þeirra upp-
lýsinga sem fyrir liggja um málið.
Stuttu slðar kannaðist viðskiptaráð-
herra svo ekki við það i ræðustól á
Alþingi að ríkisstjórnin hafi tekið
afstöðu til beiðni Landsbankans. ít-
rekaði hann svo ummæli sín í sjón-
varpsviðtali og kannaðist ekki við
ósk Rússa um lán. Dró Sverrir
fréttamann Sjónvarps inn í atburða-
„Þetta er bara mis-
minni hjá Sverri, “
lét ríkisendur-
skoöandi hafa
eftir sér um
ummœli Sverris þess
efnis aö
embœttið heföi
ekkert yfir
Landsbankanum
aö segja.
l
Hvorum megin á Sjöstjörnunni eiga
þeir forystumenn Sjálfstæðisflokks-
ins heima, sem ætla nú að ráðast
gegn smáútvegsbændum eins og
krókaleyfishugmyndir fjórhöfða-
nefndarinnar hljóða upp á? Þetta er
enginn tvíhöfði, sú nefnd. Þar skín
við sólu skalli Kristjáns Ragnars-
sonar og þar er sléttkembdur kollur
sjávarútvegsráðherrans líka.“
I ljósi ummæla Sverris undanfar-
ið verða viðbrögð hans við ræðu
Davíðs Oddssonar forsætisráðherra,
á eldhúsdegi í mai árið 1993, að telj-
ast undarleg. Þar sagði Davíð að rík
þörf væri á áframhaldandi vaxta-
lækkun á landinu og bankar ættu að
in voru borin undir Sverri, sagði
hann: „Það færi vel á því. Farið hef-
ur fé betra. Þetta er það vel launað
starf að það finnast áreiðanlega nógir
menn sem vilja taka við þessu.
Kannski er það þrýstingur vegna
hárra launa sem veldur þessum hu-
grenningum. Einhverjir kunna að
vera í Sjálfstæðisflokknum sem þurfa
á góðum stöðum að halda. Ég hef ekk-
ert á móti því að menn tali umbúða-
laust, ég er vanur því sjálfur."
Úplægður akur ummæla
Hér hefur aðeins verið tekið á
fáum af ummælum Sverris frá því

rásina, svo og Morgunblaðið, Seðla-
banka og forsætisráðherra inn í
„farsann".
„I síðustu senum sjónleiksins
blasir við fát og fum aðalleikenda. í
hræðsluköstum yfir að kunna rull-
una illa, er tekið að borga á sig í
augum áhorfenda. Ríkisstjórnin
samþykkir ríkisábyrgð þegar síldar-
vertíð er lokið og Seðlabankinn
vinnur löngu týndan ábyrgðasjóð
sem nota má í sama skyni.
Þegar hér er komið sýningunni er
einstaka maður farinn að brosa út í
annað enda fyndnin ekki komin á
það stig að hlæja megi að henni með
öllum kjaftinum," sagði í lok grein-
ar Sverris.
Minnismerki
Jóns Sigurðssonar
í þriggja síðna viðtalshlemmi í
Morgunblaðinu 21. mars 1993 fékk
Jón Sigurðsson viðskiptaráðherra
gusu frá Sverri, sem ög fleiri. Við-
talið var tekið í tilefni þess að ríkis-
stjórnin hafði ákveðið að veita
bankanum þriggja milljarða skil-
yrta fyrirgreiðslu vegna slæmrar
eiginfjárstööu bankans.
Þegar Sverrir var spurður um
hvað það væri í skilyrðunum sem
ríkisstjórnin setti vegna fyrir-
greiðslunnar sagði hann að það
væri ekkert.
„Þetta er í byrjun aðallega sett upp
vegna þess að bankamálaráðherran
er þama, eins og í öðru að reyna að
smíða sér minnismerki. Hann vill
geta sagt að það hafl verið hann sem
kom því af stað að þessi stofnun end-
urhæfði sig og endurskipulagði.
Hann er bara nokkuð mörgum árum
of seinn í það, en þetta vUl hann samt
sem áður geta fest upp.“
Jón Sigurðsson svaraði ummæl-
unum í DV.
„Þetta er náttúrulega fjarstæða ein
og merkilegt að manninum skuli
detta þetta í hug. Svo segir hann ann-
ars staðar í viðtalinu að aðgerðin
stórstyrki Landsbankann og á því sé
auðvitað nauðsyn... Stundum finnst
manni eins og Sverrir sé ekki alveg
skilinn við skark stjórnmálanna og
það er raunar ekki fréttnæmt að
hvíni í tálknunum á honum.“
Skalli Kristjáns
Ragnarssonar
Undir lok viðtalsins sem fyrr var
vitnað í ræddi Sverrir um framtíð-
ina og áfram yrðu fiskveiðar og
sjávarútvegur aðalútflutningsgrein
íslendinga. „Ég er hættur í pólitík
og þess vegna má ég ekki spyrja:
Davíö Oddsson
forsœtisráöherra sá
ástœðu til aó ávita
Sverri i þingrœöu
sama dag.
Sagöi Davíö
greinina ekki hafa
veriö við hœfi.
Hún heföi hins vegar
veriö vel skrifuö.
Máliö varöandi
síldarlán til Rússa
heföi verið illa
unniö frá hendi
Landsbankamanna
sem heföu ékki
unniö
heimavinnu sína.
bregðast jákvætt við lágum verð-
bólguspám.
„Ég vil ekki fara að eiga orðastað
við pólitíkusa um vaxtamál," var
það eina sem Sverrir Hermannsson
hafði um ummæli Davíðs Oddsson-
ar að segja.
í maí á síðasta ári, nánar tiltekið
á aðalfundi SH, hélt Sverrir ræðu
þar sem hann sagði að á íslandi
væri kreppa óráðsíu, offjárfestingar
og gegndarlausrar eyðslu. Skýrin-
garnar á þessu væru kunningskap-
ur, fyrirgreiðsla og atkvæðakaup
stjórnmálamanna. Hann sagði að
það yrði að koma í veg fyrir halla-
rekstur á ríkissjóði og að næsta rik-
isstjórn yrði viðlagastjórn um fjár-
mál ríkisins. Hann sagði jafnframt
að bylting væri yfirvofandi þegar
verið væri að mala þjóðarauðinn
undir örfáa menn og skaut væntan-
lega þar með á „útgerðarkóngana" í
landinu.
Þegar ræðan var borin undir
Kristján Ragnarsson, formann LtÚ,
sagði hann: „Ræðan gekk út á það
hvernig stjórnmálamenn misfæru
með fé og þess háttar. Ég sagðist
hafa skilið þessa ræðu sem lífs-
reynslusögu bankastjórans sem al-
þingismanns, „kommísars" og ráð-
herra.“ Um mulinn auð undir fáa
menn sagðist Kristján furða sig á að
bankastjóri Landsbankans skuli
tala svona um stærstu viðskiptavini
bankans.
Farið hefur fé betra
í nóvember síðastliðnum lét for-
sætisráðherra hafa eftir sér í frétt-
um Stöðvar tvö að lækkuðu bcmkar
ekki vextina meira ætti að fara þess
á leit við bankaráð ríkisbankanna
að skipta um bankastjóra, m.ö.o. að
reka þá sem nú sitja. Þegar ummæl-
„Rœóan gekk út á
þaö hvernig stjórn-
málamenn misfœru
meöféog
þess háttar.
Ég sagöist hafa
skiliö þessa
rϚu sem
lífsreynslusögu
bankastjórans sem
alþingismanns,
„kommísars“ og ráö-
herra, “ sagöi
Kristján Ragnarsson,
formaöur LÍÚ,
um rϚu
Sverris
á aöalfundi SH.
i
hann varð bankastjóri Landsbank- -
ans. Óplægður er sá akur ummæla
sem hann lét falla á Alþingi og -er
ekki pláss hér til að tíunda þau, lík-
lega þyrfti heila bók til. Undanfarna
mánuði og misseri hafa þó fleiri um-é
mæli fallið en hér eru birt. Ekki en
nema ár liðið frá því hann kallaði
Matthías geðillan og ellimóðan.
Sennilega hefur þessi Vestfirðingur
náð sér hvað best á flug þegar hann
hefur rætt við sveitunga sína endæ
létu hann og Matthías þau ummæli,
eitt sinn falla eftir fund sinn að þeir
hefðu rætt saman á vestfirsku. Þar
hafa þeir sennilega hitt naglann a
höfuðið því orðfæri og mælska, eins*
og Sverris, hefur einkennt fleiri
stjórnmálamenn af Vestíjörðum er>
hann einan. Líklega er Sverrir þó
sér á parti í tilsvörum.
-PP