Dagblaðið Vísir - DV - 10.05.1996, Blaðsíða 8

8
FÖSTUDAGUR 10. MAÍ 1996
Utlönd dv
Njósnamálið í Noregi dregur dilk á eftir sér:
Siðlaust samstarf ríkis,
flokks og leyniþjónustu
Saddam eyðir
og eyðir á með-
an börnin deyja
Saddam
Hussein
Iraksforseti
hefur eytt
hátt í sjötíu
milljörðum
íslenskra
króna í að
byggja sér 48
hallir og
kaupa dýr-
indis lúxusfley frá því SÞ settu
viðskiptabann á landið fyrir
flmm árum. Á sama tíma hafa
tæplega 600 þúsund börn látist.
Þetta kemur fram í banda-
ríska sjónvarpsfréttaþættinum
60 mínútum sem verður sýndur
vestra á sunnudag. Þar segir að
viðskiptabannið, sem hafi verið
ætlaö að refsa Saddam og stjórn
hans, hafi leitt af sér skort á
matvælum, lyfjum og tækjum
til að hreinsa drykkjarvatn. Af
þeim sökum deyja fimm sinn-
um fleiri böm undir fimm ára
aldri en áður. Tölumar um
barnadauðann byggja á tölum
úr rannsókn Matvæla- og land-
búnaðarstofnunar SÞ. Reuter
Pálmi Jónasson, DV, Kaupmannahöfn:
Leyniþjónusta lögreglunnar í
Noregi og áhrifamenn í Verka-
mannaflokknum sæta harðri gagn-
rýni vegna ólöglegra njósna um
vinstrimenn allt til loka níunda ára-
tugarins. Njósnamál þetta var af-
hjúpað í 1.185 blaðsíðna skýrslu sem
á sér ekki líka.
„Niðurstaða skýrslunnar er full-
kominn áfellsidómur yfir eins
flokks ríki og siðlausu samstarfi
Verkamannaflokksins, ríkisins og
leyniþjónustunnar," sagði Erik Sol-
heim, leiðtogi Sósíalíska vinstri-
flokksins. Gagnrýnin er hörðust af
vinstrivæng norskra stjórnmála
enda hefur njósnum aðallega verið
beint gegn þeim.
Þegar mest lét var leyniþjónustan
með skýrslur um 50 þúsund Norð-
menn. Állt niður í 11 ára börn vom
skráð ef þau tóku þátt í sumarbúð-
um marx-lenínista. Samvinna
flokks, ríkis og leyniþjónustu fólst í
að kortleggja líklega óvini á vinstri-
vængnum með hlerunum og njósn-
um til að hindra að kommúnistar og
aðrir vinstrimenn, einnig í Verka-
mannaflokknum, næðu pólitískum
áhrifum.
Hörðust er gagnrýnin á Hákon
Lie, ritara flokksins frá 1945 til 1969,
sem talið er að hafi stýrt njósnun-
um að miklu leyti og fengið upplýs-
ingarnar inn á sitt borð. Fyrrum
forsætisráðherra, Einar Gerhard-
sen, liggur einnig undir ámæli.
Bróðir hans, Rolf Gerhardsen,
stýrði Arbejderbladet þar sem
blaðamaðurinn Arne Hjelm Nielsen
hafi einungis eitt verkefni, að
njósna um andstæðingum Verka-
mannaflokksins.
Njósnaskýrslan leiðir í ljós að
ráðuneytisstjóri í forsætisráðuneyt-
inu, Andreas Andersen, þekkti til
hluta njósnanna og nefndin sem
samdi skýrsluna er sannfærð um að
lykilmenn í Verkamannaflokknum
hafi einnig gert það. Þá eru allir
dómsmálaráðherrar eftir stríð gagn-
rýndir harðlega fyrir skort á yfir-
stjóm.
Núverandi leiðtogi Verkamanna-
flokksins, Þorbjörn Jagland, segir
sorglegt að lögbrot hafi verið fram-
in en bætir við að atburðirnir verði
að skoðast í sögulegu ljósi. Greini-
leg kaflaskipti hafi orðið þegar Há-
kon Lie og Einar Gerhardsen hurfu
á braut. Gro Harlem Brundtland
forsætisráðherra hefur enn ekki
tjáð sig um njósnaskýrsluna að öðru
leyti en því að hún sé ánægð með að
hún liggi fyrir.
„Þátttaka leyniþjónustunnar í
viðamikiu samstarfi um dreifingu
upplýsinga, sem fengnar eru með
ólöglegum njósnum í áraraðir, er
gróft tilfelli ólöglegs athæfis yfir-
valda, líklega það alvarlegasta í
sögu landsins," segir í niðurstöðum
njósnaskýrslunnar.
Skýrslan hefur legið fyrir síðan
um páskana en lak fyrst út eftir að
þingmenn fengu hana á þriðjudag.
Þaðan fór hún síðan á Internetið og
var áhuginn slikur að tölvukerfi
norska stórþingsins hrundi.
Skýrsluna má lesa á slóðinni
http: /www.stortinget.no/lund/htt-
oc.htm.

1. ótdráttur 9. mai 1996.
Bifreiðavinningur
Kr. 2.000.000 Kr, 4,000.000 (tvðfaldur)
42139
| 7329
Ferðavinningar
Kr. 100.000 Kr. 200.000 (tvðfaldur)
33985
55908
56549
Ferðavinningar
Kr. 50.000 Kr. 100.000 (tvðfaldur)
4058
7757
9947
44504
56756
57271
7363
8804
33728
56141
57185
77371
Húsbúnaðarvmningar
Kr. 10.000 Kr. 20.000 (
116 8613 18271 27547 39116 51021 tttM •70000 70141
354 8708 18440 27641 39234 51429 60380 72099
452 9206 19586 27714 39725 51502 60883 72826
1537 9515 20193 29202 40063 51527 60893 72919
1634 9671 20241 29317 41087 51535 61893 73674
1813 9917 20513 29479 41133 51567 62741 74214
1995 10148 20570 29533 41258 51568 63887 74737
2270 10245 21148 29869 41970 51799 64186 75552
2322 10999 21384 29962 42072 51802 64305 75916
2886 11082 21534 30139 42975 51823 64399 75948
3935 11482 21555 30362 44360 51991 64414 76149
3986 12026 21593 30383 44441 52382 64817 76204
4429 12426 21785 30533 44529 52645 65221 76299
4696 12482 22093 30695 44934 52987 65524 76386
4809 12529 22666 30825 45711 53197 65653 76414
4954 13324 23081 31227 46330 53906 65719 76751
4999 13784 23409 32242 46442 54453 65721 76839
5342 13799 23892 32471 46591 55099 65764 76920
5672 14674 23953 32767 46891 55448 65809 77174
5785 15235 24405 33481 47144 55470 65995 77383
5926 15655 25325 34893 '47324 55501 67153 77688
5984 15805 25862 35406 47452 55569 67171 77758
6278 16011 26108 35472 48579 55803 67250 77907
6472 16293 26109 37330 48822 55872 68658 78605
6870 16503 26337 37370 49085 56614 68713 78710
7004 16775 26387 37421 49509 56821 68866 78749
7038 16828 26740 37535 49628 57572 68882 78975
7921 17990 27113 37889 49789 57585 69277 79611
7937 18083 27312 38491 50153 57901 69937
8564 18227 27470 38923 50299 58518 69971

Leikarinn Steven Seagal kemur hér til frumsýningar myndarinnar Twister í
Los Angeles í gærkvöldi í fylgd konu sinnar, Arissu Wolfe. Arissa er heldur
breið um miðjuna enda eiga þau hjón von á barni. Símamynd Reuter
Mikilvægt skref á þroskabraut lýðræðisins:
Þjoðarflokkurinn úr
stjórn Suður-Afríku
Þjóðarflokkurinn í Suður- Afríku
tilkynnti í gær að hann ætiaði að
hætta þátttöku í þjóðstjórn Nelsons
Mandela forseta og vera i stjórnar-
andstöðu í fyrsta skipti síðan hann
innleiddi kynþáttaaðskilnaðarstefn-
una fyrir hálfri öld.
Flokksformaðurinn F.W. de
Klerk, síðasti hvíti leiðtogi Suður-
Afríku og núverandi varaforseti,
sagðist horfa með tilhlökkun til bar-
áttunnar sem biði flokksins í stjórn-
arandstöðu þar sem nýsamþykkt
stjórnarskrá landsins gerði ráð fyr-
ir hreinni meirihlutastjórn en ekki
samsteypustjórn sem framtíðarskip-
an mála.
„Það á að líta á ákvörðun okkar
sem mikilvægt skref í þroska ungs
lýðræðiskerfis okkar.“ sagði de
Klerk.
Nelson Mandela forseti, sem
deildi friðarverðlaunum Nóbels
með de Klerk árið 1993, sagöi að
hann hefði heldur kosið að sam-
vinnan við Þjóðarflokkinn héldi
áfram en hann féllst á að ákvörðun-
in væri þroskamerki. Reuter
Stuttar fréttir
Fangi heim
Bresk stjórnvöld tilkynntu í
gær að fangi úr röðum IRA, sem
er að deyja úr krabbameini, yrði
fluttur heim til írlands.
Clinton neitar
Bill Clinton
Bandaríkja-
forseti neitaði
í framburði
sínum í
svokölluðu
Whitewater-'
máli að hann
hefði beitt
pólitískum þrýstingi til að afla
viðskiptafélaga sínum ólöglegs
láns.
Ótti við múslíma
Samsteypustjórnin i Tyrk-
landi tórir enn af einum saman
óttanum við að flokkur harð-
línumúslíma komist á valdastól-
ana.
Lík grafin upp
Bosniskir verkamenn á veg-
um SÞ grófu upp á annan tug
beinagrinda úr meintri fjölda-
gröf í norðvesturhluta Bosníu.
Rao segir af sér
P.V. Naras-
hima Rao, for-
sætisráðhérra
Indlands, mun
segja af sér
embætti í dag
í kjölfar mik-
ils ósigurs
Kongress-
flokksins í þingkosningunum á
dögunum og má búast við harðri
baráttu um að koma á lífvæn-
legri samsteypustjórn.
Segist saklaus
Fyrsti Bosníu-múslíminn til
að koma fyrir stríðsglæpadóm-
stólinn fyrir fyrrum Júgóslavíu
lýsti yfir sakleysi sínu af ákær-
um um stríðsglæpi gegn
Serbum.
Fjöldaflótti úr búðum
Rúmlega 200 víetnamskir
flóttamenn brutust út úr búðum
í Hong Kong í morgun og
kveiktu í byggingum og tóku
verði í gíslingu í nokkrar
klukkustundir.
Díana hefur í hótunum
Díana prinsessa hefur sagt El-
ísabetu drottningu að hún taki
ekki lengur þátt í skilnaðarvið-
ræðum við Karl nema einhver
árangur fari að sjá dagsins ljós.
Reuter