Dagblaðið Vísir - DV - 04.11.1997, Blaðsíða 6
6
ÞRIÐJUDAGUR 4. NÓVEMBER 1997
Neytendur
Líf í eldhúsglugganum:
Ferskt krydd
allan vetur
„í gróðurskálum, þar sem hitinn
er í kringum 15° C, er hægt að
rækta margar plöntur. Það er svo
heitt i eldhúsinu hjá mér og því
eru bara nokkrar plöntur sem ég
er með þar allan veturinn,“ segir
Guðbjörg Kristjánsdóttir sem
ræktað hefur ferskar kryddjurtir
árið um kring i fjöldamörg ár.
Fjölærar kryddplöntur er hægt að
rækta inni yfir vetrartímann og
neytendasíðan leitaði ráða hjá
Guðbjörgu um hvernig það mætti
best verða.
Sái beint í moldina
Við ræktun á plöntunum sáir
Guðbjörg kryddfræjunum beint í
sáðmold. Það má sá fræjunum
óháð árstíma ef fólk notar
gróðurlýsingu, annars er best að
sá á vorin. Hún sáir í raðir í tvö-
faldan plöntubakka og merkir vel
hvaða plöntur eru í hverri röð.
Þegar plönturnar fara að stinga
blöðum upp úr moldinni umpottar
hún og setur hverja plöntutegund
í sér pott. Guðbjörg bendir á að
það sé ástæðulaust að setja niður
of mörg fræ og þau geymast yfir-
leitt vel á milli ára.
Flestar kryddjurtir þrífast vel í
gróðurskálum með hjálp gróð-
urlýsingar og þurfa yfirleitt litið af
áburði. Rósmarín, sítrónumelissa
og kínagraslaukur þrífst ágætlega
í eldhúsglugganum hjá Guðbjörgu
yfir veturinn en hann snýr í norð-
ur. Aðrar plöntur, sem vaxa þar á
sumrin, þarf að nýta fyrir vetur-
inn og til dæmis timian, sem er
fjölær planta, þarf hún að klippa
niður á haustin, þurrka, mala og
geyma i krukku.
Guðbjörg hóf ræktim á ferskum
kryddjurtum á meðan hún var
Guðbjörg Kristjánsdóttir ræktar ferskar kryddjurtir árið um kring.
sjálf með gróðurhús i Laugarási í
Biskupstungum í kringum 1970.
Þá voru foreldrar hennar með
garðyrkjustöð í Hveragerði. Þang-
að fór Guðbjörg með fersku krydd-
jurtimar og reyndi að koma í sölu.
Ekki var nokkur sala i kryddjurt-
unum, aðeins ein manneskja
keypti þær; Sigrún Davíðsdóttir,
matreiðslubókahöfundur með
meiru. -ST
Orsmátt af
kryddjurtum
Hagstœð kjör
Ef sama smáauglysingin
er birt undir 2 dálkum sama
dag er 50% afsláttur
af annarri auglýsingunni.
q\tt milli hlrpfa'
m,
*vy
$CÚ I
Smáauglýsingar
550 5000
Sítrónumelissa, oft kölluð
hjartafró, er notuð í hrásalöt og á
allt sem gott er að nota sítrónu á.
Sítrónumelissa.
Róar hjartslátt og hugarangur.
Estragon. Blöðin eru notuð í be-
amaisesósu, salöt, eggja- og kjúkl-
ingarétti.
Rósmarin er notað með lamba-
kjöti, í súpur, kjöt- og kálrétti. Rós-
marín er mjög ríkjandi krydd og ber
að nota með gát. Sett í matinn rétt
áður en hann er borinn fram.
Timian, garðablóðberg, er notað í
súpur, sósur, kjötrétti, fiskrétti og
fyllingar. Einnig er timian bragð-
gott með hvers kyns grænmeti.
íssópur á heimkynni sín í lönd-
unum við botn Miðjarðarhafs.
Fersk blöð plöntunnar em notuð í
súpur, bauna-, tómata- og eggjarétti.
Koríander er ættað frá vestur-
strönd Afriku. Blöðin eru notuð ný
í til dæmis karrírétti, sósur og salöt.
Kryddbragðið kemur ekki af fræj-
unum fyrr en þau eru orðin þurr.
Saivía.
Þá era þau notuð í hrisgrjónarétti,
kálsúpur, pottrétti með grænmeti,
sæta rétti, sultur og fleira. Koríand-
er örvar meltinguna.
Salvía. Blöð hennar era mjög
bragðsterk, góð með feitum mat,
svínakjöti, í kjötrétti, fyllingar
(ómissandi í kalkúnafyllingar), kál
og lauksúpur.
Svíiakjöt með
ferskum krydd-
jurtum
(f. 4-6)
Guðbjörg eldar ótal girnilega
rétti og kryddar með fersku krydd-
jurtunum sínum. Þessi uppskrift
er einföld og nýtur ávallt mikilla
vinsælda á heimili hennar.
6 sneiðar af svínakjöti
hveiti
salt og pipar
2 msk. smjör
6 smálaukar
150-200 g sveppir
1 msk. sítrónusafi
1 dl flnt saxaðar kryddjurtir,
t.d. basilikum, steinselja,
estragon, graslaukur eða eftir
smekk
6 ostsneiðar
Veltið svínakjötinu upp úr
blöndu af hveiti, salti og pipar og
steikið í 6-8 mínútur á hvorri hlið
í smjörinu. Setjið þær síðan í eld-
fast mót og látið örlítið vatn á
pönnuna, sjóðið upp og hellið síð-
an vökvanum yflr mótið. Geymið.
Látið svolítið smjör á pönnuna
og léttsteikið laukinn og niður-
skoma sveppina. Slökkvið undir,
kryddið með salti og pipar og látið
sítrónusafann og kryddjurtirnar
saman við. Setjið blönduna yfir
sneiðarnar og ostsneiðarnar þar
yfir. Setjið mótið ofarlega í heitan
ofn og rétturinn er tilbúinn þegar
osturinn er bráðinn.
Berið fram með hrásalati og
kartöflum með saxaðri steinselju.
Rússnesk
kálsúpa
Alls kyns vetrargrænmeti má
nota í þessa súpu sem bera má
fram hvort heldur sem forrétt
eða léttan aðalrétt með miklu af
góðu brauði. Það getur líka ver-
ið gott að setja örsmáa hráa
rauðbeðuteninga í súpuna rétt
áður en hún er borin fram.
200 g hvítkál
200 g laukur
200 g sellerí
200 g stórar kartöflur
200 g gulrætur
25 g smjör
iy21 kjúklinga- eða
grænmetiskraftur
safi úr einni sítrónu
200 g tómatar
salt og pipar
Til skreytingar:
sýrður rjómi, 36%
Skerið kálið og laukinn gróft.
Skerið rótcirávextina í stóra ten-
inga. Léttsteikið grænmetið í
smjörinu í stóram potti. Bætið
kraftinum og sítrónusafanum
saman við. Látið súpuna malla
við vægan hita í 30 mínútur.
Skolið og fláið tómatana. Fjar-
lægiö kjarnann og skerið
tómatana í strimla. Bætið
tómatastrimlunum saman við
súpuna rétt áður en hún er bor-
in fram. Kryddið með salti og
pipai'.
Berið súpuna fram heita og
skreytið með smáklípu af sýrða
rjómanum.
Rósmarin.