Dagblaðið Vísir - DV - 04.11.1997, Blaðsíða 14

14
ÞRIÐJUDAGUR 4. NÓVEMBER 1997
íslendingasögur
Tilveran kannað gríðarlegan
íslendingasagnaáhuga og rabbaði við
Jón Böðvarsson og nokkra
þátttakendur námskeiðs í
Brennu-Njáls sögu sem nú
stendur yfir.
Algengt að hjón
mæti saman
Jón Böðvarsson er með tæplega 500 manns á námskeiði í Njálu. Þátttakendunum er skipt niður á fjög-
ur kvöld. Hér sést Jón ásamt hluta hópsins í kennslustund. DV- mynd Hilmar Þór
Jón Böðvarsson hefur undanfar-
in tíu ár verið með námskeið i
ýmsum íslendingasögum á veg-
um Endurmenntunarstofnunar Há-
skóla íslands. Þessi námskeið hafa
notið gífurlegra vinsælda og í sum
þeirra hafa jafnvel myndast biðliðst-
ar.
Þessa dagana stendur yfir nám-
skeið í Njálu. Fyrri hluti sögunnar
verður kenndur fyrir áramót en sá
síðari eftir áramót. 486 eru skráðir i
námskeiðið sem nú stendur yfir og
er þátttakendunum skipt niður á
fjögur kvöld. Það eru því um 125 að
meðaltali hvert kvöld.
Jón Böðvarsson segir að nám-
skeiðin hafi alltaf verið vinsæl frá
því hann byrjaði að sjá um þau. Þó
hafi gifurleg ijölgun orðið á allra
siðustu árum og jafnvel hefur það
gerst að færri hafa komist að en
vildu.
Algengt er að fjölskyldumeðlimir
sæki slík námskeið saman og jafn-
vel hafa heilu fjölskyldurnar komið
á námskeið til hans. „Samt er
langalgengast að hjón sæki nám-
skeið saman,“ segir Jón.
Einnig virðist meðaldaldurinn á
námskeiðunum hafa lækkað nokk-
uð því yngra fólk er farið að sækja
meira í námskeiðin. í einhverjum
tilvikum eru þetta börn þeirra sem
hafa sótt fyrri námskeið.
Mikil áhugabylgja
Jón segir að griðarlega mikil
áhugabylgja á Njálu og öðrum Is-
lendingasögum sé ríkjandi. Þetta
birtist ekki bara í þátttöku á þess-
um námskeiðum heldur er einnig
mikið um ferðir á slóðir íslendinga-
sagna. „Það koma oft upp áhuga-
bylgjur en þessi hefur staðið nokkuð
lengi. Því til staðfestingar má nefna
að á síðustu fhnrn árum hafa þátt-
takendur í námskeiðunum sjaldan
verið færri en tvö hundruð."
Námskeiðin fara þannig fram að
Jón fer yfír söguna og reynir að
túlka söguþráðinn. Hann tekur
einnig einstakar persónur fyrir og
ræðir þær. Hann notar greinar frá
ýmsum mönnum þar sem ólík við-
horf koma fram. Einnig er notaður
kveðskapur og annar skáldskapur,
en mikið hefur verið ort og skrifað
um Njálu.
Ferðir
Ferðir á slóðir íslendingasagna
eru hluti af námskeiðunum. Þátttak-
endur fóru til dæmis í ferð á Njálu-
slóðir um síðustu helgi. Þegar Jón
var svo með námskeið um Græn-
lendingasögu í fyrra fóru um 100
manns til Grænlands í fjórum ferð-
um.
Hann segir að áhuginn birtist líka
í því að margir mæti oft á íslend-
ingasögunámskeið hans. Meðal ann-
ars hefur einn mætt á öll 18 nám-
skeiðin sem Jón hefur haldið og
einn til viðbótar hefur mætt á öll
nema eitt. Að auki hafa mjög marg-
ir verið á fleiri en tíu námskeiðum.
Jón segir að oft séu mjög fjörugar
umræður á námskeiðunum. „Ég læt
oft síðasta hluta timanna fara í um-
ræður og þær fara mjög oft fram
yfir þann tíma sem er áætlaður,"
sagði Jón. Hann segir að það séu
menn á námskeiðunum sem kunni
söguna nánast utan að og vilja þá
koma til skila sínum viðhorfum og
heyra önnur viðhorf.
Jón segir óljóst hversu lengi hann
muni halda áfram með þessi nám-
skeið. Þetta velti bæði á áhuga hjá
honum og öðrum. Hann hefur þó
sagt þeim sem eru á námskeiðinu
núna að þetta yrði í síðasta sinn
sem hann tæki Njálu. Það eigi þó
aldrei að segja aldrei.
Ég opna bókina af
handahófi og lendi þar á
Lúkas 14, 5-6. Þar er
hreinlega verið að
lýsa jólaboðinu á
Bergþórshvoli!"
segir Tryggvi. Höf-
imdur Njálu leitaði
víða fanga, meðal
annars í kristnum
ritum. Það er
spurning
h v o r t
Tryggvi Sigurbjarnarson ráð-
gjafarverkfræðingur er senni-
lega hvað áhugasamastur um
þessi íslendingasögunámskeið af
þeim sem taka þátt í þeim. Jón
Böðvarsson hefur verið með nám-
skeiðin í tíu ár og á þeim tíma hald-
ið átján námskeið. Tryggvi hefur
mætt í hvert og eitt einasta af þeim..
Leiddist hvað ág kunni
lítið
Tryggvi segist alltaf hafa haft
ánægju af íslendingasögunum. „Ég
las Njálu og Egils sögu til skiptis
þegar ég dvaldi erlendis við nám.
Síðar, þegar ég þurfti að ferðast
mikið i starfi mínu, leiddist mér
það hvað ég kunni lítið um sögu
staðanna sem ég fór um. Þegar
þessi námskeið byrjuðu hjá Jóni
fannst mér það svo tilvalið tæki-
færi tO að fylgjast með og fræðast
þarna sé komið rannsóknarefni
fyrir bókmennta- og íslenskufræð-
inga.
Ferðast með öðru hug-
arfari
Tryggvi segir einnig að þegar menn
viti hvar ýmsir atburðir í íslendinga-
sögunum eigi sér stað ferðist menn
um landið með allt öðru hugarfari.
„Maður sér staðinn á allt annan hátt
þegar menn vita hvað gerðist þar og
kannast við ömefnin. Manni finnst
það meira virði að ferðast um landið
ef maður þekkir sögurnar og veit
hvað er að gerast," segir hann.
Tryggvi segist einnig hafa
kynnst því á ferðum sinum um
söguslóðir að fólk af bæjunum
viti ótrúlega mikið um það
sem gerðist i sögunum. Það
geti sýnt manni ótrúlega
hluti um það.
Oft fara fram fiörugar um-
ræður i lok tímanna og
skiptast menn þar óspart á
skoðunum. Tryggvi segir
þó að þessar umræður hafi
verið fiörugri áður fyrr. „Þá
voru færri á námskeiðun-
um, 30-40 manns. Nú er þetta
svo gríðarlegur fiöldi þannig
að umræður hafa því miður
ekki verið eins fjörugar í
seinni tið og þær voru áður.
Hann segist vera eini fiöl-
skyldumeðlimurinn sem sækir
námskeiðin. „Konan mín segir
að þetta sé ágætt. Ég hafi þá eitt-
hvað fyrir mig og hún eitthvað
fyrir sig. Við fórum hins vegar sam-
an í ferðir um slóðir íslendinga-
sagna,“ segir hann. -HI
meira um sogum-
ar,“ sagði
hann.
Hann sam-
þykkir að áhug-
inn sé ef til vill
dálítið ýktur hjá
honum. Hann seg-
ist hins vegar aldrei
fá leiða á námskeið-
unum. „Þetta er
þriðja námskeið i Njálu
og ég held að ég fái mest
út úr henni núna. Það er
alltaf hægt að finna eitthvað
nýtt í sögunni."
Njála og Biblían
Tryggvi nefnir eitt skemmtilegt
dæmi um hvernig alltaf sé hægt
að finna eitthvað nýtt í Njálu. Þá
dvöldu þau hjónin á hóteli á
Akranesi og Tryggvi tekur fram
einu bókina sem tiltæk var á hót-
elherberginu sem var Biblían.
Tryggvi
Sigur-
bjarnarson
með Njálu i
höndunum.
DV-mynd S
Tryggvi Sigurbjarnarson ráðgjafarverkfræðingur:
Hefur mætt í öll
18 námskeiðin