Dagblaðið Vísir - DV - 09.03.1998, Blaðsíða 4

4
MÁNUDAGUR 9. MARS 1998
Fréttir_______________________________________pv
Helgi Sigurösson dýralæknir:
Hitasóttina á að
breiða sem fýrst út
- á höfuðborgarsvæðinu til að reyna að verja landsbyggðina
„Min persónulega skoðun er sú
að hestamenn á höfuðborgarsvæð-
inu eigi að gera gangskör að því að
láta hitasóttina ganga sem fyrst yfir
með því að breiða hana út á svæð-
inu. Þeir eiga ekki að reyna að verja
hesta sína því þeir fá þetta allir
hvort eð er. Það getur enginn varist
því í þéttbýlinu. Með því að hraða
ferli sóttarinnar hér getum við e.t.v.
varið landsbyggðina í þetta sinn,“
sagði Helgi Sigurðsson dýralæknir
við DV í gær.
Hitasóttin í hrossum á þessu
svæði hefur enn hreiðst út. Að sögn
Helga er hún í öllum hesthúsahverf-
unum. Eins hefúr hennar orðið vart
á Selfossi og Akranesi. Garðar Sig-
ursteinsson læknir hefur sett firam
þá fyrirspurn á fréttarás hrossa-
gagnabanka w.w.w.hestur.is. hvort
ekki sé best, úr því sem komið er,
að útbreiðsla hitasóttarinnar verði
sem hröðust þannig að hún gangi
sem fyrst yfir.
Helgi sagði að staðreyndin væri
sú að íslenski hesturinn væri ekki
lengur sóttfrír. í fyrra hefðu veriö
tekin 200 blóðsýni úr hestum víðs
vegar af landinu. í ljós hefði komið
að 99,5 prósent hefðu haft mótefni
gegn herpes 4.
„Árið 1992 tók ég fyrst sýni úr
hrossum og sendi yfirdýralækni
m.a. upplýsingar. Þetta gerði ég af
því að ég taldi óeðlilegt að hestar i
hinum ýmsu hverfum væru með
hósta. Ég greindi þetta þá sem
herpes 4. Tveimur árum síðar kom
sú veiki upp í Víðidal, eins og menn
mima.“
Helgi sagði að enn væri ekki vit-
að hvaða sjúkdómur væri á ferðinni
nú. Hins vegar myndi sú staðreynd
blasa við nú að útilokað væri að
stöðva slíkan smitsjúkdóm í þétt-
býli. Nú ættu menn að einbeita sér
að því að verja einstök hrossabýli
Aðeins einn maður á að sjá um hrossin á hverju býli og varast allar hugsanlegar smitleiðir, samkvæmt ráðlegging-
um Helga Sigurðssonar dýralæknis.
og stóðin. Það yrði helst gert með
því aö aðeins einn maður sæi um
hrossin og varaðist í hvívetna hugs-
anlegar smitleiðir.
„Ef þetta veröur ekki gert með
þessum hætti fer þetta um allt
land,“ sagði Helgi.
Hvað hrossasmitsjúkdóma al-
mennt áhrærði sagði Helgi að eina
leiðin til að reyna að verjast þeim
væri að styrkja vamir út á við.,
þ.e. passa tollinn og reiðfólk sem
hefði verið í samneyti við hesta er-
lendis, svo að dæmi væru nefnd.
„íslenski hesturinn er svo óskap-
lega næmur fyrir smitsjúkdómum
því hann hefur verið svo vel varinn
fyrir þeim gegnum tíðina, auk þess
sem samskipti hestamanna hér á
landi eru svo mikil. Komi smitsjúk-
dómur til landsins þá stöðvar hann
enginn. Nú verðum við að byrja að
lifa með þessu vandamáli því það er
orðið staðreynd," sagði Helgi.
-JSS
Rannsóknir á veðurfarsbreytingum:
Gæti kólnað hratt
í fyrirlestri sem Ámý Svein-
bjömsdóttir, doktor í jarðeðlis-
fræði, hélt í HÍ um helgina kom
fram aö stórfelldar breytingar á
veðurlagi, t.d. mikil kólnun, gæti
átt sér stað á skömmum tíma.
Þessar niðurstöður fær Ámý úr
rannsóknum á íssýnum sem tekin
hafa verið úr Grænlandsjökli.
„Dæmi era um að hlýindaskeið
hafi tekiö við af kuldaskeiðum og
öfúgt á nokkrum áratugum. Al-
mennt virðist það taka hlýinda-
skeiðin skemmri tíma að taka við
en einnig eru dæmi um að hitastig
lækki á stuttum tíma, t.d. gerðist
það þegar síðasta kuldaskeið hófst
fyrir um átta þúsund árum,“ sagði
Árný í samtali við DV.
Hafstraumar hafa geysilega
mikið að segja hvað allt veðurfar
á jörðinni varðar og breytingar á
veöurfari byggjast að miklu leyti á
breytingum hafstrauma. „Þegar
kuldaskeið hafa hafist á jörðinni
þá hafa áhrif þess fyrst komið í
ljós á noröurslóöum. Þá hefur
Golfstraumurinn ekki komið
hingað norður eftir og í kjölfarið
hefur kólnað verulega bæði hér á
landi og í kring um okkur,“ segir
Ámý.
Hún segir jafhframt að erfltt sé
að spá fyrir um veðurfarsbreyt-
ingar eins og þessar þar sem þær
hafi, að því er virðist, ekki verið
reglubundnar. Enn fremur standa
vísindamenn nú frammi fyrir því
að nýr áhrifavaldur í veörakerf-
um er kominn fram á sjónarsviðið
- maðurinn.
-KJA
Dagfari
Frá Sverri til Sverris
Nýtt tímabil er að hefjast í sögu
Landsbanka íslands. Nú hefur
bankanum verið breytt í hlutafélag
og ríkið ætlar á næstunni að selja
tíu prósenta hlut í félaginu.
Starfsfólki bankans er jafnframt
boðið að kaupa hlutabréf og gerast
þannig eigendur bankans.
Þessar breytingar hljóta að
verða bankastjóranum til hugar-
hægðar og léttis. Sannleikurinn er
sá að það hefur reynst þeim mönn-
um erfitt hlutskipti sem hafa tekið
að sér að stjóma þessum banka.
Flestir hafa þeir tekið við þeim
stöðum nauðugir viljugir, fyrir til-
stilli flokka sinna og þrátt fyrir
takmarkaðan undirbúning eða
reynslu í bankamálum. Oftast hafa
þetta verið menn sem era sérhæfð-
ir í pólitík, fyrrverandi alþingis-
menn, ráðherrar eða aðrir velunn-
arar stjórnmálaflokka sem hafa
gert þaö fyrir flokka sína að setjast
í bankastjórastóla án þess að hafa
til þess tíma, þekkingu eöa áhuga.
Þannig var til dæmis um Sverri
Hermannsson sem hafði setið á
þingi og í ríkisstjóm og var þess
allsendis óviðbúinn að verða
bankastjóri. Hann lét þó undan
miklum þrýstingi á sínum tíma og
fórnaði mörgum af sínum áhuga-
málum til að inna þetta samfélags-
lega þjónustuhlutverk af hendi.
Síðan Sverrir tók við banka-
stjóraembættinu hafa fjölmiðlar
verið að plaga hann meö upplýs-
ingmn um bifreiöakostnað, utan-
ferðir og laxveiði sem sagt er að
bankinn borgi fyrir bankastjórann
og kollega hans. Menn gleyma þá
því sem er aðalatriði þessa mál að
Sverrir hafði bæði áhuga á utan-
ferðum og laxveiðum löngu áður
en hann tók við bankastjórastöð-
unni og er ekki til of mikils mælst
þótt hann fái að sinna þessum tóm-
stundastörfum sínum áfram, þrátt
fyrir skyldur sínar og fórnir gagn-
vart samfélaginu, og auðvitað era
þessir menn í bankastjórastólun-
um svo mikilvægir fyrir bankana
að það er hagsmunamál fyrir bank-
ana að þeim verði ekki mútað af
óskyldum aðilrnn með laxveiðitúr-
um og þess vegna er það í þágu
hlutleysisins að bankinn borgi lax-
veiöina til að tryggja að banka-
stjórarnir séu engum háðir þegar
þeir sinna áhugamálum sínum.
Þaö sama gildir raunar þegar
Sverrir Hermannsson er sakaðm-
um aö eiga leiguréttinn á Hrúta-
fjarðará. Það er betra að banka-
stjórinn eigi réttinn á veiðinni og
bankinn kaupi sig inn í leiguna hjá
bankastjóranum þegar bankastjór-
inn er að veiöa til að utanaðkom-
andi aðilar græði ekki á laxveið-
inni og bankinn verði þeim háður
með því aö kaupa laxveiðirétt
handa bankastjóranum sínum. Þá
er miklu betra sem Sverrir hefur
gert að leigja á til að leigja bankan-
um ána sem leigir síðan banka-
stjóranum ána þannig að bankinn
borgi bankastjóranum fyrir að
bjóða bankastjóranum í veiði.
Allt liggur þetta í augum uppi
enda þótt það sé fremur hvimleitt
að fjölmiðlar og almenningur séu
að fetta fingur út í þetta fyrirkomu-
lag af því að almenningur heldur
að hann eigi bankann í gegnvun
ríkið.
Nú er bankinn orðinn hlutafélag
og bankastjóramir geta keypt hlut
í bankanum og þannig geta banka-
stjóramir hugsanlega eignast
bankana og þá kemur engum við
hvað svona prívatbankar gera fyr-
ir bankastjórana sem eiga þá bæði
bankana og laxveiðiámar ef rétt
veröur á málum haldið.
Dagfari