Dagblaðið Vísir - DV - 11.01.1999, Qupperneq 4

4
MÁNUDAGUR 11. JANÚAR 1999
Fréttir
Stuttar fréttir r>v
Sjávarútvegsnefnd í vanda vegna breytinga á kvótalögum:
Einkavæða veiðirétt
- segir Svanfríður Jónasdóttir. Þjóðhagsstofnun lagði fram útreikninga DV
Sjávarútvegsnefnd hefur haft í nógu að snúast við að berja saman tillögur sem dugi til að tryggja frið um kvótann.
Hér eru þeir Árni Árnason, Einar Oddur Kristjánsson og Kristinn H. Gunnarsson á rökstólum. DV-mynd HH
Sjö manna meirihluti sjávarút-
vegsnefndar tók annað stórmálanna
út úr nefndinni í fyrradag, grásleppu-
frumvarpið svonefnda kláraðist ekki.
Af þessum sjö í nefndinni eru ekki
allir par ánægðir með verk og við-
fangsefni nefndarinnar og tveggja
þingmanna minnihluti alls ekki.
Svanfríður Jónasdóttir segir press-
una á nefndina ómannlega. „Ég gerði
athugasemd við afgreiðsluna og lét
bóka það, vegna þess að ég tel að mál-
ið sé fjarri því fullunnið. Þegar við
erum að gera atrennur að lögunum
um stjórn fiskveiða þá erum við
alltaf að færa til milljarða. í þessari
vinnu megum við ekki kasta til hönd-
unum eins og gert er,“ sagði Svan-
fríður Jónasdóttir, alþingismaður og
annar fulltrúi minnihluta í sjávarút-
vegsnefnd Alþingis, í gær. Hún segir
að ríkisstjóm og meirihluti sjávarút-
vegsnefndar séu að einkavæða allan
veiðirétt á tslandsmiðum í stað þess
að auka aðgang og gera sameignina
aðgengilegri. Þarna sé allt þvert á
niðurstöðu Hæstaréttar.
Gott í þverpoka
Svanfríður segir að nú sé verið að
búa til byggðastofnúnarpott sem trú-
lega sé milljarður. Allar reglur um
hann séu óljósar og erfítt að sjá að
hægt verði að gera hann brúklegan
öðravísi en að raska samkeppnis-
stöðu. Á sama tíma er búið til að-
gengi fyrir nýja aðila með skip og
veiðileyfi í landhelginni. En þeir
Svanfríður Jónasdóttir að störfum í
sjávarútvegsnefnd á laugardag.
verði að kaupa sér aflaheimildir.
„Ég óttast að hér séu menn að búa
til eitthvað í þverpokana til að reiða
V
heim fyrir kosningar," sagði Svan-
fríður Jónasdóttir. Hún segir að bara
við það að opna fyrir fleiri sóknar-
daga fyrir smábátana fari háar upp-
hæðir að birtast.
„Ég bað Þjóðhagsstofnun að kíkja
á þetta fyrir mig, það þykir oft gott
að geta vitnað í Þjóðhagsstofnun, þó
margir geti reiknað þetta. Þeir
reikna út að með því að auka afla-
krókabátanna úr 9 dögum í 23 sé ver-
ið að auka aflann mn 6 þúsund tonn,
það þýðir, ef reiknað er með virði
þorskaflahámarksbáta, um 250 millj-
ónir en ef það eru aflamarksbátar þá
eru það 500 milljónir. Ef verið er að
selja varanlegri sölu birtast ofboðs-
legar upphæðir, milljarðar, þegar
núlli er bætt aftan við,“ sagði Svan-
fríður. Sama er að segja um afla-
heimildir millifærslusjóðsins sem
Byggðastofnun á að fá, þar er um að
ræða milljarð.
„Ég spurði líka hvað búast mætti
við að gangverð yrði á framseljanleg-
um afladegi, þeir voru svo sniðugir
að mæta með ljósrit úr DV þar sem
þið reiknuðuð virði sóknardaga,"
sagði Svanfríður.
Svanfríður segist hafa reynt að
vekja athygli meðnefndarmanna
með þessu, kostnaðarvitund býsna
margra þeirra væri lítil. En þama
væri stöðugt verið að ræða um pen-
inga, mjög mikla peninga, sem fólki
í landinu kæmi við.
„Það' er engin nauðsyn að klára
þetta grásleppufrumvarp, þvert á
móti er það betra fyrir karlana sem
stunda þær veiðar að við tökum tíma
sem þarf til að afla gagna og láta
vinna þau. En aðalfrumvarpið um
breytingar á lögum um stjórn Fisk-
veiða gengur út á það að verða við
innihaldinu í dómi Hæstaréttar þar
sem segir að allir skuli fá veiðileyfi
sem eiga skip sem standast öryggis-
kröfur. í öðrum greinum laganna
verður að greina á milli þessa skil-
yrðis og veiðiréttindanna sjálfra. Það
gerum við með þessum ákvæðum,"
sagði Árni Ragnar Árnason alþingis-
maður í gærkvöldi.
Hann segir að atvinnuréttindi
krókakarlanna hefðu ekki veriö skil-
greind nægilega vel. „Núna verður
þetta á þeim grundvelli að menn geta
keypt nýja smábáta, fengið veiðileyfi
og keypt réttindi af hinum sem fyrir
eru likt og í almenna aflamarkskerf-
inu,“ sagði Ámi Ragnar.
Þingmaðurinn mótmælti því að
með þessari vinnu nefndarinnar
væri verið að vinna að enn auknu
braski í sjávarútvegi, meira en áður
hefur sést. „Ég held að hæstaréttar-
dómurinn verði til þess en ekki þessi
niðurstaða nefndarinnar. Mér finnst
það mikiö álitaefni að við Islending- \
ar verðum eina öfluga velferðarríkið \
í heiminum sem byggjum efnahags-
legan styrk á sjávarútvegi að heita
má eingöngu skuli vera eina ríkið í
heiminum sem bannar sjálfri sér
með lögum að hafa stjórn á stærð
fiskiskipaflotans. Það er svo annað
viðfangsefni i stjórnmálum hvernig
og hvort við viljum breyta aðgangi
að fiskimiðunum. Það stendur ekki
til frambúðar að við sémn ósátt um
aðferðirnar. Niðurstöðu verðum við
að fá sem sátt verður um,“ sagði
Árni Ragnar Árnason.
-JBP
Sinfónían fagnar
Stjóra Sinfónuhljómsveitar ís-
lands fagnar ákvörðun borgar-
ráðs og ríkis-
stjórnarinnar
um að byggja
tónlistarhús.
Hún vonar að
framkvæmdum
verði hraðað
eins og unnt er.
Enn fremur
vonar stjórnin að sambýli við
ráðstefnuhald geti stuðlað að
aukningu erlendra gesta við ís-
lenskt tónlistarlíf. Þröstur Ólafs-
son er formaður Sinfóníuhljóm-
sveitar íslands.
íslandsflug fær leyfi
íslandsflug hefur nú leyfi til að
fljúga bæði til Bandaríkjanna og
Kaupmannahafnar. íslandsflug
ætlar, svo sem DV greintji frá á
föstudag, að fljúga tvisvar í viku
til Kaupmannahafnar í sumar
fyrir danska ferðaskrifstofu.
Fyrsta ferðin til Bandaríkjanna
verður farin í dag en flogið verð-
ur frá Guadaloupe á Karíbahafi
til Miami í Bandarikjiinum í
tengslum við verkefni félagsins
fyrir erlend flugfélög.
Þrjár nýjar fuglategundir
Á síðasta ári sáust þrjár nýjar
fuglategundir á íslandi. Þetta
voru svölugleða, kúfönd og
kollönd. Auk þess leikur grunur
á að tvær til viðbótar hafi sést en
það eru hómatíta og njarðar-
svala. Ríkisútvarpið sagði frá.
Ganga erinda útgeröa
Kristján Ragnarsson, formaður
Landssambands íslenskra útvegs-
manna, sagði í
fréttum Ríkis-
sjónvarpsins að
ljóst væri að
ýmsir nefndar-
menn sjávarút-
vegsnefndar
gengju erinda
ákveðinna út-
gerðarmanna.
v Aukin flugumferð
' Um 10.000 fleiri flugvélar fóru
úm íslenska úthafsflugstjómar-
svæðið í fyrra en áriö þar á und-
an. Talið er að tekjur vegna auk-
innar flugumferðar nemi einum
og hálfum milljarði króna þetta
árið eða svipað og tekjur fimm
frystitogara. Rikísútvarpið sagði
frá þessu.
Til heiðurs Jóni Leifs
Tónlistarhátíð Tónskáldafélags
íslands, Myrkir músíkdagar,
verða í ár helgaðir aldarafmæli
Jóns Leifs tónskálds. Þar verða
fjölmörg verk Jóns frumflutt auk
þess sem mörg önnur gömul verk
tónskáldsins verða leikin. Á há-
tíðinni verða flutt alls 60 islensk
verk
Breytingar samþykktar
Meirihluti sjávarútvegsnefnd-
ar hefur samþykkt breytingar á
kvótafrum-
varpi sjávarút-
vegsráðherra.
Arthúr Boga-
son, formaður
Landssamband
smábátaeig-
enda, sagði í
samtali við
Ríkisútvarpið í gær að mikið
vantaði upp á að komið væri til
móts við sjónarmið smábátaeig-
enda.
Læknaskortur
í nýjasta tölublaði Lækna-
blaðsins kemur fram að yflrvof-
andi sé læknaskortur á íslandi. í
grein eftir Svein Magnússon
lækni kemur fram að á hverju
ári haldi 14 læknir til starfa er-
lendis. Það eru fjórir af hverjum
10 sem útskrifast. í dag eru 900
læknar á íslandi og þar af eru
konur flmmtungur stéttarinnar.
-hb
Alvöru matador
Ævintýrið hans
Pálma í Hagkaup held-
ur áfram, enda þótt
Pálmi sé allur. Sú var
tíðin að Pálmi Jónsson
setti upp matvöruversl-
un í gömlum útihúsum
við Eskihlíðina til að
geta selt ódýrar vörur í
þágu alþýðunnar í
Reykjavík. Smám sam-
an óx Hagkaupsversl-
ununum fiskur um
hrygg og Kringlan var
byggð og alþýðan hélt
tryggð við Pálma og
hans afkomendur,
vegna þess að þeir
seldu ódýrt og héldu
álagningunni niðri og
vildu frekar að við-
skiptavinimir græddu
heldur en kaupmaður-
inn.
Eitthvað varð þó eftir af peningum í fjölskyld-
unni þegar Pálmi féll frá og eitthvað varð líka eft-
ir þegar fjölskyldan seldi Hagkaup og eitthvað
verður maður að gera við peningana og það þyk-
ir í rauninni ekki mikið þegar þaö spyrst að Flug-
leiöir hafi selt Hagkaupslektinu tvö stykki hótel
til að losa um fjármagn.
Flugleiðir eru með veltu upp á nokkra millj-
arða á ári, en þá skorti skotsilfur og hvers vegna
þá ekki að selja þeim sem eru í vandræðum með
peningana sína? Stórfyrirtækin eiga ekki pen-
inga. Bara þeir sem græddu á því að eiga Hag-
kaup, sem græddi á því að græða á alþýðunni.
Þessi tvö hótel, sem strákarnir hans Pálma eru
að skemmta sér við að eignast án þess þó að reka
þau, eru bara byrjunin á þeim fjárfestingum sem
eru strákunum nauðsynlegar til að koma pening-
unum sínum í lóg og reykvísk alþýða getur glaðst
með þeim bræðrunum hvað það gengur vel að
ávaxta þann gróða sem fékkst af því að selja
ódýrt í Hagkaup. Nú biða menn spenntir eftir því
hvað þeir kaupa næst. Kannske Þjóðleikhúsið,
kannske ytri höfnina, kannske kaupa þeir Flug-
leiöir næst? Er ekki mikið betra fyrir Flugleiðir
að selja flugvélarnar á einu bretti og leigja þær
síðan af þeim Hagkaupsstrákunum til aö vera
ekki með of mikið bundið fé í fasteignum og flug-
vélum, sem heftir reksturinn? Ef Flugleiðir eiga
ekki peninga til reksturs og ef fyrirtækið getur
losað sig við hótelin, hvað er þá verið að hanga á
flugvélunum, sem kosta sitt?
Þá má heldur ekki gleyma því að útgerðar-
mennirnir á íslandi, sem eiga kvótann og fara á
hausinn ef þeh- missa kvótann, hafa nokkrar
krónur afgangs þegar þar að kemur og eitthvað
verða þeir að gera við peningana. Kannske geta
þeir líka keypt.
Þegar íslenskt fjármagn og fasteignir safnast
saman á fárra manna hendur, eins og nú er orð-
in raunin, mun smám saman myndast blómleg
atvinnustarfsemi í landinu, þar sem þessir sömu
menn kaupa og selja til skiptis, hver af öðrum, til
að sitja ekki inni með allt það lausafé, sem er arð-
urinn af því ævistarfi að fá allt upp í henduraar.
Þetta er einhvers konar matador, sem er frá-
brugðinn gamla matadomum, að því leyti að nú
er spilað í alvöru.
Dagfari