Dagblaðið Vísir - DV - 16.01.1999, Page 51
I 3~\7' LAUGARDAGUR 16. JANÚAR 1999
59
Hin upprunalega og japanska Godzilla.
ramma fyrir ramma) var leikari í
búningi Godzillu. Seinna mættust
þessir ógnvaldar í myndinni King
Kong vs Godzilla (1962). Er hún ein
fjölmargra „framhaldsmynda" sem
notið hafa vinsælda víða um heim.
Reyndar hafa Japanir verið óvenju
seigir í framleiðslu margs konar af-
þreyingarmenningar. Mætti þar nefha
Manga-teiknimyndimar auk flippaðra
skrímslamynda. Þá hafa þeir einnig
verið iðnir við gerð hvers kyns tölvu-
leikja er byggja á þessum fyrirmynd-
um, og er Donkey Kong tölvuspilið
líklega elsta dæmið. í ljósi vinsælda
margvíslegra afþreyingarafúrða
þeirra var ekki nema eðlilegt að Jap-
anir skyldu ráðast til atlögu við sjálfa
Hollywood, og það með nokkrum ár-
angri.
Nútímaskrímsli
Risavaxnar fígúrur vekja ekki leng-
ur ótta hjá áhorfendum. Þótt hin
tölvuteiknaða Godzilla kunni aö vera
„raunverulegri" en þær eldri er hryll-
ingur hennar ekki meiri. Nýleg
skrímsli eru miklu líkari manninum
að stærð og vitsmunum. Jafnan búa
þau þó yfir hæfileikum er gera þau ill-
viðráðanleg og mætti taka geimver-
una í mynd Johns McTiemans
Predator (1987) sem dæmi. Áhrifa-
mestar em þó jafnan þær myndir sem
búa yfir samruna skrímslis og manns.
The Fly (1986) gerir þetta á einkar
áhrifaríkan máta og er viðbjóðurinn
fólginn í samruna flugu og manns.
Nýjasta dæmið er Alien Resurrection
(1997) sem vinnur á snilldarlegan
máta með tengsl manns og geimveru.
Aðalpersónan Ripley er tekin að sam-
lagast geimverunni og öðlast eigin-
leika hennar. Þessar myndir vinna úr
ótta mannsins við sjálfan sig, eðli sitt
og óeðli. Tröllvaxnar ófreskjur og
kjamorkusprengjur óttumst við ekki
lengur, en ólíklegt er að við munum
nokkm sinni sigrast á þeim ótta er
beinist að okkur sjálfúm. „Verið
hrædd, verið mjög hrædd."
-bæn
Them! (1954)
Þessi mynd vinnur líkt
og Godzilla úr óttanum við áhrif
kjamorkunnar. Hermaurar hafa
orðið fyrir geislun á tilraunasvæði
í Bandaríkjunum og stökkbreyst í
risavaxna maura sem ógna tilvist
alls mannkyns. Mögnuð mynd
sem unnendur fjarstæðukenndra
skrímsla verða að sjá.
Alien-serían (1979-97)
Ein almagnaðasta kvik-
myndaröð allra tíma. Ekki sist
merkileg fyrir þá ástæðu að ólíkir
leikstjórar (Ridley Scott, James
Cameron, David Fincher, Jean-Pi-
erre Jeunet) leikstýrðu hverri
mynd fyrir sig og má greina per-
sónulegt handbragð þeirra á
myndunum. Er það ekki síst því
að þakka að seríunni hefur tekist
að viðhalda þokka sínum og
krafti. Sameiginlegar em þó
myndunum geimskrímslin hans
H.R. Gigers og baráttukvendið
Ripley (Sigoumey Weaver), sem
virðast tengjast sterkari böndum
með hverri mynd.
Dune (1984)
ir ir~k"Á. Vissulega mátti búast
við því að vísindaskáldskapar-
mynd Davids Lynch myndi brjóta
upp norm þeirra. Þó held ég að
fáir hafi búist við þessari töfrandi
en jafnffamt „fáránlegu" mynd.
Aldrei þessu vant koma skrímslin
að góðum notum,
en hetjumar ná
tökum á gríðar-
miklum sandorm-
um sem koma að
sér vel í barátt-
unni gegn hinu
illa. Þeir sem
hrífast lítt af
Lynch ættu að
forðast Dune sem
heitan eldinn.
The Fly
(1986)
Jeff
Goldblum leikur
vísindamann sem
þróar tækni til að
færa hluti á milli
staða, en er hann
reynir hana á
sjálfúm sér flækist saklaus fluga
fyrir með alvarlegum afleiðingum.
Ein af betri myndum hins magn-
aða leikstjóra Davids Cronenbergs
og besta hlutverk Goldblums á
ferlinmn.
Predator (1987)
Stórir hermenn (þ. á m.
Amold Schwarzenegger) með stór-
ar byssur í suður-amerískum
ffumskógi. Þeir mega sín þó lítils
er skrímsli utan úr geimnum
ræðst gegn þeim, en það er þeim
hæfileikum búið að geta runniö
saman við umhverfi sitt. Amie
kallinn gefst þó ekki upp. Hörku
spennumynd, en rétt er að vara
lesendur við framhaldsmyndinni.
Þá hefur heyrst að sú þriðja sé á
leiöinni. -bæn
Them!
1myndbönd
*★★
Myndbandalisti vikunnar
„,t1]FVRRI i VIKUR j -r 1 t 111 j IÍTI.CC tfp
SÆT, J VIKA Á LISTAj TITILL j UTGEF- j TEG-
1 J 1 1 j 2 j 3 j Lethal Weapon 4 J Wamer Myndir j Spenna
2 4 i Mercury Rising j CIC Myndbönd j Spenna j
3 j j 3 j 2 j Red Coraer Wamer Myndir Spenna
4 NÝ j J 1 j Sliding Doors J Myndform J J Gaman j
5 J J 7 í - ji 2 j The Object Of My Affection j Skrfan j Gaman
6 J J 4 4 j The BigHit J Skffan j Spenna
7 j 9 T 6 The Man Who Knew Too Little J Wamer Myndir J Gaman j Spenna ]
8 8 iil 5 ! Hush Sktfan i
9 j j 5 j 5 j CityOf Angels j Wamer Myndir 1 Drama J
10 NÝ Í 1 i J Phantoms Skífan J ■ . Spenna
11 I 6 1 8 í U.S. Marshals Wamer Myndir Spenna
12 NÝ 1 HeGotGame Bergvík J Drama
13 10 j 7 j Wild Things Skffan > Spenna
14 12 5 Twiligth CIC Myndbðnd Spenna
15 11 i 4 Mr.Magoo Sam Myndbönd J Gaman
16 16 7 j For Richer Or Poorer CIC Myndbönd j Gaman
17 i 14 5 j Lost In Space Myndform j Spenna
18 15 j- - ' 10 Martha, MáÉgKynna.... Háskólabió Gaman
19 j Al j 6 j Breast Men Skffan Gaman
20 18 11 U-Tum Skffan j - '. ' Spenna
Myndband vikunnar Godzilla
Risa-risaeðla
Godzilla er engin smásmíði elns og sjá má á myndinnl.
Nú virðist handritafátæktin í
Hollywood vera orðin svo yfirþyrm-
andi að þeir sjá sig tilneydda til að
endurvinna gamlar hugmyndir. Það
má þó segja að keyri um þverbak
þegar þeir eru famir að sækja í ein-
hverjar bjánalegustu B-myndir sem
til em, japönsku risaskrímslamynd-
imar. Maður hefði haldið að menn
sem taka sér slíkt verkefhi fyrir
hendur væm með skopskynið í lagi,
en af myndinni að dæma virðist svo
ekki vera. í staðinn fyrir að taka létt
á málunum gera þeir misheppnaða
tilraun til að búa til tæknibrellu-
trylli með smá slettu af umhverfis-
vænum boðskap.
Matthew Broderick leikur vís-
indamanninn Dr. Niko Tatopoulos,
sem er rifinn frá rannsóknum á
geislavirkum ormum í Tsjemóbyl
til að rannsaka ummerki eftir ein-
hveija risavaxna skepnu í
Panama. Skrimslið ákveður
síðan að gera sér hreiður á
Manhattan-eyju og Niko
vinnur þar með bandaríska
hemum að því að koma
óvættinum fyrir kattamef.
Við sögu koma einnig fyrr-
verandi kærasta Niko, sem
er upprennandi fréttamað-
ur á hötfrmum eftir skúbbi,
vinur hennar og mynda-
tökumaður og dularfullur
Fransmaður sem fylgist grannt með
öllu.
Godzillan sjálf er litt merkilegur
tilbúningur, nánast alveg eins og
grameðlan í Jurassic Park, bara
miklu stærri og reyndar líka gáf-
aðri, eins og sést þegar hún leikur
hvað eftir annað á bandaríska her-
inn. Svona ofvaxið skrímsli tak-
markar verulega möguleikana á
hinum hefðbundna
hétjuhasar a la
Hollywood, enda
guggna þeir á verkinu
og láta Niko og nokkra
félaga hans eyða góð-
um hluta úr myndinni
í að kljást við bömin
hennar Godzillu, sem
eru nýbúin að klekjast
út. Aftur getum við
skroppið í Júragarðinn, því þau eru
meinleysislegar útgáfúr af snareðl-
unum. Reyndar er þetta aflt saman
ákaflega meinleysislegt, enda nenn-
ir kvikmyndaeftirlitið ekki einu
sinni að banna þetta innan 12 ára.
Hvaö leikhópinn varðar em þetta
í flestum tilvikum sæmilegir leikar-
ar, sem sýna þó engan afbragðsleik
í stöðluðum hlutverkum sínum. Á
þessu em þó tvær undantekningar.
Sú fyrri er Maria Pitillo, sem leikur
kærastuna fyrrverandi, en verri
leikkonu hef ég ekki séð lengi. Sú
seinni er Jean Reno, sem er eina
Ijósglætan í þessari ömurlegu mynd
og skapar þær hláturrokur, sem
ekki koma til vegna afkárlegs sögu-
þráðar, efnistaka og persónusköp-
unar. Fyrir utan Jean Reno er eigin-
lega ekkert gott um þessa hörmung
að segja. Hún veröur heimskulegri
og leiðinlegri með hverri mínútunni
sem líður. Úff!
Útgefandi: Skifan. Leikstjóri: Rol-
and Emmerich. Aðalhlutverk:
Matthew Broderick og Jean Reno.
Bandarísk, 1998. Lengd: 134 mfn.
Ekki við haefi mjög ungra barna.
Pétur Jónasson