Dagblaðið Vísir - DV - 20.04.1999, Blaðsíða 15

ÞRIÐJUDAGUR 20. APRÍL 1999
15
Guggenheim-listasafnið í Bil-
bao.
Framúr-
stefnu-
arkitektúr
Bhaldssemi gætir ekki í
húsagerðarlist á íslandi
þótt hefðbundin hús séu í
meirihluta. Óvenjulegustu
húsin á landinu tengjast ein-
stökum hönnuðum. „Það eru
svo sem ekki margir sem hafa
lagt það fyrir sig að teikna
þannig hús,“ segir Pétur H.
Ármannsson arkitekt og á við
kúluhús. Hann bendir á að
Einar Þorsteinn Ásgeirsson sé
brautryðjandi hvað þau varð-
ar.
„Hann byrjaði að kynna
hugmyndir sínar á 7. áratugn-
um. Þetta tengist framúr-
stefnuarkitektúr sem var efst
á baugi í Evrópu og Banda-
ríkjunum á þessum tíma. Þá
var geimaldartímabilið og
hönnuðir voru að leita að bú-
setuformi fyrir nýja
tækniöld."
Pétur segir að minna hafi
farið fyrir slikum framúr-
stefnuarkitektúr á síðustu
árum þar sem fortíðarþrá hef-
ur mótað smekk fólks.
„Kúluhúsin voru tilraun í
þá átt að koma með ódýrari
lausnir heldur en hefðbundin
hús með lóðréttum veggjum.
Menn voru að leita tæknilegra
leiða til þess að búa til ódýr-
ara húsnæði með óvenjuleg-
um formum."
Pétur segir að þótt kúluhús-
in geti verið ódýrari í bygg-
ingu en önnur hús þá fylgi
þeim ákveðin vandamál. „Það
getur verið erfitt að gera á þau
glugga- og hurðarop svo vel
fari. Flestir innanstokksmun-
ir fólks eru kantaðir og miðað-
ir við að raðast inn í rétt-
hymd rými.“
í byggingarlistasögunni hef-
ur kúluformið verið notað til
að auðkenna sérstakar bygg-
ingar, svo sem kirkjur, helgi-
staði og moskvur. „Þannig
hafa þau öðlast ákveðna tákn-
ræna merkingu. Hvolfþök úr
gleri eru til dæmis á Perlunni
og Árbæjarlaug. „Þar eru
menn að blanda saman fleiri
en einni gerð af burðarform-
um.“
Pétur segir að kúluhús séu
mjög vel til þess fallin að
skera sig úr. „Annað hvort er
að byggja heildstæða þyrpingu
með svona húsum með
óvenjulegu formi eða byggja
þau á opnu svæði þar sem þau
fá að njóta sín.“
í dag er tæknin orðin
þannig að hægt er að byggja
hús í nánast hvaða formi sem
er. Gott dæmi um það er Gug-
genheim-listasafnið 1 Bilbao á
Spáni. „Þessi bylting er óskap-
lega spennandi og getur haft
mikil áhrif á form húsa í
framtíðinni." -SJ
Júlíus Matthíasson og Maríanna Haraldsdóttir búa í einu sárstæðasta húsi á landinu:
Örn Falkner og Guðrún Bjarnadóttir búa í píramída:
Form sem kallar á mystík
Syðst í Hafnarfirði er að finna
einn af nokkrum píramídum
sem risið hafa víða á höfuðborg-
arsvæðinu. Píramídinn, sem er í eigu
hjónanna Amar Falkner, gullsmiðs og
organista, og Guðrúnar Bjamadóttur
garðyrkjufræðings, sker sig skemmti-
lega úr í íbúðargötunni og nær sjáif-
sagt athygh flestra sem þar eiga leið
um.
„Við erum búin að búa héma í tvö
ár. Þetta er afskaplega gott hús að búa
í en auðvitað em sumir hlutir flókn-
ari í framkvæmd en væri í hefð-
bundnu húsi. Það þarf að sérsmíða
marga hluti, svo sem eldhúsinn-
réttingar og fleira, sem annað
fólk getur keypt tilbúið. Okkur
finnst samt
enginn mínus
því okkur Hð-
ur vel ,
h é r n a, “
segir Guð-
r ú n
Bjarna-
dóttir.
„ Við
v o r u m
nýbyrj-
uð að
leita að húsi þegar ég sá auglýsingu
um að hér yrði opið hús. Mér hafði
alltaf leikið forvitni á að vita hvemig
þessir piramídar væra að innan. Við
voram ekki fyrr komin inn fyrir dyr
en við fórum að gefa hvort öðra oln-
bogaskot; við kolféllum fyrir húsinu,“
segir Öm og bætir við að
píramídaformið hafi alltaf verið sér
einkar hugleikið. „Þetta form kallar á
mystík og í göml-
um sögum er
píramídinn
ávailt al-
heimstákn,"
Öm.
segir
Þríhymingar allt
íkring
Húsið, sem er 200
fermetrar, er á þrem-
ur hæðum og eðli
málsins samkvæmt
er sú neðsta stærst.
Þar hefur Öm komið
fyrir orgelinu sínu og
þar verður í framtíð-
inni byggö upp að-
staða fyrir alla fjöl-
skylduna. „Mörgum
finnst þetta
voðalega
skrýtið
hús og það er einhvem
veginn þannig að
—aðhvort lik-
ir fólki við
það eða
Píramídaformið er óvenjulegt en fallegt
son.
þegar íbúðarhús eru annars vegar. Þennan píramída teiknaði Vffill Magnús-
DV-mynd Hilmar Þór
Fjölskyldan á þriðju og efstu hæðinni sem verður
stofa i framtjðinni. Lengst til vinstri er Friðrik, Sölvi,
Guðrún og Örn með Örnu í fanginu.
DV-mynd Hilmar Þór
ekki. Það er enginn millivegur. Sumir
halda að píramídalagið sé mjög
ópraktískt en við erum alls ekki á
þeirri skoðun. Skipulag er náttúrlega
öðravísi og kannski ekki eins mikið af
skápum á efri hæðunum og væri í
hefðbundnu húsi. í staðinn höfum við
góðar geymslur á jarðhæðinni þannig
að þetta kemur út á eitt,“ segir Öm.
„Svo má ekki gleyma útsýninu sem
er stórkostlegt. Keilir horflr á okkur og
þríhymingsformið er allt í kring. Erla
Stefánsdóttir áifasérffæðingur hefúr
haldið því fram að á milli Keilis, Ás-
fjalls og Hamarsins í Hafnarfírði sé
mikil orka. Þetta svæði myndar þrí-
hyming og píramídinn okkar er nokk-
urs konar miðpunktur. Það er náttúr-
lega ekki amalegt að búa við slíka
orku,“ segir Guðrún að lokum. -aþ
„Kunningi minn heyrði á tal tveggja
manna. Annar sagði að húsið væri
800 fermetrar og bætti við að hann
væri ekki að ljúga.“ Húsið er hins
vegar 280 fermetrar með bílskúr. „Það
virkar svo stórt út af þakinu.“ Hæð
hússins er um 9 metrar.
Á ýmsu hefúr gengið við byggingu
hússins. „Það hefúr allt farið úrskeið-
is sem hefúr getað farið úrskeiðis."
Sumir segja að álfar eigi sökina. „Þótt
ég sé ekki trúaður á álfa hefði manni
getað dottið í hug að við höfum óvart
byggt á stað þar sem þeir hafa verið
fýrir. Iðnaðarmennimir sem vinna
við húsið hafa sagt að þetta sé ekki
eðlilegt."
Eftir að flutt var inn hefúr þó ekkert
borið á álfum né öðrum vættum. -SJ
Alfahöllin
Eitt sérstæð-
asta hús á
í s 1 a n d i
stendur í hæð-
inni við Klukku-
berg í Hafnar-
firði. Frá því það
reis hefur það
vakið það mikla
athygli að ókunn-
ugir hafa jafhvel
stillt sér upp fyrir
framan húsið og
látið taka mynd
af sér. „Þegar við
vorum að byggja
húsiö keyrði fólk
fram hjá um helg-
ar og horfði á
okkur eins og
fúrðudýr,“ segir
Július Matthías-
son bakari. Hann
og kona hans,
Maríanna Har-
aldsdóttir, eru
flutt á tvær
neðstu hæðirnar.
Sú efsta er enn
óklárað.
„Það var alltaf
draumur minn
að komast í Set-
bergshverfi
þannig að hann
rættist að lokum.
Mig langaði til að
byggja uppi í hæðinni. Þess vegna
byggði ég eitthvað sem var öðruvísi.
Mér famist engin ástæða til að fá lóð
þar sem væri erfitt að byggja og
byggja þar ferkantaðan kassa.“
Hjónin höfðu samband við þrjá
arkitekta. „Mér leist ekkert á það sem
þeir vora að gera. Ég vissi hins vegar
alltaf af VifLi Magnússyni og hafði
veitt húsunum hans athygli fyrir
skemmtilegan arkitektúr. Við báðum
hann um að teikna eitthvað sem eng-
inn ætti. Við sögðum við hann að það
mætti vera svo frábragðið og skrítið í
laginu að þegar menn keyrðu fram
hjá fyrir neðan þá ættu þeir að horfa
fúrðu lostnir upp í hlíðina og spyija
hver hefði teiknað húsið. Þá sagði Víf-
ill að menn spyrðu yfirleitt hver ætti
„Mér fannst engin
erfitt að byggja og
ástæða til að fá lóð þar sem væri
byggja þar ferkantaðan kassa.“
Suðræn áhrif er að finna í húsinu
en áferðin á sumum veggjunum
minnir á kalkaða veggi í Andalúsíu.
Það var hugmynd múraranna.
Hluti hússins utanhúss er klæddur
alúsinki sem á ekki að ryðga. Grár lit-
urinn á því á að halda sér. „Upphaf-
lega ætlaði ég að hafa alúsinkið gyllt,
gaflana bleika og gluggana vínrauða."
Júlíus segir bleika litinn ekkert tengj-
ast glassúmum á snúðunum og vínar-
brauðunum en einu sinni bjuggu
hjónin í bleikmáluðu einbýlishúsi.
„Ég ætlaði einfaldlega að ganga fram
af öllum. Vífli leist hins vegar ekki á
hugmyndina."
Júhus segir að
ails konar
ur séu
g a n g '
h v a ð
húsið
varð-
DV-mynd Teitur a r .
sog
húsið. Sannleikurinn er hins vegar að
margir hafa bankað upp á og
spurt hver teiknaði húsið.“
Lögð var
áhersla á að
húsið félli
að um-
hverfinu
en það
stallast
niður hlíð-
ina. „Það
væri þess
vegna ekki
hægt að
p 1 a n t a
þessu húsi
niður á
jafnsléttu."
Margir kalla húsið rúllutertuhúsið og hafa f
huga að húsbóndinn er bakari. Rúlluterta
var hins vegar ekki höfð í huga þegar húsið
var teiknað.
DV-mynd Teitur