Dagblaðið Vísir - DV - 10.07.1999, Side 18
18
{feygarðshornið
LAUGARDAGUR 10. JÚLÍ 1999 UV
Maður er nefndur er dogma
Kominn tími til að ég beri blak
af Hannesi Hólmsteini Gissurar-
syni. Þó ekki sem stjórnmálaspek-
ingi. Að vísu má kannski segja -
svona eftir á að hyggja -
að Hannes sé eini maður-
inn á íslandi sem eftir
1970 hafi sætt ofsóknum
vegna stjómmálaskoðana
sinna. Við vinstri menn
eigum suma sem eigrað
hafa um í þrotlausri leit
að kúgun og óréttlæti til
að mega öðlast sæmdar-
heitið andófsmenn en þeg-
ar upp er staðið þá var
náttúrlega enginn lagður
í einelti fyrir skoðanir
sínar á borð við Hannes á
þeim árum þegar hann
var eini hægri sinnaði
menntamaðurinn í land-
inu undir fertugu. Var
hann kannski andófsmað-
ur?
Nógu fáránlegar virð-
ast manni að minnsta
kosti skoðanir hans á
mönnum og málefnum,
jafnvel enn þann dag í
dag á okkar miklu mark-
aðshyggjutímum - eða
hvað skal segja um mann
sem myndi vefjast tunga um tönn
ef maður spyrði hann hvort Jesús
Kristur hefði haft eitthvað það til
að bera sem gerði hann meiri Dav-
íð Oddssyni?
******
Hins vegar er ástæða til að
undrast gagnrýni sem þáttaröðin
Maður er nefndur hefur sætt, en
Hannes mun vera hvatamaður og
yfirsmiður þeirra þátta. 1 kjölfar
þáttarins með Gunnari Eyjólfssyni
leikara kom í Morgunblaðinu
nokkurs konar jíaccuse-grein þar
sem gífuryrtur greinarhöfundur
lýsti þeim þætti sem hneisu fyrir
alla sem honum tengdust - gott ef
ekki hneyksli aldarinnar. Seinna
skrifaði sami maður aftur og
krafðist þess að vita hvað þessi
ósköp hefðu kostað skattborgara
þessa lands, og nú hafa einhver
kvikmyndasamtök gert harðorða
ályktun gegn þessari þáttaröð.
Hvað er á seyði? Hvert er
hneykslið? Að sögn þess sem skrif-
aði greinina í Morgunblaðið var
tæknivinna öll í handaskolum:
ljósið var víst meira og minna út í
hött og notkun myndavélanna og
sjónarhorn í klessu. Það er eflaust
rétt. Þegar ég horfði á þennan þátt
tók ég aldrei eftir því, af þeirri ein-
fóldu ástæðu að ég var að hlusta á
það sem Gunnar Eyjólfs-
son hafði að segja.
Sú gagnrýni hefur og sést
um þessa þætti að þar sé á
ferðinni útvarpsefni -
þetta sé útvarp en ekki
sjónvarp. Dæmi: Þegar
Gunnar Eyjólfsson minnist
á móður sína þá eigi að
koma mynd af móðurinni;
það sé sjónvarp, hitt út-
varp.
Þá gleymist eitt afar ein-
falt: Maður sér ekki Gunn-
ar Eyjólfsson segja frá í út-
varpi. Sjónvarp hefur það
fram yfír útvarp að þar
sést viðmælandinn. Og
þegar um annan eins sam-
ræðusnilling og Gunnar er
að ræða þá munar vissu-
lega mikið um það, hann
er fullfær um að lýsa móð-
ur sinni með þeim hætti að
við sjáum hana jafnvel
sterkar fyrir okkur en
nokkur ljósmynd í sjón-
varpi megnar að gera. Orð-
sniUdin, samræðulistin,
frásagnargáfan - sem er það eina
sem íslendingar geta í rauninni
státað af i listum - hefur aUtof
lengi verið forsmáö í sjónvarpi
okkar.
******
Maður er nefndur
er dogma
Eða virkar að minnsta kosti
eins og danska andófið við tækni-
brelluprjáli kvikmyndaiðnaðar-
manna. Þetta virkar satt, virkar
eins og lífið, þetta er eins og að fá
einhvern í heimsókn heima í stofu
að segja manni frá einhverju - en
þannig var sjónvarp einu sinni
hugsað. Það sem er hrífandi við
þáttaröðina er hversu naktir þeir
eru og gersneyddir tæknivinnu.
Það er gaman að fylgjast með við-
mælendunum í sífellu að fitla við
jakkaboðung þar sem maður veit
að míkrófónninn er nældur og
bíða spenntur eftir því að þeir reki
puttana í hann. Það er gaman að
sjá þá klóra sér í hökunni og leita
að orði, sjá þá brosa, sjá þá byggja
upp sögu, sjá þá vera tU. Það skap-
ar nánast framandlega stemmn-
ingu að sjá þátt þar sem engin
músík er heldur bara tal; engir
effektar, bara fólk - bara fas,
handahreyf- ______________________
ingar, andlits-
látbragð og
orð: fylgjast
með því
hvernig allt
vinnur saman
svo að úr verð-
ur persónu-
leiki. Er það
hneykslanlegt
sjónvarpsefni
að manneskja
með persónu-
töfra sem hef-
ur frá mark-
verðum hlut-
um að segja sitji í stól og tali?
Nei, það er gaman. Það er gam-
an að sjá sjónvarpsþátt þar sem
engar sjáanlegar klippingar eru,
en hálfgert klippirapp að hætti
músíkvídeóa er farið að tröUríða
ólíklegasta efni í sjónvarpi, og
verður til þess að sérhver hugsun
Hvað skal segja um
mann sem myndi vefj-
ast tunga um törín ef
maður spyrði hann
hvort Jesús Kristur
hefði haft eitthvað það
til að bera sem gerði
hann meiri Davíð
Oddssyni?
Guðmundur Andri Thorsson
er stýfð, ekkert er útfært, einungis
tæpt á. Það er gaman að sjá þátt
þar sem myndavélin er ekki eins
og drukkinn unglingur haldi á
henni slangrandi um aUt og rek-
andi myndavélina tUviljunarkennt
_________________ í ólíklegustu
áttir. Það er
gaman að sjá
þátt þar sem
tæknimennim-
ir eru ekki
fyrst og fremst
á sínu flippi,
þátt sem bend-
ir ekki í sífellu
á sína eigin
tæknihlið und-
ir kjörorðinu
The medium is
the message.
Það er gaman
að sjá þátt þar
sem roskið fólk fær að segja frá
einhverju í staðinn fyrir að krakk-
ar séu að blaðra, enda löiigu orðið
tímabært að banna fólki innan fer-
tugs að koma fram í sjónvarpi.
dagur í lífi
I Bolungarvíkinni er björgulegt lífið
Sr. Agnes M. Sigurðardóttir sett inn í embætti prófasts ísafjarðarsýslu
8. júlí 1999.
Þegar ég vaknaöi í morgun var
ég enn ánægð eftir tónleika sem ég
sótti i gærkvöld.
Þetta voru frábærir tónleikar
vestfirsks listafólks, söngur og
hljóðfæraleikur sem ber vitni
þeirri grósku sem ríkir í menning-
arlífinu hér fyrir vestan og þeim
krafti sem því fylgir.
En ég vissi að dagurinn í dag
yrði ekki hversdagslegur nema að
hluta, því í kvöld yrði ég sett inn í
embætti prófasts í Hólskirkju í
Bolungarvík, kirkjunni minni.
Biskup íslands var væntanlegur
vestur og ég bað þess að örugglega
yrði flogið vestur og þar brást
Drottinn ekki frekar en fyrri dag-
inn.
Húsmóðurskyldur
Fram að hádegi sinnti ég símtöl-
um, borðaröðun fyrir veislu
kvöldsins og textagerð i tölvunni,
á skrifstofu minni í safnaðarheim-
ilinu. Skrifstofur mínar eru reynd-
ar tvær, i safnaðarheimilinu og
heima og eru báðar jafnmikilvæg-
ar í starfi mínu.
Eftir hádegi verslaöi ég fyrir
kvöldmatinn, því í dag yrðu 10
manns við matarborðið heima, en
ekki þrír, eins og var í vetur. Fjöl-
skylda og vinir voru komin vestur
til að samfagna með mér vegna
prófastsinnsetningarinnar. Síminn
hringdi og ég heyrði að mamma
mín var að tala við systur mína
sem búsett er erlendis. „Hér eru
allir látnir vinna sem koma inn
fyrir dyr.“
Þetta er greinilega nýja stjórn-
unaraðferðin. Að segja ekkert og
allt í einu eru allir farnir að gera
allt fyrir mig, ryksuga, strauja,
fara með garðaúrganginn, skera
niður grænmetið, skúra ... Já, ég á
góða að þó langt sé á milli svona
dagsdaglega, eins og verða vill hjá
þeim sem búa úti á landi. Og sviss-
neska hjálparhellan mín lét ekki
sitt eftir liggja og blés hárið á mér
sem hún klippti í gær.
Ég fór líka á skrifstofuna og
kláraði að undirbúa athöfn kvölds-
ins, útbúa messuskrá, fletta upp
ritningarlestrum og fleira. En ég
er heppin í dag, því ég þarf ekki að
semja prédikun, því biskupinn
prédikar við athöfnina. Á milli
þess sem ég athuga með ljósritun-
arvélina, sem malar og framleiðir
messuskrárnar, les ég texta næsta
sunnudags, því ekki þýðir að
mæta án undirbúnings í messuna
á sunnudaginn, sem verður reynd-
ar bæði í Bolungarvík og á ísa-
firði. Ég velti líka fyrir mér hvern-
ig ég skuli haga blessun mótsins
sem halda á í Skálavík um helgina.
Þar á ég að vera mætt kl. níu í
fyrramálið.
Mikilvægast að vera
þolinmóö
Eftir frábæra fiskisúpu, sem
vinkona mín sá um að elda, söfn-
uðumst við prestamir og biskup
okkar saman og fórum í hempurn-
ar niðri í safnaðarheimili, því lítið
pláss er í Hólskirkju til fataskipta
fyrir fjölda manns. í kirkjuna voru
mættir allir prestar prófastsdæm-
isins nema einn, sem er í sumar-
fríi, ásamt biskupi íslands og
fjölda annarra. Fram undan var
hefðbundin messa auk innsetning-
ar minnar sem prófasts í ísafjarð-
arprófastsdæmi. í veislunni á eftir
sagði fráfarandi prófastur margt
vera mikilvægt í prófastsstarfinu,
en mikilvægast væri þó að vera
þolinmóð. Trúi ég að það sé góð
leiðbeining. í veislunni spiluðu
bróðursonur minn og systir mín á
flygilinn sem geflnn var til mhjn-
ingar um tvo kirkjurækna Bolvík-
inga, og naut ég þess að hlusta á
þau spila sitt í hvoru lagi, minnug
þess þegar við systur spiluðum
saman dúetta fyrir margt löngu.
Og bæjarstjórinn okkar lét ekki
sitt eftir liggja og spilaði undir
fjöldasöng og var m.a. sungið „í
Bolungarvíkinni er björgulegt líf-
ið“ sem er eins konar bæjarsöngur
hér í Víkinni.
Full stofa af blómum
Dagurinn í dag hefur verið eril-
samur, mörg simtöl, margir snún-
ingar, en stórkostlegur. Nú er stof-
an mín full af blómum, frá vinum
mínum sem heiðra vildu mig á
þessum degi. Og sú vinátta sem ég
hef fundið í dag er fjársjóður sem
mölur og ryð fær ekki grandað,
frekar en sá fjársjóður sem trúin
er. Án hennar vildi ég ekki lifa og
án hennar gæti ég ekki lifað. Hún
er kjölfestan í lífi mínu og það sem
starf mitt gengur út á. Trúin, sem
felst ekki aðeins í bæn og beiðni og
þakkargjörð, heldur einnig í
mannlegum samskiptum og kær-
leiksþeli.