Dagblaðið Vísir - DV - 28.08.1999, Blaðsíða 29
28 helgarviðtalið
^ 'fZ' k
4
LAUGARDAGUR 28. ÁGÚST 1999 UV U V LAUGARDAGUR 28. ÁGÚST 1999
helgarviðtalið
k ik
Þaö var árið 1991 sem Elfa Gísladóttir leikkona söölaöi um í líf-
inu og fluttist til Kanada meö tólf ára syni sínum. Ætlunin var aö
vera þar í eitt ár og hætta öllu leiklistarstússi. Allt œxlaðist þó á
annan veg því Elfa var í nokkur ár í Kanada og fluttist síöan til
Bandaríkjanna þar sem hún býr enn og er á kafi í leiklist.
Þegar Elfa er spurö að því hvers vegna hún hafi tekið ákvöröun
um að fara til Kanada, segir hún: „Ég man þaö varla lengur. En
þetta var á tímabili sem mér fannst ég þurfa tilbreytingu. Ég ætlaöi
bara að vera í eitt ár en svo líkaöi mér bara mjög vel - og syni
mínum líka. Það var allt svo fallegt þarna, yndislegt og rólegt og
viö kynntumst mjög góöu fólki. “
var nákvæmlega dagurinn sem við
þurftum að vera komnar úr húsinu á
eyjunni.
Þegar Stella kom með dóttur sína
til baka sá hún mig tala við þenn-
an mann. Ég sagði henni að fara
strax í bílinn, við værum að fara
að skoða hús.
Þetta hús var draumahúsið
mitt; húsið sem mig hafði
dreymt um að búa í og hafði
meira að segja skrifað um
þaö. Útsýnið var ólýsanlegt
og staðsetningin minnti
okkur á eyjuna þar sem
okkur fannst best að vera.
Þetta var á besta stað,
stutt frá Vancouver og
stutt frá Seattle.
Við fluttum."
„Ég á vini í
slökkviliðinu í Seattle
sem höföu séö mín verk
og töldu mig besta í
þetta verkefni. Það
nægði til þess aö ég varð
aö sanna fyrir þeim og
öörum aö þeir heföu rétt
fyrir sér.
Hvaó hefurðu verið að gera þarna
úti?
„Ég byrjaði á þvi að stofna fyrirtæki
með vinkonu minni. Við vorum að búa
til lífrænar samlokur og unnum við
það í eitt og hálft ár. Það gekk mjög
vel, en á þessum tíma var ég að sækja
um innflytjendaleyfi til Kanada og
mátti ekki vera í landinu í hálft ár á
meðan það gekk í gegn, svo ég skrapp
til Bandaríkjanna í sex mánuði. Þegar
ég kom aftur tii Kanada fór ég aftur að
leika, í leikinni heimildarmynd sem
enn er verið að sýna.
Hún fjallar um það
hvemig eigi að bregð-
ast við þegar stóri jarð-
skjálftinn kemur. Þetta
er mynd um fjölskyldu
og ég lék mömmuna
sem kunni öh brögðin.
Síðan lék ég í nokkrum
leikritum."
Hvemig stóð á því
að þú snerir þér aftur
að leiklistinni?
„Ein besta vinkona
mín þama úti er leikkona, mjög þekkt,
hefur m.a. leikið i nokkrum bandarísk-
um kvikmyndum. Við leigðum saman,
hún var með dóttur, ég með son og það
var eiginlega lítið annað rætt á heimil-
inu en leiklist. Það varð til þess að
áhugi minn vaknaði aftur. Svo átti
samlokugerðin ekki beinlínis við mig.
Ég lék um tíma í West Vancouver
Theatre í tveggja manna verki sem
heitir Seamarks og síðan í einleik sem
ég skrifaði sjálf og sýndi víða um borg-
ina. Svo var ég í nokkrum stuttmynd-
um í Vancouver Film School. Árið 1995
kom ég hingað heim og setti upp Grea-
se með Söngsmiðjunni á Broadway.
Það fannst mér afskaplega skemmti-
legt verkefni."
Úr samlokugerð í ævintýrí
Eftir uppsetninguna á Grease fór
Elfa aftnr til Kanada og fluttist á litla,
fallega eyju, Salt Spring, rétt utan við
Vancouver, þar sem hún bjó í einn vet-
ur, ásamt syni sínum. Þann vetur var
hún að skrifa og segir það hafa gert sér
mjög gott að fara í burtu frá öllu, vera
í kyrrðinni í stóru fallegu húsi sem
hún fékk að vera í vegna þess að það
Elfa Gísladóttir leikkona var á allra vörum á 9. áratugnum
þegar hún átti í afar skrautlegu sambandi við Jón Óttar
Ragnarsson, þáverandi sjónvarpsstjóra á Stöð 2, sambandi
sem endaði í hjónabandi sem stóð í eitt ár upp á dag.
Stuttu eftir skilnaðinn fluttist hún til Bandaríkjanna þar sem
allt hefur gengið henni í haginn.
upp í fjöllin á puttamun. En þeir lenda
í höndunum á gangsterum sem stela af
þeim öllum fótunum. Þeir standa eftir
naktir og ákveða að búa sér til strápils.
Inn í þetta fléttast þjóðsaga af D.B.
nokkrum Cooper, karli sem rændi
gríðarlegum peningum úr banka, fór
síðan í flugvél og hvarf. Það veit eng-
inn hvort flugvélin fórst, eða hvort
hann er bara einhvers staðar í fjöllun-
um með peningana.
Ég ákvað að nota þessa þjóðsögu,
þannig að félagamir ramba á felustað-
inn hans í fjöllunum þar sem þeir sjá
töskuna með öllum peningunum, en
halda að þetta séu fót og ræna henni.
Cooper verður var við þá og er á hæl-
unum á þeim það sem eftir er. Þeir
fmna tjaldbúðir þar sem eru stelpur á
skátaferðalagi en Cooper hafði lagt það
í vana sinn að ræna mat frá þeim sem
tjölduðu þama. Þegar okkar menn
koma í tjaldið halda þær að þetta séu
karlamir sem stela mat og ráðast á þá.
Þeir ná að komast undan og grípa í
leiðinni með sér bakpoka með skáta-
kjólum sem er mun þægilegra að vera
í en strápils. Einn skátaforinginn er
hins vegar með myndavél og nær
mynd af þeim sem birtist í sjónvarp-
inu, þar sem þeir em eftirlýstir sem
þjófar. Kona og börn annars þeirra sjá
hann í sjónvarpinu að stela frá aum-
ingja litlu skátastelpunum og á endan-
um þegar félagamir, þessir viröulegu
bisnessmenn, komast heim eru kerla
og krakkarnir auðvitað ekkert
ánægð.“
Elfa átti ekki að leika í myndinni en
það fór svo að konan sem átti að leika
eiginkonuna forfallaðist og var Elfu
smellt í hlutverkið. Myndin var tekin
upp í fyrrasumar og í vetur hefur hún
unnið að þvi að klippa myndina sem
nú er að fara í dreifmgu. „Ég býst við
að hún verði seld á myndbandamark-
aði,“ segir Elva. „Þetta er engin
Hollywoodmynd, en húri er skemmti-
leg.“
Heimildamyndagerð fvrir rík-
isstjórnina og Lady Macbeth
á sviði
í sumar hefur Elfa verið að vinna
fyrir bandarísku ríkisstjómina við
að gera kennslumjmdband, sem hún
vinum í
Vancouver.
Einn dag-
inn
skruppum
við til
Seattle
og á leiðinni til baka
ákváðum við að
koma við í litlum bæ
sem heitir LaConn-
er. Okkur hafði ver-
ið sagt að missa ekki
af þessum hæ, vegna
þess að hann væri al-
veg einstaklega fal-
legur. Enda fór það
svo að við urðum al-
veg ofboðslega hrifh-
ar um leið og við
keyrðum inn í bæinn.
Við vorum rétt bún-
ar að stoppa bílinn og
Stella fór með dóttur
sína á salemi. Ég ætlaði
að fá mér kafft á útikafli-
húsi sem var þama og þar
sem ég stend í biðröðinni
gengur að mér sá alfallegasti
maður sem ég hef séð. Hann spyr
hvort ég sé að hugsa um að flytja til
LaConner. Ég varð alveg klumsa og
spurði hvers vegna hann vildi vita
það. Þá sagðist hann vera með hús við
sjóinn, þijú svefnherbergi og tvö bað-
herbergi, mjög fallegt, og ég gæti feng-
ið það leigt ef ég vildi, frá 1. júlí. Það
var á sölu. „Þetta var alveg risastórt
hús,“ segir hún, „með ótal herbergjum,
flmm eða sex baðherbergjum og tveim-
ur aukahúsum á lóðinni. Karl Axel,
sonur minn, tók annað húsið undir
sig, hitt hafði ég bara fyrir gesti. Þetta
var yndislegur tími en svo seldist hús-
ið og ég fluttist til Bandaríkjanna."
Um áramótin hafði vinkona Eifu og
nánasta samstarfskona, Stella Ireland,
komið til að dvelja hjá henni og
heimsóknin stóð í hálft ár, eða þar
til Elfa fluttist til Bandaríkjanna
- og reyndar þær
báðar.
„Við vorum
báðar með
kærasta í
Seattle og átt-
um fullt af
stöllur til að skrifa leikrit, murder my-
stery (morðgátu), fyrir staðinn.
„Þama byijuðum við með leikhúsið
sem við rekum enn í dag og köllum
okkur „Murder Mistresses". í dag sýn-
um við verkin okkar úti um allt, en
það er alveg ævintýralegt hvemig allt
þetta small saman.
En nú vora hjólin farin að snú-
ast og við vorum ráðnar til að
setja upp sýningar viðar, m.a.
setti ég upp jólasýningu í
næsta bæjarfélagi. Svo
vorum við ráðnar
sem kennarar í leik-
list, vorum m.a.
gestakennarar við
Westem Was-
hington Uni-
versity, þar sem
við kenndum kenn-
uram að kenná leik-
ræna tjáningu. Á þessa kúrsa
komu kennarar alls staðar að úr
fylkinu."
Síðan stofnuðu Elfa og Stella annað
leikhús, Northwest Childrens Theatre.
Þær héldu uppteknum hætti, að skrifa
sín verk sjálfar og setja upp, auk þess
sem þær fóra að halda leiklistamám-
skeið fyrir böm. Þetta leikhús setti
upp tvær sýningar á ári, en auðvitað
kom sá dagur að þaö var orðið allt of
mikið að gera hjá þeim Elfú og Stellu.
Þær ákváðu að skipta með sér verkum.
Elfa tók að sér að sjá algerlega um
morðgátuleikhúsið og Stella tók að sér
bamaleikhúsið. Þær styðja þó hvor
aðra dyggilega áfram, Stella leikur
áfram í morðgátunum og Elfa leikstýr-
ir í bamaleikhúsinu. Síðan kenna þær
saman, auk þess sem báðar hafa keypt
sér hús í draumabænum sínum,
LaConner, í sömu götu, aðeins þijú
hús á milli þeirra.
Kvikmyndaleikstjóm
„Svo leiðir alltaf eitt af öðra,“ segir
Elfa. „í fyrrasumar var ég beðin um að
leikstýra bíómynd sem var gerð fyrir
mjög litla peninga. Margir af leikurun-
um úr leikhúsunum mínum léku í
henni og það var óskaplega gaman að
takast á við þetta verkefni. Við voram
uppi í'fjöllum í yfir 40" hita. Hún fjall-
ar um tvo náunga, virðulega bisness-
menn, sem ætla til Seattle á ráðstefhu.
Henni er aflýst og þeir ákveða að fara
Morð-
gátuleikhúsið
Það var lítið
mál fyrir Elfu að
flytjast til Banda-
ríkjanna. Hún er
alin upp þar og
hafði því græna
kortið. Stella
hafði hins veg-
ar ekki at-
vinnuleyfi, en
rétt hjá nýja
húsinu þeirra
var mikið
veitingahús,
Hope Island
Inn. Eig-
andi staðar-
ins réð
Stellu til að
reka veit-
ingahúsið,
útvegaði
henni at-
vinnu-
leyfi og
fékk
þær
leikstýrir og framleiðir. Myndband
þetta er til að kenna t.d. slökkviliðs-
mönnum að bregðast við þegar koma
upp eiturefnaárásir eins og gerðist í
Tokyo fyrir nokkrum árum. „Allir
sem þar komu við sögu urðu veikir,"
segir Elfa, „vegna þess að þeir vissu
ekki hvemig ætti að bregðast við.“
En hvers vegna varst þú ráðin í
verkefnið?
„Ég á vini í slökkviliðinu í Seattle
sem höfðu séð mín verk og töldu mig
besta í þetta verkefni. Það nægði til
þess að ég varð að sanna fyrir þeim
og öðram að þeir hefðu rétt fyrir sér.
Metnaðurinn var svo mikill hjá mér
að þegar myndin var send til Was-
hington D.C. fékk hún það sem kall-
að er „standig ovation" (fólk stendur
upp og klappar). Þeir sem áttu að
dæma um hana töldu hana bestu
heimildamynd sem hefur verið gerð
fyrir þá og ég verð nú að segja að ég
er mjög stolt af því. Enda lagði ég allt
sem ég átti í þetta verkefni og hafði
til þess allt slökkviliðið í Seattle og
allt leikaraliðið mitt. Núna er verið
að fjölfalda myndbandið í 80.000 ein-
tökum.“
reyndar var ég orðin hrædd við þá fyr-
ir löngu, eftir allt þetta Jóns Óttars
vesen.
Elfa varð ekkja mjög ung þegar
Kristján, fyrri maður hennar og lækn-
ir í Vestmannaeyjum, drakknaði við
björgunarstörf þegar bátur strandaði
við eyjamar. Árið 1983
kynntist hún Jóni Ótt- |
ari Ragnarssyni og stóð
samband þeirra í sex
og hálft ár, endaði með
„brúðkaupi aldarinn-
ar“ eins og það var
kallaði í fjölmiðlum en
hjónabandið stóð að-
eins í eitt ár, upp á dag.
„Það var óskaplega
erfitt að hafa þetta
stóra brúðkaup, og svo
datt allt í sundur eftir
ár,“ segir Elfa. í kjölfarið datt vinnan
mín á Stöð 2 uppfyrir og þetta var allt
of mikið áfall, allt of mikið álag. Ég
skfidi ekki hvað var að gerast og var
alveg „týnd“. Þetta hafði gerst áður
þegar fyrri maðurinn minn dó. Það
var gríðarlegt áfall og ég var týnd
sjálfri mér og öðrum í langan tíma. En
Pabbi var þjóöleikhús-
stjóri og maðurinn minn
var sjónvarpsstjóri.
Þaö þýddi aö ég gat
hvergi annars staöar
fengið vinnu. Ég lék eitt
hlutverk í Þjóöleikhús-
inu á þessum tíma, í í
deiglunni, sem olli
blaðaskrifum.
Áttu þá ekki von á að fá fleiri verk-
efni?
„Jú, en ég má bara ekki tala um þau
eins og er.“
En Elfa er ekki alveg horfin inn í
kvikmynda- og myndbandagerð því í
vor lék hún sjálfa Lady Macbeth á
sviði. „Einn vinur minn, sem var að
gera lokaverkefni í leikstjóm í
Westem Washington University, fékk
mig til að leika Lady Macbeth. Þetta er
skemmtilegasta hlutverk sem ég hef
nokkum tímann leikið og ég held að
þaö sé draumahlutverk hverrar
leikkonu. Þetta var alveg æðislegt og
þarna fann ég fyrir alvöru hvers vegna
ég fór í leiklist. Ég gæti sannarlega
hugsað mér að leika Shakespeare aftur
- en maður fær ekki oft tækifæri til að
leika svona hlutverk á lífsleiðinni."
Skíthrædd við karlmenn
Hvað með ástarmálin?
„Það er lítið að gerast í þeim núna.
Ég trúlofaðist fyrir tveimur árum en
það stóð stutt. Það var rómantískt og
skemmtilegt í nokkra mánuði en sem
betur fer áttuðum við okkur á því fyr-
ir brúðkaupið að við áttum ekki sam-
leið. Það vora þættir í persónuleika
hans sem skelfdu mig. Síðan hef ég
verið skíthrædd við karlmenn ...
árin á Stöð 2 höfðu verið mjög við-
burðarík og ævintýraleg og nú var allt
hranið. Ég varð bara að komast út til
að jafna mig á lífinu og tilverunni.
Mér fannst ég líka hafa allt á móti
mér og vera á milli tannanna á fólki að
ósekju. Pabbi var þjóðleikhússtjóri og
maðurinn minn var sjónvarpsstjóri.
Það þýddi að ég gat hvergi annars stað-
ar fengið vinnu. Ég lék eitt hlutverk í
Þjóðleikhúsinu á þessum tíma, í í
deiglunni, sem olli blaðaskrifum. Það
var talað um að ég fengi vinnu í Þjóð-
leikhúsinu og á Stöð 2 bara vegna
tengsla. Ég var aldrei metin af verkum
mínum. Mín verk vora dæmd áður en
þau voru skoðuð - sem er plagsiður
hér á íslandi."
Sjónvarpsstjórafnjin Begga
„Á Stöð 2 tók ég að mér að leika
skrítnu kerlinguna Beggu frænku, í
barnasjónvarpinu. Það var mjög erfitt
og djarft. Jón Óttar var ekki hrifinn af
því í fyrstu en Guðrún Þórðardóttir
réð mig i þetta. En það var auðvitað
álitið klíkuskapur, eins og allt annað
sem ég gerði, þótt enginn annar hefði
áhuga á þessari vinnu. Ég hafði hins
vegar óskaplega gaman af þessu hlut-
verki, þótt fólk héldi að ég væri klikk-
uð; sjónvarpsstjórafrúin var orðin ein-
hver Begga klaufi.
Það er kannski þess vegna sem mér
finnst svona gott að vera í Bandaríkj-
unum,“ segir Elva hugsi. „Þar get ég
unnið min verk og fengið ferska dóma
á þau, þeir eru ekki litað-
| ir af neinu. Það hefur gef-
ið mér mikið sjálfstraust
og núna finnst mér ég
geta allt.“
En hvað var það sem
hjálpaði þér af stað þarna
úti, eftir trakteringamar
sem þú hafðir fengið hér
heima?
„Ég lærði mikið af
Jóni Óttari, til dæmis það
að það er ekkert ómögu-
legt. Það er allt hægt.“
Nú var samband ykkar og hjóna-
band endalaust á milli tannanna á
fólki og þá ekki síður skilnaðurinn.
Var þetta átakamikið samband?
„Það má segja að það hafi aldrei ver-
ið dauð mínúta. Þetta var eins og að
lifa i rússíbana - svei mér þá. Við hitt-
umst fyrst á jólunum 1983 og skildum
sumarið 1990. Allan þennan
tima var þetta „haltu mér-
slepptu mér“ samband, meira
að segja efitir að við giftum
okkur. En þetta var um leið
mikið ævintýri. Við fóram til
Cannes þar sem ég keypti inn
allt bamaefhi fyrir Stöð 2 og
við hittum allar stjömurnar,
borðuðum hér heima með
kóngum og drottningum, tók-
um á móti Ted Tumer og fór-
um með honum í laxveiði,
líka Mike Salamon frá Warn-
er Brothers og Nick Bingham
frá Thames-sjónvarpinu. Við
ferðuðumst um allan heim, til
Japans, Kina og Hong Kong,
hvað þá annað."
Elfa var enn þá starfandi
við Stöð 2 þegar Jón Óttar
missti stöðina og sat síðustu
fúndina með honum og full-
trúum bankans sem komnir
voru til að gera upp dæmið.
„Já, ég var á þessum fundum,
þegar verið var að gera fyrir:
tækið upp,“ segir hún. „Það
var svo mikil græðgi í þess-
um mönnum að ná fyrirtæk-
inu af Jóni að það var ógeð-
fellt. Mér hefur alltaf fundist
að það hafi verið illa farið
með hann. Ég held að þetta
hefði aldrei getað gerst ann-
ars staöar í heiminum. Ég
þekki Jón það vel að ég veit
að ef hann hefði fengið
nokkra mánuði til að borga
það sem hann þurfti að borga
hefði hann náð því. En þarna
stóð það ekki til. Það var svo
mikil öfund og afbrýðisemi í
hans garð. Ég er sannfærð
um að hann hefði klárað
þetta.“
Jdn Óttar var ofboðs-
lega góðurvið mig
Það er ekki að heyra að
neina beiskju í hans garð
þrátt fyrir allan hamaganginn.
„Nei, þótt Jón hafi verið ósköp erfið-
ur og skrítinn og haldið endalaust
fram hjá mér, eins og alþjóð veit, þá
var hann alveg ofboðslega góður við
mig; hann bar mig á höndum sér. Ég
vissi ekkert um þetta framhjáhald
Jóns. Mig gnmaöi það, en þegar ég
spurði hann, neitaði hann og varð
bara reiður yfir því að mér skyldi
detta það í hug. Ég vildi auðvitað trúa
því að hann segði satt.
Fólk hélt að hann væri ægilega
vondur við mig, en það er alger della.
Ástæðan fyrir því að ég trúði honum
var sú að hann var svo góður við mig.
Það segir sig sjátft að hefði hann verið
vondur við mig hefði ég aldrei trúað ,
honum. Hann og Vala Matt, hin konan
í þessum rússíbana á þeim árum, vora
mjög dugleg við að fara í viðtöl, sem
urðu til þess að allir höfðu skoðanir á
mér þótt enginn þekkti mig. Ég var svo
hræðilega feimin og er enn. En öll
þessi áfoll og allt þetta umtal varð til
þess að mér fannst orðið óbærilegt að
vera héma. Þess vegna flutti ég vestur
um haf.“
Ertu nokirnð á leiðinni heim?
„Nei, að minnsta kosti ekki í bráð.
Mér finnst gott að vera í Bandaríkjun-
um.“
-sús