Dagblaðið Vísir - DV - 11.09.1999, Side 54
62
rnm
LAUGARDAGUR 11. SEPTEMBER 1999 JL>"V
Þeir sem eru vanir hlaupum
vita sem er, aö rétt mataræði
skiptir þá verulega miklu máli.
Margir eru haldnir þeirri hjátrú
aö holl fæða sé jafnframt afskap-
lega leiðigjörn og einhæf. Það er
alrangt, því hægt er að neyta
mjög fjölbreyttrar og góðrar
fæðu sem þó inniheldur öll nauð-
synleg bæti- og orkuefni fyrir
líkamann.
Það er í raun ekkert til sem
kalla mætti sérfæði hlauparans.
Gerð þess matar sem hentar
hlaupurum vel er i raun og veru
sú sem hentar öllum vel hvort
sem þeir eru i íþróttum eða ekki.
Vandinn er sá að fæstir halda
sig við æskilega fæðu. Yfirleitt
felst vandinn í því að fitumagnið
í fæðunni er alltof mikið. Margir
telja að nauðsynlegt sé að auka
mjög hlut prótíns í fæðunni. Það
er útbreiddur misskilningur þó
að ljóst sé að prótín gegni mikil-
vægu hlutverki. í flestum tilfell-
um vantar upp á að fæðan sé
nægilega kolvetnarík.
Gera má ráð fyrir að sú fæða
sem hlauparar neyta að jafnaöi
sé hollari en þeirra sem enga
hreyfingu stunda. Hins vegar má
oftast gera betur. Sérfræðingar
hafa sett upp þumalputtareglu
um hlutfall kolvetna, prótína og
kolvetna í fæðunni. Holl fæða
inniheldur ríkulegt magn kol-
vetnis, lágt fituinnihald en er
ekki endilega rík af prótíni.
Æskilegt er að um 60% af heild-
ameyslu líkamans af kaloríum
komi frá kolvetnum, 25% frá fltu
og 15% frá prótínum.
Auðvitað eru einstaklingar
}c^ár,in 1
Æskilegt er að um 60% af heildarneyslu líkamans af kaloríum komi frá kolvetnum,
25% frá fitu og 15% frá prótínum. Það er því ekki nein tilviljun að langhlauparar
neyta mikið kolvetnaríkrar fæðu eins og pasta, hrísgrjóna, brauðs og kartaflna.
misjafnir að gerð og likamsbygg-
ingu og því eðlilegt að þetta hlut-
fall sé eitthvað á reiki. En
reynslan hefur sýnt að
hlauparar ná bestu orkunýting-
unni ef farið er nálægt þessu
hlutfalli. Af framansögðu er ljóst
að kolvetni er meginuppistaða
fæðunnar hjá þeim hlaupumm
sem vilja ná árangri. Það er því
ekki nein tilviljun að lang-
hlauparar neyta mikið kolvetna-
ríkrar fæðu eins og pasta, hrís-
grjóna, brauös og kartaflna. Þeir
sem auka hlut þessara fæðuteg-
unda komast oft einnig að því að
það er einmitt fæðan sem þeim
líkar best við - og fá oft hálfgerð-
an viðbjóð á þeirri fæðu sem er
með óhagstæðari hlutíoll.
Trefjarík kolvetnafæða
Kolvetni er hægt að fá á
tvennan hátt í fæðunni. Á ein-
faldan og flókinn. Skynsamur
hlaupari sækist eftir flóknu
leiðinni með því að neyta kom-
metis, pasta, grænmetis og
brauða sem gefa líkamanum
endingarmikla orku. Kosturinn
við þessa fæðu er einnig sá að
hún er trefjarík. Einfaldari leið
til að innbyrða kolvetni eru
sætuefni ýmiss konar sem gefa
skjótan en skammvinnari ár-
angur. Sætuefni eru í mörgum
tegundum ávaxta eða ávaxta-
safa og er ekkert nema gott um
það að segja.
Hins vegar halda margir að
þeir geti fengið mikla orku úr
svokölluðum tilbúnu sætuefn-
um eins og i gosdrykkjum, sæl-
gæti eða sætabrauði. Þær fæðuteg-
undir eru því miður mjög kaloríu-
rikar og oftast með hátt hlutfall
fitu. Yfirleitt er mjög lítið magn
vítamína og bætiefna i þess konar
fæðu. Þær geta geflð orku á skjót-
an hátt en endast yfirleitt í skamm-
an tíma og líkaminn verður verri á
eftir. Það kemur mörgum á óvart
að þurfa jafnvel að skera niður
hlutfall prótína í fæðunni. Sú skoð-
un var ríkjandi áður fyrr að hátt
prótínhlutfall væri mjög nauðsyn-
legt í fæðunni sérstaklega hjá þeim
sem stunduðu íþróttir. Hins vegar
er 10-15% hlutfall prótína, af heild-
arinntöku líkamans af kaloríum,
alveg nægjanlegt. Ef hlutfallið er
hærra í fæðunni, bregst líkaminn
við með því að breyta umframpró-
tíni í fitu. í verstu tilfellum getur
of hátt prótínhlutfall skaðað lifrina
eða nýrun.
Þó má alls ekki líta á prótín sem
eitthvað neikvætt í fæðunni.
Prótín stuðlar að vexti beina og að
þau grói og með hjálp þess mynd-
ast blóðið, húðin, hárið og neglum-
ar. Því verður að gæta þess að
prótínmagnið sé ekki of lítið. Lang-
hlauparar þurfa einnig frekar á
próteini að halda en þeir sem
stunda enga hreyfingu. Prótínrík
fæða er til dæmis fiskur, léttmjólk,
fuglakjöt, baunir, hnetur, eggja-
hvítur, fitusnauðir ostar og marg-
ar tegundir grænmetis. Þeir sem
neyta eingöngu grænmetis verða
að gæta þess sérstaklega að prótin-
ið sé nægjanlegt í fæðu þeirra.
-ís. Lauslega þýtt og endursagt
úr tímaritinu Kick.
UPPBOÐ
Framhald uppboðs á eftirfarandi
eignum veröur háð á þeim sjálf-
um sem hér segir:
Lyngás 4, Garðabæ, þingl. eig. Nýbýla-
vegur 30 sf., gerðarbeiðendur Garðabær,
Landsbanki ís’lands hf., lögfrd., og Sam-
vinnusjóður íslands hf., fimmtudaginn
16. september 1999, kl. 11.00.
Nlartha Ernstsdóttir stefnir
að íslandsmeti í Berlínarmaraþoni
SÝSLUMAÐURINN f HAFNARFRÐI
Framhald uppboös á eftirfarandi
eignum verður háö á þeim sjálf-
um sem hér segir:
Dalsei 3 og stæði í bílgeymslu, 50% ehl.,
Reykjavík, þingl. eig. John Patrekur
Toohey, gerðarbeiðandi Tollstjóraskrif-
stofa, miðvikudaginn 15. september 1999,
kl. 17.00.
Dalsel 38, 5 herb.106,5 fm íbúð á 2. hæð
m.m., Reykjavík, þingl. eig. Aldís Gunn-
arsdóttir og Hafsteinn Öm Guðmundsson,
gerðarbeiðendur íbúðalánasjóður, Kredit-
kort hf., Lífeyrissjóður starfsmanna ríkis-
ins, B-deild, og Tollstjóraembættið, mið-
vikudaginn 15. september 1999, kl.
17.30.
Hléskógar 12, Reykjavík, þingl. eig. Ein-
ar Gunnarsson, gerðarbeiðandi Kreditkort
hf., miðvikudaginn 15. september 1999,
kl. 15.30.
Kötlufell 11, 3ja herb. íbúð á 4. hæð t.v.
m.m., Reykjavík, þingl. eig. Anton Ein-
arsson, gerðarbeiðendur íbúðalánasjóður
og Tollstjóraskrifstofa, miðvikudaginn
15. september 1999, kl. 13.30.
Langholtsvegur 10, 50% ehl., Reykjavík,
þingl. eig. Guðlaugur R. Magnússon,
gerðarbeiðendur Fjárfestingarbanki at-
vinnulífsins hf. og Tollstjóraskrifstofa,
fimmtudaginn 16. september 1999, kl.
17.00.
Þegar afrekshlauparinn Martha
Emstsdóttir tilkynnti að hún hefði
hætt við þátttöku á HM í Sevilla
Laufásvegur 17,1. hæð, Reykjavík, þingl.
eig. Ingibjörg Matthíasdóttir, Ragnhildur
Matthíasdóttir og Matthías Matthíasson,
gerðarbeiðendur Hlutabréfasjóðurinn hf.
og Tollstjóraskrifstofa, fimmtudaginn 16.
september 1999, kl. 13.30.
Laugamesvegur 86, 4ra herb. íbúð á 1.
hæð t.v., Reykjavík, þingl. eig. Anna Jos-
efin Jack, gerðarbeiðendur Lífeyrissjóður
starfsmanna ríkisins, B-deild, og Toll-
stjóraskrifstofa, fimmtudaginn 16. sept-
ember 1999, kl. 15.00.
Leimbakki 32,4ra herb. íbúð á 3. hæð t.h.,
Reykjavík, þingl. eig. Guðjón Pálsson og
Sigurrós Árthúrsdóttir, gerðarbeiðandi
íbúðalánasjóður, miðvikudaginn 15. sept-
ember 1999, kl. 16.30.
Rjúpufell 27, 50% ehl. í 4ra herb. íbúð,
92,2 fm, á 4. hæð t.v. m.m., Reykjavík,
þingl. eig. Guðni Rúnar Ragnarsson, getð-
arbeiðandi Tollstjóraskrifstofa, miðviku-
daginn 15. september 1999, kl. 14.00.
Úthlíð 6,52,6 fm íbúð í risi m.m., Reykja-
vík, þingl. eig. Guðný Aradóttir, geiðar-
beiðandi Landsbanki Islands hf., höfúðst.,
fimmtudaginn 16. september 1999, kl.
15.30._____________________________________
Vesturberg 122, 102,5 fm íbúð á 3. hæð
t.h. m.m. ásamt geymslu á 1. hæð, merkt
0106, Reykjavík, þingl. eig. Hjördís Ein-
arsdóttir og Jónas P. Hreinsson, geiðar-
beiðendur Islenska útvarpsfélagið hf. og
Kreditkort hf., miðvikudaginn 15. sept-
ember 1999, kl. 14.30.
SÝSLUMAÐURINN í REYKJAVÍK
þótti mörgum það miður, sérstak-
lega í ljósi þess að Martha er i mjög
góðri æfingu um þessar mundir og
líkleg til afreka. Ákvörðun Mörthu
byggðist fyrst og fremst á þeirri
staðreynd að líklegt mátti telja að
hitinn í Sevilla myndi draga mjög
úr möguleikum hennar að ná góð-
um árangri í heilu maraþoni.
Þrátt fyrir að Martha haft tekið
ákvörðun um að keppa ekki í
Sevilla á Spáni er ekkert uppgjafar-
hljóð í henni. Martha var staðráðin
í að keppa í heilu maraþoni á öðr-
um vettvangi við skaplegra hitastig.
Nú er Martha búin að taka ákvörð-
un um að hlaupa heilt maraþon í
Berlínarmaraþoni þann 26. septem-
ber næstkomandi.
“Hitinn á þessum tíma í Berlín er
allt annar en sá sem ég hefði þurft
að glíma við í Sevilla. Miðað við
árstíma má gera ráð fyrir að hitinn
verði á bilinu 15-18°C,“ segir
Martha. „Eg er í ágætu formi um
þessar mundir og tel mig hafa góða
möguleika á því að bæta íslands-
metið í greininni.“ Martha á sjálf
núverandi met, en hún setti það í
Hamborg í aprílmánuði á þessu ári.
Tími hennar í því hlaupi var 2:35:16
klst.
@.mfyr: Fleiri úr fjölskyldunni
@megin:M£irtha verður ekki ein
á ferð í Berlín. „Við verðum þarna
þrjú systkinin meðal þátttakenda,
ég’ Bryndís systir mín og Sveinn
bróðir minn,“ segir Martha. Þau
eru öll þekkt úr langhlaupum,
Sveinn er meðal fremstu hlaupara
landsins í karlaflokki og Bryndís er
núverandi íslandsmethafi í Lauga-
vegshlaupinu.
Berlínarmaraþon verður ræst
klukkan 9 að morgni og þá munu
nokkrir tugir þúsunda hlaupara
spreyta sig á heilu maraþoni.
Berlínarmaraþon hefur um árabil
verið með vinsælli borgarhlaupum
Evrópu. „Ef allt fer samkvæmt áætl-
un ætti ég að vera að skríða í mark
um og upp úr klukkan 11:30 að stað-
artíma,“ segir Martha. Hún hefur
æft af kostgæfni fyrir þetta hlaup.
„Fyrri hluta sumarsins fór að
mestu leyti í hraðaæfmgar hjá mér,
en undanfarnar vikur hef ég ein-
beitt mér að því að bæta langþolið.
Ég ætla að taka það rólega síðustu
tvær vikmar fyrir hlaup, tek léttar
5-10 km æfingar og síðan nokkurra
daga algera hvíld fyrir hlaupið
sjálft,“ segir Martha. Það verður
fróðlegt að fylgjast með árangri
systkinanna í Berlín sunnudaginn
26. september. Telja má líklegt að
nýtt Islandsmet í maraþoni kvenna
líti dagsins ljós ef aðstæður veröa
góðar og Martha nær sér vel á strik.
-ÍS
Martha Ernstsdóttir er búin að taka ákvörðun um að hlaupa heilt maraþon í
Berlínarmaraþoni þann 26. september næstkomandi.
UPPBOÐ