Dagblaðið Vísir - DV - 21.01.2000, Blaðsíða 10

10
FÖSTUDAGUR 21. JANÚAR 2000 JLlV
Hfrenning
Mikill kraftur
Þau sungu Óöinn til gleöinnar: Finnur Bjarnason, Ólöf Kolbrún Haröardóttir og Ingveld-
ur Ýr Jónsdóttir. Myndin er tekin á æfingu. DV-mynd Hilmar Þór
Níunda sinfónía Beet-
hovens þótti framúr-
stefnuleg lengi vel. Margir
voru á því að hún væri
allt of hávaðasöm, hljóm-
amir ómstríðir og laglín-
umar kjánalegar. Ein-
hverjum fannst stefið
fræga i Qórða kaflanum
minna sig á lagið Yankee
Doodle, en engum dettur
slík samlíking í hug i dag,
enda er níunda sinfónían
eitt merkasta og stór-
brotnasta verk tónbók-
menntanna. Á tónleikum
með Sinfóníuhljómsveit
íslands í gærkvöldi mátti
heyra þessa miklu tón-
smíð ásamt fyrstu sinfón-
íu Beethovens, en hún er
ópus 21 og er í C dúr.
Stjómandi hljómsveitar-
innar var Rico Saccani.
Fyrsta sinfónían er eins
ólik þeirri níundu og
hugsast getur. Hún er
undir miklum áhrifum frá
Haydn og er formfost og
stílhrein í alla staði, þó
krafturinn sé ávallt til
staðar. Þetta er svipmikið
verk sem einkennist af
lífsgleði og lýrískri heiðríkju en heppnaðist ekki
sem skyldi í flutningi hljómsveitarinnar. Bæði
var að fiðlurnar voru ekki alltaf hreinar og svo
var hljómsveitin hér og þar ekki samtaka. Túlk-
un Ricos Saccanis var þó vel mótuð en dálítið
einhæf. Of mikil áhersla var lögð á að hafa tón-
listina kraftmikla á kostnað mýkri hliðanna og
því komu andstæður verksins ekki nægilega vel
fram.
í níundu sinfóniunni eru fjórir einsöngvarar
og kór. Söngvaramir koma ekki fram fyrr en í
fjórða og síðasta þættinum en hinir þrír kaflarn-
ir eru þrungnir dramatískum andstæðum þar
Tónlist
Jónas Sen
sem átökin eru stundum gífurleg. Fjórði kaflinn
er hins vegar hamslaus gleði og er þá sunginn
Óðurinn til gleðinnar eftir Friedrich Schiller.
Það var Kór íslensku óperunnar sem söng með
hljómsveitinni en einsöngvarar voru Ólöf Kol-
brún Harðardóttir, Ingveldur
Ýr Jónsdóttir, Finnur Bjarna-
son og Guðjón Óskarsson. Líkt
og í fyrstu sinfóníunni var of-
uráhersla lögð á kraftinn og
snerpuna en lýríkin, sem er
aldrei langt undan og nær há-
punktinum í hinum hæga
þriðja kafla, var hins vegar flöt
og vantaði innileika. Sömuleið-
is skorti dulúðina í veikustu
hlutum verksins, trúlega vegna
þess að þar var of sterkt leikið.
Heildaráhrifin vora þvi dálítið
einhæf og ristu ekki djúpt.
Tæknilega lék þó hljómsveitin
vel, hún var fullkomlega sam-
taka og spilaöi hreint og örugg-
lega allan tímann.
Einsöngvararnir áttu sumir
góða spretti, Ólöf Kolbrún
Harðardóttir gerði margt fal-
lega og sama má segja um Ing-
veldi Ýr, þó ekki hafi mikið
heyrst í henni. Guðjón Óskars-
son bassi stóð sig einnig með
miklum ágætum þó örlitill
taugaóstyrkur gerði vart við
sig. En Finnur Bjamason olli
vonbrigðum. Eins og kunnugt
er var hann baríton lengi vel en
var hækkaður í tign nýverið og
syngur nú tenór. Sólóið hans í
sinfóníunni er áhrifamesta augnablik verksins
og á að vera kraftmikið, upptendrað og hetjulegt.
Þannig var það ekki á tónleikunum í gærkvöldi
heldur þvert á móti loðið og flatneskjulegt og
náði ekki yfir hljómsveitina. Finnur er óneitan-
lega bæði músíkalskur og hæfileikaríkur og hef-
ur oft sungið undravel en þama var hann ein-
faldlega ekki á réttri hillu. Kór íslensku óper-
unnar var hins vegar þéttur og kraftmikill og
sleppti sér gersamlega í algleymiskenndum loka-
hnykknum. Það dugði þó ekki til að lyfta þessari
túlkun á sinfóníu Beethovens upp úr meðal-
mennskunni.
Óperustjörnurnar ungu meö leikstjóra sínum og undirleikaranum og kraftaverkamanninum Claudio Rizzi.
DV-mynd JAK
Stjörnur framtíðarinnar
Tónlistarhús og
Ríkisútvarp
Á aðalfundi Bandalags íslenskra lista-
manna, sem var haldinn 8. janúar, voru
samþykktar þrjár ályktanir um menningar-
leg þjóðþrifamál. Varðar ein þeirra tónlist-
arhúsiö stóra sem BÍL telur knýjandi þörf á
að rísi sem fyrst. Skorar Bandalagið á alla
ráðamenn þjóðarinnar að standa saman um
að hraða framkvæmdum.
Aðalfundurinn biður einnig mennta-
málaráðherra og sveitarstjórnir að veita
verkefninu „Tónlist fyrir alla“ nauðsynlegt
fjármagn til að geta staðið undir nafni og
náð til allra kjördæma landsins. Til verk-
efnisins var stofnað fyrir þjóðargjöf Norð-
manna til að veita fræðslu og menningu til
allra skólabarna landsins en enn eru þeir
sem íjærst búa höfuðborginni á biðlista.
Loks telur aðalfundurinn brýnt að hrað-
að verði afgreiðslu nýrra útvarpslaga sem
tryggi framtíö hljóðvarps og sjónvarps í
eigu allra landsmanna. Helsta hlutverk
Ríkisútvarpsins er að efla menningarlífið í
landinu og um leið íslenska tungu. Vill BÍL
minna á nauðsyn þess að auka vægi inn-
lendrar dagskrárgeröar og að listrænt efni
skipi þar miklu meiri og verðugri sess en
nú er.
Tvö ný félög atvinnulistamanna voru
tekin inn í BlL á fundinum, Félag tón-
skálda og textahöfunda og Félag leikmynda-
og búningahöfunda. Þá
em aðildarfélög BÍL orðin
13 talsins. Ný lög félagsins
vora samþykkt og meðal
helstu breytinga er að nú
er skipuð fimm manna
starfsstjóm í stað þess að
áður áttu fulltrúar allra
aðildarfélaga fulltrúa í
stjórn. Em svo stórar
stjórnir einfaldlega óstarf-
hæfar að mati formanns,
Tinnu Gunnlaugsdóttur
leikkonu. Félagið hefur aðsetur sitt á
Laugavegi 24 í húsnæði sem félagið er nú
lögformlegur eigandi að eftir áralanga tog-
streitu um eignarhald, en söguna af þeirri
togstreitu sagði Tinna í skemmtilegri ræðu
á fundinum.
Föngulegi hópurinn á myndinni tók þátt í sýningu
Nemendaóperu Söngskólans í Reykjavík um síðustu
helgi undir stjóm Ásu Hlínar Svavarsdóttur. Þau
kölluðu hana Rauða tjaldið - óperuslettur úr ýmsum
áttum - og fluttu atriði um ást og afbrýði úr mörgum
þekktum og lítt þekktum óperum með knallrautt tjald
í bakgrunni.
Sýningin virtist kaótísk en var reyndar þrælskipu-
lögð flétta af atriðum sem fyrst voru leikin í íslenskri
þýðingu og síðan - oft nokkrum atriðum seinna -
sungin á frummálinu, itölsku eða þýsku. Áhorfendur
fengu því að heyra hvert atriði tvisvar sem var prýði-
legt til skilnings. Þó var eitt atriði, úr Kátu konunum
frá Windsor eftir Karl Otto Ehrenfried Nicolai, aðeins
sungið. Þegar kátu konurnar tvær, prýðilega sungnar
á þýsku af Kristveigu Sigurðardóttur og Nönnu Mar-
íu Cortes, ætluðu að leika atriðið sitt á íslensku seint
í sýningunni var þeim vinsamlegast sagt að pilla sig
af sviðinu, það væri enginn tími til að endurtaka at-
riðið þeirra. Þetta fannst þeim að vonum hart; eink-
um þótti Nönnu Maríu illa með sig farið, sjálfa dótt-
ur skólastjórans, eins og hún tilkynnti hástöfum og
hótaði að segja sig úr þessum ömurlega skóla undir
eins!
Þetta er gott dæmi um dillandi stemninguna á sýn-
ingunni sem var öll ótrúlega frísk, fjörug og fagmann-
leg, því meðal þessa unga fólks em fantagóð söngv-
araefni. Var helst til baga aö svo lágt er til lofts í tón-
leikasal Söngskólans að raddimar nutu sín illa þegar
hæst lét. Þau sem snurtu mig dýpst þetta sunnudags-
kvöld voru Kristín R. Sigurðardóttir sem söng Mímí
í La Bohéme Puccinis af næmri tilfinningu, Ingibjörg
Aldís Ólafsdóttir sem sópaði að í hlutverki greifynj-
unnar í Brúðkaupi Fígarós eftir Mozart, Hafsteinn
Þórólfsson sem söng Colas galdramann í æskuverki
Mozarts, Bastiano e Bastiana með töfrandi húmor
(meðan hann klóraði kisunum sínum undir kverk-
inni!) og Sigurlaug Jóna Hannesdóttir og Þóra S. Guð-
mannsdóttir sem vom æðislegar í hlutverkum systr-
anna Karólínu og Elisettu í Leynibrúðkaupinu eftir
Domenico Cimarosa. Það er mikill keppnisandi milli
þeirra systra og til að ítreka það frekar voru þær
dubbaðar upp í hnefaleikahanska, handklæði hengt
um hálsinn á þeim og svo slógust þær undir aríunni!
Þetta var yndislegt kvöld og þakkarvert að gefa
áheyrendum tækifæri til að fylgjast með þegar stjörn-
urnar kvikna.
-SA
JL
Tinna Gunn-
laugsdóttir.
Myndlistarsýning á
Stóra sviði Borgarleik-
hússins
Djöflamir eftir Dostojevskí, í
leikgerð Alexei Borodín, verða
frumsýndir hjá Leikfélagi Reykja-
víkur í kvöld, og á sunnudaginn
milli klukkan 14 og 16 verður hald-
in myndlistarsýning inni í leik-
myndinni á Stóra sviði Borgarleik-
hússins. Þar ætlar Stanislav Bene-
diktov, leikmynda- og búninga-
hönnuður Djöflanna, að sýna
teikningar sínar að leikmyndinni
og tala um vinnu sína, og verður
gestum boðið að stíga á sviðið og
skoða leikmyndina og önnur verk
Benediktovs í návígi.
Húsið verður opnað kl. 14 og
listamaðurinn heldur tölu sína kl.
15. Öllum er heimill ókeypis að-
; gangur.
Óður steinsins
Á mánudagskvöldið kl 20.30
verða óvenjulegir tónleikar í Saln-
um í Tónlistarhúsi Kópavogs und-
ir heitinu Óður
steinsins. Fyrir all-
mörgum árum kom
út bók með litríkum
sneiðmyndum af ís-
lenskum steinum
eftir Ágúst Jónsson.
Skáldið * Kristján
Einarsson frá Djúpa-
læk hafði ort kvæði
fyrir áhrif þessara mynda sem
hann nefndi „Óð steinsins" og var
birt með myndunum. Myndimar
eru þrjátíu talsins og kvæðið þrjá-
tíu erindi. Fyrir nokkrum árum
samdi Atli Heimir Sveinsson tón-
skáld jafnmörg píanóstykki og er
verkið þrefalt eða þríeitt sem flutt
verður á mánudagskvöldið. Arnar
Jónsson leikari les Ijóð Kristjáns
og Jónas Ingimundarson leikur
tónamyndir Atla Heimis um leið
og myndir Ágústar Jónssonar eru
sýndar á stóru sýningartjaldi.
í tengslum við tónleikana stend-
ur Náttúrufræðistofa Kópavogs
fyrir sýningu í anddyri Salarins á
völdum steinum úr safni Náttúru-
fræðistofu, til dæmis draugastein-
um, bergkristöllum og japisum.
Frumskógadýrið Hugo
Sýningar á norrænum kvik-
myndum fyrir böm hefjast aftur í
Norræna húsinu á sunnudaginn
kl. 14 með sýningu á stórskemmti-
legu dönsku teiknimyndinni um
frumskógadýrið Hugo.
Hugo er lítið og elskulegt frum-
skógadýr, sem lendir í klóm vondu
leikkonunnar Izabellu. Hún ætlar
að nota hann í næstu stórmynd
sinni „Fegurðardísin og gæludýr-
ið“. Hugo tekst að sleppa - en þá
byrjar ævintýrið!!
Myndin er með dönsku tali og
sýningartíminn er 71 mín. Að-
gangur er ókeypis. Takið með ykk-
ur heim bækling með upplýsing-
um um kvikmyndasýningarnar
sem fæst líka ókeypis í Norræna
húsinu.
Kaffi á rás 1
Við minnum á að leikritið Kaffi
eftir Bjarna Jónsson, sem tilnefnt
er til Leikskáldaverðiauna Norð-
urlanda verður flutt
á rás 1 á morgun kl.
14.30. Þetta er ekki
upptaka á sýningu
Þjóðleikhússins
heldur hefur Kristín
Jóhannesdóttir búið
leikritiö sérstaklega
til flutnings í útvarp
og hún leikstýrir því
líka. Leikendur eru Steindór Hjör-
leifsson, Baldur Trausti Hreins-
son, Hjalti Rögnvaldsson, Hanna
María Karlsdóttir, Marta Nordal,
Þorsteinn Bachmann og Egill
Ólafsson.
Umsjón
Silja Aðalsteinsdóttir