Dagblaðið Vísir - DV - 08.04.2000, Blaðsíða 18
18
Helgarblað
LAUGARDAGUR 8. APRÍL 2000
DV
Svo ég komi mér nú að efninu.
Ég hef alla tið verið svolítið svag fyrir
klámi.
Löngum hafði ég lúmskan grun um að við
sem erum svag fyrir klámi værum ekki sér-
lega hátt skrifaðir í hinu siðmenntaða sam-
félagi og stundum var ég satt að segja í ör-
væntingu minni að velta því fyrir mér hvort
verið gæti að ég væri einn um þessa and-
skotans ónáttúru.
Ég óttaðist hvað sagt yrði heima hjá mér
ef þetta kæmist upp. Drottinn minn dýri. Ég
þorði varla að hugsa þá hugsun til enda
hvernig mömmu og ömmu yrði við ef þær
væru enn á lífi.
Ég er mesti klækjarefur og með viðeig-
andi undirferli hef ég reynt að kanna það án
þess upp kæmist hvort vinir mínir, kunn-
ingjar, samstarfsfólk, frændur, frænkur, já
og mínir nánustu séu svona eins og ég - svo-
lítið uppá klámhöndina.
En það var eins og við manninn mælt, all-
ir voru, já undantekningarlaust haldnir
slíkri forakt og fyrirlitningu á klámi að það
hálfa væri nóg. Við þetta fylltist ég ægilegri
sektarkennd og sjálfsfyrirlitningu, varð
desperat og fór að velta því fyrir mér hvort
ég væri einhver andskotans öfuguggi með
afbrigðilegar sérþarfir.
Ég tek undir það með ýktri sannfæringu
þegar klám ber á góma, sem er nú æði oft,
að það sé bæði hvimleitt, ógeðfellt og ósam-
boðið siðuðum manneskjum og satt að segja
er það nú svo að þegar ég fer að hugsa riieira
um þetta, þá finnst mér klám ómerkilegt,
asnalegt og ósköp óintresant. En það breyt-
ir því ekki að ég er svolítið svag fyrir klámi.
Ég las einhvers staðar núna um daginn að
áhugi fyrir klámi kæmi gjarnan yfir gömul
karlrembusvín sem væru að missa náttúr-
una en ég fæ ekki betur séð en að þessi stað-
hæfing sé gersamlega úr lausu lofti gripin
því ég man ekki betur en áhuginn væri
mjög almennur meðal okkar strákanna í
vesturbænum þegar ég var að alast upp.
Einlægur, brennandi og fölskvalaus áhugi
sem fékk útrás í umfangsmikilli söfnun á
gleðisögum, blautlegum ljóðum og lausu
klámi. Ekkert var lesið af gullaldarbók-
menntunum annað en Bósa saga og
Herrauðs. Innsigluðu síðumar af Elskhuga
Lady Chatterleys, sem Kristmann hafði þýtt
og Ragnar í Smára gefið út, voru rifnar úr
kilinum og lesnar upp til agna en bókin
sjálf, sem kölluð var „Bláa bókin“ af því hún
var blá á litinn, var álitin meiri kjörgripur
en Flateyjarbók. Allir voru á bólakafi í því
að safna myndum af berrösuðu fólki í öllum
mögulegum og ómögulegum stellingum.
Þetta voru kölluð klámkort eða píkumyndir
og gerðu rosalega lukku.
Til að villa foreldrum sýn voru þessar
myndir kallaðar jesúmyndir og pabbar og
mömmur, afar og ömmur, frændur og
frænkur voru í sjöunda himni yfir guðsótta
æskulýðsins í vesturbænum.
Þegar myndirnar voru orðnar svo lúnar
að ekki var hægt að greina lengur á þeim
hver var að gera hvað við hvem var það í
strákasamfélaginu kallað að þær væru
„búnar“, eða „alveg búnar“ ef þær voru bók-
staflega komnar í tætlur.
Þá var þeim fleygt og reynt að ná i aðrar
skýrari.
Stundum var atgangurinn svo harður í
þessari dæmalausu söfnun að aðstandendur
héldu að verið væri að safna frímerkjum, en
það var nú eitthvað annað.
Og nú sem ég sit á gamalsaldri á sveita-
setri mínu i Borgarfirði og rifja upp kyn-
fróðleiksþorsta okkar strákanna vestur í bæ
í dentíð, þá verður mér hugsað til þess hvað
miklu betur við hefðum nú verið settir ef
klámblöð hefðu verið upp um allar hillur í
virtustu bókabúðum, samfaravídeómyndir á
myndbandaleigiun og fastir fræðsluþættir
um klám í sjónvarpinu.
Þá hefðum við sko ekki verið eins bældir
eins og sumir okkar eru búnir að vera lung-
ann úr lífinu.
En nú hefur veður skipast í lofti. Klám
sem áður þótti vansæmandi er orðin dygð.
Andblær hinnar frjálsu klámbylgju leikur
um íslensku þjóðina þessa dagana og hefur
losað margan manninn og konuna undan
þungu fargi.
Sakbitnir dónar varpa öndinni léttar
fagna frelsinu og brjótast út úr skápunum
því tíðarandinn blæs þeim í brjóst að áhugi
fyrir klámi sé mannlegur, eðlilegur, jákvæð-
ur og æskilegur líkt og sannsögli, heiðar-
leiki, guðsótti og móðurást.
Kæru vinir, dónar og klámunnendur. Nú
er lag. Á meðan klámaldan rís hæst skulum
við koma út úr skápnum og njóta réttar okk-
ar sem frjálsbomir menn og klæmast hressi-
lega.
Flosi
Kýs sjálfsmorð
fremur en
elliglöp
Sænski kvikmyndaleikstjórinn
Ingmar Bergman sagði í viðtali í
vikunni að hann myndi frekar
fremja sjálfs-
morð en að
sál hans yrði
fost í hröm-
andi líkama.
Bergman,
sem er 81 árs
að aldri, veit-
ir næstum
aldrei viðtöl
en hann féllst
á sjónvarps-
viðtal þar
sem spyrillinn, leikarinn Erland
Josephsson, er vinur hans. „Það
eina sem ég hræðist er að ég verði
elliær og þar með byrði á öðram,
sálartíra, föst í líkama sem smátt
og smátt dregur mig til dauða ...
það held ég að væri hræðilegt.
Maður á þó valmöguleika og getur
ákveðið með sjálfum þér hvort
maður vill halda áfram að lifa en
ég vona aö ég muni hafa glóru í
koUinum til að taka þá ákvörðun,"
sagði Bergman meðal annars. í
viðtalinu sagði hann einnig að
andlát konu hans árið 1985 hefði
leitt til þess að honum stæði á
sama um eigin tilveru.
Julianne fær
gott stykki
Nú þegar ljóst þykir að Jodie
Foster muni ekki taka að sér hlut-
verk í kvikmyndinni Hannibal,
framhaldinu af myndinni Lömbin
þagna. Má fullvíst ætla að leikkon-
an Julianne Moore muni hljóta
hnossið og hefur reyndar verið
gert samkomulag þar um. Juli-
anne, sem mun mæta hinum
lystuga Hannibal sem leikinn er af
Anthony Hopkins, segist sjálf hafa
orðið undrandi þegar henni
bauðst að taka hlutverkið að sér.
Hún segir sér hafa verið ýtt til
hliðar á sínum tíma þegar velja
átti í hlutverkið og því hafl hún
hvorki lesið bókina né fengiö að
sjá handritið þegar henni var falið
að leika í myndinni eftir aðeins
klukkustundarlangt viðtal við
leikstjórann Ridley Scott. „Ég ætla
ekki að fara eins að og Jodie. Hún
stóð sig frábærlega en það kemur
ekki til mála að ég feti í fótspor
hennar. Þetta er kvikmyndin
mín,“ segir Julianne um væntan-
legan leik í myndinni. Við skulum
þó vona að Anthony Hopkins fái
að ráða einhverju líka.
Snjókubbaskófla og hanskahitari:
Börn í
brennidepli
- íslensk börn slá gegn í Svíþjóð
Fyrir þremur árum var haldin
hönnunarsýning í sænsku borginni
Kalmar sem bar óvæntan ávöxt. Ekki
vegna hönnunarinnar sjálfrar líkt og
kannski hefði mátt búast við heldur
fengu nokkrir skipuleggjendur þá
flugu í höfuöið að sniðugt væri að
halda sambærilega sýningu þar sem
börn væru í hlutverki hönnuðanna.
Afraksturinn er sýningin „Fantasi
Design“ eða Hugvit og hönnun sem
var opnuð 1. april síðastliðinn í Kal-
mar Kunstmuseum. Sýningin fer svo
á flakk um Norðurlönd og jafnvel allt
til Japans og Bandaríkjanna en til ís-
lands mun hún skila sér í Menningar-
miðstöðina Gerðuberg í september.
Sif Gunnarsdóttir er verkefnisstjóri
sýningarinnar hérlendis.
„Flestir krakkarnir eru á aldrinum
9-12 ára sem er geysifrjór aldur. Þeir
eru nógu gamlir til að móta hugmynd-
ir sínar en ekki það gamlir að þeim
þyki þetta hallærislegt. Þó er vissu-
lega einnig nokkuð um að bæði eldri
og yngri krakkar láti til sín taka.“
Óvenju atkvæðamikllr
Af þeim rúmlega fjögur hundruð
hugmyndum sem kepptust um að
haldin í nokkur ár og heppnaðist
það samstarf sérstaklega vel. Gerði
það okkur kleift að ná til allra
grunnskólanna auk þess sem við
byggðum á sterkri hefð. Menningar-
borgin 2000 styrkti einnig verkefnið
og var áhugasöm í alla staði, líkt og
fjölmörg fyrirtæki sem bjuggu til
frumgerðir af hugmyndum bam-
anna.“
Hugmyndaauðgi
Ekki verður hjá því komist að
taka hér nokkur dæmi um sköpunar-
gáfu barnanna en á því sviði gáfu
frændþjóðimar okkur lítið eftir:
- Finnland: Sjónvarpsþeytari sem
gerir heimavinnandi hi smæðrum
kleift að horfa á uppáh ldssápuna
um leið og þær þeyta rjóma.
- Danmörk: Bakteríusamskipta-
tæki sem vart þarf að taka fram að
er enn á hugmyndastigi.
- Svíþjóð: Bananaafhýðir sem fjar-
lægir hýði af banönum kjósi maður
að gera það ekki sjálfur.
- Danmörk: Litríkir gervihnatta-
diskar sem lífga upp á umhverfið,
ólíkt þeim hvítu.
Þegar Sif er spurð að því hvort ís-
Sif Gunnarsdóttir virkjar sköpunargleöi íslenskra barna.
- Snjókubbaskófla Soffíu Sólveigar
Halldórsdóttur mokar upp snjókubb-
um í hentugri stærð til snjóhúsa-
gerðar.
- Brettalyfta Andra Haraldssonar
Spennandi tími fram undan
Metþátttaka var í Nýsköpunar-
keppni grunnskólanna i ár en alls
var 1800 hugmyndum skilað inn.
Höfundar 70 þeirra munu einmitt
komast á sýninguna voru 56 valdar
og áttu „börnin okkar“ hvorki
meira né minna en 18 þeirra. Enn
fremur höfðu verið útbúnar af
mörgum þeirra framgerðir meðan
útfærslur hinna barnanna voru
jafnan á hugmyndastigi. Sif lýsir
sérstöðu okkar svo: „Við fengum að
fljóta með Nýsköpunarkeppni
grunnskóla sem nú hefur verið
lensku hugmyndimar hafi átt sér
einhverja sérstöðu svarar hún því til
að þær hafl allajafna verið praktísk-
ari og nefnir nokkur dæmi máli sínu
til stuðnings:
- Hanskahitari Jóns Karls Grét-
arssonar er hugsaður fyrir skóla og
leikskóla, en hann hitar rétt eins og
hárblásari. Búið er að sannreyna
tækið sem virkar afbragðsvel.
gerir brettafólki auðveldara fyrir í
brekkunum og gaf góða raun í Blá-
flöllum.
- Parísarskóhjól Sigurðar Sindra
Helgasonar auðveldar allan aðgang
að skóm sem eiga annars á hættu að
týnast inni í skáp.
„Já,“ segir Sif, „íslendingamir eru
óvenjuduglegir við að búa til hluti
sem fullnægja ákveðnum þörfum."
hittast í Gerðubergi um þessa helgi
undir handleiðslu eldri lærimeist-
ara. Afrakstur þeirrar vinnu verður
til sýnis innan tíðar líkt og sjálf nor-
ræna sýningin. Sif segir um hana að
endingu: „Fantasi Design er afskap-
lega falleg sýning og ég hlakka mjög
mikið til að fá hana heim.“
-BN
Hanskahitari.
Parísarskóhjól.
Sjón varpsþeytari.
Litríkur gervihnattadiskur.
Klámhögg