Dagblaðið Vísir - DV - 08.04.2000, Síða 51

LAUGARDAGUR 8. APRÍL 2000
DV
X
59
Tilvera
Lífiö er dásamlegt (La vite e bella)
Eins þriggja evrópskra mynda sem þakka má aukna aösókn á
evrópskar myndir.
Fleiri sjá evr-
ópskar myndir
Asgrímur
Sverrisson
skrifar um kvikmyndir.
Þau ánægjulegu tíöindi berast nú
frá meginlandi Evrópu að aðsókn á
evrópskar myndir sem sýndar eru
utan heimalandsins hafi aukist um allt
að 45 prósent á síðasta ári. Þessar töl-
ur koma frá kvikmyndahúsakeðjunni
Europa sem leggur áherslu á sýningar
evrópskra kvikmynda og nýtur til þess
sérlegs stuðnings Evrópusambandsins.
Europa-keðjunni tilheyra 755 tjöld i 183
evrópskum borgum og 17 löndum, þar
á meðal á íslandi, en bæði Háskólabíó
og Regnboginn taka þátt í þessu verk-
efni.
Þessi aukning er sérstaklega þökk-
uð þremur myndum: Veislunni eftir
Thomas Vinterberg, Lífið er dásamlegt
eftir Roberto Benigni og Allt um móð-
ur mina eftir Pedro Almodovar, en
hún hlaut verðskuldaðan Óskar á dög-
unum sem besta erlenda myndin.
Það er auðvitað
alltof snemmt að
blása* í lúðra og
skála í dýrum miði
því enn hailar mjög
á evrópskar myndir
á heimamarkaði
gagnvart framboði
Hollywood-mynda.
Mun áætlað að
markaðshlutdeild
evrópskra mynda sé
prósent í álfunni. Engu að síður er
ástæða til að gleðjast yfir þessum ár-
angri, sem og öðrum vísbendingum
um aukinn áhuga á evrópskri kvik-
myndagerð. Bandarískir kvikmynda-
framleiðendur hafa nú á allra síðustu
árum snúið sér í auknum mæli að
framleiðslu evrópskra mynda, með að-
aláherslu á Bretland, sem er skiljan-
legt vegna tungumálsins. Þannig hafa
orðið til ýmsar vinsælar myndir á
borð við Notting Hill, The English
Patient, Shakespeare in Love, Elisa-
beth og The Talented Mr. Ripley, svo
einhverjar séu nefiidar. Allar voru
þær gerðar fyrir ameríska dollara en
höfðu sterka evrópska sýn og áherslur.
Það að aðeins þrjár myndir standi
upp úr þarf ekki að koma á óvart og í
raun gegnir sama máli með myndir frá
HoOywood þar sem „blokkbusteram-
ir“ halda uppi meðaltalinu. Hitt er
mikilvægara að til séu evrópskar
myndir sem draga fólk í bíó í stórum
stíl því þeim fylgir löng röð af öðrum
myndum sem fólk fer einnig að sjá,
nema í minna mæli. Sú hugmynd fær
þannig hljómgrunn meðal almennings
í kringum 10-12
að evrópskar myndir gætu einnig ver-
ið bíómiðans virði. Það er gríðarlega
mikilvægt fyrir framtíð evrópska
mynda að þessi hugsun sé fyrir hendi.
Þá þarf að vera framboð á myndum
sem fólk vill sjá.
Alltof lengi hafa evrópskar myndir
dvalið í menningarlegu gettói og al-
menningur gert samasemmerki milli
evrópskra mynda og leiðinlegra. Stór
hluti fjölmiðla mælir velgengni í að-
sókn og mótar þannig afstöðu almenn-
ings. í krafti öflugrar markaðssetning-
ar og aðgangs að yfirgnæfandi meiri-
hluta kvikmyndahúsa í Evrópu valtar
Hollywood yfir evrópskar kvikmyndir
sem yfirleitt eru gerðar á öðrum for-
sendum. Hollywood er alþjóðlegt tákn
fyrir skemmtun og afþreyingu en evr-
ópskar myndir hins vegar ríkisrekin
fyrirbæri, klyfiaðar ákveðnu „fram-
færsluhugarfari"
og hafa ekki endi-
lega skemmtisjón-
armiðið í háveg-
um. Þetta er auð-
vitað einfóldun en
staðreyndin er sú
að evrópskar kvik-
myndir hafa verið
frekar aftarlega í
huga hins breiða
fiölda. Um Hollywood gegnir öðru
máli. Heimsmynd okkar hefúr ekki
síst mótast af amerískum kvikmynd-
um: Ameríka er heimurinn í smásjá
en um leið goðsögnin um fyrirheitna
landið.
Nú er ekkert í bandarískri menn-
ingu sem gefur þarlendum yfirburði
yfir aðra í því að segja sögur. Munur-
inn felst í því að Bandaríkjamenn hafa
aldrei tekið kvikmyndir sérlega alvar-
lega, þ.e. lyft þeim upp á stall. Fyrir
þeim er þetta fyrst og ffemst bisness.
Evrópa er aftur á móti að kikna undan
eigin menningarsögu. í skugga hennar
finna menn sig smáa en dreymir jafh-
framt stóra drauma því til mikils er að
vinna.
Eða hvað?
Dogme-stefiiunni var meðal annars
beint gegn þessari hugsun og sem bet-
ur fer virðist ýmislegt benda til þess að
þetta þungbúna viðhorf sé á undan-
haldi. Ef evrópskir kvikmyndagerðar-
menn bera gæfu til að halda áfram að
losa sig úr fortíðarfiötrunum er engin
ástæða til að kvíða framtíð evrópskra
mynda.
FjnlsltyMiimál
mam
55
Pú ert frábær!
CC
Eitt af því sem einkennir samfé-
lagið okkar í dag er hvað margt er
orðið ópersónulegt. Við erum öll
metin sem einhver kennitala, ald-
urshópur, kyn og svo framvegis,
númer í hinum íslenska genabanka.
Oft vill það gleymast að við erum
hvert og eitt svo miklu meira en það
sem talan, númerið og stimpillinn
gefur til kynna. Við erum nefnilega
á vissan hátt eins og ferðataska á
leið frá einum áfangastað yfir á
þann næsta. Þér finnst kannski
skrýtið að ég skuli líkja okkur viö
ferðatöskur. En sjáðu nú til! Þá má
segja að lífið sé eins og ferðalagið
sem taskan er á. Þar með er líking-
in milli okkar og ferðatösku orðin
nokkuð góð. Ekki frekar en ferða-
taska á ferð vitum við hvert ferð-
inni er heitið. Ferðataskan fær síð-
an númer í hvert sinn sem hún fer
úr einni flugvél í aðra á milli
áfangastaða. Og á leiðinni á milli
áfangastaðanna safnast meir og
meir í ferðatöskuna. Þið vitið sjálf
hvernig það er þegar maður er á
ferðalagi, maður kaupir eitt hér og
annað þar, minjagripi, fot, ódýra og
dýra hluti og allt fer í töskuna.
Sumt tökum við fljótt upp aftur og
notum, jafnvel meðan við erum á
ferðalaginu. Sumt lendir í geymslu
þegar við komum heim og gleymist
þar í mörg ár. Sumt fer upp á vegg
til skrauts svo allir sjái það. Sumu
hendum við bara! Við berum með
okkur, eins og taskan, í gegnum líf-
ið, allt það jákvæða og neikvæða
sem fyrir okkur hefur komið, allar
góðu stundimar og hinar slæmu,
allt það sem við skreytum okkur
með og líka það sem við þurfum að
fela aö því er okkur finnst. Og við
eigum okkur öll bæði góðar og
slæmar minningar. Sumt tekst okk-
ur vel með og annað miður, eins og
gengur. En allt fer það í töskuna
okkar góðu.
Nú eru sumir þannig að þeir
muna einhvern veginn bara eftir
slæmu hlutunum sem liggja á tösku-
botninum. Kannist þið ekki öll við
það þegar við vöknum á morgnana,
lítum í spegil og hugsum með okkur
„hörmung er að sjá mig í dag“.
„Mikið er ég að fitna, ég sem er
alitaf í megrun. Mér gengur bara
ekki neitt að grenna mig, ég get
Oft vill það gleymast að
við erum hvert og eitt
svo miklu meira en það
sem talan, númerið og
stimpillinn gefur til
kynna. Við erum nefni-
lega á vissan hátt eins og
ferðataska á leið frá ein-
um áfangastað yfir á
þann nœsta.
ekki látið sjá mig svona! Það er
munur en hún Gunna eða hann
Jón“. Svo höldum við út í daginn,
þegar við erum búin að brjóta okk-
ur sjálf vel og rækilega niður. Og
þegar við erum búin að tala svona
neikvætt um okkur sjálf í nægilega
mörg ár þá endar það með þvi að
Þórhallur
Heimisson
skrifar um
fjölskyldumál
í Helgarblad DV
við förum að trúa því sem við segj-
um. Tala nú ekki um þegar allir
aðrir eru jafn neikvæðir. Því við ís-
lendingar erum ekki sérlega dugleg-
ir að hrósa hver öðrum!
En það er til annars konar tal.
Það er til dæmis hægt að segja við
sjálfan sig „heyrðu, ég er nú bara
með fullt af góðum hlutum í tösk-
unni minni“, svo við höldum okkur
nú við líkinguna af líflnu sem
tösku. „Það er heilmikið sem ég get
tekið upp og sýnt öðrum.“ „Ég er
búinn að gera fullt af góðum hlut-
um,“ eða við getum líka sagt, já, ég
lít nú bara ekki svo illa út í dag“,
„ég get alveg látið vaða einhverja
góða sögu í vinnunni eins og hinir“.
Alveg eins og við getum talað okkur
niður í kjallara, þá getum við gefið
okkur sjálfum klapp á öxlina og gert
lífið miklu betra fyrir okkur sjálf og
umhverfið.
Nú haldið þið kannski að ég sé að
segja að við eigum að blekkja okkur
sjálf til að halda að við séum betri
en við erum í raun og veru. Ef þú
hugsar þannig, þá ert þú einn af
þeim sem eru fullir af neikvæðni í
eigin garð. Þú ættir í þessu tilfelli
að stinga neikvæðninni undir stól-
inn, horfa í spegilinn á veggnum
heima hjá þér og segja við spegil-
myndina „Þú ert frábær." Það skipt-
ir nefnilega svo miklu máli hvað
það er sem við veljum að hugsa um
okkur sjálf. Við erum ekki bara
kennitölur, neytendur, kjósendur
eða genasafn í íslenska genabankan-
um. Eins og ég sagði hérna áðan þá
erum við full bæði af jákvæðum og
neikvæðum upplifunum, full af
reynslu og höfum öll miklu að
miðla. En við getum sjálf valið
hvort við viljum leggja áherslu á
þetta neikvæða eða þetta jákvæða.
Ef við ákveðum að draga svarta
rúllugardínu fyrir tilveruna, þá er
sálin alltaf í myrkri, jafnvel þó sól-
in skíni úti. Og ef við erum neikvæð
út í okkur sjálf verðum við full af
neikvæðni út í alla aðra. Hvernig
væri nú, með hækkandi sól, að rífa
rúllugardínu neikvæðninnar frá
sálartetrinu og leyfa sólinni að
skína bæði á okkur sjálf, fiölskyldu
okkar og vinnufélaga? Því, sjáðu til,
við erum frábær!
Og hana nú!
M A B J DÐA ÞEI? S Æ. Tl ?

'i fs Kt'i

2),
omino HDRNSQFI
S VARTUR • LJÓSBRÚ NN
DÖKKBRLINN* dökkblár
St^BO 200x245 CM
SAK: B6 cm
Leður á slitflötum
TM - HÚSGÖGN
Síðumúla 30 - Sími 568 6822
- œvintýri líkust