Dagblaðið Vísir - DV - 13.04.2002, Blaðsíða 14

14
LAUGARDAGUR 13. APRÍL 2002
Suzuki Baleno GLX,
4 d., bsk. Skr. 4/97. ek. 60 þús.
Verð kr. 770 þús.
Baleno Wac |on 4x4,
.12/97, ek. 74 þús.
Verð kr. 860 þus.
Suzuki Baleno GL,
4 d., bsk. Skr. 7/97, ek. 51 þús.
Verð kr. 740 þús.
Suzuki Jimny JLX 4x4,
bsk. Skr. 6/99, ek. 49 þús.
Verð kr. 1040 þús.
Suzuki Vitara JLX.
5 d., bsk. Skr. 6/00, ek. 4/ þús.
Verð kr. 1480 þús.
Suzuki Swift GLS,
3 d., bsk. Skr. 6/97, ek. 46 þús.
Verð kr. 550 þús.
Daihatsu Terios SX,
bsk. Skr. 5/99, ek. 53 þús.
Verð 990 þús.
Ford Focus Trend,
sjsk. Skr. 1/02, ek. 1 þús.
Verð kr. 1890 þús.
Subaru Impreza 2,0 Wag.,
bsk. Skr. 11/99, ek. 31 þús.
Verð kr. 1540 þús.
Daewoo Lanos SX,
sjsk. Skr. 11/99, ek. 45 þús.
Verð 990 þús.
Tilboð 890 þús.
Sjáðu fleiri á suzukibilar.is
$ SUZUKI
---✓///•---------:---
SUZUKI BÍLAR HF.
Skeifunni 17, simi 568-5100
Helgarblað
DV
Dauðsföll ungra kvenna með voveiflegum hætti rannsökuð:
Sprenging í morfíni
- læknadóp í boði og landlæknir í málið. Þingmaður vill aðgerðir
„Það hefur orðið sprenging í
neyslu morfms á síðustu misserum.
Ævinlega eru vissar sveiflur í því
hvaða vimuefni njóta mestra vin-
sælda á hverjum tíma en ég held að
óhætt sé að segja að nú sé tisku-
bylgja í morfminu," segir viðmæl-
andi DV. Sá þekkir vel til um hvem-
ig kaupin gerast á eyrinni í flkni-
efnaheiminum. Morfin og læknadóp
hefur verið ofarlega á baugi í um-
ræðu vikunnar en tilefnið eru með-
al annars fréttir DV um rannsókn
lögreglu á dauða tveggja ungra
kvenna sem létust með voveiflegum
hætti. Niðurstöður rannsóknanna
liggja enn ekki fyrir en kunnugir
tengja bæði dauðsfóllm neyslu á
morfíni. Þar til bærir aðilar stað-
festa þetta þó ekki, né heldur frá-
sagnir um að fleiri hafi látist af
sömu ástæðu undanfarið.
Fyrst og fremst læknadóp
Á síðustu mánuðum hefur hrein-
lega orðið sprenging í neyslu mor-
fins meðal fikla. Fyrst var þetta þýfi
en kunnugir segja aö upp á síðkast-
ið sé það fyrst og fremst læknadóp,
eins og það er kaUað, sem sé í boði.
Þessar frásagnir ríma við framburð
lækna á Vogi sem hafa sagst séð
mikla aukningu í útgáfu lyfseðla á
morfm. Þeir hafa látið embætti
landlæknis í té upplýsingar um
nöfn fimm lækna sem ofar en aðrir
koma við sögu við útgáfu þessara
seðla.
Sprautað i æð
Æ fleirí fíklar sprauta sig í æö meö morfíni og segja kunnugir ekki grundvallarmun á því og aö neyta heróíns. Nokkrir
læknar eru öörum drýgri viö útgáfu iyfseöia fyrír morfín og fíklar vita af haukum í horni þar sem þeir eru.
Margrét
Frímannsdóttir.
Hörður
Valdimarsson. Jóhannesson.
Sigurður Bogi
Sævarsson
blaöamaður
Landlæknir er nú að skoða þetta
mál. í DV í gær er haft eftir Hauki
Valdimarssyni aðstoðarlandlækni
að...meginvandinn sé sá að lyf eru
login út úr læknum. Við þekkjum
dæmi um að menn gangi á milli
lækna og Ijúgi út lyf. Þegar við fáum
rauðu flöggin af götunni forum við
strax í að kanna málin og könnum
útskriftir í því skyni að sjá hvort
einstakir sjúklingar taki út óeðli-
lega mikið af lyfjum eða þá að ein-
hverjir læknar ávísi miklu," eins og
Haukur sagði.
Að sögn Harðar Jóhannessonar,
yfirlögregluþjóns rannsóknardeild-
ar lögreglunnar í Reykjavík, ein-
beita menn sér þar á bæ nú að rann-
sókn á tildrögum láts tveggja áður-
nefndra kvenna. Niðurstöður þar
eru enn ekki komnar. Að þeim
fengnum verður afstaða tekin til
hvort morfmmálin verða rannsökuð
með víðfeðmari hætti en nú
er gert. Meira viU Hörður
ekki segja um málið.
í vaxandi mæli með
alvarlegum afleiðingum
Á heimasíðu SÁÁ er mor-
finið og læknadópið gert að
umtalsefni. Þar segir að
læknar ávísi nú morfini til
vímuefnafikla .. í vaxandi
mæli með alvarlegum afleið-
ingum,“ eins og komist er að orði.
„Hreinir kódínfíklar sjást ósjaldan á
Vogi og margir sprautufiklanna
sem koma þangað nota nú morfín
daglega,“ segir á heimasíðu SÁÁ í
leiðara. Þar er fuUyrt að lítiU mun-
ur sé á því að nota heróín sem fæst
á götunni...og að mylja niður mor-
fíntöflur og leysa þær upp í vatni
við slæmar aðstæður og sprauta af-
rakstrinum í æö. Eins og annars
staðar eru íslenskir sprautufiklar
bæði líkamlega og andlega veikari
en aðrir vímuefnafíklar. Fíkn
þeirra er að jafnaði mun þrálátari
og erfiðari viðfangs en önnur vímu-
efnaneysla.“
Einnig kemur fram að á árunum
1996 tU 1999 hafi komið á Vog á bU-
inu 50 tU 60 fiklar sem sprautuðu
sig reglulega með ópíumefni. Hafi
og verið í þessu nokkuð jöfn stig-
andi og í fyrra hafi fiklar ópíumefna
sem koma á Vog verið 108. Segir að
ópíumefnið sem hér um ræðir sé að-
allega morftn.
Ekki riðið á öldufaldinum
Á meðferðarstofnunum eru í dag
unglingar aUt niður í fimmtán ára
aldur sem hafa neytt morfins með
þvi að sprauta sig í æð. Hópur
ungra neytenda í þessum efnum fer
og stækkandi. Viðmælendur DV
treysta sér ekki tU að leggja neinn
dóm á hve neytendur morfíns séu
margir en í öUu faUi skipti þeir
hundruðum. Inni í þeirri tölu sé þá
bæöi fólk í harðri neyslu og svo
ungmenni í fikti.
„Núna er morfinið í tísku og
þetta á eftir að aukast. Við höfum
enn ekki riðið á öldufaldinum," seg-
ir einn heimUdarmanna DV. Sá seg-
ir, rétt eins og aörir, að efnin séu yf-
irleitt fengin í gegnum lækna. Um
tíu læknar séu öðrum drýgri við út-
gáfu lyfseðla á morfin og fólk i
neyslu viti þar af haukum í homi.
Ef hugað er að einstökum undir-
tegundum morfins þá nýtur
contalgen hyUi meðal margra
þeirra, eins og áður er sagt. Það er
selt í 30, 60 og 100 mg töfhim. Sam-
kvæmt nýlegri verðkönnun SÁÁ er
götuverð 60 mg taflna nú 1.530 krón-
ur og 100 mg töflunar fara á réttar
2000 kr. Nokkrar sveiflur eru í verð-
inu, að sögn fikla, sem aftur kemur
heim og saman við hversu við-
kvæmur fikniefnamarkaðurinn er.
Nái lögregla að stöðva eina fíkni-
efnasendingu tU landsins, hver sem
efhin kunna að vera, er það afar
fljótt að breyta öUu verðmynstri.
Spyma þarf við fótum
Á fimmtudag óskaöi Margrét Frí-
mannsdóttir, þingmaður Samfylk-
ingar, eftir utandagskrárumræðu á
Alþingi um læknadópið.
Málið verður að öUum lík-
indum á dagskrá fljótiega
eftir helgi og verður Jón
Kristjánsson heUbrigðis-
ráðherra tU andsvara. í
samtali við DV sagði Mar-
grét að ljóst væri að nú
þegar þyrfti að spyma við
fótum þótt vitað sé að
þetta vandamál sé ekki
nýtUkomið.
„Stærsti vandinn hér felst í því að
læknar eru að ávísa lyfjum tU fólks
langt umfram þarfir. Vissulega get-
ur verið réttiætanlegt í sumum tU-
vikum að fikniefnaneytendum, sem
ekki leita sér meðferðar, séu útveg-
uð lyfseðUsskyld vandabindandi lyf.
Svo vímuþurfandi getur einstak-
lingur verið að hann hreinlega
skaði sig og aðra komist hann ekki
í þau efiii sem hann er háður. En
lyfjaskammtur má þó aldrei vera
meira en viðkomandi hefur augljós-
lega þörf fyrir,“ segir Margrét.
Missi leyfi við ótæpilega
útgáfu
Ástæða er tU, að mati Margrétar,
að landlækni verði gert betur kleift
en nú er að fylgjast með útgáfu lyf-
seðla vegna fiknUyfja. Hún bendir á
að samkvæmt gUdandi reglum sé sú
heimUd tU staöar að læknir missi
starfsleyfi sitt tímabundið eða alveg
séu lyflaávísanir hans taldar óeðli-
legar. Þetta hefur hins vegar lítið
verið notað - tUtal og áminningar
eru þau ráð sem beitt hefur veriö.
Lækningaleyfi missa menn ekki
nema þeir séu sjálfir í neyslu. Segir
þingmaðurinn að hér þörf sé á
breyttmn og hertum reglum. Koma
eigi málum þannig fyrir að læknir
geti misst starfsleyfi sitt timabund-
ið eða alveg ef hann verður uppvís
að slíkum brotum.
Margrét Frímannsdóttir segir að
á siöustu dögum hafi fjöldi foreldra
bama sem ánetjast hafi fikniefnum
á borð við morfintengd lyf haft sam-
band við sig. Af þeim samtölum
kveðst hún ráða hve stórt þetta
vandamál sé. Hvað misnotkun lyf-
seðUskyldra fíknUyfja varðar sé
vandamálið raunar ekki bundið við
morfinið eitt. Nauösyn sé þvi að
herða með víöfeðmum hætti eftirlit
með útgáfu lyfseðla á fiknUyf hvers
konar.
Lífsháski
Mikil aukning hefur oröiö á því aö eiturlyijaneytendur leysi upp töflur meö
morfíntengdum efnum og sprauti í æö.