Dagblaðið - 28.05.1979, Síða 4

4
7S
DAGBLAÐIÐ. MANUDAGUR 28. MAI 1979.
DB á ne ytendamarkaði
Hvaö erheimilistrygging, hvað eraltrygging?
ELDUR, VATN OC ÞJÓFAR
Þegar menn tryggja innbú sitt gera
þeir það venjulega með heimilistrygg-
ingu. Þó er hægt að fá tryggingar sem
taka aðeins til eins tiltekins tjóns, t.d.
vatnstryggingu, en þar sem slík trygg-
ing er innifalin i heimilistryggingu
verður ekki fjallað nánar um hana
hér. Einnig er möguleiki á svonefndri
altryggingu sem auk venjulegrar
heimilistryggingar tryggir menn fyrir
öðrum þáttum, til dæmis slysum utan
heimilis.
Heimilis-
tryggingar
Tryggingafélögin Sjóvá, Trygging,
Tryggingamiðstöðin og Almennar
tryggingar hafa allar algjörlega sams
konar heimilistryggingu. Skilmálar
Samvinnutrygginga eru örlítið öðru-
vísi orðaðir en í raun hinir sömu.
Heimilistrygging felur i sér vátrygg-
ingu á innbúi, ábyrgðartryggingu, ör-
orku- og dánarbætur, svo og nokkur
sameiginleg ákvæði sem taka til allra
þessara þátta.
Innbústryggingin felur í sér trygg-
ingu í svipuðum atriðum og húseig-
endatrygging, þ.e. eldsvoða, eldingu,
sprengingu, sótfalli, óveðri, vatni,
þjófnaði, síökkvi- eða björgunarað-
gerðum, auk þess sem tryggð er ofhit-
un á þvotti vegna bilunar þvottavélar
og skemmd matvæli vegna bilaðrar
frystikistu.
Þeir munir sem vátryggðir eru í
innbúi eru það sem kalla má lausa-
fjármuni án þess þó að um sé að
ræða dýr vélknúin farartæki eða
slikt. Tryggingin takmarkast við að
munirnir séu heima við eða í skömmu
láni annars staðar. Munirnir eru
bættir ef þeir skemmast af eldi, eld-
ingu, sprengingu, sótfalli, óveðri,
vatni, gufu, olíu til upphitunar, hrapi
loftfars, þjófnaði, slökkvi- og björg-
unaraðgerðum, ofhitun á þvotti,
rofi á straumi til frystikistu eða um-
ferðarslysi.
Þó bætast ekki tjón sem verða ef
hlutur brennur án þess að um elds-
voða sé að ræða, t.d. ef eldur úr arni
svíður gólfteppið, ef eldingu lýstur
iniður í sjálfum hlutnum s'em skemm-
ist, ef sprengingin er af völdum þess
vátryggða, ef sótfallið stafar frá’
reykháfi eða kemur smátt og smátt
frá eldstæði, ef vatnið sem veldur
skemmdum kemur utan frá húsinu,
t.d. regnvatn.
Ef þvottavél bilar og skemmir
þvott eða ef frystikista bilar og matur
skemmist bætist það tjón en ekki við-
gerð á tækjunum sjálfum þar eð telja
má bilunina skort á viðhaldi.
Ef íbúð skemmist svo að flytja
verður úr henni fær tryggingartaki
greidda húsaleigu annars staðar á
meðan.
Ábyrgðartrygging
Ef sá sem er með heimilistryggingu
verður fyrir því að baka öðrum tjón
og vera þannig ábyrgur samkvæmt
lögum greiðir heimilistryggingin tjónj
hans. Á þetta einnig við um maka
tryggða og börn. Þó er sá fyrirvari að
börnin séu yngri en 10 ára, og ef barn
sem veldur tjóni er eldra en 6 ár^að
ekki hafi verið um stórkostlegt gá-
lcysi að ræða.
Ekki er heldur bætt það tjón sem
fjöls’kyldumeðlimir valda hverjir
öðrum, það tjón sem verður vegna
atvinnu þess tryggða, tjón á munum í
vörzlu þess tryggða, tjón af völdum
vinnuvéla og farartækja hans, tjón
sem verður vegna elda, vatns, meng-
unareðaannars slíks.
Tjón sem stafar af*ign tryggða á
húsi, bát eða dýri eru heldur ekki
bætt.
1 heimilistryggingu er líka falin
trygging á því að fjölskylda trygging-
artaka fái bætur ef hún verður fyrir
slysi eða lömun. í tryggingarskilmála
Samvinnutrygginga er tryggingartaki
sjálfur einnig tryggður en aðeins fjöl-
skylda hans (kona og börn innan 20
ára) í skilmálum hinna tryggingafé-
laganna. Altryggingin er alveg sér-
stök að þessu leyti og verður fjallað
um hanahéráeftir.
Engar bætur greiðast vegna örorku
sem er minni en 5% eða vegna tíma-
bundinnar örorku. Bætur minnka
um fjórðung á ári þegar fólk er
komið yfir 68 ára aldur og falla niður
um sjötugt. Aðeins er tryggt ef slys
sem veldur örorku verður á Norður-
löndum.
Sameiginlegir skilmálareru að tjón
má ekki hafa orðið vegna ásetnings,
stórkostlegs gáleysis eða neyzlu á
ávana- og fikniefnum. Skylt er að
skýra satt og rétt frá öllu sem
viðkemur tjóni og tryggingu og gera
sitt til að varna tjóni.
Altrygging
Um altryggingu Abyrgðar gilda
nokkuð aðrar reglur en um heimilis-
tryggingu eins og áður hefur komið
fram. Tryggingin bætir innbú manna
á svipuðum forsendum og heimilis-
trygging en auk þess er innifalin i
henni aukin slysatrygging tryggða og
fjölskyldu hans, trygging gagnvart
lögsókn, auk þess sem tryggingin
gildir unt allan heim en ekki bara á
Norðurlöndum. Skilyrði til að fá
tryggingu hjá Ábyrgð er að menn
neyti ekki áfengis.
Altryggingin hefur þann fyrirvara
að það sem kallað er stuldhættir
munir er ekki tryggt nema fyrir litlar
upphæðir. Með stuldhæuum
munum er átt við verðmæta hluti sem
ef til vill hefði verið ástæða til að
geyma í bankahólfi eða á öðrum
slíkum stað.
Altrygging greiðir mönnum það
tjón sem þeir kunna að verða fyrir
vegna málaferla. Er þá átt við nauð-
synlegan og eðlilegan málskostnað
sem tryggði fær ekki endurgreiddan
hjá ríki eða mótaðila. Hæst er greidd
milljón í hvert sinn. Þeir fyrirvarar
eru á tryggingunni að ekki er greitt
það vinnutap sem tryggði kann að
verða fyrir vegna málsins, ekki er
greitt ef um hjónaskilnaðarmál er að
ræða, ellegar að tryggði lendir í mála-
ferlum vegna þess að hann hefur
gengið í óeðlilega ábyrgð fyrir annan
mann, ekki ef málið sprettur vegna
lóðar, vélknúins farartækis (þó bætt
þau mál sem tryggði kann að lenda í
sem notandi vélknúins ökutækis) eða
ef málið sprettur vegna ásetnings-
verknaðar eða gáleysis þannig að
brot sé framið.
Altrygging bætir tryggða og fjöl-
skyldu hans það líkamstjón sem hóp-
Á þessari yfirlitsmynd má sjá hvað er
tryggt samkvæmt venjulegrí heimilis-
tryggingu.
urinn biður á tryggingartímabilinu.
Hámark bóta er 2 milljónir. Þó er
ekki tryggt það tjón sem fjölskyldu-
meðlimir valda hverjir öðrum, ekki
tjón hvað varðar atvinnu, ekki tjón
sem hlýzt við refsiverðan verknað né
tjón sem verður undir áhrifum fíkni-
efna, þegar tryggði hefur að ástæðu-
lausu lagt sig í mikla áhættu, eða það
tjón sem hann hefur orðið fyrir sem
stjórnandi vélknúins farartækis.
Bætur eru greiddar hvort heldur er
að dauði hlýzt af slysi eða örorka.
Örorkubætur minnka eftir 67 ára
aldur og verða einungis fimmtungur
venjulegra bóta þegar tryggði nær
sjötugsaldri. Á sama hátt og mönn-
um er bætt ef þeir verða fyrir slysi er
þeim bætt ef þeir verða öryrkjar
vegna lömunarveiki, sólstings eða
kals.
Eitt hefur altryggingin enn fram
yfir venjulega heimilistryggingu. Það
er ferða-sjúkratrygging. Bætt er það
tjón sem menn kunna að verða fyrir í
sumarleyfisdvöl með allt að 800 þús-
und krónum. Bættur er flutningur til
næsta læknis, lækniskostnaður,
aukakostnaður vegna fæðis og hús-
næðis, kostnaður við heimflutning,
bætur vegna rofins sumarleyfis,
kostnaður förunauts ef sá tryggði
getur ekki farið einn heim og jafnvel
kostnaður eins ættingja til að fara til
útlanda ef tryggði hefur látizt þar og
ganga þarf frá málum.
Eins og sjá má af þessari upptaln-
ingu um altryggingu er hún nokkuð
öðruvisi en heimilistrygging. Iðgjald-
ið reiknast líka á annan hátt eins og
kom fram í blaðinu á föstudag. Það
Skilyrði þess að þjófnaður úr ibúð sé
bættur er, ef þjófurínn hefur komizt
inn um glugga, að hann hafi veríð kirfi-
lega lokaður og kræktur aftur. Þarna
er hins vegar svalaglugginn opinn og
þjófum boðið f bæinn.
DB-mynd Hörður
fer því svolitið eftir því hvað menn
'vilja tryggja hvort þeir taka heldur
heimilistryggingu og slysa- og sjúkra-
tryggingu eða aðeins altryggingu.
Á morgun verður svo rakið hvers
konar sjálfsábyrgð menn bera með
hvora tryggingu.
DS.
YFIRUT YFIR HELSTU ÞÆTTl BÓTASKYLDU
Á IWWBÚI
Vfirlit þetta er eimmgts tíl glöggvunar á þvi
lielsta seni viðkemur bólaskyldu i innbúslið
Bótaskyid tjón
EJcki bóiaskyld tjpn
Straurarei til trysti-
kistu
Hvaía munir
eni vátryggö-
ir? tmm
Hús.
Alraennt innbú.
Heiöhjól.
Peningar, verðbréf, skart-
gripir. handrit icíkníngar,
raynt og frímerkjasiifn.
Bætur allt aö 1% af
vátryogingarfjárbæð.
Verklæri. varahlutir og áhöid.
Bætur allt að 5‘á af vá-
íryggingarljárhæð.
Dýr, vélknúin farartæki, hjél-
hýsi, tjaldvagnar og bátar.
Innbú í bifreiö. Hámarks-
bættir 5% al vátryggingar-
fjárbæé.
fbáúin sjálf.