Dagblaðið - 13.12.1979, Blaðsíða 16

16
STEINSTEYPUEININGARI
EININGAHÚS
BYGGIHGARIflJAH HF
Sími 36660 Pósthólf 4032.
Breiðhöfða 10,124 Reykjavík.
f|| Lóðarúthlutun -
■*' Reykjavík
Reykjavíkurborg auglýsir eftir umsóknum um byggingar-
rétt fyrir kvikmyndahús í Mjódd, Breiðholti.
riyggingarreiturinn er byggingarhæfur en framkvæmda-
tími ákveðst 2 1/2 ár. Greiða skal 1/3 hluta áætlaðs gatna-
gerðargjalds innan mánaðar frá úthlutun, en eftirstöðv-
arnar á 2 árum.
Umsóknareyðublöð liggja frammi á skrifstofu borgarverk-
fræðings, Skúlatúni 2, 3. hæð og er sérstök athygli vakin á
því, að umsóknum verður því aðeins sinnt, að þeim sé
skilað á þar til gerðum eyðublöðum. Umsóknarfrestur er til
21. desember nk. Eldri umsóknir ber að endurnýja. Allar
nánari upplýsingar eru veittar á skrifstofu borgarverk-
fræðings, Skúlatúni 2, 3. hæð.
Borgarstjórinn í Reykjavík.
JÓLABAÐ---.
Nú sem fyrr bjóðum við mikið
úrval af vörum til heimilisins.
Nú leggjum við áherzlu á bað-
herbergið:
Baflmottusatt, verð f rá kr. 9.200.-
Baflvogir, verfl frá kr. 3.995.-
Bað- og sturtutjöld, verfl f rá kr. 7.580,-
Gúmmlmottur i baflker
og sturtur, verfl f rá kr. 5.500.-
Baflteppi, verfl frá
kr. 13.300.- pr. m.
W.C. burstar,
veiflfrákr. 2.400.-
J. ÞORLAKSSON & NORÐMANN H.E
Skúlagötu30 -Sími 11280
r
DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 13. DESEMBER 1979.
~~~N
Gamalt og nýtt
Magnús Jóhannmson frá Hafnamesi:
FERÐIN TIL 8TJÖRNULAND8INS
Skáldsaga, 122 bb.
Hafnanjtgáfan 1979.
Þetta er þroskasaga drengs frá 12
til 15 ára aldurs, spretthröð og býsna
glúrin. Hún kom á óvart eftir þessa
uggvænlegu kápumynd, búast hefði
mátt við geimferðasögu eða jafnvel
trúboðssögu. Ekki er titill bókarinnar
betur fallinn til að glöggva sig á
innihaldinu. „Ferðin til stjörnu-
landsins” er misvísandi heiti því sag-
an er mjög svo jarðbundin.
Drengurinn, Bergur Hansson, og
einstæð móðir hans flytjast af
mölinni til ógifts bónda um fertugt
sem býr með aldraðri móður sinni.
Síðan er lýst tilfinningum drengsins
gagnvart þessum nýja keppinaut um
ástir móður hans og er þeim þætti
lýkur farsællega segir frá fyrstu
ástum drengsins sjálfs og manndóms-
vígslu hans. Frásagan er í þriðju
persónu, aðallega út frá sjónarhóli
drengsins, en meginuppistaða
sögunnar eru samtölin. Þau gefa
glögga mynd af sögupersónum, lífs-
viðhorfi þeirra og einkennum, sér-
staklega þeim þremur, móður, syni
og bónda. Togstreitan milli þeirra er
einkar trúverðug.
Fögur sem sólin
Um miðbik bókar verða skil er
tilfinningatengsl við móðurina rofna
og hann yfirfærir ást sína á prests-
dótturina Perlu. Hún er fjarlægari
persóna og lesandi kynnist henni
aldrei til hlítar. Það eru áhrifin sem
hún hefur á drenginn, sem sitja í
fyrirrúmi. Stúlkan er fögur sem sólin
og beitir öllum kvenlegum brögðum
til að ná tangarhaldi á piltinum, þó
aldurinn sé ekki hár, fjórtán ára.
Hún er dekurbarn og vön að fá sínu
framgengt.
Ekki eyðir höfundur miklu púðri
á lýsingar af samverustundum elsk-
endanna — enda eru þetta unglings-
ástir sem nærast á litlu. Þeim mun
betur er útfærð hugarangist
drengsins við samveruslit og af-
brýðisemi hans er leiðir hann á nýjar
brautir, sem geta orðið hættulegar,
en lesanda er látið eftir að geta sér til
um framhaldið. En eitt veit maður:
Ástin brúar ekki bilið milli stétta.
f viðræðum persóna fá landsmálin
sinn skammt og það er pólitík dagsins
í dag, verðbólga og vinnuþrælkun.
Móðir og sonur eru smælingjarnir er
Bók
menntir
hrökklast af mölinni í sveitasæluna.
Móðirin er meðvituð um stétt sína og
neitar að kjósa íhaldið þrátt fyrir
beiðni bónda síns. Gamla konan,
móðir bónda, er ágætur fulltrúi
gamla tímans: „Þjóðfélaginu, sagði
gamlan konan eins og orðið væri
einhver torráðin þraut. — . . . ,,í
gamla daga vann maður án þess að
hugsa um nein félög, nema þann
félagsskap sem var milli hjóna.”
(19).
eins og t.d. tískuna. Stundum er per-
sónurnar klæddar samkvæmt tísku
síðustu ára (buxnadragt
móðurinnar), éta prinspóló og
reykja jafnvel hass og stundum eru
fötin aftan úr fornöld, svo ekki sé
meira sagt: sefjotföt fermingar-
drengsftls og hrjúfur gúmmíflibbinn
— og ermabönd á skyrtu (70). Konur
koma til kirkju ríðandi í síðum
pilsum, en þó er jeppaöld gengin í
garð en tjaldstúlkur klæðast skálm-
víðum gallabuxum (102). Verðlag er
líka nokkuð á reiki: rjúpan keypt á 10
krónur í kaupfélaginu (50), hækkar
upp í 30 krónur (bls. 56), en
vasahnífur er þúsund króna virði.
Þá finnst mér ennfremur undar-
Iegt að fermingarbörn læri kverið og
þylji utanbókar fyrir altari ef sagan á
að gerast á áratugnum sem er að líða
eins og mér finnst höfundur ætlast til
að lesandi haldi. En skyldi hann ekki
gleyma sér stundum og hverfa aftur
í eigin æsku svo sem dreginn af
óviðráðanlegu afii? Hefði þá ekki
verið betra að halda sig þar? Þessi
togstreita í timanum ergir lesanda.
Munngúmí
Stíllinn er mjög fjörlegur og
Magnús er hugmyndaríkur í orðavali,
þó hann megi gæta sín á að ofnota
ekki fátíð orð (sbr. kinnfiskinn). En
það er fjörlegt að lesa svona
óhreinsað mál. En það skemmtilega
við þetta er að höfundur gerir
stundum tilraun til málhreinsunar
talar um leiðavagn og munngúmí (5.
bl. höfundur talar sjálfur) en stuttu
síðar lætur hann móðurina segja:
„Ekkert ætli,” sagði hún. — Ef það
er ekki á hreinu, snúum við hér við.
Það er nóg að djobba í kauptúninu,
skítnóg. Við erum ekkert bónbjargar-
fólk”. (8). Höfundur lætur per-
sónurnar tala eins og lifandi fólk í
dag og er djarfmæltur en þar sem
hann sjálfur tekur til máls í þriðju
persónu er hann varari um sig.
Prófarkalestur fer í handaskolum
undir lok sögunnar.
Hass í
fornöld
Þaðererfitt að skipa þessari sögu
í ákveðinn tíma. Hér lýstur saman
gömlu og nýju eins og gert hefur í
þjóðlífinu. En höfundur er ekki nógu
nákvæmur með ýmis ytri einkenni
Það er eitthvað einlægt við þessa
sögu sem hrifur mann, sambland af
gamalli sveitarómantík og nútíma.
Höfundur afhjúpar persónur sínar og
er skemmtilega spar á oftúlkanir. En
hann mætti huga betur að smá-
munum. Þeir eru oft býsna
mikilvægir fyrir heildina.
R.G.Á.
Siiil
Einafþeim
semoröuð
varvið
Kart
Bretapríns
Það kann að vera að Karl Breta-
prins hafi varpað augum á þessa
mynd meðan hann reif í sig morgun-
matinn á dögunum. Myndin er af
Cathérine Oxenburg, 18 ára dóttur
Elisabetar prinsessu af Júgóslavíu, en
hún er frænka ensku konungsfjöl-
skyldunnar.
Catherine er nú komin til náms í
Harward þar sem hún leggur stund á
kínverska tungu, en áður hefur hún
m.a. verið tízkufyrirsæta hjá banda-
ríska blaðinu Vogue.
Hún hefur svo verið orðuð við það
að vilja keppa að því að verða næsta
drottning Englands. Að sjálfsögðu er
lítið á bak við þá sögu eins og fleiri í
þeim dúr. Catherine og Karl Breta-
prins höfðu aldrei hvort annað aug-
um litið þá er orðrómurinn um sam-
drátt þeirra og hugsanlegt hjónaband
komst af stað í blöðunum.