Dagblaðið - 25.02.1981, Blaðsíða 12

DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 25. FEBRÚAR 1981.
12
írjálsí, úhád dagblað
Útgefandi: Dagblaðið hf.
Framkvœmdastjórí: Sveinn R. EyjöHsson. Ritstjóri: Jónas Kristjánsson.
Aðstoðarritstjórí: Haukur Helgason. Fróttastjórí: Ómar Valdimarsson.
Skrífstofustjórí ritstjómar Jóhannes Roykdal.
Iþróttir. Hallur Simonarson. Menning: Aðalsteinn IngóHsson. Aöstoðarfróttastjóri: Jónas Haraldsson.
Handrít Ásgrímur Pálsson. Hönnun: Hilmar Karisson.
Blaðamenn: Anna Bjarrfcason, Atli Rúnar Holldórsson, Atli Steinarsson, Ásgeir Tómasson, Bragi Sig-
urðsson, Dóra Stefáns^óttir, EKn Albertsdóttir, Gisli Svan Einarsson, Guhnlaugur A. Jónsson, Ing.i
Huld Hákonardóttir, Krjétjén Már Unnarsson, Sigurður Sverrisson.
Lfósmyndir: Bjamleifur BjarnleHsson, Einor Ólason, Ragnar Th. Sigurðsson, Sigurður Porrí Sigurösson
og Sveinn Þormóðsson.
SkrHstofustjóri: Ólafur EyjóHsson. Gjaldkerí: Práinn ÞoríeHsson. Auglýsingastjórí: Már E.M. Halldórs-
son. DreHingarstjóri: Valgeröur H. Sveinsdóttir.
Ritstjóm: Siðumúla 12. Afgreiðsla, áskríftedeild, auglýsingar og skrifstofur Pverholti 11.
Aðalsimi blaðsins er 27022 (10 Unur).
Setning og umbrot Dagblaðið hf., Siðumúta 12. Mynda- og plötugerö: Hilmir hf., Siðumúla 12. Prentun:
Árvakur hf., SkeHunni 10.
Áskríf tarverð á mánuði kr. 70,00. Verð i lausasölu kr. 4,00.
Breytum röð orkuvera
Að lokinni byggingu orkuvers við
Hrauneyjafoss og aukinni vatnsmiðlun
á Þjórsársvæðinu eru þrír virkjunar-
kostir taldir koma helzt tilgreina, Sult-
artangi, Blanda og Fljótsdalur. Enginn
þeirra skarar eindregið framúr.
Sultartangavirkjun var til skamms
tíma talin hafa minnsta möguleika, þótt undirbúningur
hennar sé einna lengst á veg kominn. Löstur hennar er,
að hún er á sama eldvirka svæðinu og hin orkuver
Þjórsársvæðisins.
í stjórnarsáttmála er réttilega gert ráð fyrir næstu
stórvirkjun utan eldvirkra svæða. Skynsamlegt er að
dreifa áhættunni með slíkum hætti, ef það er ekki of
dýrt. Þess vegna hefur Blanda einkum verið í sviðsljós-
inu.
Sá hængur er þó á Blöndu, að formaður þingflokks
framsóknarmanna hefur krafizt aukinnar stíflugerðar,
sem gerir orkuverið mun dýrari kost en Sultartangi og
Fljótsdalur. Þessi krafa hefur sett Blöndu í patt.
Meðan menn reyna að fá formanninn niður á jörð-
ina verður Blanda tæpast virkjuð. Við búum við orku-
skort. Og tímahraki fylgir stundum sú freisting að láta
undan ósveigjanlegum og hörðum kröfum á elleftu
stund.
Eðlilegt er, að pattstaða Blöndu leiði sjónir manna
að orkuveri í Fljótsdal, sem er utan eldvirkra svæða,
alveg eins og Blanda, og er talið geta boðið upp á jafn-
ódýra orku og Sultartangi mun gera og Blanda hefði
gert.
Gallar Fljótsdalsvirkjunar eru tveir. í fyrra lagi er
undirbúningur hennar skemmra á veg kominn en hinna
tveggja. Þar er því mest óvissan í útreikningum. Henni
þarf að eyða með frekari rannsóknum, sem kosta tíma.
í síðara lagi tekur meiri tíma að reisa orkuver í
Fljótsdal en við Sultartanga. Þessir tveir annmarkar
valda því, að orkuver í Fljótsdal getur ekki tekið til
starfa fyrr en 1987, meðan Sultartangi gæti byrjað
1985.
Orkuráðherra telur, að ný orka Hrauneyjafoss og
vatnsmiðlun á Þjórsársvæði muni duga þjóðinni ekki
aðeins til 1987, heldur allar götur til 1989. Gerir hann
þá ráð fyrir, að orkufrekur iðnaður verði ekki byggður
upp á tímabilinu.
Auðvitað eru deildar meiningar um orkufrekan iðn-
að. Hitt er jafn augljóst, að heppilegra er að geta átt
kost á orkufrekum iðnaði en eiga þess ekki kost. Örari
virkjanir færa þjóðinni frjálst val um orkufrekan iðn-
að.
Ef Hjörleifur Guttormsson getur knúið fram virkjun
í Fljótsdal í þessum áfanga, hefur hann tekið fyrir
þjóðina ákvörðun í stóriðjumálum, sem henni kann að
vera á móti skapi. Og til slíks á hann ekki að hafa vald.
Umtalsverður hluti þjóðarinnar hefur sætt orku-
skorti á þessum vetri. Og meirihluti hennar telur óhætt
að auka fjölbreytni efnahagslífsins með nýjum tegund-
um orkufreks iðnaðar. Þess vegna þurfum við að
virkja ört.
Bezti kostur okkar er að hefja virkjun við Sultar-
tanga og ljúka undirbúningi virkjunar í Fljótsdal. Þá
fáum við rafmagn frá Sultartanga 1985, úr Fljótsdal
1988 og frá Blöndu skömmu síðar, ef um hana semst.
Við erum þar með ekki að velja milli virkjana,
heldur breyta röð þeirra lítillega vegna óþægilegrar
uppákomu í Blöndumálinu. Við fáum orkuver utan
eldvirkra svæða og útrýmum um leið orkuskorti í þessu
vatnsorkulandi.

.„i.I-iAiA •
tmklii l»te' l’i........
. |,.i aft lltTirc'fti '»m'
i( II„H,h.lUly,r»
lta,hUftMns ly i »'"n'
- . .., h|iiii.m Hln-n .
I.

cvihIu'
IvUw.hI. h|.-.».n> cn
....... r'.'hsnun 1979.
... +**
(„imiiaAi IslKnnJ. h|Oi.
' js .l liunJiaA' J'H*',I!,, "l'
huiHl.uft. i*kscA".r
",,k Mrlúiur I9K0 l*a 'i>'u
',|I1'„„U4.V n.c« hiOtnun.. tum •
i„s ilall. hann cr nu
íisssía-ííif-.'i
4*- , »: rlu 0ak.scAn.r "I1
■i “"í" ‘rt.i
hundr»0.“'>ac> , hsc fá't
„„„„
•» ír'hím ^
Koour úti é landi
réðaúr.litum ^ ,a
Cityvileíur munur ^ ^ ^
bjórmálsins efnr t> • |,vi hvori
t*ftaáa'U cfta^"'Æisaá
,1W"
u 1«:,” E, '""""'“'j"'” sírtí'
botcatssícftinu _ ' - , lanJ'-
,o
S» « "W ‘
sliium. Meftal Þ**'
meitrWuli á mOn hí1'1 nunl
, — en mjótt
mununum l
þessar: 26« eöa
fylgjandi bjömum... . 290 eða
................... 26 eöa
.................... 18 oöa 3%
VUi.akkl.v.m.. —; — sgm tóku af
Fylgiend'....02%
Andvigu .... __________
Umm*litó«ksíKömuninni: ^
„Tveggja ara
fyitirr

„ef kynn/i hirwnum
maftut o» er ands'K'" v
crfill ct aft unigany.isi h.,n... ^ ^
^ate^mótfaHmn stvh. 3 b>í"
mund. s.órauka d'skkiusWar. '
jcr.nn fyr.t'48*'" k°"'‘/
' land. eyjira. » í í1 nu ck 1 ui'Jw ,
*um vjilfan n.'k-. s'11 c ' . .
jis,. aft riverN.lof'. 'a*,',k' '
.Sf cr alR)6t»e*a m.rllall"*'* h"-'"
„m ll.no V'»' "' í'' iu,
krakkarnir byt)uftu lyn aft
„.i kar> » NorfturU.'J. 'c
s: sr.
lega a móii."»«ft* 1,3,1 *wRe>k’*n
>?kurss*ft.nu, ..baftcr nögh.enmsm
rúknefin^'
„í Rikinu"
scrftuV'a'.V.'n. scU."
scil.i>»ahusuin eu e
scr/lunun*.
s.kurssarftinu. m
Nrft ..»•■*•' ,,u,nd.,.
Mcrkra drykk,a.
ReskjasikutssKft.nl
„Það á að selja
bjórínn í kössum
í ríkinu”
—sagði karl á Reykjavíkursvæðinu og kari hefur mikið til
sínsmáls
Ekki er hægt að segja að úrslit i
nýjustu bjórkönnun Dagblaðsins (sjá
DB 5. febr. 1981) hafi komið á óvart.
Bjórinn var undir. 48,3% voru and-
víg því að leyfð yrði sala á áfengu öli
hér á landi, 44,3% fylgjandi og af-
gangurinn tók ekki afstöðu.
í sjálfu sér er svipað með þessa
niðurstöðu út af fyrir sig eins og ann-
an leik með tölur, að hún segir ekki
nema part af sögunni. Til dæmis má
gera ráð fyrir, að talsverður hluti
48,3 prósentanna sé fólk sem er and-
vígt sölu (og meðferð) á áfengi yfir-
leitt, hvort sem það heitir bjór eða
eitthvað annað. Ummæli fólks um
bjórinn í sambandi við könnunina
styðja þetta. ,,Ég er á móti öllu
áfengi,” segir kona á Norðurlandi,
og fleiri eru við svipað heygarðshorn.
Bjórmálið ber því að skoða í víðu
samhengi, ekki aðeins sem bjór út af
fyrir sig.
Ekki viðbót
heldur betri kostur
Ævinlega hefur staðið upp úr í öll-
um umræðum um bjór, að íslend-
ingar gera ráð fyrir að bjór yrði
seldur hvarvetna eins og kók eða
trópíkana. Þetta er náttúrlega megin-
Kjallarinn
SigurðurHreiðar
Hreiðarsson
leggja hann eins og létt vin og hann á
eingöngu að vera fáanlegur i áfengis-
verslunum, á börum og veitingahús-
um. Þannig yrði hann ekki viðbót við
áfengismagnið heldur nýr og betri
kostur, þegar valið stendur um hvað
£ „Þáö er mikil spurning, hvort það hefur
mannbætandi áhrif eöa æskileg uppeldis-
áhrif að þurfa að vera að pukrast með þennan
milda og heilsusamlega drykk umfram aðra
drykki.”
vitleysan í öilu þessu máli. Við eigum
einmitt að hagnýta okkur reynsluna
annars staðar frá og umgangast bjór
eins og áfengi. Hann á að vera til og
hann á að selja nákvæmlega eins og
allt annað áfengi. Það á að verð-
á að drekka. „Það áað selja bjórinn í
kössum í rikinu,” sagði kari á höfuð-
borgarsvæðinu, og karl hefur mikið
til sins máls.
Allt of margir loka augunum fyrir
því, að bjór er fáanlegur á íslandi.
Hver sá sem í alvöru vill bera sig eftir
bjór, hann fær bjór. Það er mikil
spurning, hvort það hefur mannbæt-
andi áhrif eða æskileg uppeldisáhrif
að þurfa að vera að pukrast með
þennan milda og heilsusamlega drykk
umfram aðra drykki.
Bjórvinir biðja ekki
um forréttindi
Það hefur ekki verið áberandi
hingað til, að þeir sem sækjast eftir
því að verða alkóhólistar gerðu sér
títt um drykki með lágu áfengisinni-
haldi. Það er því heldur ekki ástæða
til að ætla, að þeir sem sækjast eftir
áfengi til að verða fullir af því myndu
sækjast eftir bjór, ef við meðhöndl-
um hann verslunarlega eins og annað
áfengi. Við sem viljum bjórinn erum
ekki að biðja um forréttindi umfram
aðra áfengiskaupendur, heldur erum
við aðeins að biðja um það áfengi,
sem okkur langar að fá að kaupa og
neyta og erum tilbúin að sæta við það
sömu afarkostum og aðrir áfengis-
kaupendur.
Hefur bjórleysið
reynst til bóta?
Það eina, sem við biðjum um er
að fá að kaupa hann eins og annað á-
fengi.
Við teljum okkur hentara að
drekka 2—3 bjóra eitt kvöld á
skemmtistað heldur en tvö til þrjú
glös af rótsterkri vínblöndu. Við
teljum, að yfirbragðið á skemmti-
stöðunum væri betra, ef fleiri gerðu
það. Oft er vísað til reynslu erlendis,
þegar mælt er móti bjór; við getum
allt eins vísað til reynslu erlendis,
þegar við fullyrðum, að þar kunni
líka margir að umgangast bjórinn.
Eða sanna dæmin af íslandi, að
þar sé drykkjumenning betri en ann-
ars staðar eða hlutfallslega minni
alkóhólismi, af því við höfum ekki
bjór?
Sigurður Hreiðar Hreiðarsson
ritstjóri.