Dagblaðið - 30.04.1981, Blaðsíða 12

DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 30. APRÍL 1981.
12
ftfálsl, óháð datfblað
Utgefandi: Dagblaðið hf.
Framkvœmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson. Ritstjóri: Jónas Kristjánsson.
Aðstoðarritstjóri: Haukur Helgason. Fróttastjóri: ómar Valdimarsson.
Skrifstofustjóri ritstjórnar: Jóhannes Reykdal.
íþróttir: Hallur Símonarson. Menning: Aöalsteinn Ingólfsson. Aðstoðarfróttastjóri: Jónas Haraldsson.
Handrit: Ásgrímur Pálsson. Hönnun: Hilmar Karlsson.
Blaðamenn: Anna Bjarnason, Atli Rúnar Halldórsson, Atli Steinarsson, Ásgeir Tómasson, Bragi Sig-
urðsson, Dóra Stefánsdóttir, Elin Albortsdóttir, Gfsli Svan Einarsson, Gunnlaugur A. Jónsson, Inga
Huld Hákonardóttir, Kristján Már Unnarsson, Sigurður Sverrisson.
Ljósmyndir: Bjarnloifur Bjarnleifsson, Einar Ólason, Ragnar Th. Sigurðsson, Sigurður Porri Sigurðsson
og Sveinn Þormóðsson.
Skrifstofustjóri: ólafur Eyjólfsson. Gjaldkeri: Þráinn Þorleifsson. Auglýsingastjóri: Már E.M. Halldórs-
son. Dreifingarstjóri: Valgeröur H. Sveinsdóttir.
Ritstjórn: Siðumúla 12. Afgreiösla, áskriftadoild, auglýsingar og skrifstofur: Þverholti 11.
Aðalsfmi blaðsins er 27022 (10 línur).
Setning og umbrot: Dagblaðið hf., Síðumúla 12. Mynda- og plötugerð: Hilmir hf., Sfðumúla 12. Prentun:
Árvakur hf., Skeifunni 10.
Áskriftarverð á mánuði kr. 70,00. Verð í lausasölu kr. 4,00.
Snarvitlaust stjómarfrumvarp
Nýjasta vísitölufölsunarfrumvarp
ríkisstjórnarinnar er afleitt. Að megin-
efni felur það í sér sjónhverfingar og
skrípaleik. Og samþykkt þess mun
flytja íslenzkt þjóðfélag lengra inn í
gerviheiminn, sem stjórnmálamenn
hafa búið þvi.
Ríkisstjórnin er aldeilis montin af því að segjast ætla
að skera ríkisútgjöldin niður um 31 milljón króna. Við
skulum láta vera, þótt hún segi ekki, hvaða útgjöld
þetta verði. Hitt er verra, að þetta er bara tilfærsla.
Ætlunin er nefnilega að skera niður nokkra liði til
þess að geta bætt á einn í staðinn. Og sá liður er niður-
greiðsla landbúnaðarafurða. Það þarf óvenju hortuga
stjórnmálamenn til að kalla slíka tilfærslu niðurskurð
ríkisútgjalda.
Þessi tilfærslati! niðurgreiðslna landbúnaðarafurða
skekkir enn veiöiilutloíi í landinu, sem voru orðin
miklu meira en nógu skökk fyrir. Enn einu sinni á í
framhjáhlaupi að búa til gervimarkað fyrir umfram-
birgðir landbúnaðarafurða.
Tilgangurinn er svo einkum sá að falsa vísitöluna.
Ætlunin er að koma næstu hækkun framfærsluvísitölu
niður fyrir 8V0 og verðbólgu ársins niður fyrir 40°7o. En
þetta er bara slagur við tölur, ekki við raunveruleika.
Ríkisstjórnin er næstum því eins ánægð með áform
sín um aukna innlánsbindingu í Seðlabankanum, sem
Alþýðubandalagið kallaði einu sinni frystingu í
Nordals-íshúsi. En tímarnir breytast og mennirnir
með.
Með þessari svokölluðu frystingu segist ríkisstjórnin
vera að stjórna peningamagni í landinu og vinna gegn
verðbólgunni. Þetta er gömul lygi, sem seðlabanka-
stjórar og ríkisstjórnir hafa notað árum saman.
Frystingin er nefnilega engin frysting, heldur bara
tilfærsla útlána frá bankakerfinu til Seðlabankans, svo
að auðveldara sé að skammta fé til forréttindagreina á
kostnað annarra. Peningamagn í umferð minnkar ekki
um krónu.
Jafnframt á að friða Öskubusku atvinnulífsins,
iðnaðinn, með loforði um aukna hlutdeild hans í her-
fanginu, sem kemur með þessum hætti inn i Seðla-
bankann. Og allir vita, að iðnaðurinn þarf jafnrétti í
aðgangi að afurðalánum.
Ef málið er skoðað nánar, sést fljótlega, að ekkert
samband þarf að vera milli frystingar í Seðlabanka og
jafnréttis í lánamálum. í rauninni er ríkisstjórnin að
auka miðstýringu fjármagns í landinu og hafi hún
skömm fyrir.
Ríkisstjórnin ber sér líka á brjóst í svonefndri verð-
stöðvun og tekur í frumvarpinu upp á því að hóta
mönnum fógeta og lögbanni. Þetta eru dæmigerð
vinnubrögð manna, sem búa í gerviheimi og vilja færa
hann yfír á aðra.
Skrípaleikur verðstöðvunar felur meðal annars í sér,
að iðnrekendur flytji rekstur sinn til Færeyja, svo að'
þeir geti flutt vörur sínar inn og komist framhjá verð-
stöðvun. Annars fái þeir fógetann inn á gafl.
Svo er stjórnarandstaðan svo aum og utangátta, að
hún tekur þessum ósköpum með japli, jamli og fumi,
stað þess að tæta vitleysuna sundur lið fyrir lið með
þvi orðavali, sem almenningur skilur.
Ailt fellur svo í ljúfa löð og stjórnmálamenn hverfa
til langþráðs sumarleyfis. Á meðan heldur verðbólgan
áfram að bulla á fullum dampi og dulið atvinnuleysi
heldur áfram að magnast í formi landflótta.
r
1. MAÍ— HVAÐ
GERIST ÞA?
Skiptar skoðanir eru á þvf til hvers
skuli nýta 1. mai. Liklega er engin
formúla til fyrir þvi hvað gera skal á
baráttudegi verkalýðsins. Það hlýtur
að fara eftir aðstæðum og' stöðu
þeirrar hreyfingar í verkalýðshreyf-
ingunni sem vill stéttabaráttu i stað
samvinnu atvinnurekenda, ríkis og
helstu verkalýðsforingjanna — sem
vill reisn í staðinn fyrir undanláts-
semi.
Núna er þessi andstöðuhreyfing
veikburða og sundruö og langt frá
því að vera öll skipuð sósíalistum.
Menn verða stéttvísir og verkalýðs-
sinnaðir alla jafna áður en þeir teljast
sósíalískir baráttumenn. Þannig er nú
einu sinni gangur mála. Enda sést
staða andófshreyfingarinnar vel af
þvi hve sósfalísk stjórnmálahreyfing
er afllítil um þessar mundir. Er þá átt
við annað en Alþýðubandalagið sem i
heild og i starfi er ekki verðugt slfkrar
nafngiftar.
1. maí 1981 á að verða dagur and-
ófsaflanna i verkalýðshreyfmgunni. í
fyrra gengust bæði Sameining 1. mai
og Rauð verkalýðseining fyrir
aðgerðum til hliðar við fulltrúaráðið í
Kjallarinn
Ari T. Guðmundsson
stéttarfélögum) á jafnréttisgrunni um
mikilvægustu faglegu og pólitísku
kröfur dagsins — í andstöðu við ASÍ
o.fl. Menn frá okkur settust í fram-
kvæmdastjórn Rauðrar verkalýðsein-
Þvert ofan í venjulegar samstarfs-
reglur, þvert ofan i allt skynsamlegt
mat á stöðu andófsins og með orðum
um að RVEI ætlaði sér að vera
„sósíaliskur valkostur”, sundruðu
fulltrúar RVEI aðilunum. Samein-
ingu 1. maí eða öðrum var velkomið
að styðja RVEI, en um jafnréttissam-
vinnu félagseininga var ekki að ræða.
Málamiðlanir virtust lika útilokaðar
og töldu menn frá RVEI mikilvægara
að bera kröfu um sósialískt ísland
(sem stéttarfélög eða hópar úr þeim
geta ekki tekið afstöðu til) en sam-
eina marga aðila um frámsækin efni.
Rauðri verkalýðseiningu og Fylk-
ingunni er auövitaö frjálst að nota 1.
maí til að finna þann þrengsta grund-
völl sem liggur næst pólitískum óska-
lista smásamtaka á borð við Fylking-
una.Smásamtökin hin, Kommúnista-
samtökin, vilja brjótast út úr slíkri
einangrunarstefnu, þó svo að þau
berjist sjálf fyrir sósíalisku íslandi.
í Reykjavík verða þrjár aðgerðir 1.
mai ef að líkum lætur: Aðgerðir full-
trúaráðsins sem stjómast af henti-
stefnu „verkalýðsflokka” og þjóns-
lund við kjararánsstefnu og ríkis-
stjórnina, aðgerðir Rauðrar verka-
lýðseiningar með mörgum prýðiskjör-
orðum, þögn um fólskuverk Sovét-
manna í Afganistan og sósíalisma-
borðum til að tryggja einkaliðskönn-
ún jábræðra (og -systra) og loks rót-
tækustu aðgerðirnar sem reyna að
safna saman andstöðunni í verka-
lýðshreyfingunni á grunni sem hún
sjálf setur, Baráttuganga launafólks
1. maí. Vonandi gengur betur næsta
ár að safna til einna aðgerða.
Tekið skal fram að unnið er að því
að fá hingað fulltrúa Einingar og
KOR í Póllandi í tilefni 1. mai.
Loks skal minnt á innifund Komm-
únistasamtakanna I. maí um mál
málanna: Nýjan verkalýðsllokk og
margt fleira — hér í Reykajvik.
Ar) T. Guðmundsson.
„ ... sést staða andófshreyfingarinnar
vel af því, hve sósíalísk stjórnmálahreyf-
ing er afllítil um þessar mundir. Er þá átt við
annað en Alþýðubandalagið sem í heild og í
starfi er ekki verðugt slíkrar nafngiftar”.
Reykjavík. Kommúnistasamtökin,
sem tóku þátt í aðgerðum Samein-
ingar 1. maí, óskuðu að þessu sinni
eftir samstarfi Sameiningar, Rauðrar
verkalýðseiningar og fleiri aðila (úr
ingar með fyrirvara, þeir tóku þátt í
óformlegum fundi með fulltrúum
RVEI og fleirum og þeir lögðu fram
tillögur að sameiginlegum kröfum
samstarfsaðgerða.
Fagleg og póli-
tísk barátta
Það ætti að vera regla og góður
siður fyrsta maí, að huga aö þeirri
baráttu sem verkafólk heyr á hverj-
um tíma. Barátta verkafólks er hluti
af þróun. Þessvegna verður hún ekki
reifuð nema í tengslum við það sem
liðið er og það sem hugsanlega er
framundan.
Ég kýs að drepa hér fyrst á þá þró-
un, sem orðið hefur frá þeim tíma-
mótum í þessari baráttu, þegar vett-
vangur verkalýðsbaráttunnar færðist
að hluta af faglegum vettvangi og yfir
á pólitískt svið. Hér á ég við þau
þáttaskil þegar verkalýðshreyfingin
tók að sækja hagsmunamál sin með
óbeinni þátttöku eða stuöningi við
rikisstjórnir landsins. Ég sleppi aö
vísu Nýsköpunarstjórninni, sem
mynduð var við mjög óvenjulegar að-
stæður til að vinna sérstakt verkefni
eftir stríðslokin. Fyrst þessara ríkis-
stjóna var stjórn Hermanns Jónas-
sonar. Þessi ríksistjórn var í það nán-
um tengslum við verkalýðshreyfing-
una, að forseti Alþýðusambandsins
átti til að mynda sæti í henni. Þessi
ríkisstjórn byrjaði vel og lagði eins og
aðrar slíkar rikisstjórnir mestan
þunga á ýmiss konar félagsleg verk-
efni. Til að mynda kom þessi ríkis-
stjórn byggingum verkamannabú-
Kjallarinn
Hrafn Sæmundsson
staða aftur af stað, en þá hafði verið
gengið af þessu byggingarformi
dauðu. Á fjölmörgum öðrum sviðum
var unnið að öðrum félagslegum mál-
efnum á grundvelli þeirrar samhjálp-
ar og félagshyggju sem var grunn-
tónn verkalýðshreyfingarinnar í upp-
hafi. Á þessu tímabili áraði ekki sér-
lega vel í þjóðfélaginu. Sú staða kom
þvi fljótlega upp, að ekki var hægt að
nota sömu peningana tvisvar. Það
varð að velja á milli áframhaldandi
félagslegrar uppbyggingar eða kaup-
hækkana sem ekki var pólitískur
meirihluti fyrir að taka hjá hinum
raunverulegu eigendum þeirra. Að
hleypa gervikauphækkunum út í
þjóðfélagið og kvcikja í þeim á verð-
bólgubáU eins og síðar varð vinsælt,
var ekki á þessum tima komiö veru-
lega á dagskrá stjórnmálamanna. Á
þessum timamótum fór fram fyrsta
aftaka „vinstri” stjórnar. Þetta var
einföld aftaka og raunar sviðsett.
Hermann Jónasson gekk til þings
Alþýðusambands íslands eins og
enskur kóngur og bað um frest á
kauphækkunum. Á þinginu sat fyrir
knár vestfiröingur úr sjálfri hirðinni
ásamt harðsnúnu liði. Ráðin höfðu
þegar verið gerö. Og það þurfti þess-
vegna ekki langa pælingu til að kom-
ast að þeirri formlegu niðurstöðu að
rýtingurinn væri eina og bezta svarið
við þessari málaleitan Hermanrfc.
Svar þróunarinnar við þessum
endalokum „vinstri” stjórnarinnar
varð eins og allir vita Viðreisnar-
stjórnin fræga. „Þess bera menn
sár”. Þau börn sem komu undir á
meðan þessi „vinstri” stjórn var við